Rusya'da büyük bankalarda 'kredi riski' rekor düzeyde
Rusya’nın en büyük 10 bankasında kredi risklerinin yoğunlaşma oranı tarihsel zirveye ulaştı. Derecelendirme kuruluşu Ekspert RA’nın verilerine göre, bu bankalarda büyük müşterilere bağımlılığı gösteren H7 normatifi 1 Temmuz 2025 itibarıyla yüzde 361 seviyesine yükseldi. Bu oran, son üç buçuk yılın en yüksek düzeyi oldu.
Sadece yılın ilk yarısında artış 17 puana ulaşırken, 2024’teki toplam artış 48 puanı buldu. Analistler, bankaların sermaye tamponlarının zayıf kalması halinde bu risklerin tüm sistem üzerinde olumsuz etki yaratabileceğini belirtiyor.
RBC'nın analizine göre kredi risklerinin yoğunlaşması, büyük bir müşterinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda bankanın ciddi zararla karşı karşıya kalabileceği anlamına geliyor. Uzmanlar, “yumurtaları aynı sepete koymamak” gerektiğini hatırlatarak, bankaların belli sektör ve şirketlerde yoğunlaşmasının kırılganlık yarattığını vurguluyor. Bağımsız finans uzmanı Sergey Neklyudov, “Son yıllarda banka birleşmeleri ve lisans iptalleri sonucu oyuncu sayısı azaldı, bu da konsantrasyonu artırıyor” dedi.
Ekspert RA’dan Yuliya Yakupova, üç ana faktörün bu eğilimi güçlendirdiğini ifade etti. Birincisi, Merkez Bankası’nın 2025’te risk hesaplama yöntemini değiştirmesi bazı bankaların normatiflerini yükseltti. İkincisi, en büyük şirketlerin yüksek finansman ihtiyacı yalnızca en büyük bankalar tarafından karşılanabiliyor. Üçüncüsü, Batı yaptırımları nedeniyle şirketler dış finansmana erişemiyor ve yeniden Rusya’daki en büyük bankalara yöneliyor. Bu durumun özellikle VTB, Dom.RF ve Moskova Kredi Bankası gibi kurumlarda dikkat çekici olduğu bildiriliyor.
Merkez Bankası da bu yapısal sorunun uzun yıllardır bilindiğini kabul ediyor. Kurum, 2026’dan itibaren H30 adıyla yeni bir konsantrasyon normatifi getirmeyi ve hesaplama yöntemlerini sıkılaştırmayı planlıyor. Ancak bazı bankaların halihazırda yüksek seviyelere ulaştığını dikkate alan uzmanlar, düzenlemenin kademeli uygulanacağını ve bazı bankalara özel geçiş takvimleri tanınabileceğini düşünüyor. Yine de düzenleyici, 2031’e kadar hiçbir büyük bankanın sermayesinin yüzde 25’inden fazlasını tek bir borçluya tahsis etmemesini hedefliyor.
Uzmanlara göre, sektörün bu sürece ne kadar hazır olduğu belirsiz. Bağımsız analist Andrey Barhota, “Kriz dönemlerinde bankalar büyük kredileri yalnızca tanıdıkları kurumsal müşterilere vermeyi tercih ediyor. Bu, sistematik risklerin daha görünür hale gelmesi açısından olumlu, ama aynı zamanda kırılganlığı artırıyor” yorumunu yaptı. Yüksek konsantrasyonun kronik bir hastalığa benzediğini belirten Merkez Bankası temsilcisi, riskler gerçekleşmediği sürece durumun gizli kalabileceğini, ancak tek bir şokun finansal istikrarı sarsabileceğini uyardı.
8.10.2025
Реклама