Rusya ekonomisi yavaşladı: "Yeter ki şok olmasın..."
Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanlığı, 2025 yılı büyüme tahminini yüzde 2,5’ten yüzde 1’e düşürdü. Bakan Maksim Reşetnikov, hükümet toplantısında yaptığı açıklamada bu gelişmenin planlanan bir süreç olduğunu belirterek, “2023–2024 yıllarında yüzde 4’ün üzerinde büyüme yaşadık. Şimdi ekonominin daha sürdürülebilir bir patikaya oturması için doğal bir yavaşlama dönemi yaşıyoruz” dedi. Reşetnikov’a göre, 2027–2028 döneminde büyümenin yeniden yüzde 2,7–2,8 seviyelerine çıkması bekleniyor.
Uzmanlar da bu tabloyu aşırı kötümser okumamak gerektiğini söylüyor. Moskova’daki Yüksek Ekonomi Okulu’ndan ekonomist Yevgeni Nadorşin, gazetecilere yaptığı değerlendirmede, “Yüzde 1’lik büyüme Batı ülkeleri için alışıldık bir hız. Önemli olan, ekonominin dengeli ve öngörülebilir kalması” ifadelerini kullandı. Rus uzmana göre, önümüzdeki dönemde tüketici talebi Rusya ekonomisinin ana dayanağı olacak.
Hükümet hesaplamalarına göre 2026’ya kadar reel maaşlar yüzde 10, reel gelirler ise yüzde 9’dan fazla artış gösterecek. Ancak bunun tam anlamıyla harcama artışına dönüşüp dönüşmeyeceği tartışmalı. Merkez Bankası eski başekonomisti Oleg Vyugin, “Gelirler artsa bile, vergiler ve ipotek faizlerindeki yükseliş hanelerin harcanabilir gelirini sınırlayabilir” diyerek dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor.
Sanayi tarafında karışık bir tablo göze çarpıyor. Rosstat verilerine göre 2025’in ilk sekiz ayında üretim yüzde 0,8 arttı. Havacılık ve elektronik sektörleri çift haneli büyüme kaydederken, tekstil, gıda ve otomotivde gerileme yaşandı. Yatırım uzmanı Natalya Orlova, bu gelişmeleri şöyle yorumladı: “Sanayideki büyüme daha çok savunma siparişlerinden kaynaklanıyor. Sivil sektörlerde kalıcı bir canlanma için yatırımların artması şart.”
Bununla birlikte, ilaç sanayiindeki gelişmeler umut verici görünüyor. Farmasötik üretim 2025’te iki katına çıkarken, hazır ilaç üretimi de yüzde 10’a yakın artış kaydetti. İlaç Endüstrisi Birliği temsilcisi Aleksandr Filatov, “Pandemi sonrası oluşturulan üretim kapasitesi şimdi meyvesini veriyor. Bu alandaki dinamizm, ekonominin çeşitlenmesi açısından önemli” değerlendirmesini yaptı.
Genel olarak uzmanlar, Rusya ekonomisinin hızlı büyüme dönemini geride bıraktığını ancak dengeli bir hatta oturma şansı bulunduğunu belirtiyor. Yatırımların ve iç talebin seyrine göre 2026 yılı temkinli geçebilir. Ekonomist Nadorshin’in sözleriyle, “Asıl mesele şoklardan kaçınmak. Eğer istikrar korunursa, yüzde 1–2 büyüme bile vatandaşların yaşamında güven hissini artırabilir.”
29.4.2025
Реклама