Ruslar buharlı makineye sahip çıktı: "Watt'tan önce Polzunov vardı"
Tarih kitapları genellikle buharlı makinenin mucidi olarak James Watt'ı gösterir. Ancak Kommersant gazetesi Rus mühendis İvan Polzunov'un ilk buharlı makineyi Watt'tan beş yıl önce, 1763'te icat ettiğini yazdı. Gazetenin iddiasına göre Polzunov'un "ateşle çalışan makine" projesi, endüstriyel devrimin başlangıcına dair yerleşik tarih anlayışını sorgulatacak nitelikte.
1730'da bir askerin oğlu olarak dünyaya gelen Polzunov, Yekaterinburg Madenci Birliği okulundan "mekanik öğrencisi" ünvanıyla mezun oldu. Zmeinogorsky gümüş eritme tesisinde çalışırken, boş zamanlarını fizik, matematik ve meteoroloji çalışarak geçirdi. 25 Nisan 1763'te Kolivan Fabrikaları müdürüne sunduğu buharlı makine projesi, dönemin ilkel Newcomen makinelerinden çok daha gelişmişti.
Proje, Çariçe II. Katerina'ya kadar ulaştı ve onay aldı. Çariçe, makinenin inşa edilmesini emrederek Polzunov'a 400 ruble ödül verdi ve onu mekanik alanında eğitim alması için St. Petersburg'a çağırdı. Ancak Polzunov, soğuk bir atölyede çalışırken vereme yakalandı ve makinesinin çalıştırıldığı 6 Haziran 1766'dan sadece bir hafta önce hayatını kaybetti.
Polzunov'un makinesi sadece iki ay çalışabildi ve 9 bin 500 pound, yani yaklaşık 4,3 ton gümüş cevherini eritmeyi başardı. Makine ise bozulduktan sonra tamir edilmeyerek bir depoya kaldırıldı. 1882'de keşfedilen makine modelleri ve çizimleri, 1925'te İzvestia gazetesinde yayınlanana kadar bu büyük buluş tarihin gölgesinde kaldı.
13.9.2025
Реклама