2024 biterken Rusya'da ekonomi
2024 yılı Rusya ekonomisi için zorlu, inişli-çıkışlı, yaptırımlara karşı dirençli ama çelişkilerle dolu geçti. M. Komsomolets'in konuştuğu uzmanlara göre bir yandan GSYİH'deki yükseliş, artan istihdam ve maaşlardaki artış Batı yaptırımlarına rağmen ekonominin dirençli olduğunu gösterdi. Ancak zayıf ruble, yüksek enflasyon ve borç yükünün artışı gibi problemler karamsar bir tablo çiziyor. Uzmanlar, 2024 yılındaki ekonomik başarılar, sorunlar ve 2025 yılına dair beklentilerini şöyle değerlendirdi:
Stagflasyon öncesi dönem
Rusya Bilimler Akademisi Ekonomi Enstitüsü’nden Igor Nikolayev, ekonominin "stagflasyon öncesi" bir dönemde olduğunu belirtiyor. Nikolaev, ekonomik büyümenin neredeyse sıfırda olduğunu ve yüksek enflasyonun giderek daha belirgin hale geldiğini ifade ediyor.
Analist Aleksandr Razuvayev ise savunma harcamalarının ekonominin temel itici gücü olduğunu, ancak bu harcamaların "pazara dönüşü olmayan" ürünler ürettiğini ve enflasyonu tetiklediğini söylüyor.
Ekonomi Politikası Araştırma Merkezi Direktörü Oleg Buklemişev ise mevcut durumu "kızakla tepeden aşağı kaymaya" benzetiyor ve ekonomik belirsizliğin arttığını vurguluyor.
Yüksek enflasyonun etkileri
Merkez Bankası, 2024 yılı enflasyon oranını yüzde 8-9 olarak tahmin ediyor. Ancak uzmanlara göre, gerçek tüketici enflasyonu yüzde 15-20’yi bulabilir. Nikolayev, gıda fiyatlarındaki ciddi artışa dikkat çekerek, özellikle patates, lahana ve soğan gibi ürünlerin fiyatlarının önemli ölçüde yükseldiğini belirtiyor. Razuvayev ise düşük gelir gruplarının fiyat artışlarını daha yoğun hissettiğini ve bu durumun enflasyon algısını artırdığını ifade ediyor.
Savunma sanayii, bilgi teknolojileri ve siber güvenlik gibi sektörler 2024 yılında başarılı bir performans sergiledi. IT sektörü, Batılı şirketlerin ayrılmasının ardından yerel çözümler geliştirme fırsatı buldu. Öte yandan, inşaat sektörü yüksek faiz oranları nedeniyle duraklama yaşadı ve bu durum diğer sektörlere de yansıdı. Uzman Buklemişev, ekonominin önemli bir kısmının durgunluk içinde olduğunu ve bazı sektörlerin fiyat düşüşleri ve talep azalışı gibi sorunlarla karşılaştığını belirtti.
Rusya’da işsizlik oranı 2024 yılında yüzde 2,3 gibi rekor bir düşük seviyede seyretti. Ancak uzmanlar, düşük işsizliğin aynı zamanda bir problem olduğunu ifade ediyor. Nikolayev, işgücü açığının ekonomiyi yavaşlattığını belirtirken, Razuvayev göçmen işçilerin azalmasının işgücü piyasasını olumsuz etkilediğini dile getiriyor. Buklemişev ise işgücü sıkıntısının maaşların yükselmesine neden olduğunu, ancak bu durumun enflasyonla birlikte vatandaşların satın alma gücünü sınırladığını söylüyor.
2025 yılı için beklentiler
Uzmanlar, 2025 yılı için hem iyimser hem de karamsar senaryolar üzerinde duruyor. Razuvayev, Ukrayna’daki çatışmaların sona ermesi durumunda enflasyon ve faiz oranlarının düşeceğini, bunun da ekonomiyi olumlu etkileyeceğini belirtiyor. Ancak Buklemişev, ABD’deki yönetim değişikliğinin Rusya ekonomisi üzerinde ciddi etkiler yaratabileceğini ifade ediyor. Uzmanlar, ekonomik büyümenin sürdürülebilmesi için daha dengeli bir politika izlenmesi gerektiğini vurguluyor.
23.12.2024
Реклама