Rusya'da ipotek krizi: Borçlar düşük ama talep kesildi
Rusya'da 2024 yılı boyunca ipotek piyasasında yaşanan dalgalanmalar tehlike çanları çaldırıyor. Rusya Merkez Bankası'nın verilerine göre, yılın başından bu yana konut kredilerindeki gecikmiş borç miktarı 1,5 kat artarak, Kasım sonunda 91 milyar rubleye (824 miyon dolar) ulaştı. Bu artışa rağmen, gecikmiş borçların ipotek portföyündeki payı hâlâ düşük, yalnızca %0,5 seviyesinde. Ancak ipotek portföyünün büyümesi, yılın ikinci yarısından itibaren neredeyse tamamen durdu. Piyasa faiz oranlarının %30’a yaklaşması ve devlet destekli kredilere yönelik kısıtlamalar, talepte büyük düşüşe neden oldu.
Kasım ayında ipotek kredi hacmi, bir önceki aya göre %25 oranında azalarak 274 milyar ruble ile 2022’nin ikinci çeyreğinden bu yana en düşük seviyeye geriledi. Sağlanan kredi sayısı da aynı dönemde %24 azalarak 72,3 bine düştü. Devlet destekli ipotek programlarındaki düşüş %18 olurken, piyasa koşullarındaki kredilerde bu oran %40’a ulaştı. Aralık ayında da benzer bir trend bekleniyor; "Dom.RF" tarafından sağlanan verilere göre, devlet destekli ipotek kredileri Kasım ayıyla hemen hemen aynı seviyede kaldı. Piyasa faiz oranlarının yüksekliği nedeniyle özel ipotek kredilerinin önemli bir büyüme göstermesi beklenmiyor.
Artık büyümenin durduğu bu ortamda, ipotek piyasasında birikmiş sorunlar daha belirgin hale geliyor. Merkez Bankası, özellikle 2023’ün ikinci yarısında ve 2024 başında yeni konut projeleri için verilen kredilerde ciddi gecikmelerin yaşandığını belirtiyor. 90 günü aşkın süreyle ödenmeyen borçlar artarken, yeniden yapılandırılan kredilerin oranı da %1,6’ya yükseldi. Bu oran, bir yıl önce %1,3’tü ve artış piyasanın gelecekte daha fazla sıkıntı yaşayabileceğine işaret ediyor.
Ekonomistler, ipotek piyasasındaki daralmanın Rusya ekonomisinin genel dinamiklerini de etkileyebileceğini belirtiyor. Yüksek faiz oranları ve sıkılaşan kredi koşulları, özellikle inşaat sektöründe yavaşlamaya neden olabilir. Bu durum, hem tüketici talebini hem de ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyebilir.
2.1.2024
Реклама