Uzman görüşü: "Aşırı güçlü ruble başarı mı, tuzak mı?"
Ruble yıbaşından beri dolar karşısında yüzde 40’tan fazla değer kazanarak dünyanın en başarılı para birimi unvanını aldı. Ancak çnde gelen Rus ekonomist yazar Semen Novoprudski, bu durumu “bir tür iktisadi paradoks” olarak yorumluyor: “Rublenin tarihi rekorlar kırması dışarıdan bir başarı gibi görünse de içeride büyük yapısal gerilimler yaratıyor.”
Business FM'deki köşesinde durumu değerlendiren Novoprudski’ye göre bu güçlenme, iç talebin daralması, ihracatçıların dövize olan ihtiyacının azalması ve ithalatta yaşanan tıkanmalarla doğrudan bağlantılı.
Yazarın aktardığına göre Amerikalı analist Brendan McKenna da benzer bir uyarıda bulunuyor: “Yüksek faizler, sermaye kontrolleri ve Trump yönetiminin zayıflayan dış politikaları rublenin güçlenmesini sağladı, ancak bu sürdürülebilir değil.”
Rus ihracatçıların döviz satışları artarken, tüketici elektroniği ve otomotiv gibi sektörlerdeki stok fazlası nedeniyle yeni ithalatın azalması da dövize olan talebi düşürdü. Bu durum, Novoprudski’ye göre “yapay bir kur dengesi yaratıyor.”
Öte yandan, güçlü ruble enflasyonu düşürerek vatandaşın alım gücünü bir miktar korusa da, bütçe gelirlerini olumsuz etkiliyor. Novoprudski, “İhracatın büyük bölümü dolar cinsinden gerçekleştiği için kurun düşük kalması, bütçeye daha az ruble girmesi anlamına geliyor” diyor. Bu da hükümeti bütçe açığını kapatmak için daha fazla borçlanmaya ya da vergi artışına itebilir. Gerçekten de 2025 bütçesindeki açık hedefi yıl ortasında üç katına çıkarılmış durumda.
Son tahlilde rubledeki değer artışı kısa vadeli bir istikrar göstergesi gibi algılansa da, uzmanlara göre uzun vadede kırılganlık yaratabilir. Novoprudski “Eğer kur bu seviyede kalırsa, hem sanayi üretimi hem ihracat baskı altına girer. Üstelik, geçmiş deneyimler gösteriyor ki rublenin sert güçlenmesini genellikle ani ve keskin bir değer kaybı izler” uyarısında bulunuyor. Ekonomistler, yapay olarak güçlü tutulan bir rublenin, iç ve dış ekonomik dengeler üzerinde yaratabileceği olumsuz etkilerin göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguluyor.
11.6.2025
Реклама