Rus fağfurunun ikinci baharı: Çarlık sofrasından koleksiyon müzesine
Bir zamanlar hanedan sofralarını süsleyen Rus fağfuru, bugün sadece antikacılarda değil, aynı zamanda tutkuyla dolu koleksiyoncuların özel müzelerinde de hayat buluyor. Forbes dergisinin Rusça edisyonu tarafından hazırlanan habere göre, son yıllarda özel girişimcilerin oluşturduğu bu ince işçilikli porselen koleksiyonlar, artık sadece birer yatırım aracı değil, tarihi ve kültürel değerleriyle de ön plana çıkan sanatsal hazineler olarak görülüyor.
2024-2025 kış sezonu, Rusya’da fağfur koleksiyonculuğu açısından bir dönüm noktası oldu. Üç büyük koleksiyon sahibi (Vladimir Golubev, Yekaterina Borodina ve Yelena Baturina) yalnızca kataloglar yayımlamakla kalmadı, aynı zamanda eserlerini sergileyecekleri müze projelerini de duyurdu. Golubev’in 2018’den beri inşa ettiği müze neredeyse tamamlanmış durumda. Borodina, İmparatorluk porselen fabrikasının eşsiz ürünlerini içeren “Çeyiz Servisi” koleksiyonunu 2025 sonbaharında ilk kez Tver Galerisi’nde sergilemeye hazırlanıyor.
İşin en çarpıcı yanı, bu eserlerin yalnızca estetik değil, aynı zamanda tarihî birer şifre taşıması. Borodina’nın anlatımıyla, her tabakta dönemin teknolojik sınırlamaları, zanaatkârın elinin izi, hatta kimi zaman bir çarın monogramı yer alıyor. Yüzyıllar boyunca Avrupa saraylarına armağan edilen bu eserlerin bazıları, uzun yıllar kayıp kaldıktan sonra koleksiyonerlerin çabasıyla yeniden Rusya’ya dönüyor.
Koleksiyoncuların katkısı yalnızca maddi değil. Ermitaj Müzesi’nden sanat tarihçisi Yekaterina Hmelnitskaya’ya göre, bu özel koleksiyonlar, araştırmacılar için adeta “taze arşivler” niteliğinde. Örneğin Golubev’in koleksiyonu, Rus İmparatorluk Fabrikası’nın askeri temalı vazolarından yüz tanesini içeriyor. Bu sayı ise Ermitaj’dakinin üç katı.
Bugün Rus fağfuru, Batı Avrupa’daki muadilleriyle aynı klasmanda değerlendiriliyor. Bu yükselişin arkasında, Sotheby’s’in eski Rusya uzmanı Jo Vickery’nin de vurguladığı gibi, Baturina gibi yüksek profilli koleksiyoncuların 2000’li ve 2010’lu yıllarda yaptığı sistemli alımlar yatıyor.
9.5.2025

Реклама