Kremlin'den uçak kazası için 'spekülasyon' uyarısı
Rusya'nın Ukrayna'daki askeri operasyonu. Son gelişmeler:
26 Aralık Perşembe
- Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Kazakistan’da meydana gelen yolcu uçağı kazasının nedenlerine ilişkin spekülasyonlardan kaçınılması gerektiğini söyledi ve soruşturma sonuçlarının beklenmesini tavsiye etti.
Peskov “Hatırlatmak isterim ki, Putin dün kazada hayatını kaybedenlerin yakınlarına başsağlığı dileklerini iletti ve yaralananlara acil şifalar diledi. Şu anda soruşturma devam ediyor. Soruşturma sonuçlanmadan hipotezler üretmek doğru değil. Biz de bunu yapmayacağız,” dedi Peskov.
Kazada, Azerbaycan Havayolları’na ait Embraer 190AR tipi uçakta bulunan 67 kişiden 38’i hayatını kaybetmişti.
- Rusya’nın çeşitli şehirlerinde son 10 günde 40’tan fazla ATM, hizmet aracı kundaklandı. Kommersant'a konuşan yetkililer, bu eylemlerin Ukrayna’dan gelen telefon dolandırıcıları tarafından yönlendirildiğini belirtiyor. Olaylar Moskova, St. Petersburg, Novosibirsk gibi şehirlerde gerçekleşirken mağdurlar arasında emekliler ve öğrenciler çoğunlukta.
- Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Fransa’nın Rusya-Ukrayna çatışması konusunda Ukrayna’yı dışarıda bırakan müzakereler teklif ettiğini açıkladı. Lavrov, Moskova’nın bu tekliflere açık olduğunu belirtirken, aynı zamanda Fransa’nın Ukrayna’ya barış güçleri gönderilmesi çağrısında bulunmasını eleştirdi. (Kommersant)
- FSB, Savunma Bakanlığı’nda görevli üst düzey askerlere ve ailelerine yönelik suikast girişimlerininin engellendiğini açıkladı. Yetkililer, bomba yerleştirilmiş bir cihazla bir askeri hedef almayı planlayan bir ajanın yakalandığını bildiriyor. Ajanın, Ukrayna’dan Gürcistan ve Moldova üzerinden Rusya’ya giriş yaptığı belirtildi. (RBC)
- Yakutsk’ta bir gözaltı merkezinde çıkan yangında 5 kişi hayatını kaybetti. Yakutistan lideri Aysen Nikolaev, olayın “çok ağır ve trajik” bir durum olduğunu belirtti. Yangının nedenleri hala soruşturuluyor. RBC merkezde ordudan firar eden askerlerin tutulduğunu yazıyor.
- Kırım ve Krasnodar kıyılarında yaşanan fuel oil sızıntısı nedeniyle federal acil durum ilan edileceği açıklandı. Rus yetkili Sergey Aksyonov, sızıntının sonuçlarının ortadan kaldırılması için federal kaynakların tahsis edileceğini belirtti.
- Rusya Merkez Bankası, Ocak 2025’te döviz alımlarını yeniden başlatacak. Adım, Maliye Bakanlığı’nın bütçe kuralları çerçevesinde gerçekleştirdiği operasyonları yansıtma amacı taşıyor. Günlük 5,45 milyar ruble değerinde döviz alımları yapılması planlanıyor. Uygulama, Kasım ayında rubledeki değer kaybı ve piyasalardaki oynaklık nedeniyle askıya alınmıştı.
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) liderlerini St. Petersburg'da geleneksel yıl sonu zirvesinde ağırladı. Toplantıya Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev katıldı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, uçak kazasaı nedeniyle zirve yolundan ülkesien geri dönmek zorunda kaldı. Rusya ile gergin ilişkiler yaşayan Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan da koronavirs yakalandığıni bildirerek Rusya'ya gelmedi.
Zirveye damgasını vuran eksiklikler arasında Paşinyan’ın COVID-19 testi pozitif çıkması ve Aliyev’in Kazakistan’da bir Azerbaycan uçağının düşmesi nedeniyle toplantıyı erken terk etmesi yer aldı. Her iki ülkenin bayrağı toplantı salonunda hazır bulunmasına rağmen liderlerinin boş kalan koltukları dikkat çekti. Zirve sırasında liderlerin genelde sessiz kalması ve kamuoyuna yönelik büyük bir açıklama yapılmaması da toplantının alışılmışın dışında geçmesine neden oldu. Putin, zirvede Kazakistan’daki uçak kazasıyla ilgili bir taziye mesajı vererek hayatını kaybedenlerin ailelerine başsağlığı diledi. Ancak Ukrayna konusunda herhangi bir yorum yapılmaması dikkat çekti.
- ABD Başkanı Joe Biden, Rusya’nın Noel sabahında Ukrayna’ya yoğun saldırılar düzenlediğini, buna tepki olarak Ukrayna’ya daha fazla silah gönderileceğini açıkladı. Biden, saldırının amacının Ukrayna halkının ısınma ve elektrik erişimini kesmek ve enerji altyapısını tahrip etmek olduğunu belirtti. ABD'nin son aylarda Ukrayna’ya yüzlerce hava savunma füzesi sağladığını ve daha fazlasının yolda olduğunu ifade eden Biden, Savunma Bakanlığı'na Ukrayna’ya yönelik silah sevkiyatını artırma talimatı verdiğini söyledi. Reuters, ABD’nin Ukrayna’ya 1,2 milyar dolarlık yeni bir askeri yardım paketi göndermeye hazırlandığını ve bu yardımın Ukrayna Güvenlik Yardımı Girişimi (USAI) kapsamında sağlanacağını bildirdi. Ayrıca ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 500 milyon dolarlık ayrı bir yardım paketinin HIMARS mühimmatları, insansız hava araçları ve diğer ekipmanları içereceğini duyurdu.
- Eski Ukrayna Devlet Başkanı ve “Avrupa Dayanışması” partisinin lideri Petro Poroşenko, 5 Kanal’a verdiği röportajda, Ukrayna’da seçimlerin yakın zamanda yapılmaması gerektiğini belirtti. Poroşenko, seçimlerin düzenlenmesi için yapılan çağrıları “Rusya’nın bilgi ve psikolojik operasyonlarının bir parçası” olarak nitelendirdi ve bu sürecin ülkenin zayıflamasına neden olabileceğini söyledi. Ukrayna’nın barışı sağlamak için ABD ve Avrupa Birliği’nin desteğini kazanması, yolsuzlukla mücadele etmesi ve halk arasında birlik sağlaması gerektiğini vurgulayan Poroşenko, savaş hukuku nedeniyle seçimlerin mevcut durumda yasal olarak mümkün olmadığını hatırlattı.
- Rusya’ya ait ticaret gemisi Ursa Major'ın, 24 Aralık'ta Akdeniz’de İspanya ve Cezayir arasındaki uluslararası sularda meydana gelen üç patlamanın ardından battığı iddia edildi. Geminin sahibi Obronlogistika şirketi, patlamalar sonrası yapılan dış incelemede geminin sağ tarafında 50x50 cm boyutlarında bir delik tespit edildiğini ve bu deliğin kenarlarının içeriye doğru kıvrılmış olduğunu açıkladı. Şirket, olayın bir terör saldırısı olabileceğini öne sürerken, patlamalar sonrasında geminin güvertesinde çok sayıda parçanın bulunduğunu belirtti. Rusya Dışişleri Bakanlığı ise patlamanın geminin makine dairesinde meydana geldiğini ifade etti.
Olay sırasında gemide 16 mürettebat bulunuyordu. Bunlardan 14’ü kurtarılırken, iki kişi kayboldu. Ursa Major, Obronlogistika'nın iştiraki SK-YUG’a ait ve 1200 ton taşıma kapasitesine sahip bir yük gemisiydi. Şirketin açıklamasına göre, gemi St. Petersburg’dan yola çıktığında 380 tonluk liman vinçleri ve 45 tonluk kapaklar taşıyordu. Gemi, Rusya Savunma Bakanlığı’nın askeri yapı kompleksine bağlı bir kargo taşımacılık şirketi tarafından işletiliyordu. (RBC)
- Belgorod Bölgesi Valisi Vyaçeslav Gladkov, Ukrayna insansız hava araçlarının düzenlediği saldırılar sonucunda Graivoron ilçesindeki bazı köylerin elektrik hatlarının zarar gördüğünü ve bu nedenle birçok yerleşim yerinin elektriksiz kaldığını açıkladı. Gladkov, Gora-Podol, Glotovo, Kozinka, Novostroevka-Pervaya gibi köylerin yanı sıra Bezımeno ve Novostroevka-Vtoraya gibi tahliye edilmiş bölgelerin de etkilendiğini belirtti. Onarım ekiplerinin çalışmalara, askeri birimlerle koordinasyon sağlandıktan sonra başlayacağını ifade etti.
- Suriye'nin Tartus, Lazkiye, Ceble ve Humus şehirlerinde Alevi azınlığın düzenlediği protestolar, güvenlik güçlerine yönelik saldırılarla şiddetlendi. Tartus'ta düzenlenen bir pusuda 14 polis memuru hayatını kaybederken, eski askerlerin olaylara karıştığı iddia edildi. İçişleri Bakanı Muhammed Abdurrahman, Tartus’un banliyösünde eski bir üst düzey subayın yakalanması sırasında 9 güvenlik görevlisinin daha öldüğünü açıkladı. Olayların ardından Lazkiye’de 20:00-08:00, Humus’ta ise 18:00-08:00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Şiddetli protestoların, muhaliflerin Halep'i ele geçirdiği sırada bir Alevi kutsal alanında yangın çıktığını gösteren bir videonun sosyal medyada yayılmasıyla başladığı belirtildi.
- Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Japonya'nın dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilen 3 milyar dolarlık geliri Ukrayna’ya aktaracağını duyurdu. Bu karar, Ekim ayında Japonya Başbakanı olarak Şigeru İşiba’nın göreve gelmesinin ardından alındı. Dondurulmuş Rus varlıklarının toplam değeri 325 milyar dolar olarak tahmin ediliyor.
- Rusya Tarım Bakanlığı, buğday, arpa ve mısır ihracatına uygulanan vergi oranlarında önemli artışlar yapıldığını duyurdu. 25 Aralık itibarıyla buğday ihracat vergisi %15,3 artarak ton başına 4.768,7 rubleye, arpa vergisi 2.781,8 rubleye, mısır vergisi ise 4.894,8 rubleye yükseldi. Vergi oranları, buğday için ton başına 240,4 dolar, arpa için 202 dolar ve mısır için 230 dolar olarak hesaplanan fiyatlar temel alınarak belirlendi. Bakanlık, yeni oranların 12 Ocak 2025'e kadar geçerli olacağını, bir sonraki güncellemenin 28 Aralık'ta ilan edileceğini açıkladı.
- Donald Trump, Truth Social platformunda yaptığı paylaşımda, Panama Kanalı'nı "sevgiyle ancak yasa dışı bir şekilde yönetenler" de dahil olmak üzere herkese Noel kutlamaları gönderdi. Ayrıca Kanada Başbakanı Justin Trudeau'ya göndermede bulunarak, Kanada’nın ABD’nin 51. eyaleti olması durumunda vergilerin yüzde 60 düşeceğini ve ekonomilerinin ikiye katlanacağını söyledi. Trump, Grönland halkını da tebrik ederek, "Orada ABD’yi istiyorlar ve biz orada olacağız," ifadelerini kullandı.
Kasım ayı sonunda Trump, Kanada ve Meksika'dan gelen ürünlere yüzde 25 gümrük vergisi uygulanmasını önermişti. Bu teklif, yasa dışı göç ve uyuşturucu kaçakçılığı sorunları çözülmediği takdirde devreye alınacaktı. Justin Trudeau, bu öneriye karşı önlemler alınacağını ve Kanada ekonomisinin zor durumda olduğunu belirtmişti. Trump ayrıca, Grönland’ın ABD için ulusal güvenlik açısından önemli olduğunu vurgulamış ve Panama Kanalı ile ilgili de tamamen ciddi olduğunu ifade etmişti.
25 Aralık Çarşamba
- Akdeniz'de batan Ursa Major gemisinin sahibi Oboronlogistika (Savunma Lojistik) şirketi, geminin bir saldırı sonucunda battığını açıkladı. Ria ajansına yapılan açıklamaya göre kuru yük gemisinin sağ tarafında üç patlama meydana geldi ve bu da geminin batışına sebep oldu.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı, Rusya’nın Suriye topraklarındaki askeri varlığına ilişkin değişiklik bekliyor. Kommersant'a konuşan bir bakanlık yetkilisi, “Hiç şüphesiz, Suriye Arap Cumhuriyeti’nde yönetim değişikliği ve sahadaki durumdaki değişiklikler, Rus askeri varlığına ilişkin belirli düzeltmeler yapılmasını gerektiriyor,” diye belirtti.
Diplomatik yetkililere göre, bu sadece Rus askeri üslerinin korunmasıyla ilgili değil, aynı zamanda üslerin işleyişi, bakım ve desteğinin pratik parametreleri ve yerel tarafla iş birliği düzenlemeleri ile ilgili.
Yetkili “Suriyeli nüfusun dış yardıma olan acil ihtiyacı göz önüne alındığında, Rus üslerine geçici olarak insani merkezler rolü verilebilir. Tabii ki bu konular, Suriye’nin yeni liderliğiyle yapılacak müzakerelerde ele alınacak,” şeklinde konuştu.
- Rus ordusu, Donetsk'teki Novıy Trud yerleşimini ele geçirdi. Köy, şu anda saldırıların sürdüğü Pokrovsk’un güneyinde bulunuyor.
- Kursk bölgesinin geçici valisi Aleksandr Hinşteyn’in bildirdiğine göre, Lgov’a düzenlenen bombardımanda dört kişi hayatını kaybetti. Ayrıca beş kişi hastaneye kaldırıldı ve bir kadın ağır durumda.
- Ukrayna hükümeti, 2025 yılı için ihracat ve ithalat lisans ve kota rejimine tabi olacak ürünlerin listesini onayladı. Kısıtlamalar, tuz, altın ve doğal gazı da kapsıyor.
Ayrıca, karara göre, enerji kömürü, yakıt odunu, gümüş ve değerli metallerin atıkları veya hurdalarının ihracatı için “sıfır kotalar” uygulanacak. (RBC)
- Rusya temyiz askeri mahkemesi, tiyatro yönetmeni Yevgeniya Berkoviç ve senarist Svetlana Petriyçuk’un mahkumiyet kararına itirazını inceledi. 2024 yılının Temmuz ayında, Batı İkinci Bölge Askeri Mahkemesi, iki sanatçıyı terörizmi teşvik suçundan altı yıl hapis cezasına çarptırmıştı. Temyiz mahkemesi, 25 Aralık’taki duruşmada Berkoviç’in cezasını beş ay, Petriyçuk’un cezasını ise iki ay hafifletme kararı aldı. (Ria)
- Rusya İçişleri Bakanlığı’nın arananlar veri tabanında muhalif politikacı İlya Yaşin’in (Adalet Bakanlığı tarafından yabancı ajan olarak tanınmıştı) kartı ortaya çıktı. Yaşin'in hangi maddeden arandığı bilinmiyor. Geçtiğimiz aylarda çok yönlü bir mahkum takasıyla serbest kalan Yaşin şu anda Almanya’da yaşıyor. Yaşin, kendisine herhangi bir çağrı veya dava bildirisinin gelmediğini ve “resmi gerekçenin de bilinmediğini” belirtti.
- Bugün sabah saatlerinde Vladikavkaz’daki "Alania Mall" alışveriş merkezinde meydana gelen patlama ve yangının, düşürülen bir insansız hava aracının (İHA) enkazından kaynaklandığı bildirildi. Kuzey Osetya lideri Sergey Menyaylo, Rusya Savunma Bakanlığı’na dayanarak, İHA’nın hava savunma sistemleri tarafından saat 08:28’de vurulduğunu ve enkazının alışveriş merkezine düştüğünü açıkladı. İlk başta olayın sebebi olarak doğalgaz patlaması öne sürülse de, binanın gaz bağlantısı bulunmadığı için bu iddia daha sonra reddedildi. Güvenlik kamerası görüntülerinin, patlamanın dışarıdan gerçekleştiğini doğruladığını belirten Menyaylo, patlama alanında İHA parçalarının arandığını ifade etti.
Yangın, 800 metrekarelik bir alanda kontrol altına alınırken, alışveriş merkezinin bir çalışanı hayatını kaybetti ve ondan fazla kişi yaralandı. Olay sırasında bina içerisinde ziyaretçi bulunmuyordu. Menyaylo, İHA saldırılarının Kuzey Kafkasya Federal Bölgesi'nde birden fazla bölgeyi hedef aldığını, bölgede operasyonel çalışmaların devam ettiğini söyledi. Aynı gün, İnguşetya lideri Mahmud-Ali Kalimatov, Malgobek şehrine uçak tipi bir İHA’nın düştüğünü, ancak herhangi bir can kaybı veya hasar olmadığını bildirdi. (Kommersant)
- Kremlin, Batı’nın Rusya’nın varlıklarını dondurmasını ve bu varlıklardan elde edilen gelirlerin Ukrayna’ya aktarılmasını yasa dışı olarak değerlendiriyor. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, bu tür kararların yasal süreçlere yol açabileceğini belirtti. Peskov, Rus makamlarının mülkiyetlerini korumak için tüm imkanları kullanacağını vurguladı.
Kremlin temsilcisi günlük basın toplantısı sırasında “Rusça söylemek gerekirse, bu paralar bizden çalındı. Ve bloke edilmiş olan varlıklarımız da tamamen yasa dışı bir şekilde dondurulmuş durumda. Bu, tüm norm ve kurallara aykırı. Bu tür eylemler, bu bir milyarın aktarılması da dahil olmak üzere, elbette gelecekte yasal davalara konu olabilir,” dedi.
- Rusya Soruşturma Komitesi (SKR), Ukrayna istihbarat servisleri tarafından düzenlenen bir terör saldırısı girişimiyle ilgili soruşturma başlattığını duyurdu. Federal Güvenlik Servisi (FSB), üçü reşit olmayan toplam yedi kişiyi gözaltına aldı. Servisinin iddiasına göre şüpheliler, Moskova çevresinde bir savunma sanayi şirketinin üst düzey yöneticisinin kişisel aracını patlatmaya çalışıyordu.
SKR’nin açıklamasına göre, Kasım-Aralık 2024 döneminde kimliği belirsiz kişiler, sosyal medya mesajlaşma uygulamaları üzerinden Perm bölgesi, Moskova ve Sverdlovsk bölgelerinde yaşayan kişilere ulaştı. Şüphelilere, önde gelen bir askeri mühendislik bürosunun yöneticisini öldürmeleri karşılığında 1 milyon ruble teklif edildi.
Şirket yöneticisinin aracına, hareket sırasında patlayacak şekilde bir el yapımı patlayıcı yerleştirildi. FSB, şüphelilerin bombayı yerleştirirken yakalandığını bildiriyor. (Kommersant)
- Kursk bölge yönetimi, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin Lgov şehrini bombaladığını duyurdu. Yetkililer, yaralılar ve zarar görenler hakkındaki bilgileri netleştiriyor. Lgov bölgesi, Ukrayna ile sınır komşusu olan Sudzhansky ve Korenevsky bölgelerinin kuzeyinde yer alıyor.
- İnguşetya’nın Malgobek şehri yakınlarında uçak tipi bir insansız hava aracı (İHA) düştü. Bölge başkanı Mahmud-Ali Kalimatov, olayda yaralanan ya da maddi hasar olmadığını bildirdi.
Kalimatov Telegram'da “İHA’nın düştüğü yerde güvenlik güçleri ve operasyon ekipleri çalışıyor. Olayın koşulları araştırılıyor, insansız hava aracının hedefleri ve görevleri inceleniyor,” diye yazdı.
- Rusya Federal Havacılık Ajansı (Rosaviatsiya), Kazan Havalimanı’ndaki faaliyet kısıtlamalarını kaldırdı. Kısıtlamalar sırasında altı uçuş yedek havaalanlarına yönlendirilmişti.
- Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Rus televizyonuna açıklamasında, “Avrupa'ya yapılan tedarik hacmine bakacak olursak, boru hattı gazı ve sıvılaştırılmış doğalgazın toplamı geçen yıla kıyasla yüzde 18-20 daha fazla” ifadesini kullandı.
Novak, “Tüm açıklamalara ve yaptırım baskılarına rağmen 11 ayda yaklaşık 50 milyar metreküp gaz tedarik edildi, çünkü gaz son derece çevre dostu bir ürün, talep görüyor. Ayrıca lojistik ve fiyat açısından Rus gazı en elverişli olanı” dedi. (Sputnik)
- Eski Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, mevcut çatışmanın sona ermesinden sonra, tarafların müzakerelerden “mutsuz” ayrılması durumunda, rövanşist duyguların ortaya çıkabileceğini söyledi. Kyiv Independent'a konuşan Kuleba,
“Ukrayna’nın orta vadede Rusya’ya yönelik rövanşist politikalarının potansiyeli küçümsenmemeli ve göz ardı edilmemeli. […] Savaş sonrası Ukrayna’nın yeniden inşasına tamamen odaklanacak olan mevcut nesilden sonraki nesil, Rusya’ya yönelik rövanşist sloganlarla iktidara gelecek: toprakları geri almak ve Rusya’yı nihayet ödeme yapmaya zorlamak,” şeklinde konuştu.
Kuleba’ya göre bu, Ukrayna ekonomik olarak “ayağa kalktığında” gerçekleşecek. (aktaran RBC)
- Rusya Savunma Bakanlığı, gece boyunca hava savunma sistemlerinin Belgorod bölgesi üzerinde 26 Ukrayna insansız hava aracını imha ettiğini duyurdu. Verilere göre, Voronej bölgesinde 23, Kursk, Bryansk ve Tambov bölgelerinde üçer İHA düşürüldü. Ayrıca Azak Denizi üzerinde bir İHA daha vuruldu.
Bryansk Valisi Aleksandr Bogomaz, bölgede can kaybı veya yıkım olmadığını belirtti. Diğer bölgelerden yetkililer henüz saldırılarla ilgili açıklama yapmadı. Dün, Belgorod bölgesindeki bir saldırıda bir kişi yaralanmıştı. Voronej bölgesi dün, Kursk 22 Aralık’ta, Tambov ise 19 Aralık’ta insansız hava araçları tarafından saldırıya uğramıştı. Tüm saldırılarda can kaybı yaşanmadı.
Öte yandan Kazan Havalimanı geçici olarak uçuş almayı ve göndermeyi durdurdu. Rosaviatsiya, bu kısıtlamaların hava araçlarının güvenliğini sağlamak amacıyla getirildiğini belirtti.
Bu tür önlemler genellikle insansız hava araçları saldırısı tehdidi nedeniyle alınıyor. Havalimanı en son 21 Aralık’ta operasyonlarını durdurmuştu.
- Ukrenergo ülkede Ukrayna’da elektrik kesintileri başladığını bildirdi. Enerji şirketinin Telegram kanalından yapılan açıklamada, “Geniş çaplı bir füze saldırısı nedeniyle tüketimi sınırlama tedbirleri uygulanmıştır,” deniliyor.
Suspilne yayın organı da Kiev’in bazı bölgelerinde elektrik kesintilerinin yaşandığını yazdı.
Ukrayna Enerji Bakanı Herman Haluşçenko, enerji altyapısına yönelik “yoğun bir saldırı” olduğunu belirterek, enerji sisteminin olumsuz etkilerini en aza indirmek için önlemler alındığını söyledi.
- ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın Ukrayna özel temsilcisi olması beklenen Keith Kellogg, Cumhuriyetçi liderin Moskova ve Kiev arasında sürdürülebilir bir anlaşmaya varmayı hedeflediğini söyledi. Ancak politikacı, Minsk Anlaşmaları’nın tekrarlanmasından kaçınmak istiyor.
Kellogg, Fox Business kanalına verdiği röportajda “(Donald Trump) ulusal güvenlik alanındaki en büyük önceliği olarak barış getirmek istiyor. Ancak adil ve sürdürülebilir, kalıcı bir barış istiyor. Daha önce taraflar arasında organize edilmeye çalışılan bir barış sürecine tanık olduk ve bu süreç utanç verici bir şekilde başarısız oldu. Başkan bu yola girmeyecek,” dedi.
- Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, koronavirüs testinin pozitif çıkması nedeniyle St. Petersburg’daki gayri resmi BDT zirvesine katılamayacak. Bu açıklama, Paşinyan tarafından yapıldı. Ermenistan hükümetinin Avrasya Ekonomik Konseyi Yüksek Düzeyli Toplantısı’na katılımı konusundaki karar ise henüz alınmadı.
- İran yetkilileri, ülkede Google Play uygulama mağazası ve WhatsApp (Rusya’da yasaklı olan Meta’ya ait) kullanım yasağını kaldırmayı kabul etti. Bu bilgi, yerel haber ajansı IRNA tarafından bildirildi. Yaz aylarında göreve gelen İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, internet üzerindeki kısıtlamaları gevşetme sözü vermişti.
24 Aralık Salı
- Rusya Devlet Başkanı Sözcüsü Dmitri Peskov, Ukrayna’nın barış müzakerelerine hazır olduğuna dair hiçbir belirti olmadığını söyledi. Moskova’nın çatışmayı çözmeye açık olduğunu, ancak Kiev’in bu konuda ilgi göstermediğini ifade etti.
Kremlin temsilcisi, gazetecilere uçakta yaptığı açıklamada “Biz müzakerelere açık kalmaya devam ediyoruz. Ancak Ukrayna’nın müzakerelere hazır olduğuna dair herhangi bir ilerleme olmadığı için operasyonumuzu sürdürüyoruz,” dedi.
- Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Magyar Nemzet gazetesine verdiği röportajda, Rusya ile Ukrayna arasındaki çatışmaların 2025 yılında sona ereceğini düşündüğünü söyledi. Orban, bu sonucun ya barış müzakereleri yoluyla ya da taraflardan birinin “yok edilmesi” ile gerçekleşebileceğini belirtti.
- Nijniy Novgorod’daki İçişleri Bakanlığı Akademisi sahasına bir drone düştü, olayda yaralanan olmazken tesiste eğitimler devam ediyor. Akademinin basın sekreteri Maria Kuznetsova, “Yaklaşık 10:30’da hoparlörle bir anons yapılarak sığınaklara geçilmesi istendi… Akademi sahasında drone tipi bir insansız hava aracı tespit edildi… Herhangi bir patlama olmadı,” dedi. Özel hizmet ekipleri drone’u inceledikten sonra öğrenciler bodrum katlardan normal alanlara döndü.
- Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitri Medvedev, 2024 yılında yaklaşık 440 bin kişinin askeri hizmet için sözleşme imzaladığını bildirdi.
- Sudan’ın Rusya Büyükelçisi Muhammed Sirac, Hartum’un Kızıldeniz’de bir deniz üssü inşa etme anlaşmasını Moskova ile iptal ettiği yönündeki haberleri yalanladı. Sirac, bu tür bilgilerin yanlış olduğunu ve Sudan ile Rusya arasındaki ilişkilerin en yüksek seviyede bulunduğunu belirtti. Sudan’ın anlaşmayı iptal ettiği haberi Bloomberg tarafından yayımlanmış, ancak daha sonra bu içerik kaldırılmıştı. (Kommersant)
- Suriye’nin yeni hükümeti, ülke genelinde düzenlenen Hristiyan topluluklarının gösterilerinin ardından Gregoryen takvimine göre kutlanan Noel’i resmi tatil ilan etti. Hükümet çalışanlarının 25 ve 26 Aralık tarihlerinde çalışmayacağı açıklandı. (BFM)
- Rusya Merkez Bankası Para Politikası Departmanı Direktörü Andrey Gangan, 2024 yılı enflasyon oranının yüzde 9,6 ila 9,8 arasında olacağını açıkladı. Gangan’a göre, yıllık enflasyonun zirvesi Nisan 2025’te olacak ve ardından bu oran hızla düşüş gösterecek.
- Rusya Başbakan Yardımcısı Dmitri Çernışenko, Rospotrebnadzor’un göçmen çocukların Rusça dil bilgisini test etmek için metodolojik materyal ve sistemler hazırlığını tamamlamak üzere olduğunu duyurdu. Testlerin 1 Nisan 2025’te başlaması planlanıyor.
- Rus yük gemisi Ursa Major, Akdeniz'in uluslararası sularında battı. İki Rus vatandaşı kayıp, 14 kişi ise kurtarıldı. Bu bilgi, Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın Durum-Kriz Merkezi (DSKÇ) tarafından doğrulandı.
DSKÇ’nin basın açıklamasına göre, gemi SK YUG Ltd. Şirketine aitti. Şirketin web sitesinde, endüstrinin çeşitli dallarında faaliyet gösteren işletmelere, montaj, inşaat ve ticaret organizasyonlarına özel ekipman sağladığı belirtiliyor.
Ursa Major, dün 23 Aralık’ta İspanya ile Cezayir arasındaki uluslararası sularda battı. Gemi, 12 gün önce St. Petersburg’dan ayrılmış ve 22 Ocak’ta Vladivostok limanına varması planlanmıştı. Batma nedeni, makine dairesindeki bir patlama olarak açıklandı. Geminin mürettebatının şu ana kadar Rus Denizciler Sendikası’ndan yardım talep etmediği, sendika yetkilileri tarafından RIA Novosti’ye bildirildi.
- AB’nin gaz depoları, Avrupa’da dolum sezonunun sona erdiği eylül sonundan bu yana yüzde 19 oranında boşaldı. Financial Times’ın Avrupa Gaz Operatörleri Birliği Gas Infrastructure Europe verilerine dayanarak bildirdiğine göre, bu, 2021’den bu yana kaydedilen en hızlı boşalma oranı.
Şu anda AB gaz depoları yüzde 75 doluluk oranına sahip ve bu, son on yılın ortalama seviyesinin üzerinde. Mevcut yüksek tüketim seviyesi, Avrupa’daki soğuk hava koşulları ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatındaki düşüşle ilişkilendiriliyor. FT’ye göre, LNG arzındaki bu düşüş, Asya ekonomilerinin artan talebi ve hammadde fiyatlarının düşmesiyle birlikte bu bölgedeki yüksek rekabetten kaynaklanıyor.
- Macaristan Dışişleri Bakanı Szijjarto, ülkenin Başbakanı Viktor Orban’ın ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın yemin törenine davet edilmediğini belirtti.
Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, RIA Novosti haber ajansına yaptığı açıklamada, “Hayır, normalde bunu yapmadıklarının farkındayım. Yani böyle bir davet yoktu” ifadesini kullandı.
Daha önce Macaristan Başbakanlık Ofisi, Orban’ın Trump’ın yemin törenine gitmeyi planlamadığını belirterek bu tür etkinliklere genel olarak yabancıların davet edilmediğini anımsatmıştı. (Sputnik)
- Moskova Şehir Mahkemesi, Medpolimerprom Grubu'nun eski yönetim kurulu başkanı Evgeniy Spektor'u casusluk suçlamasıyla 15 yıl hapis cezasına çarptırdı. Ceza, sıkı güvenlikli bir cezaevinde çekilecek. Ayrıca Spektor, 14 milyon ruble para cezası ödemek zorunda. (İnterfax)
- Kazan'da KNIİTÜ-KAI bünyesinde insansız hava araçları üretim ve araştırma kompleksi kurulacak. Projenin gerçekleştirilmesi için federal ve bölgesel bütçeden 2,5 milyar ruble ayrılacağı, üniversitenin basın servisi tarafından açıklandı.
- Kiev'de sabah saatlerinde patlamalar meydana geldi ve bölgedeki binalar ve araçlar zarar gördü. Ukrayna başkenti askeri yönetimi hava saldırısı alarmı vererek vatandaşları sığınaklara gitmeye çağırdı. Kiev bölgesi yönetimi, hava savunma sistemlerinin çalıştığını doğruladı. Rusya Savunma Bakanlığı, saldırının Ukrayna Güvenlik Servisi'nin (SBU) komuta merkezine yönelik olduğunu açıkladı. Bakanlık ayrıca, Kiev'deki füze sistemleri üretim tesislerinin ve Patriot hava savunma sistemlerinin pozisyonlarının hedef alındığını belirtti. Bakanlık, bu saldırının, 18 Aralık'ta Rostov bölgesinde ATACMS ve Storm Shadow füzeleriyle düzenlenen Ukrayna saldırısına misilleme olarak gerçekleştirildiğini duyurdu. Bu saldırı sırasında Rostov'daki Kamensky tesisleri hedef alınmış ve bir teknik yapı zarar görmüştü. (Kommersant)
- Rusya'nın Rostov bölgesindeki Millerovo havaalanı yakınlarında şiddetli patlamalar meydana geldi. Telegram kanallarında yayılan bilgilere göre, dün gece bölge yoğun bir insansız hava aracı saldırısına maruz kaldı. Geçici olarak görev yapan vali Yuri Slusar, havaalanı çevresinde sekiz Ukrayna dronunun düşürüldüğünü ve ilk belirlemelere göre can kaybı olmadığını açıkladı. Rusya Savunma Bakanlığı ise Rostov Bölgesi'nde dokuz insansız hava aracının imha edildiğini belirtti. (M. Kmsomolets)
- Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Kuzey Kore askerlerinin Kursk bölgesinde verdiği kayıpların 3 bini aştığını iddia etti. Daha önce Güney Kore istihbaratı, Kuzey Kore'nin kayıplarını yaklaşık 1100 kişi olarak değerlendirmişti. Bu sayıya 100 ölü ve yaralı askerler dahil edilmişti. ABD ise Kuzey Kore'nin Rusya'daki kayıplarını "birkaç yüz" olarak tahmin ediyor. Güney Kore yetkilileri, Kuzey Kore'nin Ukrayna ile devam eden savaşta kullanılmak üzere Rusya’ya ek asker ve askeri ekipman, özellikle kamikaze dronları göndermeye hazırlandığını da bildirdi.
- Zelenskiy, Slovakya'ya Rus gazı transitinin durdurulmasından kaynaklanan kayıpları telafi etmek ve bu güzergaha alternatif sağlamak için tekliflerde bulunduklarını ancak Slovakya Başbakanı Robert Fico'nun bu önerileri reddettiğini açıkladı. Zelensky, teklifin Avrupa Komisyonu’nun talebi doğrultusunda yapıldığını ve alternatif olarak Rus olmayan gazın Slovakya'ya taşınmasını içerdiğini belirtti. Fico ise Kiev’in Slovakya’ya, NATO üyeliğini desteklemesi karşılığında dondurulmuş Rus varlıklarından 500 milyon euro teklif ettiğini ve bunu kesin bir şekilde reddettiğini söyledi. Zelenskiy ise Fico'yu "kişisel çıkar peşinde koşmakla" suçlayarak, Slovak liderin Moskova ile yaptığı gizli anlaşmaların ya devlet çıkarlarını ticarete dönüştürmek ya da kendi yararına çalışmak anlamına geldiğini savundu. (RBC)
- Donald Trump'ın Ukrayna ve Rusya Özel Temsilcisi olarak atadığı Keith Kellogg, Ukrayna'yı yakında ziyaret edeceğini açıkladı. Kellogg, Fox Business'a verdiği röportajda, Trump'ın "adil, sürdürülebilir ve güvenli" bir barış istediğini belirtti. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Kellogg'un ziyaret tarihinin henüz netleşmediğini, ancak Ukrayna hükümetinin özel temsilciye "adil bir barış" konusundaki görüşlerini iletmeyi planladığını ifade etti. Kremlin, Rusya ile Kellogg arasında herhangi bir temas girişiminin şu ana kadar olmadığını bildirdi.
- Almanya, Ukrayna'ya Patriot ve IRIS-T hava savunma sistemleri de dahil olmak üzere geniş kapsamlı bir askeri yardım paketi teslim etti. Bu paket kapsamında, iki Patriot fırlatma sistemi, IRIS-T hava savunma sistemleri, 15 Leopard 1 A5 tankı, iki Gepard hava savunma sistemi ve 30 adet mayına dayanıklı MRAP zırhlı araç da Ukrayna'ya gönderildi. (BBC)
- The Economist'in haberine göre, "Trembita" adlı yeni bir füze projesi kapsamında, Moskova'ya ulaşabilecek füze geliştiriliyor. Habere göre, Sovyet döneminde füze sanayisinde lider konumda olan Ukrayna, günümüzde üretim süreçlerini korunaklı sığınaklara ve sıradan gibi görünen yüzlerce tesise taşımış durumda. Trembita'nın temel modeli saatte 400 km hızla 200 km menzile sahip. Ukrayna'nın dağlık bölgelerinde kullanılan bir halk çalgısı olan Trembita'dan adını alan füzenin motor yapısı da bu çalgıya benzer bir tasarıma sahip. The Economist'e göre, Nihai saha testlerinden sonra seri üretime geçileceği belirtilirken, projenin gönüllü mühendisler tarafından bir buçuk yıl içinde geliştirildiği ifade ediliyor.
- Bloomberg'in kendi kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Hindistan'ın devlet petrol rafinerileri, ihtiyaç duydukları Rus ham petrolünü tedarik etmekte zorluklarla karşılaşıyor. Hindistan'ın üç devlet rafineri şirketi olan Indian Oil Corp., Bharat Petroleum Corp. ve Hindustan Petroleum Corp., Ocak ayı için planladıkları alımlarda talep ettikleri altı milyon varil Ural petrolünü spot piyasadan temin edemedi. Bu sorunun nedenleri tam olarak net değil. Kaynaklar, Moskova'nın, aracılar üzerinden gerçekleştirilen spot satışları azaltarak, doğrudan Rus üreticileriyle yapılan uzun vadeli sözleşmelere öncelik vermeye çalışabileceğini de öne sürüyor. Şu anda, Hindistan'ın devlet rafinerileri Rus petrolünü yalnızca spot piyasadan satın alıyor.
- Grönland Başbakanı Mute Egede, ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın, Washington'un bu Danimarka'ya bağlı özerk bölgeyi kontrol altına alması gerektiği yönündeki açıklamasını sert bir şekilde reddetti. "Grönland bizimdir. Satılık değiliz ve asla satılmayacağız. Özgürlüğümüz için verdiğimiz uzun soluklu mücadele boşa gitmemeli," diyen Egede, uluslararası iş birliği ve ticarete açık olmanın önemini vurguladı. Daha önce Trump, ABD'nin Grönland'ı kontrol etmesinin stratejik bir gereklilik olduğunu ifade etmişti. Truth Social platformunda, "ABD'nin ulusal güvenliği ve küresel özgürlük adına Grönland'ın kontrolü kesinlikle gerekli" ifadelerini kullanmıştı. (AFP)
- Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili, Tiflis'teki parlamento binası önünde düzenlenen protesto eyleminde hükümete bir ültimatom verdi. Zurabişvili, iktidar partisi "Gürcü Rüyası"na ve lideri Bidzina İvanişvili'ye yeni parlamento seçimlerinin tarihini belirlemek için bir hafta süre tanıdığını açıkladı. Gürcistan hükümeti ise Zurabişvili’ye karşı suç duyurusunda bulunma tehdidinde bulundu. 29 Aralık’ta yeni Cumhurbaşkanı Mihail Kavelashvili’nin yemin töreni gerçekleşecek ve Zurabişvili’nin görev süresi sona erecek. Başbakan İrakli Kobahidze, Zurabişvili’nin yeni seçimler ilan etmesi veya görev süresi bittikten sonra resmi konutu terk etmemesi halinde uzun süreli hapis cezasını öngören yasal düzenlemelere dikkat çekti. Kobahidze, 72 yaşındaki Cumhurbaşkanı’nın bu durumu daha fazla tırmandırmadan gitmesini umduğunu ifade etti.
- Romanya Başbakanı Marcel Ciolacu, ülkesinin, 20 Ocak'ta göreve başlayacak olan ABD'nin seçilmiş Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna'daki çatışmayı çözme çabalarını destekleyeceğini açıkladı. Parlamentoda yaptığı konuşmada Ciolacu, Romanya'nın "barışın değerini daha fazla anladığını" belirterek, "Bu, benim ve hükümetimin garantisidir. Bu nedenle, ABD'nin seçilmiş Başkanı Donald Trump ile çok iyi ilişkiler kurdum. 20 Ocak'tan itibaren, göreve resmen başlamasıyla, önceliklerinden birinin Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek olacağına kesinlikle inanıyorum. Romanya, bu hedefte tüm gücüyle Amerika Birleşik Devletleri'ni destekleyecek" dedi.
- Rusya Maliye Bakanlığı, özel askeri operasyon (SVO) katılımcıları için ayrıcalıklı ipotek programı önerisini desteklemedi. Bakanlık, şu ana kadar devlet desteğiyle yaklaşık 770 bin ailenin 450 bin rubleye kadar olan ipotek borcunu kapattığını belirtti. Bakan Yardımcısı Ivan Çebeskov’un açıklamasına göre, önerinin desteklenmeme nedeni, "Aile İpoteği" gibi ayrıcalıklı programlar piyasa dengesizliklerine yol açması. Vladimir Putin ekonomik konularla ilgili bir toplantıda, ayrıcalıklı kredi programlarının yeniden düzenlenmesi talimatını vermiş, bankaların limit bahanesiyle "Aile İpoteği" vermeyi reddetmesini "kabul edilemez" olarak nitelendirmişti. (Kommersant)
23 Aralık Pazartesi
- Kremlin, Vladimir Putin ile Donald Trump arasında olası bir görüşme için çeşitli ülkelerden zirve teklifleri aldığını açıkladı. Devlet Başkanı Yardımcısı Yuri Uşakov, Kremlin’e birkaç ülkeden bu yönde tekliflerin iletildiğini belirtti ancak bu ülkelerin adlarını açıklamaktan kaçındı. Uşakov, bu tür önerilerin geçmişte de yapıldığını ve hala gündemde olduğunu söyledi.
Putin, 19 Aralık’taki basın toplantısında Trump ile görüşmeye her zaman hazır olduğunu ifade etmişti. Amerikan gazetecinin, böyle bir görüşmenin ancak Rusya'nın "zayıf bir durumda" olduğu bir dönemde gerçekleşebileceği yönündeki yorumuna karşılık Putin, bu görüşe katılmadığını belirterek, son iki üç yıl içinde Rusya’nın güç kazandığını ve kararlarını yalnızca ulusal çıkarlarına göre alacağını vurgulamıştı. Öte yandan, Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, 23 Aralık'ta yaptığı açıklamada, böyle bir görüşme için şu anda herhangi bir somut ön koşulun bulunmadığını ifade etti.
- Kuzey Kore'nin 9 Mayıs Zafer Günü'nde Moskova'da düzenlenecek törenlere askeri bir birlik gönderebileceği açıklandı. Rusya Devlet Başkanı Yardımcısı Yuri Uşakov, brifing sırasında yaptığı açıklamada, bu yılki Zafer Günü kutlamalarının çok sayıda yabancı liderin katılımıyla gerçekleşeceğini belirtti.
Uşakov, bazı ülkelerin liderlerini ve askeri birliklerini göndermeye hazır olduklarını ifade etti ve Kuzey Kore askerlerinin de katılımının beklendiğini doğruladı. Rusya'nın, kutlamalara katılım için birçok ülkeye davetiye gönderdiğini vurgulayan Uşakov, hangi ülkelerin davet edildiği konusunda ise ayrıntı vermedi. Zafer Günü'nün 80. yılına büyük önem atfettiklerini söyleyen Uşakov, bu bağlamda önemli uluslararası görüşmelerin de yapılacağını kaydetti.
- Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Rusya ve Ukrayna arasında barış görüşmelerinin, 2022 yılının baharındaki gibi İstanbul’da yapılabileceğini belirtti. Altun, Türkiye'nin tarafları diyalog sürecini yeniden başlatmak için "yapıcı ve sorumlu bir tutum" sergilemeye çağırdığını söyledi. Altun, EuroNews’a verdiği röportajda, "İstanbul, bu süreçte bir barış platformu olarak uluslararası arenada büyük takdir topladı. Elbette ülkelerin yeniden İstanbul’da bir araya gelmesi mümkün. Türkiye, istikrarlı bir güç olarak hem insani konularda hem de barış müzakerelerinin başlaması için her türlü desteği sağlamaya hazır" ifadelerini kullandı. 2022’de Antalya ve İstanbul’da yapılan görüşmelerden sonra Ukrayna, Mayıs ayında müzakere sürecinden çekilmişti.
- Çalışma ziyaretinde bulunduğu Rusya’nın başkenti Moskova’da Devlet Başkanı Vladimir Putin’le görüşmenin ardından sosyal medyadan açıklamalarda bulunan Slovakya Başbakanı Robert Fico, Rus nükleer sektörüne yaptırımlara destek veren Vladimir Zelenskiy’in Slovakya’daki nükleer santrallerin faaliyetini tehlikeye attığını yazdı. Fico, sosyal medya paylaşımında, şunu yazdı: "Zelenskiy ayrıca Rusya’nın nükleer programına yönelik yaptırımlara destek veriyor. Bu yaklaşımla Slovakya’ya mali zarar veriyor ve Slovakya’daki nükleer elektrik santrallerinde enerji üretimini tehlikeye atıyor. Bu kabul edilemez." Daha önce Fico, nükleer alanda Rusya’ya yönelik yaptırımları engelleyeceklerini açıklamıştı
- İsviçre Ekonomi, Eğitim ve Araştırma Federal Departmanı (DEFR), Avrupa Birliği'nin Rusya ve Belarus'a karşı uyguladığı 15. yaptırım paketi kapsamındaki genişletilmiş kısıtlayıcı önlemler listesine katıldı. Yaptırım listesinde 54 birey ve 30 tüzel kişi yer alıyor. Bu yaptırımlar, İsviçre'ye giriş veya ülke üzerinden transit geçiş yasağını ve mal varlıklarının dondurulmasını içeriyor. (Kommersant)
- Rusya'da YouTube video servisinin trafiğindeki düşüş, teknik sorunlardan veya Google'ın eylemlerinden kaynaklanmıyor. Bu bilgi, şirketin basın servisi tarafından RBC'ye bildirildi.
Şirketten gazeteye "Google ve YouTube, Rusya'da bağımsız bilgiye erişim sunan birkaç platformdan biri olmaya devam ediyor. Rusya'da bazı kişilerin YouTube'a erişemediğine dair raporların farkındayız. Ancak bu durum, herhangi bir teknik sorun ya da tarafımızdan gerçekleştirilen bir eylemden kaynaklanmıyor," şeklinde açıklama yapıldı.
- Telegram mesajlaşma platformu, üç yıl süren gelir elde etme sürecinin ardından ilk kez kâr elde etti. Bu bilgi, platformun kurucusu Pavel Durov tarafından açıklandı.
Durov "Bu yıl Telegram Premium abonelerinin sayısı üç kat arttı ve 12 milyonu aştı. Reklam gelirlerimiz de birkaç kat arttı. Sonuç olarak, Telegram'ın 2024 yılındaki toplam geliri 1 milyar doları aştı ve yılı 500 milyon dolardan fazla nakit rezervle kapatıyoruz. Bu rakama kripto varlıklar dahil değil," diye belirtti.
Durov, bu yıl birkaç yeni gelir modeli başlattıklarını ekledi: yıldızlar, mini uygulamalar, hediyeler, Telegram Business, Telegram Gateway ve diğerleri. Durov’a göre bu, "sosyal medya platformlarının bağımsız kalarak ve kullanıcı haklarına saygı göstererek finansal sürdürülebilirliğe ulaşabileceğini" kanıtlıyor.
- St. Petersburg’daki Pulkovo Havalimanı’nda, anonim bir bomba ihbarı nedeniyle bazı uçuşlar gecikti. Pulkovo Havalimanı'nın operatörü olan Kuzey Başkenti Hava Kapıları (VVSS) şirketine dayandırılan bilgilere göre, 11 uçakta ek inceleme yapılması gerektiği bildirildi.
Gecikme, Moskova, Novokuznetsk, Phuket (Tayland) ve diğer şehirlere yapılan uçuşları etkiledi. Yolcu ve uçak kontrolleri Moskova saatiyle 23:45’te tamamlandı. 78.ru’ya göre, kontrol prosedürleri sırasında yolcular uçaklardan inemedi ve bir saatten fazla kabinde beklemek zorunda kaldılar. Uçuşlara biniş işlemleri de gecikti.
- Rusya Devlet Başkanı Sözcüsü Dmitri Peskov, Vladimir Putin'in Slovakya Başbakanı Robert Fico ile yaptığı görüşmelerin sonuçlarını değerlendirdi. Peskov görüşmede tarafların gaz konusunu ele aldığını doğruladı. Sözcüye göre, Rus gazı tedarikiyle ilgili durum çok karmaşık ve "daha fazla dikkat gerektiriyor."
Dmitri Peskov günlük basın toplantısında "Ukrayna tarafının açıklamalarını ve Rus gazını satın almaya devam eden, bunu ekonomilerinin normal işleyişi için gerekli gören Avrupa ülkelerinin tutumunu biliyorsunuz. Burada çok karmaşık bir durum var ve bu durum daha fazla dikkat gerektiriyor," dedi.
Sözcü ayrıca Vladimir Putin ile Robert Fico’nun, "Slovakya'nın önceki yönetimlerinin politikaları nedeniyle önemli ölçüde zarar gören" ikili ilişkileri de ele alma fırsatı bulduğunu belirtti. Rusya Devlet Başkanı ayrıca "Ukrayna’daki çatışma sahalarındaki mevcut duruma dair kendi görüşlerini" de aktardı.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Rus Silahlı Kuvvetlerinin Donetsk'in batısında yer alan Storojevoye köyünü kontrol altına aldığını bildirdi. Köy, bu ayın başından itibaren Rus askerlerinin ilerlediği Velikaya Novoselka bölgesinde bulunuyor.
- NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin, Almanya Başbakanı Olaf Scholz’a yönelik özellikle silah sevkiyatları konusundaki sert eleştirilerinin adil olmadığını söyledi
CNA’nın aktardığına göre, Rutte "Zelenskiy’e defalarca Scholz’u eleştirmeyi bırakması gerektiğini söyledim çünkü bunun adil olmadığını düşünüyorum," dedi.
Ayrıca NATO Genel Sekreteri, Scholz’un yerinde olsa Ukrayna’ya TAURUS uzun menzilli füzeleri tedarik etmeye başlayacağını ve kullanımına herhangi bir kısıtlama getirmeyeceğini belirtti.
- Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, Eski Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın Moskova'dan çıkışına ve mal varlıklarının dondurulmasına yönelik kısıtlamalar getirilmesine ilişkin bilgilerin doğru olmadığını açıkladı.
Daha önce Habertürk, Rus yetkililerin Esad’ın Moskova’dan ayrılmasını veya siyasi faaliyetlerde bulunmasını yasakladığını, eşi Esma Esad’ın ise Rusya’daki yaşam koşullarından memnun olmadığını ve boşanma talebinde bulunduğunu bildirmişti.
RBC muhabirinin, bu bilgilerin doğruluğunu sorması üzerine Peskov, "Hayır, doğru değil," diye yanıt verdi.
- Rusya Dış İstihbarat Servisi (SVR), Moldova makamlarının Transdinyester’de askeri bir operasyon planı geliştirme niyetine ilişkin bilgi aldıklarını açıkladı. SVR’ye göre, bu öneri ülke başkanı Maia Sandu tarafından gaz tedariki konulu bir toplantıda sunuldu. İddiaya göre Moldova Başbakanı Dorin Recean toplantıda, Ukrayna üzerinden gaz tedariki için Rusya ile yapılan anlaşmanın sona ermesinin ardından elektrik arzında sorunlar yaşanabileceği konusunda uyardı.
- Rusya bugün itibarıyla Abhazya’ya insani elektrik sevkiyatlarına başladı. İlgili açıklama Enerji ve Ulaştırma Bakanı ve Birinci Başbakan Yardımcısı Vekili Djansukh Nanba'dan geldi. (Tass)
- Slovakya Başbakanı Robert Fico, Moskova ziyaretinin Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin Slovakya'ya gaz tranzitini reddettiğini açıklamasına bir yanıt olduğunu belirtti. Fico, Moskova'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile "iş odaklı bir görüşme" gerçekleştirdiğini ifade etti.
- Macaristan Başbakanı Viktor Orban, M1 televizyon kanalına verdiği röportajda, Ukrayna'daki çatışmanın sona ermesinin "bir adım mesafede" olduğunu belirtti. Orban, üç yıldır bu durumda yaşadıklarını ve artık sona yaklaşmanın "uzun bir süre suyun altında kaldıktan sonra nefes almak gibi" olduğunu ifade etti. Orban, Hristiyan bir ülke olarak Macaristan için barışın önemli olduğunu ancak Avrupa'da barış hakkında konuşmanın daha önce "şeytanı çağırmak gibi" olduğunu söyledi. ABD'de Donald Trump'ın başkanlığa gelmesinin bu durumu değiştirdiğini ve 20 Ocak'ta Trump'ın yemin töreninin çatışmayı sona erdirmeye yönelik bir adım olacağını belirtti. Bununla birlikte Orban, Noel'de ateşkes yapılmasının mümkün olduğunu düşünse de Kiev'in bu teklifi şu anda reddettiğini dile getirdi. Ayrıca Orban Avrupa'nın bu savaşta kaybettiğini ve yeni bir gerçekliğin ortaya çıktığını sözlerine ekledi.
- NATO, Moskova ile olası bir silahlı çatışma durumunda yapım aşamasındaki Rail Baltica demiryolunu kullanmayı planlıyor. The Telegraph'ın haberine göre, Baltık ülkelerini, Polonya'yı ve Batı Avrupa'yı birbirine bağlayacak olan bu Avrupa standartlarındaki demiryolu, gerektiğinde Avrupa'nın merkezinden Rusya sınırına asker ve askeri ekipman taşımak için kullanılacak. Rail Baltica projesinin iletişim departmanı başkanı Priit Pruul, "Rail Baltica, NATO'nun ulaşım operasyonlarının temelini oluşturacak," dedi. Ayrıca, bu demiryolu hattının kullanılmasıyla askeri ekipmanların Rusya sınırına taşınma süresinin bir haftadan 24 saate indirilebileceğini vurguladı.
- Avrupa Birliği (AB), ekim ayında Rusya’dan petrol ithalatında 687,5 milyon euroya ulaşarak şubat ayından bu yana en yüksek seviyeyi kaydetti. RİA Novosti’nin Eurostat verilerine dayandırdığı analize göre, Çekya, Macaristan ve Hollanda bu artışta başı çekerken, Çekya’nın ithalatı iki katına çıktı. Şubat ayında 690 milyon euro seviyesinde olan Rus petrolü ithalatı, ekim ayındaki bu artışla AB’nin bazı ülkelerinin enerji bağımlılığının sürdüğünü gösterdi.
- Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili, düzenlenen bir mitingde, iktidardaki "Gürcü Hayali" partisinden bir hafta içinde yeni parlamento seçimlerinin tarihini belirlemelerini talep etti. Sputnik Gürcistan'ın Telegram kanalında yer alan habere göre Zurabişvili, konuşmasının engellenmeye çalışıldığını iddia etti ve teknik aksaklıklar nedeniyle sahneden halka hitap edemediği için bugün bir video mesaj yayınlayacağını duyurdu. Mikrofonu kesilmeden önce, "Bana yakında hapiste olacağım söylendi ama korkmuyoruz," ifadelerini kullandı. Gürcistan'da 26 Ekim'deki parlamento seçim sonuçlarını kabul etmeyen muhalefet ve Zurabişvili, 4 Kasım'dan bu yana protesto eylemleri düzenliyor. Gösterilerde güvenlik güçleri su ve biber gazı kullanırken, protestocular havai fişek ve patlayıcılarla karşılık veriyor.
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Magadan, Çeboksarı ve Stavropol uluslararası havalimanlarında inşa edilen yeni terminallerin açılışını video bağlantısı aracılığıyla gerçekleştirdi. Açılış konuşmasında, Rusya içindeki doğrudan uçuşların artırılması gerektiğini vurgulayan Putin, 2023 yılında 105 milyon yolcu taşındığını ve 2024’te bu sayının 111 milyona ulaşmasının beklendiğini belirtti. Hükümetin altı yıl içinde en az 75 havalimanının altyapısını modernize etmeyi hedeflediğini ifade eden Putin, bu projelere 250 milyar ruble bütçe ayrıldığını ve 2030 yılına kadar hava trafiğinin bir buçuk kat artırılmasının planlandığını açıkladı.
22 Aralık Pazar
- Kremlin’de, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Slovakya Başbakanı Robert Fico buluştu. Fico bugün, resmi bir ziyaret kapsamında Rusya’ya geldi. Görüşmenin ayrıntıları henüz açıklanmadı. Kremlin sözcüsü Peskov, iki lderin "başbaşa" görüştüğünü duyurdu.
VİDEO için tıklayın
Fico, Macaristan Başbakanı Orban ile bilrikte AB içinde Putin ile yakın diyalog içinde olan ve Ukrayna'ya destek konusunda çekince koyan nadir liderlerden biri.
Robert Fico’nun Moskova ziyareti birkaç gün önce planlandı. Peskov, Rus gazeteci Pavel Zarubin’in ziyaretin ne zaman planlandığına dair sorusuna, “Birkaç gün önce” yanıtını verdi.
- 19 Aralık’ta teknik bir arıza nedeniyle durdurulan Rus petrolünün Macaristan’a Drujba (Dostluk) boru hattı üzerinden sevkiyatı yeniden başladı. Macaristan Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó, Facebook hesabından yaptığı açıklamada, “Ham petrol sevkiyatı Drujba hattı üzerinden yeniden başladı. Macaristan’ın enerji arzı güvence altında” ifadelerini kullandı. Reuters’a göre, sevkiyatın durmasına Bryansk bölgesindeki Uneça pompa istasyonunda yaşanan teknik bir arıza neden olmuştu.
SSCB devrinden kalan Drujba boru hattı, hem Rusya hem de Kazakistan petrolünü Avrupa’ya taşıyor. Güney kolu Macaristan, Slovakya ve Çekya’ya petrol ulaştırırken, kuzey kolu ise Kazakistan’dan Polonya ve Almanya’ya yakıt sevk ediyor. Daha önce 4 Aralık’ta, Çekya’ya yönelik sevkiyat birkaç günlüğüne kesilmiş ancak kısa sürede normale dönmüştü. Macar petrol şirketi MOL, yaşanan kesintilerin Macaristan’ın enerji güvenliğini etkilemeyeceğini duyurdu. Öte yandan, Slovakya ve Macaristan’da Druzhba boru hattına yönelik terör tehditlerinin olası varlığı da özel servisler tarafından inceleniyor.
- Avrupa Birliği (AB), 24 Şubat 2025 tarihinde, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik müdahalesinin üçüncü yıl dönümünde 16. yaptırım paketini açıklamayı planlıyor. Welt gazetesinin Brüksel’deki diplomatik kaynaklara dayandırdığı habere göre, yeni yaptırımlar, şimdiye kadar yeterince hedef alınmamış Rus ekonomisinin belirli sektörlerini kapsayacak. AB, aynı zamanda Rusya adına casusluk yaptıkları iddia edilen şahıslara da yaptırım uygulamayı planlıyor. Bu kişilere AB ülkelerine giriş yasağı getirilecek ve varlıklarına el konulacak. AB, şu ana kadar Rusya’ya karşı 15 yaptırım paketi uyguladı. Son paket, 16 Aralık’ta onaylanmış ve 54 kişi ile 30 şirketi kapsayan yaptırımlar getirilmişti. Bu listede, Kuzey Koreli yetkililerden Rusya, Çin, Hindistan, İran, Sırbistan ve BAE’ye kadar çeşitli ülkelerden kişiler ve kuruluşlar yer aldı. Ayrıca, Rusya’nın G7 ülkelerinin petrol fiyatı tavanını aşarak enerji taşımacılığını sağladığı 52 tanker de yaptırımlara dahil edildi. Yeni yaptırımların devreye girebilmesi için AB üyesi 27 ülkenin oybirliği gerekiyor. Ancak, Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Rusya’ya yönelik yaptırımların uzatılmasını, ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın göreve başlayacağı 20 Ocak 2025 tarihine kadar engellemeyi planladığını açıkladı.
- Rusya'nın Oryol bölgesinde bir yakıt tesisi, İHA saldırısının hedefi oldu, çıkan yangın söndürüldü. Bölge valisi Andrey Klıçkov, yangının insansız hava araçları saldırısı sonucu meydana geldiğini doğruladı. Yangın, Stalnoy Kon kasabasındaki tesiste gece saat 02:18'de başladı ve 08:51'de kontrol altına alındı. Yangında can kaybı yaşanmadı ve ciddi hasar tespit edilmedi. Savunma Bakanlığı'na göre, 22 Aralık gecesi Oryol Bölgesi üzerinde 20, Rostov ve Bryansk bölgelerinde 8'er, Kursk'ta 5 ve Krasnodar Krayı'nda 1 insansız hava aracı düşürüldü.
- Rusya Savunma Bakanlığı'nın açıklamasına göre dün gece hava savunma sistemleri beş bölgede toplam 42 insansız hava aracını imha etti. Oryol Bölgesi'nde 20, Rostov ve Bryansk bölgelerinde sekizer, Kursk'ta beş ve Krasnodar Krayı'nda bir insansız hava aracı düşürüldü. Oryol Bölgesi'nde bir yakıt altyapı tesisinde çıkan yangın insansız hava aracı saldırısı sonucu meydana gelirken, Bryansk Bölgesi'nde can kaybı veya hasar yaşanmadı. Rostov Bölgesi'nde ise insansız hava araçları Azak Denizi üzerinde, Taganrog ve Novoçerkassk yakınlarında düşürüldü; ayrıca Millerovo yakınlarında bir füze etkisiz hale getirildi. İlk bilgilere göre yaralanan olmadığı belirtildi, olayın etkileriyle ilgili araştırmalar devam ediyor.
- Moskova merkezinde ve Moskova Bölgesi’nde bir gün içinde telefon dolandırıcılarının talimatıyla 10’dan fazla ATM kundaklama ve kamusal alanda havai fişek patlatma olayı gerçekleşti. TASS haber ajansına konuşan emniyet yetkililerine göre, olaylara karışan kişilerin tamamı telefon dolandırıcılarının yönlendirmesiyle hareket etti. Dolandırıcıların, mağdurlara çalınan paralarını geri alacaklarına dair vaatlerde bulunduğu iddia edildi. Yetkililer, çok sayıda yaşlı kişinin gözaltına alındığını ve olaylarla ilgili soruşturmanın devam ettiğini belirtti.
Rusya İçişleri Bakanlığı, son günlerde dolandırıcıların talimatıyla gerçekleştirilen “kitlesel sabotaj eylemleri” hakkında açıklama yaptı. Moskova ve St. Petersburg'da yaklaşık 20 kişi dolandırıcıların “psikolojik manipülasyonlarına” kapılarak, ticaret merkezlerinde, banka şubelerinde ve kamu alanlarında patlayıcı maddeler ve yanıcı sıvılar kullandı. Ayrıca, polis araçlarını ateşe verme girişimlerinde de bulunuldu. Dolandırıcıların, mağdurlara çalınan paralarını geri alacaklarına dair vaatlerde bulunduğu iddia edildi. Petersburg polisi, 21 Aralık’ta üç ATM’yi kundaklayan ve dördüncü ATM’yi yakmaya çalışan iki emekliyi gözaltına aldı.
- Dünkü İHA saldırılarının ardından hafta sonu boyunca Kazan'da toplu etkinliklerin iptal edildiği ve olağanüstü hal ilan edildiği duyuruldu. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, bu saldırının, Kazan'da ekim ayında düzenlenen başarılı BRICS zirvesine bir misilleme olduğunu ifade ederek uluslararası toplumu sert bir tepki vermeye çağırdı.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Donetsk Halk Cumhuriyeti’nde (DHC) bulunan stratejik öneme sahip Ostrovskiy (Konstantinopolis) yerleşiminin Güney Askeri Grubu birliklerinin saldırılarıyla kontrol altına alındığını duyurdu. Ostrovskiy, Kurakhovo’nun güneyinde yer alıyor ve Pokrovsky bölgesinde stratejik bir öneme sahip.
- Savunma Bakanlığı raporlarına göre, Ukrayna’da yürütülen Özel Askeri Operasyon (SVO) sırasında Rus birlikleri tarafından toplamda 30’dan fazla Amerikan yapımı Patriot hava savunma sistemi imha edildi. RIA Novosti’nin haberine göre, bu sistemler Ukrayna’nın hava savunmasında kritik bir öneme sahipti ve operasyon sürecinde Rus ordusunun hedefleri arasında yer aldı.
- Kamçatka’da üç gündür kayıp olan ve bilinmeyen bir yere acil iniş yaptığı sanılan An-2 uçağı bulundu. Kamçatka Krayı Acil Durumlar Bakanı Sergey Lebedev’in açıklamasına göre, uçaktaki yolcular sağ olarak kurtarıldı. Daha önce uçakta üç kişinin bulunduğu bildirilmişti. Lebedev, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, “Uçak bulundu. Yolcular hayatta. Durumları hakkında kesin bilgi veremem, tahliye edeceğiz” dedi. Daha sonra, kurtarılan kişilerin Mi-8 helikopterine bindirilerek Milkov köyüne götürüldüğünü belirtti. An-2 modeli uçak, 19 Aralık Perşembe günü öğle saatlerinde, Malkovo’dan Ossora kasabasına ticari yük taşıdığı sırada kaybolmuştu. Uçağın, Ust-Kamçatsk’a 160 km mesafede acil iniş sinyali verdiği belirtilmişti. Ancak kötü hava koşulları nedeniyle arama operasyonları birkaç kez durdurulmuştu. Olayla ilgili olarak Soruşturma Komitesi ve savcılık inceleme başlattı.
- Rusya'da Zabaykal Demiryolu'nda iki yük treni çarpıştı. Raydan çıkan 42 kömür vagonu, her iki yönde de demiryolu trafiğini engelledi. Doğu Sibirya Ulaştırma Savcılığı tarafından yapılan açıklamada, kazada ölen ya da yaralanan olmadığı ve çevre için bir tehlike bulunmadığı bildirildi. Kaza, sabah yerel saatle 07:30'da (Moskova saatiyle 01:30) Buşuley-Jireken arasındaki 6623. kilometrede meydana geldi. Bir trenin 35, diğerinin 7 vagonu raydan çıktı.
21 Aralık Cumartesi
- Rusya Savunma Bakanlığı, Kazan’da 07:40 ile 09:20 saatleri arasında altı insansız hava aracının (İHA) sivil altyapı hedeflerine saldırdığını duyurdu. Açıklamaya göre İHA’lar üç dalga halinde farklı yönlerden saldırıya geçti. Bunlardan üçü hava savunma sistemleriyle imha edilirken, diğer üçü ise elektronik harp (REB) sistemleriyle etkisiz hale getirildi.
- Kazan'da bu sabah Ukrayhna'dan yapılan sekiz insansız hava aracı (İHA) saldırısı kaydedildi. RBC'nın haberine göre bunlardan altısı yerleşim alanlarındaki binalara, biri sanayi tesisine, biri ise nehir üzerindeki bir bölgeye isabet etti. Tataristan lideri Rüstem Minnihanov’un basın servisinden yapılan açıklamada, saldırılar sonucunda ölen veya yaralanan olmadığı belirtildi. Saldırılar sırasında üç farklı bölgede yangınların çıktığı bildirildi.
Kazan yetkilileri, saldırıların özellikle yerleşim alanlarında hasara yol açtığını ifade etti. Çıkan yangınlar itfaiye ekipleri tarafından kontrol altına alınırken, bölgede güvenlik önlemleri artırıldı. Olayla ilgili soruşturma başlatıldı ve hasarın boyutu tespit edilmeye çalışılıyor.
Son haberlere göre Kazan’da düzenlenen İHA saldırıları sonucunda Sovetsky, Kirovsky ve Privoljsky bölgelerindeki evlerde yangın çıktı. Şehirdeki bazı okullarda ve yerleşim alanlarında tahliyeler gerçekleşti. Belediye Başkanı İlsur Metşin, tahliye edilen sakinlerin barınma, sıcak kıyafet ve gıda ihtiyaçlarının karşılanması talimatını verdi. Ayrıca, acil durum ekipleri ve yerel yönetim yetkilileri olay yerinde müdahalede bulundu.
Telegram kanalı Shot'un bildirdiğine göre, saldırılar sonucunda 37 katlı "Lazurnye Nebesa" konut kompleksi, 23 katlı "Manhattan" konut kompleksi ve Klara Tsetkin Caddesi'ndeki beş katlı bir bina hasar gördü.
Tataristan lideri Rüstem Minnihanov da olay yerine giderek durumu değerlendirdi. Bu sırada Kazan Uluslararası Havalimanı’nda uçuşlar geçici olarak durduruldu. Savunma Bakanlığı, sabah saatlerinde Tataristan üzerinde bir Ukrayna İHA’sının düşürüldüğünü duyurdu, ancak tam konum bilgisi verilmedi. Kazan’da alınan önlemler ve müdahaleler devam ediyor.
- Slovakya Başbakanı Robert Fico, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy'nin, Ukrayna'nın NATO üyeliğine destek vermesi karşılığında kendisine dondurulmuş Rus varlıklarından 500 milyon euro teklif ettiğini açıkladı. Fico, bu teklifi reddettiğini belirterek, "Doğal olarak, asla oy kullanmayacağımı söyledim" dedi. Fico ayrıca, Ukrayna’nın NATO üyeliği için davet almasının "tamamen gerçek dışı" olduğunu ifade etti.
- Slovakya Başbakanı Robert Fico, 23 Aralık Pazartesi günü Rusya’ya giderek Başkan Vladimir Putin ile bir görüşme gerçekleştirecek. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç'in Pink TV'ye yaptığı açıklamaya göre, Fico’nun bu ziyareti Avrupa Birliği liderleri arasında tartışmalara yol açabilir. Ziyaret, 1 Ocak itibarıyla Rus gazının Ukrayna üzerinden geçişinin sona ermesiyle bağlantılı. 2019 yılında Gazprom ile yapılan anlaşmanın süresi doluyor ve Kiev bu anlaşmayı uzatmayı reddetti. Vuçiç, Slovakya’nın beklenen gaz kesintisi nedeniyle en zor durumda olan ülke olduğunu ifade etti.
- Donald Trump'ın, görevdeki tutumunu değiştirerek Ukrayna'ya yönelik askeri yardımı sürdürmeyi düşündüğü iddia edildi. Financial Times'ın haberine göre, Trump, seçim kampanyası sırasında Kiev'e yapılan askeri yardımları kesme niyetini açıkça ifade etmesine rağmen, Batılı müttefiklerle yapılan müzakereler ve danışmanlarının önerileri doğrultusunda bu kararından vazgeçti. Trump’ın bu değişimi, özellikle danışmanlarının barış görüşmelerinin başlaması durumunda Ukrayna’ya silah desteğinin önemli olduğu yönündeki tavsiyeleriyle şekillendi.
Trump’ın bu kararı, Avrupa Birliği liderlerinin yoğun baskılarıyla da ilişkilendirildi. FT'ye konuşan bir Avrupalı yetkili, AB liderlerinin Trump’la sık sık temasa geçerek Ukrayna'ya desteğin sürdürülmesi için çağrıda bulunduğunu belirtti. Ayrıca, Trump'ın NATO ülkelerinden savunma harcamalarını gayrisafi yurt içi hasılanın %5’ine çıkarma talebinde bulunmayı planladığı, ancak bu hedefin %3,5’e düşürülebileceği ve bu artışın ABD ile ticaret koşullarıyla ilişkilendirilebileceği bildirildi.
- İlk haberlere göre Tataristan'da Ukrayna'ya ait uçak tipi bir insansız hava aracı (İHA), sabah saat 07:50 civarında düşürüldü. İHA'nın Kazan'daki "Lazurnye Berega" konut kompleksindeki bir apartmana çarpmasının ardından yangın çıktı. Görgü tanıkları, 16. ve 17. katlarda yoğun bir yangın başladığını aktardı. Olay sırasında yakınlardaki bir inşaatta çalışan İldar, İHA'nın doğrudan binaya çarptığını gördüğünü ve durumun tatbikat olduğunu sandığını belirtti.
Tataristan Başbakanı Aleksey Pesoşin, bölgeye giderek incelemelerde bulunmak üzere görevlendirildi. Olay yerine itfaiye ve acil durum ekipleri sevk edildi. Ayrıca, Telegram kanalları, apartmandan tahliye işlemi sırasında ikinci bir İHA'nın saldırıya geçtiğini ve yakında üçüncü bir İHA'nın görüldüğünü bildirdi. İlk tahminlere göre, apartmanın 15 katında hasar oluştu. Kazan Havalimanı'nda uçuş kısıtlamaları kaldırılırken, olayla ilgili soruşturma sürüyor
- Dün gece Rusya'nın dört bölgesi ve Karadeniz üzerinde toplam 19 insansız hava aracı (İHA) düşürüldü. Rusya Savunma Bakanlığı'nın Telegram üzerinden yaptığı açıklamaya göre, dokuz İHA Belgorod bölgesinde, beşi Voronej'de, biri Kursk ve bir diğeri de Krasnodar bölgesinde etkisiz hale getirildi. Ayrıca üç İHA Karadeniz üzerinde imha edildi. Voronej Valisi Aleksandr Gusev, saldırıda can kaybı veya hasar olmadığını belirtti. Diğer bölgelerden ise saldırının sonuçlarına ilişkin herhangi bir açıklama yapılmadı.
- Rusya'nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Vasiliiy Nebenzya, Güvenlik Konseyi toplantısında Ukrayna'nın Rylsk'e yönelik saldırısına karşılık verileceğini açıkladı. Nebenzya, Zelenskiy’nin barışçıl çözüm arayışından uzaklaşarak çatışmayı tırmandırmaya çalıştığını savundu. Rus diplomat, General İgor Kirillov'un öldürülmesini, Rostov bölgesine 18 Aralık'ta ve Rylsk'e 20 Aralık'ta düzenlenen saldırıları, Ukrayna hükümetinin "terörist doğasının" kanıtı olarak nitelendirdi. Rylsk’e yönelik saldırıda en az altı kişi, aralarında bir çocuğun da bulunduğu siviller hayatını kaybetti. Rusya’nın bu saldırıya yanıtının gecikmeyeceğini belirten Nebenzya, olayın terör eylemi olarak soruşturulduğunu ifade etti.
- Uluslararası Para Fonu (IMF) Yönetim Kurulu, Ukrayna için genişletilmiş finansman programının altıncı gözden geçirme sürecini tamamladı ve yaklaşık 1,1 milyar dolar tutarında yedinci dilimin serbest bırakılmasını onayladı. Ukrayna Maliye Bakanlığı’na göre, bu fonlar ülkenin bütçe desteğinde kullanılacak. Ayrıca IMF, Ukrayna ekonomisinin 2024 yılı büyüme tahminini enerji sektöründeki şoklara beklenenden daha güçlü direnç göstermesi nedeniyle yüzde 4’e yükseltti, ancak bu oranın 2025 yılında yüzde 2,5-3,5’e düşeceğini öngörüyor.
- Ünlü İtalyan tiyatro ve opera yönetmeni Giancarlo del Monaco, Vladimir Putin’in kararnamesiyle Rus vatandaşlığına kabul edildi. Karar, Rusya’nın resmi hukuki bilgi portalında yayımlandı. Del Monaco, Kasım 2024’te Bolşoy Tiyatrosu’nda sahnelediği "Rigoletto" operasıyla Rusya'daki sanatseverlerin dikkatini çekmiş ve bu projeyi ünlü sanat yönetmeni Valery Gergiev’in daveti üzerine gerçekleştirmişti. Kariyeri boyunca dünya genelinde 100’den fazla opera sahneleyen del Monaco, uluslararası opera sahnesinde önemli bir figür olarak tanınıyor.
20 Aralık Cuma
Kursk bölgesinin batısında bulunan Rılsk şehrinin yoğun bir füze saldırısına maruz kaldığı bildiriliyor. RBC'nın aktardığına göre saldırıda hayatını kaybeden siviller ve yaralılar var. Gazete saldırıda sosyal altyapı tesislerinin zarar gördüğini yazıyor. Görgü tanıkları da RBC’ye şehirde şiddetli patlamalar yaşandığını aktardı.
Yakın zamanda Kursk Bölgesi valiliğine vekâleten atanan Aleksandr Hinşteyn, Telegram’da yaptığı açıklamada, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin “bilinçli olarak” sivil ve sosyal amaçlı tesisleri hedef aldığını belirtti. Devlet Konseyi toplantısının tamamlanmasının ardından Rılsk'a hareket edeceğini ifade etti. Bölge başkanına göre şu anda olay yerinde tüm acil servisler çalışıyor. Hinşteyn, Kursk Bölgesi hükümetinin mağdurlara ve ailelerine gerekli tüm yardımı sağlayacağını vurguladı.
Hinşteyn saldırıda aralarında bir çocuğun da bulunduğu altı kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Ayrıca, valinin açıklamasına göre, aralarında 13 yaşında bir çocuğun da bulunduğu on kişi yaralandı. Yaralıların tamamı hafif yaralanmalarla hastaneye kaldırıldı.
- Rusya ve Ukrayna, ölen askerlerin cenazelerini takas etti. Değişim sonucunda Rusya 42 askerin, Ukrayna ise 503 askerin cenazesini teslim aldı. Bu bilgi, Devlet Duması Milletvekili ve Başkanlık İnsan Hakları ve Sivil Toplum Geliştirme Konseyi Üyesi Şamsail Saraliyev tarafından RBC’ye bildirildi.
Ukrayna’nın savaş esirleriyle ilgili koordinasyon merkezi, 403 cenazenin Donetsk, 12’sinin Lugansk ve 57’sinin Zaporijya bölgelerinden alındığını açıkladı. Ayrıca, 31 cenazenin Rusya topraklarındaki morglardan teslim alındığı belirtildi.
- Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Komutanı Aleksandr Sırskiy, birliklerin Kurakhovo’nun güneyindeki Uspenovka ve Trudovoye bölgelerinden çekilmesi talimatını verdi. Bu karar, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin Hortitsa birlikleri tarafından yapılan açıklamayla duyuruldu.
Hortitsa birlikleri, Ukrayna Savunma Bakanlığı’na yakın DeepState grubunun kuşatma iddialarını reddetti. Sırskiy’nin, birliklerin kuşatılmasını önlemek amacıyla geri çekilme kararı aldığı vurgulandı. Askeri birliklerin Kurakhovo-Konstantinopolskoye hattında görevlerine devam ettiği belirtildi. (aktaran RBC)
- Gürcistan hükümeti, ülkede protestolara neden olan Yabancı Ajan Yasası’nda değişiklik yapacağını duyurdu. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Alain Berset, Tiflis’te düzenlenen basın toplantısında bu bilgiyi paylaştı.
Berset, değişikliklerin belirlenmesi için Gürcistan hükümetinin, Avrupa Konseyi ve Venedik Komisyonu ile ortak bir çalışma grubu kuracağını açıkladı.
- Drujba Petrol Boru Hattı üzerinden petrol sevkiyatı, 19 Aralık’ta teknik sorunlar nedeniyle durduruldu. Reuters’a göre sorun, Bryansk bölgesindeki Unecha pompa istasyonunda tespit edildi. Bu arıza nedeniyle Belarus ve Avrupa Birliği ülkelerine yapılan petrol sevkiyatında aksama yaşandı.
Bazı kaynaklar arızanın birkaç gün içinde giderileceğini belirtirken, diğerleri sevkiyatın ancak ocak ayında yeniden başlayabileceğini iddia etti.
- Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi, Rusça bilmeyen göçmen çocukların okullara kabulünü yasaklayan yasayı onayladı. Göçmen çocuklar, okula kaydolmadan önce zorunlu bir Rusça dil testine tabi tutulacak. Test materyallerini ve değerlendirme kriterlerini Rospotrebnadzor hazırlayacak ve bu test ücretsiz olacak. (Business FM)
- Rusya Merkez Bankası'nın faiz oranını sabit tutma kararından sonra, Moskova Borsası Endeksi, 2 Aralıktan bu yana ilk kez 2 bin 600 puanı aştı. Gün içi en yüksek seviye 2 bin 601,68 puan olarak kaydedildi.
- Türkiye, Rusya’nın Gazprombank’ına yönelik ABD yaptırımlarından muafiyet elde etti. Bloomberg'in haberine göre, Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar, ABD yetkilileriyle yapılan görüşmeler sonucunda Ankara’nın doğalgaz ödemelerini Gazprombank üzerinden sürdürmesine izin verildiğini açıkladı. Bu karar, Rusya’dan doğalgaz ithalatı yapan Türkiye için önemli bir rahatlama sağladı.
Geçtiğimiz ay ABD tarafından Gazprombank’a uygulanan yaptırımlar, özellikle Avrupa Birliği ülkeleri dahil birçok ülke için endişe kaynağı olmuştu. Türkiye’nin doğalgaz ithalatının üçte birinden fazlasının Rusya’dan geldiği düşünüldüğünde, yaptırımların uygulanması Ankara için ekonomik riskler taşıyordu. Macaristan da kısa süre önce benzer bir muafiyet aldığını duyurmuştu.
Türkiye, yaptırım riskine karşı çeşitli alternatif ödeme yöntemlerini değerlendirmişti. Kasım ayında Ankara’da bir Rus heyetiyle bu konuda görüşmeler yapılmıştı. Ancak Bayraktar, alternatif ödeme yöntemleriyle ilgili açıklama yapmaktan kaçındı. ABD Hazine Bakanlığı ise konu hakkında yorum yapmadı.
- Rusya Savunma Bakanlığı, sabah saatlerinde Ukrayna Güvenlik Servisi komuta merkezine bir saldırı düzenlendiğini bildirdi. Açıklamaya göre hedefler arasında ayrıca Kiev’deki Luç Tasarım Bürosu ve Patriot Hava Savunma Sistemi mevzileri de var. Askeri yetkililer, tüm hedeflerin vurulduğunu açıkladı.
Yetkililer, Kiev’deki Luç Tasarım Bürosu’nun Neptün füze sistemleri ve Olha çok namlulu roket sistemleri (MLRS) için karadan fırlatılan seyir füzelerinin tasarımı ve üretimini gerçekleştirdiğini belirtti.
Savunma Bakanlığı, bunun Rostov bölgesine yapılan son ATACMS ve Storm Shadow batı menşeli füze saldırılarına bir yanıt olduğunu söyledi.
Önceki gün Rus askeri yetkilileri, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin Rostov bölgesindeki Kamenskiy tesisine saldırı düzenlediğini duyurmuştu. Saldırıda altı ATACMS füzesi ve dört Storm Shadow füzesi kullanıldı. Hava savunma birlikleri bu sistemlerle tüm ATACMS füzelerini ve üç Storm Shadow füzesini düşürdü. Bir Storm Shadow füzesi de hedefinden saptırıldı.
- Rusya Devlet Başkanı’nın Basın Sözcüsü Dmitri Peskov, Rusya’nın kendi topraklarına yapılan saldırılara her seferinde yanıt vereceğini söyledi. Peskov, bu tür saldırılar hakkında Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önceden uyarıda bulunduğunu belirtti.
Peskov günlük basın toplantısında “Putin’in bu konudaki tutumu, daha önce yaz aylarında St. Petersburg’da ifade edilmişti… Rusya topraklarına bu tür saldırılar yapıldığını biliyorsunuz. Başkan, her saldırıya karşılık verileceğini söyledi. Ve gördüğünüz gibi, başkanın söylediği gibi bu yanıtlar geliyor,” dedi.
- Vladimir Putin’in NATO ülkelerinin hava savunma sistemleri ve “Oreshnik düellosu” hakkındaki sözleri, Rus füzesinin zayıflıklarıyla ilgili bir soruya yanıt olarak söylendi. Bu açıklama, Putin’in sözlerinin şaka olup olmadığına dair bir soruya Dmitri Peskov tarafından yapıldı.
Peskov, Putin’in sözlerini bağlama göre değerlendirmek gerektiğini belirtti. Peskov “Bu konu başkanın kendi inisiyatifi değildi; kendisinden füzenin muhtemel zayıflıklarını açıklaması istendi. Bu yüzden başkan, her zamanki gibi detaylı bir şekilde füzenin nasıl çalıştığını ve mevcut hava savunma sistemlerine karşı ne kadar dayanıklı olduğunu anlattı,” dedi. (Tass)
- Rusya Savunma Bakanlığı, Donetsk'teki Uspenovka ve Novopustynka yerleşim birimlerinin Rus ordusunun kontrolüne geçtiğini bildirdi. Uspenovka, Kurakhovo yakınlarında; Novopustynka ise Pokrovsk civarında yer alıyor.
- Slovakya Başbakanı Robert Fico, Avrupa Birliği’nin Rusya’nın nükleer enerjisini hedef alan yaptırımlarını veto edeceğini belirtti. Fico, Brüksel’deki AB zirvesi sonrası düzenlenen basın toplantısında şöyle dedi:
“Eğer gelecekte Rusya’ya yönelik herhangi bir yaptırım kabul edilecekse ve bu yaptırımlar barışçıl nükleer programını etkileyecekse, bu tür yaptırımları engelleyeceğim” (TASS).
- Macaristan Başbakanı Viktor Orbán, Rusya karşıtı yaptırımların uzatılması konusundaki kararını ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump’ın yemin törenininden sonra verecek. Bloomberg’in haberine göre, AB’nin Rusya’ya yönelik yaptırımları her altı ayda bir uzatması gerekiyor ve bu işlem bir sonraki sefer 11 Ocaktaki Trump’ın yemin töreninden 11 gün sonra, Ocak ayı sonunda yapılacak.
Makalede, ‘Bugüne kadar bu işlem rutin bir prosedürdü, ancak uzatma için 27 üye ülkenin oybirliği gerekiyor ve bu da Orbán’a veto yetkisi veriyor’ ifadesine yer verildi.
16 Aralık’ta Avrupa Birliği, Rusya’ya karşı 15. yaptırım paketini kabul etmişti. Kısıtlamalar, Çin, Hindistan, BAE ve Sırbistan’dan şirketler dahil olmak üzere 54 kişi ve 30 kuruluşu hedef aldı. Yaptırımların, G7 ülkelerinin belirlediği petrol fiyat tavanını “gölge tanker filosu” yoluyla aşmaya çalışan Rusya’yı engellemeyi amaçladığı belirtiliyor. Macaristan Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó, ABD’nin Macaristan’a bir istisna tanıdığını ve ülkeyi Rus Gazprombank’a yönelik yaptırımlardan muaf tuttuğunu söyledi.
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Kiev’de Oreşnik sistemi ile Batı hava savunma güçleri arasında “yüksek teknolojili bir düello” önerisine, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin sert tepkisi, Ukrayna liderinin duygusal yorgunluğuna bağlandı. Bu açıklama, Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov tarafından yapıldı.
Peskov, VGTRK muhabiri Pavel Zarubin’e “Ne yazık ki, son zamanlarda kendini tutamıyor. Görünüşe göre duygusal yorgunluk ve toparlanamama sorunu var, bu da böyle bir saygısızlığa yol açıyor” dedi.
Putin, 19 Aralıkta basın toplantısıyla birleştirilen yıllık canlı yayınında düello fikrini ortaya atmıştı. Batılı uzmanların Oreşnik sisteminin zaafları olduğunu söylemesine yanıt olarak bu fikri sundu. Daha sonra Zarubin’e, böyle bir düellonun “başka bir yerde” de yapılabileceğini ve Rusya’nın “hemen şimdi” buna hazır olduğunu söyledi.
Zelenskiy, bu sözlere, ilk olarak Brüksel’deki basın toplantısında Rus liderliğini eleştirerek, ardından X’teki bir paylaşımında, iki kez yanıt verdi.
- Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ateşkes için güvenlik garantileri ve güçlü bir müzakere pozisyonunun gerekli olduğunu belirtti. Bu açıklamayı “RBC Ukrayna”ya yaptığı basın toplantısında dile getirdi.
Zelenskiy “Ateşkes meselesine gelince, donmuş bir çatışmayla yaşamamamız gerektiğini anlamalıyız. Ateşkesten sonra ne olacağını ve her şeyin nasıl sonuçlanacağını bilmeliyiz” dedi.
- Avrupa ülkeleri, çatışmaların sona ermesi durumunda Ukrayna’ya asker gönderme ihtimalini tartışıyor, ancak bu NATO barış gücü anlamına gelmiyor. NATO’nun onayı gerekeceği için bu tür bir adım, Rusya ile çatışmaya yol açabilir. The Washington Post’un haberine göre, bu müzakereler henüz erken aşamada; çünkü çatışma bölgesinde ateşkes şu anda pek olası görünmüyor.
Bazı Avrupa ülkeleri, Ukrayna’ya “müzakere gücü” sağlamak amacıyla asker göndermeyi değerlendiriyor. Ayrıca AB, Ukrayna’nın NATO’ya katılımından önce güvenlik garantilerinden biri olarak bu seçeneği düşünüyor.
- The Times’a göre, İngiltere Ukrayna’ya askerî eğitmen gönderirse, bu eğitmenler Rusya için hedef hâline gelecek.
İngiltere Savunma Bakanı John Healey, Ukrayna askerlerinin eğitimini İngiltere’den Ukrayna’nın batısına taşımayı önerdi. Healey, eğitimin Kiev’in ihtiyaçlarına daha uygun hâle getirilmesi gerektiğini vurguladı. Batılı bir yetkili, “Cepheye ne kadar yakın olursa, eğitim o kadar etkili olur” dese de, Rusya’nın Ukrayna içindeki her türlü Batı yardımını hedef kabul edeceğini belirtti.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bazı Suriye şehirleri için “Bizim vilayetimiz olacaktı” demesine ilginç bir tepki gösterdi.
Haftalık basın toplantısında bir gazetecinin, “Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, Birinci Dünya Savaşı’nın sonuçlarını tekrar değerlendirerek Suriye topraklarının bir kısmını Türkiye’ye ilhak etme sözü verdi ve ‘Halep, İdlib, Şam, Rakka dediğimiz şehirler, Antep, Hatay, Urfa gibi bizim illerimiz olacaktı’ dedi. Yorumunuz ne olacak” diye sorması üzerine Zaharova şunları söyledi:
“Bu sözleri dilek kipinde söylenmiş olarak görüyoruz. Biz, Türkiye Cumhuriyeti’nin Suriye’nin egemenliği, birliği ve toprak bütünlüğü ilkelerine, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı hükümlerine bağlı olduğunu varsayıyoruz. Bu, 7 Aralık’taki 22. Doha Forumu oturum sırasında Rusya, Türkiye ve İran’ın dışişleri başkanları arasında yapılan görüşmelerde de teyit edildi.” (Medya Günlüğü)
- Rusya’da YouTube’daki erişim sorunlarına dair şikâyet sayısı 8 bin 500’ü aştı. Bu veriler Sboy.rf hizmetinden alındı. Son 24 saatte, 8 bin 644 kişi serviste sorun yaşadığını bildirdi.
Bu rakam, bir önceki günün 5 bin 283 şikâyetinden önemli ölçüde daha fazla. 17 Aralık’ta ise bu sayı binin altındaydı. Kullanıcılar, YouTube’un masaüstü sürümünde olduğu gibi mobil ağlarda da sorun yaşadığını belirtti. Videolar ya yüklenemiyor ya da çok yavaş yükleniyordu. Daha önce benzer sorunlar yalnızca Wi-Fi üzerinden video oynatılırken görülmüştü.
19 Aralık Perşembe
- Rusya Savunma Bakanlığı, 18 Aralık'ta Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin Rostov Bölgesi'nde Kombinat Kamenskiy adlı tesise ATACMS ve Storm Shadow füzeleriyle saldırı düzenlediğini açıkladı. Saldırıda altı ATACMS ve dört Storm Shadow füzesi kullanıldı. Açıklamaya göre Rusya'nın hava savunma sistemleri S-400, Buk-M3 ve Pantsir füze sistemleriyle tüm ATACMS füzelerini ve üç Storm Shadow füzesini imha etti. Açıkamada "Bir Storm Shadow füzesi ise hedefinden saptırılarak tesisin teknik yapılarına zarar verdi" denildi. Son bir ay içerisinde Ukrayna, Batı menşeli uzun menzilli füzelerle Rusya'nın çeşitli bölgelerini hedef aldı. Özellikle **Kursk** ve **Bryansk** bölgelerine de benzer saldırılar düzenlendi. Savunma Bakanlığı, bu saldırıya karşılık verileceğini duyurdu.
- Rusya’nın güneyinde bulunan Novoşahtinsk petrol rafinerisinde insansız hava aracı (İHA) saldırısı sonrası yangın çıktı. Rafineri son iki yılda beşinci kez İHA saldırısıa hedef oldu. Rostov Bölgesi Vali Vekili Yuri Slyusar, acil durum ekiplerinin hızla olay yerine sevk edildiğini ve yangının 06:45’te söndürüldüğünü bildirdi. Yangında yaralanan olup olmadığına dair bilgi alınamadı. Novoşahtinsk rafinerisi, Rostov Bölgesi’ndeki tek petrol rafinerisi ve güney Rusya’nın en büyük akaryakıt tedarikçisi konumunda. 2009 yılında faaliyete geçen tesis, yıllık 5,6 milyon ton üretim kapasitesine sahip. Rafineri, Rostov-na-Donu şehrine yaklaşık 100 kilometre mesafede yer alıyor. Son olarak Haziran ayında meydana gelen bir saldırı sonucu tesiste 50 metrekarelik alan zarar görmüştü. Son saldırı sırasında Rostov Bölgesi’nde gece yarısı yedi İHA düşürüldü; bunların altısı Taganrog’da, biri ise Bataysk’ta imha edildi. Vali Slyusar, bölgeye gece boyunca 30’dan fazla İHA ve üç füze ile saldırı düzenlendiğini ifade etti. Aynı gece Belgorod Bölgesi de saldırıya uğradı. Belgorod Valisi Vyaçeslav Gladkov, bazı köylerde evlerin camlarının kırıldığını ve çitlerin zarar gördüğünü bildirdi. Özellikle Nijneye Berezovo-Vtoroye, Babka çiftliği ve Pyatnitskoye köyleri saldırılardan etkilendi.
- Rusya Savunma Bakanlığı’nın Telegram kanalında yapılan açıklamaya göre, hava savunma sistemleri gece boyunca yedi farklı bölgede toplam 84 insansız hava aracını (İHA) imha etti. En fazla İHA, 36 adet olmak üzere Rostov Bölgesi üzerinde düşürüldü. Bunun yanı sıra, Bryansk Bölgesi'nde 21, Belgorod Bölgesi'nde 14, Voronej Bölgesi'nde 6, Kursk ve Tambov bölgelerinde ise üçer İHA düşürüldü. Ayrıca, Krasnodar Krayı üzerinde bir FPV tipi insansız hava aracı etkisiz hale getirildi.
- Başan Putin bugün saat 12.00'de canlı yayında basın mensuplarının ve halkın sorularını cevaplayacak. Yıllık kapsamı basın toplantısı tüm TV kanallarından vanlı yayınlanacak. Kremlin, Putin'e halktan 1,8 miylon soru geldiğini duyurdu.
- Başkan Zelenskiy, Brüksel’de bugün yapılacak Avrupa liderleri zirvesi öncesinde Fransa Cumhurbaşkanı Macron ile görüştü. Zelenskiy, görüşmede Ukrayna’nın Rusya’ya karşı savunma pozisyonunun güçlendirilmesine yönelik öncelikli konuları ele aldıklarını belirtti. Görüşmenin ana gündem maddesinin, Ukrayna’nın hava savunma kapasitesinin artırılması olduğunu vurguladı. Zelenskiy ayrıca Fransa’nın Ukrayna ordusu için bir tugay eğitimi hazırlığına teşekkür etti ve ikinci bir tugay için iş birliğinin süreceğini söyledi. Diğer müttefiklerin de bu çabalara katılarak Ukrayna’nın ek tugaylarının oluşturulmasına destek vermelerini beklediğini ifade etti.
- Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Avrupa askerlerinin Ukrayna’da ateşkesi sağlamak için konuşlandırılması konusunun, Ukrayna’nın barış hedeflerini netleştirmesinden sonra tartışılması gerektiğini söyledi. Scholz, bazı liderlerin ikinci aşamayı ilk aşama tamamlanmadan tartıştığını ve bunun doğru bir yaklaşım olmadığını belirtti. Scholz’un bu açıklaması, İngiltere Savunma Bakanı John Healy’nin, Ukrayna ordusunu eğitmek için İngiliz askerlerinin Ukrayna’ya gönderilmesinin mümkün olabileceğini ifade etmesinin ardından geldi. Scholz, Aralık ayı başında Bundestag’da yaptığı konuşmada, Alman askerlerinin Ukrayna’ya gönderilmesinin söz konusu olmadığını vurgulamıştı.
- Trump tarafından Ukrayna ve Rusya özel temsilcisi olarak atanan Keith Kellogg, Rus ordusunun radyasyon, kimyasal ve biyolojik savunma birlikleri komutanı General İgor Kirillov’un öldürülmesinin, Ukrayna’daki olası barış müzakerelerini etkilemeyeceğini belirtti. Fox News’e yaptığı açıklamada Kellogg, ancak bir Rus generalin hedef alınmasının çatışmaları yeni bir seviyeye taşıdığını vurguladı ve bunun savaş kurallarına uygun olmadığını söyledi. Kellogg, Trump’ın bu sorunu çözmek için gerekli vizyona ve enerjiye sahip olduğunu ve tarafların nihayetinde müzakere masasına oturmak isteyeceğini ifade etti.
- Kremlin Sözcüsü Peskov, Ukrayna’nın, Macaristan Başbakanı Orban’ın müzakere önerilerini kaba bir şekilde reddettiğini, buna karşın Rusya’nın bu önerilere açık olduğunu söyledi. Peskov, Rusya 24 kanalına verdiği demeçte, Zelenskiy’nin Orban’a karşı saygısız davrandığını belirterek, Kiev’in Orban’ın çabalarını desteklemediğini ifade etti. Buna karşılık, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bu girişimi desteklediğini hatırlattı.
Geçen hafta Orban, Putin’le yaptığı telefon görüşmesinde Ukrayna’nın Noel’de ateşkes ilan etmesi yönünde bir teklif sunduğunu açıklamış, ancak Zelenskiy bu öneriyi reddetmişti. Zelenskiy, Orban’a yönelik eleştirisinde, Macaristan Başbakanı’nın Moskova’dan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı arayarak bir saatlik ders dinlemesini istemediğini ifade etmişti. Orban, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, Noel ateşkesi teklifinin hâlâ masada olduğunu ve bu teklifin kabul edilip edilmemesinin Ukrayna’nın sorumluluğunda olduğunu belirtti.
- Brüksel’de yapılacak Avrupa Konseyi toplantısında, Avrupa Birliği liderlerinin Ukrayna’ya yönelik destek konusunu öncelikli olarak ele alması bekleniyor. Avrupa Konseyi Başkanı António Costa, toplantı için gönderdiği davet mektubunda, bu toplantının Ukrayna’ya kapsamlı, adil ve kalıcı bir barış adına net ve birlik içinde bir destek mesajı iletmek için önemli bir fırsat olduğunu belirtti. Costa, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’i Brüksel’e davet ederek, sahadaki son gelişmeler hakkında bilgi paylaşmasını ve Avrupa’nın Ukrayna’yı en iyi nasıl destekleyebileceğine dair görüşlerini aktarmasını istedi. Costa, Avrupa Birliği’nin Ukrayna’ya 2025 yılına kadar 30 milyar euro tutarındaki mali yardım taahhüdünü yerine getirmesi gerektiğini vurguladı.
- İngiltere hükümeti, Ukrayna’ya 225 milyon sterlin (yaklaşık 286 milyon dolar) değerinde yeni bir askeri yardım paketi açıkladı.
- Murmansk Bölgesi'nde yolcu treni ile yük treninin çarpışması sonucu hastaneye kaldırılan bir yolcu daha hayatını kaybetti. Daha önce, olay yerinden hastaneye kaldırılan bir kadın ambulans içerisinde yaşamını yitirmişti ve kimliği henüz tespit edilemedi. Çibis, doktorların yaralıların iyileşmesi için gerekli tüm müdahaleleri yaptığını belirtti. Dün Mursmansk Bölgesi’nin Knyajaya istasyonunda gerçekleşen kazada, 326 yolcunun bulunduğu iki katlı bir yolcu treni yük vagonlarıyla çarpışmış, toplam 19 vagon raydan çıkmıştı. Olayda 27 kişi yaralandı. Demiryolu güvenlik kurallarının ihlali nedeniyle soruşturma başlatılırken, yük treninin makinisti ve yardımcısı gözaltına alındı.
- Çin Ticaret Bakanlığı, Avrupa Birliği’nin (AB) bazı Çinli şirketleri Rusya karşıtı 15. yaptırım paketine dahil etmesini sert bir şekilde eleştirdi. Pekin, bu adımın Çin ve AB arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilere olumsuz etkileri olabileceği konusunda uyardı. Çinli yetkililer, AB’nin Çin’in itirazlarını göz ardı ettiğini ve bu kararın daha önce iki taraf arasında varılan mutabakata aykırı olduğunu vurguladı. AB, 15. yaptırım paketi kapsamında Çin, Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Sırbistan’dan toplam 30 şirket ve 54 kişiyi yaptırım listesine ekledi. Bu yaptırımların, Rusya’nın G7 ülkeleri tarafından belirlenen petrol fiyat tavanını aşmasını engellemek amacıyla getirildiği belirtiliyor.
- Ukrayna ve Polonya, Rusya’dan bağımsız olarak Avrupa’ya gaz sağlamak için Doğu Avrupa Gaz Merkezi oluşturmayı planlıyor. Ukrayna Enerji Bakan Yardımcısı Nikolay Kolesnik, Ukrayna’daki yer altı gaz depolama tesisleri ve Polonya’daki sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) terminallerinin, yeni bir iş modeli için temel oluşturabileceğini belirtti. Bu model, Rusya’dan Ukrayna üzerinden geçen mevcut gaz transit hattının yerini almayı hedefliyor. Kolesnik, 1 Ocak 2025’te Rus gazı transitinin sona ermesinin yeni rota ve kaynaklar arasında rekabet başlatacağını ifade etti.
Mevcut gaz transit sözleşmesi yıl sonunda sona erecek ve Ukrayna yönetimi bu sözleşmeyi uzatma niyetinde olmadığını açıkladı. Zelenskiy, sözleşmenin bitiminden sonra Kiev’in Brüksel ile birlikte diğer şirketlerin gaz transitine karar vereceğini söyledi. Avrupa Birliği’ndeki başlıca gaz şirketleri, 17 Aralık’ta bir deklarasyon imzalayarak transitin devam etmesi çağrısında bulundu ve gaz tedarikinin kesilmesinin enerji güvenliği açısından risk oluşturacağını vurguladı.
18 Aralık Çarşamba
- Rusya'nın Murmansk bölgesinin güneyinde, iki katlı bir yolcu treni ile yük treni çarpıştı. Yolcu treninde toplam 326 kişi bulunuyordu. Bir kişi öldü, en az sekiz yolcu yaralandı. Olay, Kandalaksha bölgesinde, Knyazhaya istasyonu yakınlarında gerçekleşti. Murmansk Valisi Andrey Çhibis, kurtarma ekiplerinin olay yerine sevk edildiğini ve durumu yakından takip ettiğini belirtti. Kazanın nedeni henüz açıklanmadı.
- ABD Hazine Bakanlığı, yaptırım altına alınan Gazprombank ile sivil nükleer enerjiyle ilgili işlemlere 30 Haziran 2025 tarihine kadar izin verdi. (RBC)
- Avrupa Birliği ülkeleri, Ukrayna’da ateşkes sağlanması veya bir barış anlaşması imzalanması durumunda barış gücü göndermeyi tartışıyor. Reuters, bu bilgiyi güvenlik kaynaklarına dayandırarak aktardı.
Avrupa güvenlik hizmetlerinden ismi açıklanmayan bir yetkiliye göre, böyle bir misyon için 100 bin kişiye kadar asker gerekebilir. Askeri analist Franz-Stefan Gadi de bu tahmini doğruladı. Diğer bazı tahminlere göre ise konuşlandırılacak asker sayısı 40 bin civarında olabilir.
Reuters’in haberine göre, müzakereler Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un liderliğinde yürütülüyor. Ukrayna’da birkaç on bin askerlik bir barış gücü varlığı, ülke için bir güvenlik garantisi oluşturabilir. Bu planın AB liderlerine sunulmak üzere askeri yetkililer tarafından hazırlandığı belirtildi.
En büyük askeri birliklerin Fransa, Almanya, Polonya ve Birleşik Krallık tarafından sağlanabileceği ifade ediliyor. Reuters, bu planların şimdilik “perde arkasında” görüşüldüğünü vurguladı.
- Rusya Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov, Rus ordusunun 2024 yılında ülke yönetimi tarafından belirlenen tüm görevleri yerine getirdiğini açıkladı. Bu görevlerin yalnızca silah ve teknik modernizasyonu değil, aynı zamanda komuta kadrosunun eğitimiyle de ilgili olduğunu belirtti.
Gerasimov, yabancı ülke askeri ataşelerine verdiği brifingde, “Özel askeri operasyon sırasında farklı birliklerle muharebe operasyonları yürütme, hava kuvvetleri ve hava savunma birliklerini kullanma konusunda büyük bir deneyim kazandık. Özel askeri operasyonun hedeflerine şüphesiz ulaşılacaktır,” dedi.
Gerasimov ayrıca Rus birliklerinin Kursk bölgesinde Ukrayna birliklerinin ilerlemesini durdurduğunu, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri ve paralı asker gruplarının Rusya topraklarına sızma girişimlerinin engellendiğini belirtti. TASS’ın haberine göre, Gerasimov, Ukrayna’nın Kursk bölgesinde 42 binden fazla asker kaybettiğini söyledi.
Nükleer caydırıcılık eşiğinin uluslararası yükümlülüklerle değil, saldırganı durdurma gerekliliğiyle belirlendiğini ifade eden Gerasimov, ABD’nin nükleer doktrininde bu eşiklerin net olmadığını ve Rusya’nın yeni nükleer doktrininden daha düşük olduğunu belirtti. “Güvenliğimize yönelik her türlü tehdide karşı gerekli tüm tedbirleri alacağız ve uygun gördüğümüz silahları kullanacağız,” dedi.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Donetsk'teki Starıye Ternı ve Trudovoye köylerinin Rus birlikleri tarafından ele geçirildiğini duyurdu. Bakanlık açıklamasında, “Merkez Kuvvetler Grubu’nun başarılı taarruz eylemleri sonucunda Donetsk Halk Cumhuriyeti’ndeki Starıye Ternı yerleşim yeri kurtarıldı,” ifadeleri yer aldı.
- Ukrayna Parlamentosu İnsan Hakları Yetkilisi Dmitriy Lubinets, ABD yetkililerinin talep ettiği seferberlik yaşının düşürülmesinin Ukrayna’yı geleceğinden mahrum bırakacağını söyledi. Lubinets, “Seferberlik yaşını düşürme fikrine karşıyım. Eğer aile kurmamış, çocuğu olmayan gençleri askere alırsak, Ukrayna’nın geleceği olmayacak. Bana göre, 30-45 yaş arası yeterince orta yaşlı erkeğimiz var. Bu, savaşabilecek ve savaşması gereken en etkili gruptur,” dedi. (aktaran RBC)
- Adil Rusya — Gerçek İçin Partisi lideri Sergey Mironov, Rusya Merkez Bankası’nın faiz oranını artırmasını eleştirdi. 20 Aralık Cuma günü yapılacak olan yönetim kurulu toplantısında faiz oranının yeniden artırılabileceği belirtiliyor. Mironov, Merkez Bankası’nın bu hamlesini “sabotaj” olarak nitelendirerek, bu kararın Uluslararası Para Fonu’nun talimatı doğrultusunda alındığını savundu. (Kommersant)
- Kırgızistan ve Rusya, COVID-19 pandemisi nedeniyle 2020’de kesilen demiryolu yolcu taşımacılığını yeniden başlatıyor. İlk yolcu treni, 10 vagonla Çarşamba akşamı Bişkek’ten Moskova’ya hareket edecek. (Tass)
- Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Rusya Silahlı Kuvvetleri’nin Radyasyon, Kimyasal ve Biyolojik Savunma kuvvetlerinin başı General İgor Kirillov’un öldürüldüğü Moskova’daki terör saldırısını yorumladı. Peskov, saldırının arkasında Ukrayna yetkililerinin olduğunu belirtti. Ayrıca, Vladimir Putin’in İgor Kirillov’un ölümü nedeniyle derin taziyelerini ilettiğini söyledi.
Kremlin temsilcisi, terör saldırısıyla ilgili soruşturmanın etkili bir şekilde sürdüğünü ifade etti. Peskov, günlük basın toplantısında “Soruşturma devam ediyor. Ve görüyoruz ki oldukça etkili bir çalışma yapılıyor. Çok fazla zaman geçmedi ancak birçok şey öğrenildi” ifadelerini kullandı.
- ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın Ukrayna özel temsilcisi adayı Keith Kellogg, Ocak ayı başında Kiev ve birkaç Avrupa başkentini ziyaret etmeyi planlıyor. Reuters’in haberine göre, bu ziyaret serisi, yeni ABD yönetiminin Ukrayna’daki çatışmayı en kısa sürede sona erdirme isteğinden kaynaklanıyor. Ancak Kellogg’un Moskova’yı ziyaret planı yok.
Daha önce Kellogg, Ukrayna’daki çatışmanın “önümüzdeki birkaç ay içinde” çözülebileceğini öne sürmüştü. Barış çabaları kapsamında, Trump’ın Rusya lideri Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’i Washington’a davet edebileceğini söylemişti.
- The New York Times gazetesine göre, ABD Kongresi’ndeki bazı Cumhuriyetçi üyeler, Donald Trump’ın başkanlık seçimlerini kazanmasının ardından Ukrayna’ya destek konusundaki görüşlerini değiştirdi. Daha önce Kiev’e yardım verilmesini destekleyen bu üyeler, Trump’ın tutumuna uyum sağlamak için söylemlerini yumuşattı.
Yapılan açıklamalarda, Ukrayna’daki çatışmanın sona erdirilmesinin hem Kiev hem de Washington için yararlı olacağı dile getirildi. Trump’ın zaferinden sonra Cumhuriyetçiler arasında Kiev’e yapılacak finansal destek ve silah sevkiyatına yönelik isteğin azaldığı belirtildi. Bu kaynakların, diğer ABD müttefiklerine veya iç güvenlik meselelerine, özellikle sınır güvenliğine yönlendirilmesi gerektiği ifade ediliyor.
- Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan ile bir barış anlaşması imzalamak için 17 maddelik anlaşmadan iki tartışmalı maddenin daha çözülmesi gerektiğini açıkladı. Bu maddeler, karşılıklı yargı davalarından vazgeçilmesi ve Ermenistan-Azerbaycan sınırına yabancı güçlerin konuşlandırılmaması taahhüdünü içeriyor. Daha önce Bakü ve Erivan arasında anlaşmazlık yaratan maddelerin içeriği kamuoyuyla paylaşılmamıştı. (Kommersant)
- Rusya Başsavcılığı, ABD’nin Massachusetts eyaletinde merkezli Recorded Future şirketini Rus ordusuna dair veri toplamakla suçladı. Denetim kurumu, şirketin faaliyetlerini Rusya topraklarında “istenmeyen organizasyon” ilan etti.
- Zelenskiy, Fransız Le Parisine gazetesi okurlarının sorularını online toplantıyla yanıtlarken, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın Ukrayna’daki savaşı hızlıca bitirme isteğine rağmen, "Kiev’in teslim olmayacağını ve çatışmaları dondurmak için müzakereye yanaşmayacağını" belirtti. Zelenskiy, Ukrayna’nın egemenliği için uzun süredir mücadele ettiğini vurgulayarak, savaşın dondurulmasının ve Rusya ile acele yapılan anlaşmaların risk taşıdığını ifade etti. Trump'ın henüz savaşla ilgili istihbarat ve diplomatik bilgilere tam erişimi olmadığını söyleyen Zelenskiy, Trump göreve geldiğinde eşit bilgi seviyesinde daha sağlıklı bir iletişim kurabileceklerini umduğunu dile getirdi. Ayrıca Zelenskiy, ABD'nin Ukrayna’nın en büyük destekçisi olduğunu ve yeni yönetimle ilişkileri güçlendirmenin öncelikleri olacağını belirtti.
- Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, ABD Başkanı Joe Biden yönetimini Ukrayna'ya sağlanan askeri yardımlardaki gecikmeler nedeniyle eleştirdi. Bölgesel yetkililerle yaptığı konuşmada Zelenskiy, ABD'nin yardım paketlerini artırdığını ancak bunun görev süresinin sonuna yaklaşılırken gerçekleşmesinin üzücü olduğunu belirtti. Ayrıca Zelenskiy, son bir yılda yardımların yavaşlatıldığını ve bu durumun Ukrayna ordusunun sahadaki durumunu olumsuz etkilediğini vurguladı. Zelenskiy, gecikmelerin cephedeki askerler için zorlu koşullar yarattığını ve Washington’dan vaat edilen yardımların büyük kısmını, özellikle insani yardımı henüz alamadıklarını söyledi. ABD, 13 Aralık’ta Ukrayna’ya 500 milyon dolar değerinde ek askeri yardım sağlanacağını duyurmuştu. Ancak Zelenskiy, bu yardımların zamanında gelmemesinin savaşta Ukrayna için ciddi sıkıntılar yarattığını ifade etti.
- Avrupa Komisyonu’nun verilerine göre, Rusya’nın Avrupa Birliği’ne gaz ihracatındaki payı 2023’ün ikinci çeyreğindeki yüzde 14’ten 2024’ün ilk çeyreğinde yüzde 19’a yükseldi. Bu artış, 2022’den itibaren yaşanan düşüşlerin ardından geldi. Rusya şu anda AB’ye gaz tedarikinde üçüncü sırada yer alıyor ve Norveç yüzde 34 ile birinci, ABD ise yüzde 20 ile ikinci sırada bulunuyor. Rusya, bu oranla Cezayir’i (yüzde 13) ve Azerbaycan, Katar, Birleşik Krallık gibi diğer kaynakların toplamını (yüzde 14) geride bırakıyor. Bruegel düşünce kuruluşunun verilerine göre, 2023 sonu itibarıyla AB’nin Rus gazı ithalatı aylık yaklaşık 1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu rakam, 2022’nin başında aylık 16 milyar dolarlık zirveye kıyasla önemli bir düşüşü temsil ediyor. Rusya, Avrupa’ya gaz tedarikini Türkiye ve Ukrayna üzerinden sürdürüyor. Ancak, Ukrayna üzerinden yapılan mevcut transit sözleşmesi 2024 sonunda sona erecek ve Kiev bu anlaşmayı uzatmayı düşünmüyor. AB’ye gaz tedarikindeki bu gelişmeler, enerji güvenliği açısından önemli riskler oluşturuyor.
- Orta Avrupa’nın önde gelen gaz şirketleri, AB'nin Ukrayna'ya açık destek veren kanadının tirazlarına rağmen, Ukrayna üzerinden gaz transitinin 2025 yılına kadar devam etmesi için bir ortak deklarasyon imzaladı. Bloomberg'in Slovak şirketi SPP’ye dayandırdığı habere göre, mevcut transit anlaşması 31 Aralık 2024 tarihinde sona eriyor. Deklarasyona Slovakya’dan SPP ve Eustream AS, Macaristan’dan MOL Uzbek Oil and Gas Plc ve MVM şirketleri ile Macaristan, Avusturya, İtalya ve Slovakya’dan ticaret dernekleri ve sanayi müşterileri destek verdi.
SPP’nin açıklamasında, yeni bir transit anlaşması yapılmaması halinde bölgenin büyük ekonomik zarar görebileceği vurgulandı. Özellikle Slovakya için bu durum, farklı kaynaklardan gaz satın alma ve taşıma maliyetlerinde 220 milyon eurodan fazla ek harcama anlamına geliyor. Ayrıca, transitin durmasının Ukrayna’nın gaz altyapısında geri dönüşü olmayan hasarlara yol açacağı belirtildi. Söz konusu deklarasyon, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’e sunulacak. Ancak Avrupa Komisyonu’nun, Rus gazının Ukrayna üzerinden transitinin devamı konusunda isteksiz olduğu bildirildi.
- NATO, Batı ülkelerinin Ukrayna’ya sağladığı askeri yardımın koordinasyonunu ABD’den devraldı. Reuters’in aktardığına göre, bu değişiklik uzun süredir planlanıyordu, ancak birkaç ay ertelendi. NATO’nun bu hamlesi, Trump iktidarı almadan önce ittifakın Ukrayna’daki rolünü güçlendirme ve yardımların daha etkili bir şekilde organize edilmesi amacını taşıyor. Ukrayna Güvenlik Yardım ve Eğitim Misyonu (NSATU) adı verilen yeni bir birim oluşturuldu ve bu birim, Almanya’nın Wiesbaden kentindeki Amerikan üssünde yaklaşık 700 personelle faaliyet gösterecek. ABD, Ukrayna’ya en büyük askeri desteği veren ülke olmaya devam ederken, bu koordinasyon devrinin pratikteki etkisinin sınırlı olacağı ifade ediliyor.
- Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, Nazizm'in yüceltilmesine karşı mücadeleye yönelik bir karar tasarısını kabul etti. Rusya’nın sunduğu ve 2005 yılından beri her yıl kabul edilen bu tasarı, 74 maddeden oluşuyor. Tasarı, 119 ülke tarafından desteklenirken, 10 ülke çekimser kaldı ve 53 ülke karşı oy kullandı. Almanya, İtalya, Kanada, ABD, Ukrayna ve Japonya tasarıya karşı çıkan ülkeler arasında yer aldı. Belarus ve Türkmenistan’ın ortak sunucuları olduğu tasarı, daha önce BM Genel Kurulu’nun Üçüncü Komitesi tarafından onaylanmıştı. Karar tasarısı, İkinci Dünya Savaşı tarihinin yeniden yazılmasının önlenmesi için devletlere tedbirler alma çağrısında bulunuyor ve Nazizm’in yüceltilmesini kınıyor. Ayrıca, Nazi rejimini ve müttefiklerini onurlandıran etkinliklerin yasaklanmasını öneriyor.
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, insan hakları savunucularıyla yaptığı toplantıda, ülkede idam cezasının geri getirilmesine yönelik bir adım atılmayacağını açıkladı. Putin, özel askeri operasyon koşullarında dahi Rusya’nın adalet sisteminde insani yaklaşımları artırmaya çalıştığını vurguladı. Rusya’da idam cezası, 1997 yılında uygulamaya konulan moratoryum ile fiilen durdurulmuştu. Ancak Moskova yakınlarındaki Crocus Belediye Binası’nda gerçekleşen terör saldırısının ardından bu cezanın yeniden getirilmesi tartışmaları alevlenmişti. Putin, “Düşmanlıkların yaşandığı zorlu koşullarda dahi idam cezasını geri getirmiyoruz. Önemli sayıda vatandaş ve siyasi figür bu konuyu gündeme getiriyor, ancak biz adaletin insani yönünü güçlendirmeye çalışıyoruz,” ifadelerini kullandı.
- Pazartesi günü Moskova'da evinin önünde meydana gelen patlamada hayatını kaybeden Rusya Kimyasal, Biyolojik ve Radyolojik Savunma Kuvvetleri Komutanı Korgeneral İgor Kirillov ve yardımcısı İlya Polikarpov’un yanında bulunan Toyota Camry’nin sürücüsü, patlamadan sağ kurtuldu. Kommersant’ın haberine göre, sürücü, patlama sırasında fırlayan cam parçaları nedeniyle hafif yaralandı. Olayla ilgili olarak Rusya Soruşturma Komitesi, cinayet, terör saldırısı ve yasadışı patlayıcı kullanımı suçlamalarıyla soruşturma başlattı. RBC’ye konuşan iki kaynak, patlamanın arkasında Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin sabotaj girişiminin olabileceğini öne sürdü. Reuters ve Ukrinform, Ukrayna Güvenlik Servisi’ne (SBU) dayandırarak bu operasyonun Ukrayna istihbaratı tarafından gerçekleştirildiğini bildirdi. Ancak Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Mihail Podolyak, Kiev’in bu olayla bir bağlantısının olmadığını açıkladı. ABD yetkilileri de saldırıyla herhangi bir ilgilerinin olmadığını ifade etti.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Telegram kanalından yaptığı açıklamada, Rusya Silahlı Kuvvetleri Radyolojik, Kimyasal ve Biyolojik Koruma Birliği Şefi İgor Kirillov’un öldürülmesinin, Batı'nın Kiev'in savaş suçlarını onaylamasının bir sonucu olduğunu belirtti. Zaharova, “Moskova'daki terör saldırısı, Batı'nın Kiev rejimi militanlarının bunca yıldır teşvik ettiği savaş suçlarını onaylama sarmalının bir devamı ve gelişimidir” ifadelerine yer verdi. (Sputnik)
- Karadeniz’deki Kerç Boğazı’nda, şiddetli fırtına nedeniyle Volgoneft-212 ve Volgoneft-239 isimli iki Rus petrol tankerinin batması çevresel bir felakete yol açtı. Rusya Deniz ve İç Su Taşımacılığı Bakanlığı’na göre, tankerlerde toplam 9,2 bin ton petrol ürünü bulunuyordu ve batış sonrası bu petrolün büyük bir kısmı denize sızdı. Sızıntı, Krasnodar Bölgesi’nin kıyı şeridinde 30 kilometreden fazla bir alanı etkiledi. Özellikle Veselovka ve Blagoveşçenskaya köyleri arasında yoğun kirlilik tespit edildi. Petrol kalıntılarını temizlemek için 600’den fazla kişi çalışmalara katılırken, şimdiye kadar yaklaşık 4 ton petrol ürünü toplandı.
17 Aralık Salı
- Rus ve Ukraynalı askerler “büyük bir esir değişimi” konusunda müzakereler yürütüyor, ancak şu ana kadar bir anlaşmaya varılamadı. İlgili açıklama Rusya Federasyonu İnsan Hakları Yetkilisi Tatyana Moskalkova'dan geldi. Planlanan takasta her iki taraftan kaç kişinin değiştirileceği bilinmiyor.
Ombudsman, Ukrayna tarafına verilebilecek 900 ve 630 kişiden oluşan iki değişim listesi yayınladığını hatırlattı. Moskalkova “Ukrayna tarafından da benzer sayıda savaş esiri bekliyoruz. Bu konuda askerler müzakere yürütüyorlar,” diye konuştu. (Tass)
- Rusya Devlet Duması, yabancı ajanların faaliyetlerini sıkılaştıran bir yasayı ikinci ve üçüncü okumada kabul etti. Buna göre, yabancı ajan listesine dahil edilen vatandaşlar, gayrimenkul satışından veya kiralanmasından elde edilen gelirlerin yanı sıra mevduatlardan elde edilen faiz gelirlerini yatırmak için özel bir ruble hesabı açmak zorunda kalacak.
- Avrupa Birliği, Şam’daki diplomatik temsilciliğinin tam kapasiteyle yeniden çalışmaya başlamaya hazır olduğunu duyurdu. Bu açıklamayı AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas yaptı. Avrupalı diplomatlar açıklama öncesinde, yeni Suriye yönetimiyle temas kurmak için Suriye’nin başkentine gitmişti.
- Avrupa Komisyonu, TikTok platformuna karşı resmi bir soruşturma başlattı. Platformun, Avrupa’da seçimlere yabancı müdahalesini önleyen yasaları ihlal ettiğinden şüpheleniliyor. Soruşturma, Kasım ayında Romanya’da gerçekleşen başkanlık seçimlerinin ilk turunda TikTok’un bazı adaylara ayrıcalık tanıdığı iddialarıyla bağlantılı. (Kommersant)
- Rusya’nın Tunus Büyükelçiliği ülkede hapse düşen 11 Rusya vatandaşının Cezayir sınırında yakalandığını açıkladı. Elçilik,
“Vatandaşlarımız, Tunus-Cezayir sınırına yakın Kassarin bölgesindeki Haydra yerleşim yerine ‘araştırma ve kültürel keşif’ amaçlı seyahat ediyordu. Bu bölge, Tunus için hassas altyapı tesislerinin varlığı ve Savunma Bakanlığı’na bağlı yerler nedeniyle yerel güvenlik güçlerinin özel kontrolü altında. Ayrıca sınır bölgesinde, terör hücrelerinin varlığı nedeniyle gerginlik devam etmekte,” şeklinde açıklamada bulundu. (RBC)
- Karadeniz'de Volgoneft'e ait ikinci bir tankerden daha acil yardım sinyali alındı. Tass'a konuşan acil servis yetkilileri “Tanker tarafından acil durum sinyali iletildi. Bilgileri netleştiriyoruz,” diye açıklamada bulundu.
- Moskova’daki Ryazanskiy Bulvarı’nda gerçekleşen patlamanın ardında Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin bulunduğundan şüpheleniliyor. Soruşturmanın gidişatı hakkında bilgi sahibi olan iki kaynak RBC'ya bu yönde açıklama yaptı. Kaynaklar FSB patlayıcı uzmanlarının olay yerinde inceleme için materyal topladığını belirtiyor. Komşu binalar ve yapıların da incelendiği öğrenildi.
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Mihail Podolyak ise Kiev’in olayda parmağı bulunduğu iddialarını reddetti.
Öte yandan Reuters’ın Ukrayna Güvenlik Servisi SBU'daki bir kaynağa dayandırdığı iddiaya göre, Rus komutan General İgor Kirillov, Ukrayna özel servislerinin operasyonu sonucunda öldürüldü. Ajans, “Ukrayna Güvenlik Servisi, Moskova’da gerçekleştirilen özel operasyon kapsamında Rus General Kirillov’u öldürdü,” diye yazdı.
- Rusya Silahlı Kuvvetleri, Donetsk'teki Annovka yerleşim birimini kontrol altına aldı. Rus yetkili Denis Puşilin, köy yakınlarında oluşan “cep”te yaklaşık 200 Ukrayna Silahlı Kuvvetleri askerinin sıkıştığını bildirmişti.
- Rusya’nın Nijniy Novgorod bölgesindeki FSB yetkilileri, Ukrayna özel servisleriyle iş birliği yapan ve sanayi tesislerinden birini havaya uçurmayı öneren bir yerel sakini gözaltına aldı. Açıklama bölge yönetiminin basın servisinden geldi.
Açıklamada, “Şüphelinin, ideolojik saiklerle hareket ederek Rusya Federasyonu’nun güvenliğine karşı faaliyet gösteren Ukrayna özel servisiyle gizli iş birliği yapma kararı aldığı tespit edilmiştir,” denildi. İddiaya göre şüpheli, Nijniy Novgorod’daki bir sanayi tesisinin binalarını, yapılarını ve ekipmanlarını havaya uçurmayı kendisi teklif etti.
Öte yandan FSB, Kırım’daki askeri teçhizatın konumu ve hareketleri hakkında Ukrayna özel servislerine bilgi ileten Yalta sakininin gözaltına alındığını bildirdi. FSB, “Suçlu, gönüllü olarak yabancı özel servise Rus Silahlı Kuvvetleri’ne ait askeri teçhizatın konumu ve hareketleri hakkında bilgi iletmiştir,” diye belirtti. (Tass)
- Vladimir Putin ile doğrudan hat programına yapılan başvuruların sayısı 1,2 milyonu aştı. (Rossiya 1)
- Fransa Dışişleri Bakanlığı, 2012’de diplomatik ilişkilerin kopmasından bu yana ilk kez Suriye’ye dört diplomat göndermeye karar verdi. 17 Aralık sabahı diplomatik misyon, yeni Suriye makamlarıyla “ilk temasları kurmak” amacıyla Fransız büyükelçiliğinin bulunduğu Şam’a vardı.
Bir başka habere göre Alman diplomatlar, Şam’da Suriye geçici hükümeti Dışişleri Bakanlığı temsilcileriyle bir görüşme gerçekleştirecek. Görüşmeler, “geçiş süreci ve azınlıkların korunması” ile Almanya’nın Şam’da diplomatik varlığının perspektifine odaklanacak. Alman hükümeti, Suriye’de iktidara gelen ve Rusya tarafından terör örgütü olarak tanınan “Hayat Tahrir el-Şam” (HTŞ) grubunun eylemlerini izleme sözü verdi. (Kommersant)
- Moskova’nın Ryazanskiy Prospekt'de meydana gelen patlamada Rusya Savunma Bakanlığı’na bağlı Radyasyon, Kimyasal ve Biyolojik Savunma Kuvvetleri Komutanı Korgeneral İgor Kirillov ve yardımcısı hayatını kaybetti. Olyaın bir terör saldırısı olduğu haberleri ön planda. RIA ajansı, binanın giriş katında meydana gelen patlamada kullanılan ve binanın önündeki bir scooter'a yerleştirilen patlayıcı cihazın gücünün yaklaşık 200 gram TNT eşdeğerinde olduğu bildirildi. Kommersant gazetesi haberi manşetinden "Moskova'da benzeri görülmemiş bir suç işlendi. Teröristler, Rusya Federasyonu silahlı kuvvetlerinin radyasyon, kimyasal ve biyolojik savunma kuvvetlerinin başkanı Igor Kirillov'u havaya uçurdu. Korgeneral Kirillov, özel askeri operasyona katılan en yüksek rütbeli askeri bir lider olmaktan uzaktı, ancak verdiği brifinglerle suçu organize eden Ukrayna özel servislerinin dikkatini çektiği açık. Ukrayna'daki Amerikan biyolojik laboratuvarları hakkındaki brifinglerde konuşan oydu. Suçun Ukrayna isthbataınca işlendiği düşünülüyor" diye yazdı.
Rusya Soruşturma Komitesi, patlamanın nedeni olarak patlayıcı bir cihazın infilak etmesini gösterdi. Olay yerine gelen Araştırma Komitesi uzmanları, binanın girişinde duran elektrikli scooter'a bantlanan patayıcının muhtemelen bir radyo sinyali veya cep telefonundan gelen bir SMS ile etkinleştirildiğini düşünüyor.
2017 yılından bu yana görevde olan Korgeneral Kirillov, Rusya’nın ağır silah sistemlerinden TOC-2 “Tosoçka”nın geliştirilmesinde görev aldı. Ayrıca, koronavirüs pandemisiyle mücadelede önemli rol oynadı ve Ukrayna’daki ABD biyolojik laboratuvarları ile ilgili yaptığı açıklamalarla tanınıyordu. 54 yaşındaki Kirillov, Batı yaptırım listelerinde yer alıyordu ve Ukrayna’nın “kirli bomba” üretme planlarına dair brifingler vermişti. RBC'nın haberine göre patlama arifesinde Ukrayna istşhbarat teşkiatı SBU, Kirilov hakkında "Ukrayna silahlı kuvvetlerine karşı kimyasal silah kullanma emri vermekle" suçlayarak gıyabi tutuklama kararı verdiğini duyurumuştu.
RBC'nın aktardığına göre bazı kaynaklar, patlamanın bir elektrikli scooter’a yerleştirilen patlayıcı cihazın uzaktan patlatılması sonucu gerçekleştiğini belirtiyor. Görgü tanıklarının ifadelerine göre patlama sırasında birinci kattan üçüncü kata kadar camlar kırıldı ve binanın dış cephesinde ciddi hasar oluştu.
- ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump, Ukrayna’daki çatışmaların çözümü için yürütülen barış görüşmelerinde "küçük bir ilerleme" kaydedildiğini açıkladı. Florida’daki malikanesinde düzenlenen basın toplantısında konuşan Trump, çatışmaların durdurulması gerektiğini vurgulayarak, "Bu sona ermeli. Bu doğrultuda çaba gösteriyoruz. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile görüşeceğiz. Bu savaşı durdurmamız gerekiyor" dedi.
Trump ayrıca Zelenskiy’nin barış istediğini ifade etti. Seçilmiş başkan, mevcut ABD yönetiminin Rusya’nın derinliklerine yönelik saldırılara izin verme kararını yanlış bulduğunu belirtti. Trump, Zelenskiy ve Ukrayna tarafının barış anlaşmasına hazırlanması gerektiğini söyledi.
- Rusya’nın BM Daimî Temsilcisi Vasiliy Nebenzya, BM Güvenlik Konseyi'nin Ukrayna konulu toplantısında yaptığı açıklamada, Rusya’nın çatışmaların dondurulmasını kabul etmeyeceğini belirtti. Nebenzya, bu tür planların Kiev’e sahada yeniden toparlanma ve silahlanma fırsatı vermek için yapıldığını savundu. Rus diplomat ayrıca, NATO’nun Ukrayna krizinin çözümünde bir rolü olamayacağını, aksine NATO’nun ve Ukrayna’nın ittifaka katılma perspektifinin sorunun başlıca nedenlerinden biri olduğunu vurguladı. Moskova’nın müzakere koşullarının Ukrayna’nın Donetsk, Luhansk, Zaporojye ve Herson bölgelerinden tamamen çekilmesini içerdiğini hatırlatan Nebenzya, Ukrayna’nın bu şartları kabul etmemesi halinde askeri operasyonun devam edeceğini ifade etti.
- Ukraynalı subaylar, The Economist dergisine yaptıkları açıklamalarda, Rus kuvvetlerinin sahada hem asker sayısı hem de silah ve teçhizat açısından büyük bir üstünlüğe sahip olduğunu belirtti. Ukrayna, daha önce kontrol ettiği bölgelerin yaklaşık yarısını kaybetmiş durumda. Habere göre Eylül sonunda Kiev’in, savaş tecrübesi yüksek elit birlikleri daha az deneyimli birliklerle değiştirme kararı, sahada ciddi kayıplara yol açtı. Şu anda Rus kuvvetleri doğu ve batı kanatlarında ilerlemeye devam ederken, Ukrayna birlikleri savunma pozisyonuna geçti. 95. Hava Saldırı Tugayı’ndan bir astsubay, ağır hava koşulları, zorlu arazi ve sürekli bombardıman altında hayatta kalmaya çalıştıklarını ifade etti. Rusya Savunma Bakanlığı, 6 Ağustos’tan bu yana Ukrayna ordusunun 40 bin asker kaybettiğini ve çok sayıda zırhlı araç ile silah sisteminin imha edildiğini açıkladı.
- Ukrayna merkezli DeepState projesi, yaptığı son cephe haritası güncellemesinde Rus güçlerinin Kuraşkova’nın güneyindeki Annivka köyünü ele geçirdiğini ve Uspenskoye ile Konstantinopolskoye köylerinde ilerleme kaydettiğini doğruladı. Ukraynalı askeri blog yazarları da Annivka’nın kaybedildiğini bir gün önce bildirmişti. Bu gelişme ile birlikte İlyinka, Yelizavetovka, Romanovka, Annivka, Vesely Gay ve Uspenovka köylerini kapsayan Ukrayna savunma hattı çökmüş oldu. Bir ay öncesine kadar bu köyler Ukrayna ordusunun kontrolündeydi, ancak Rus kuvvetleri son bir ayda bu hatta yaklaşık 10 kilometrelik bir ilerleme sağladı. Kuraşkova’nın batısında ise Ukrayna’nın kontrolünde yalnızca sanayi bölgesi kaldı. Ayrıca, Rus güçlerinin Velikaya Novoselka’nın güneyinde de ilerleme kaydettiği ve Makaryevka köyünü Ukrayna birliklerinin ikmal hatlarından kestiği bildirildi.
- Rusya Savunma Bakanı Andrey Belousov, özel askeri operasyon bölgelerindeki mevcut duruma dair yaptığı açıklamada, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin Donetsk Halk Cumhuriyeti (DPR), Herson ve Zaporojye bölgelerinin yaklaşık %25-30’unu kontrol ettiğini belirtti. Lugansk Halk Cumhuriyeti'nde (LPR) ise Ukrayna’nın kontrol ettiği alanın %1’den daha az olduğunu ifade etti. Belousov, 2024 yılı boyunca Rus ordusunun yaklaşık 4 bin 500 km²’lik bir alanı kurtardığını ve günlük ilerleme hızının ortalama 30 km² olduğunu vurguladı. Ukrayna ordusunun savaş gücünün %45-50 seviyesine düştüğünü belirten Bakan, bu durumun Rusya’nın etkili komuta ve koordinasyon sisteminin bir sonucu olduğunu söyledi.
- Belousov, 2024 yılı başından bu yana 427 binden fazla kişinin sözleşmeli olarak Rus ordusuna katıldığını duyurdu. Başkan Vladimir Putin’in katılımıyla düzenlenen askeri kurul toplantısında paylaşılan verilere göre, her gün ortalama 1200’den fazla kişi Savunma Bakanlığı ile sözleşme imzalıyor.
- Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, dün akşam yaptığı konuşmada, Dünya Bankası’nın Rusya Merkez Bankası’nın dondurulan varlıklarından elde edilen 20 milyar doları aldığını duyurdu. Bu fon, daha önce Batılı ülkeler tarafından geliştirilen bir mekanizma doğrultusunda Ukrayna’ya sağlanmak üzere yönlendirildi. Zelenskiy, Ukrayna Başbakanı’nın söz konusu paranın Dünya Bankası hesaplarına yatırıldığını kendisine bildirdiğini belirtti. Haziran ayında G7 ülkeleri, dondurulan Rus varlıklarından elde edilecek faiz gelirleriyle 50 milyar dolarlık bir kredi sağlanması planını onaylamıştı. Avrupa Komisyonu, bu fonların bütçe ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılacağını açıkladı. Batılı ülkeler, Ukrayna’ya yalnızca bu varlıklardan elde edilen faizlerin aktarılacağını, varlıkların kendisinin ise el konulmayacağını vurguladı.
- The Wall Street Journal, Baltık bölgesinin, Rusya ile NATO arasındaki gerilimin ana merkezi haline geldiğini bildirdi. Gazete, bölgedeki askeri hareketliliğin Soğuk Savaş döneminden beri görülmemiş bir yoğunluğa ulaştığını vurguladı. Batılı yetkililere dayandırılan haberde, Rus savaş gemilerinin Baltık Denizi'nde uyarı ateşi açtığı, sinyal bozucu cihazlarla hava trafiğini etkilediği ve savaş uçaklarının tehlikeli manevralar yaptığı belirtildi. 26 Kasım’da yaşanan bir olayda, Rus donanmasına ait *Mercury* korvetinin, Alman F223 firkateynine ait bir Sea Lynx helikopterine işaret fişekleriyle müdahale ettiği ve helikopteri geri çekilmeye zorladığı ifade edildi. Alman yetkililer, olayda herhangi bir zararın meydana gelmediğini açıkladı.
- Moskova Borsası Endeksi (IMOEX), pazartesi günü %2,43 düşüşle 2424,87 puana gerileyerek 31 Mart 2023’ten bu yana en düşük seviyesini gördü. Endeksteki bu düşüşte, Rusya Merkez Bankası’nın faiz oranı toplantısına dair belirsizlikler ve Avrupa Birliği’nin yeni yaptırım kararları etkili oldu. Yatırımcılar, faiz oranının %23’e çıkmasını beklerken, daha yüksek bir artış ihtimalinin yaratabileceği riskler piyasadaki satışı hızlandırdı.
16 Aralık Pazartesi
- Başkan Putin Özel Askeri Operasyon'da cephe hattında şu anda durumun kırılma noktasına geldiğini söyledi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu açıklamayı Savunma Bakanlığı kurul toplantısında yaptı. TASS haber ajansının bildirdiğine göre, Putin, Rusya Silahlı Kuvvetleri’nin savaş alanında tamamen inisiyatifi ele geçirdiğini belirtti.
Putin ayrıca, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin Kursk bölgesine yaptığı saldırıyı Rus halkına karşı işlenmiş bir suç olarak nitelendirdi. Devlet başkanı, Rusya Silahlı Kuvvetleri’nin düşmanı oradan atma görevine sahip olduğunu vurguladı. Kiev’in sınır bölgelerinde yaptıklarının hiçbir mantığı olmadığını belirten Putin, Batı’nın bile Ukrayna’nın Kursk bölgesine saldırısını bir macera olarak gördüğünü ifade etti.
- Moskova’da Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı’nın genişletilmiş kurul toplantısı gerçekleşti. Toplantıda Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Savunma Bakanı Andrey Belousov konuşma yaptı. Kommersant gazetesi Putin'in konuşmasına öne çıkan noktaları başlıklar halinde sıraladı:
"Rusya, sosyal ve ekonomik kalkınma pahasına tam ölçekli bir silahlanma yarışına girmiyor."
"Rusya, nükleer silahlarla tehdit savurmuyor; bu, bir nükleer caydırıcılık politikasıdır."
"Rusya savunma harcamalarını sonsuza kadar artırmaz; devletin tüm yaşam bileşenlerini geliştirmek gerekir."
"Mevcut ABD yönetimi ve kolektif Batı, küresel hâkimiyetini sürdürme çabalarını bırakmıyor ve dünya toplumuna kendi “kurallarını” dayatmaya devam ediyor."
"ABD, Rusya’yı “kırmızı çizgiye” kadar getiriyor ve ardından kendi halkını Rusya tehdidiyle korkutuyor."
Savunma Bakanı Andrey Belousov da Rusya Savunma Bakanlığı’nın faaliyetlerinin, önümüzdeki on yıl içinde NATO ile olası bir askeri çatışmaya tam hazırlığı sağlama amacına yönelik olduğunu söyledi.
- Avrupa Birliği, Rusya’ya karşı 15. yaptırım paketini kabul etti. İlgili açıklama AB Konseyi basın servisi tarafından yapıldı. Yaptırım listesine toplamda 54 kişi ve 30 kuruluş dâhil edildi. Yaptırımlar kapsamına şu isimler girdi: Gazprom-Media holdingi başkan yardımcısı Tina Kandelaki, Valday Tartışma Kulübü program direktörü Timofey Bordaçev, şarkıcı Larisa Dolina ve inşaat şirketi PİK.
Avrupa Birliği ayrıca Kuzey Kore’ye yönelik yaptırımları genişletti ve Savunma Bakanı Kwan Chol ile Genelkurmay Başkan Yardımcısı Kim Yong Bok’u listeye dâhil etti.
Yeni yaptırım paketinde Mordovya Başkanı Artyom Jdunov, Rosnefteflot Genel Müdürü Aleksey Nefedov ve Gazprom’a bağlı “Gazprom Flot,” “Gazprom LNG Teknolojileri” ve “Gazstroyprom” şirketlerinin genel müdürleri Yuri Şamalov, İvan Kojevnikov ve Nikolay Tkaçenko da yer aldı. Utair Havayolu Şirketi, “Rusya Helikopterleri” Genel Müdürü Nikolay Kolesov, “Avtodor” başkanı Vyacheslav Petushenko ve “Donbas Kalkınma Şirketi”ne de yaptırımlar uygulandı.
Öte yandan Macaristan Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó, Budapeşte’nin bazı kişi ve kuruluşları AB’nin 15. yaptırım paketinden çıkarmayı başardığını açıkladı. Bu isimler arasında Moskova Patriği Kirill, Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vasily Nebenzya, Rusya Olimpiyat Komitesi ve iki Rus futbol kulübü bulunuyor.
- Çeçenistan lideri Ramzan Kadırov, Rusya’nın Suriye’de insani bir felaketi önlemesi gerektiğini söyledi. Kadırov'a göre ayrıca Rusya’nın yeni yönetimle gerilimi artırmaması ve “Hayat Tahrir el-Şam” (HTŞ) grubunu terör örgütleri listesinden çıkarmak için bir süreç başlatması gerekiyor.
- Suriye’nin görevinden ayrılan Devlet Başkanı Beşar Esad, iç savaş sırasında hiçbir zaman istifa veya sığınma talebi düşünmediğini söyledi. Esad, 8 Aralık sabahına kadar Şam’da kaldığını, silahlı grupların başkente yaklaşmasının ardından akşam Suriye’den ayrıldığını belirtti. Bu, Arap Cumhuriyeti’nde iktidarın değişmesinden sonra yaptığı ilk kamuoyu açıklaması.
- Moskova Borsası Endeksi, 2426 puana kadar geriledi. Bu, Mart 2023’ten bu yana endeksin en düşük değeri oldu. Saat 16:00 itibarıyla endeks, 2428,35 (-%2,29) seviyesindeydi.
- Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Vladimir Putin’in Macaristan Başbakanı Viktor Orbán’ın Ukrayna’daki çatışmayı çözme çabalarını desteklediğini, ancak bu çabaların Kiev tarafından desteklenmediğini açıkladı.
Peskov, olası bir “Noel ateşkesi” hakkında sorulan soruya yanıt olarak “Trump ekibi birincisi şu anda Beyaz Saray’ı yönetmiyor. İkincisi, Putin’in Orbán ile görüştüğünü ve barış çabalarını desteklediğini biliyorsunuz, ancak bu çabalar Ukrayna tarafı, yani Zelenskiy tarafından desteklenmedi,” dedi.
Peskov ayrıca Suriye’deki Rus askeri üsleriyle ilgili henüz nihai bir karar alınmadığını belirtti. Sözcüye göre, Rusya’nın bu Orta Doğu ülkesindeki askeri varlığının geleceği yeni yetkililerle yapılacak diyalog sonucunda belirlenecek.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Rus askerlerinin Donetsk'te bulunan Yelizavetovka yerleşimini ele geçirdiğini bildirdi. Bu yerleşim, halen çatışmaların devam ettiği Kurakhovo şehrinin güneyinde bulunuyor. Bakanlığa göre, köy artık Güney birlikleri grubunun kontrolünde. Ayrıca, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri birliklerine, Siversk, Belogorovka, Trudovoye, Ostrovskoe, Kurakhovo ve Dacnoye bölgelerinde ağır darbe indirildi.
Rus yetkili Denis Puşilin de Pokrovsk yakınlarındaki Şevçenko köyünün kurtarıldığını duyurdu. 10 Aralık’ta TASS, Ukrayna birliklerinin Şevçenko’daki pozisyonlarını terk ettiğini bildirmişti. Bu yerleşim, Krasnoarmeysk’in güneyinde yer alıyor. Krasnoarmeysk, Donetsk'in kuzeybatısında bulunuyor ve 2022 yılında burada 60 binden fazla kişi yaşıyordu.
- Belarus Dışişleri Bakan Yardımcısı Yuri Ambrazeviç, Rusya-Ukrayna çatışmasının çözümüne ilişkin nihai anlaşmaların, kendi güvenlik garantilerine ihtiyaç duyan Belarus’un çıkarlarını dikkate alması gerektiğini söyledi.
Ambrazeviç, bu nedenle Minsk’in barış görüşmelerine katılması gerektiğini vurguladı. Ambrazeviç, Yurtdışındaki Belaruslular Danışma Konseyi toplantısında “Belarus, bu çatışmanın bir an önce barışçıl yollarla çözülmesiyle en çok ilgilenen ülkedir. Hiçbir ülke sınırlarının yakınında silahlı çatışmaların olmasını istemez, bu nedenle başından beri, Ukrayna ile barış görüşmeleri başladığında masada yer almak istediğimizi belirttik” dedi. (Belta)
- Ukrayna, Rus gazının Avrupa’ya taşınmasına yönelik transit anlaşmalarının devamı konusunda uzlaşı sağlanmaması nedeniyle, bu yıl Rusya sınırındaki gaz taşıma sistemi (GTS) için uzun vadeli rezervasyon ihaleleri yapmadı.
Bu durum, RBP ticaret platformunun verileriyle doğrulandı. Avrupa Gaz Taşıma Sistemleri Operatörleri Ağı’nın (ENTSOG) takvimine göre, Ocak ayının tamamı için kapasite garantisi veren son ihalenin 9 Aralık’ta ilan edilip, 16 Aralık’ta gerçekleştirilmesi gerekiyordu. (Kommersant)
- Rusya'nın, Şam bölgesinden en az 400 askerini çekerek Hmeymim Hava Üssü'ne konuşlandırdığı haber veriliyor. Bu çekilme, Suriye'nin yeni yönetimi ile koordinasyon içinde gerçekleştirildi. Financial Times'a konuşan ve yeni yönetimin bir parçası olan "Heyet Tahrir el-Şam" (HTŞ) siyasi büro üyesi Kamal Lababidi, çekilme sürecinde Suriye tarafıyla müzakerelere katıldığını belirtti. Lababidi, çekilen askerlerin daha önce Şam'ın Kudseya bölgesinde konuşlu bulunan Suriye ordusunun 4. Tümen karargahında ve Rusya'nın Şam Büyükelçiliği'nde görev yaptıklarını ifade etti.
Ayrıca, taraflar, Suriye'nin farklı bölgelerinden daha fazla Rus askerinin tahliye edilmesini de görüşüyor. Kremlin, ülkedeki askeri varlığını "ciddi bir müzakere konusu" olarak nitelendirmişti.
- Financial Times’ın haberine göre, 2018-2019 yıllarında Beşar Esad, Moskova’ya toplam değeri 250 milyon dolar olan nakit para gönderdi. Suriye Merkez Bakası'nın bu nakit transferleri dolar ve euro cinsinden yapılırken, toplam 2 ton ağırlığındaki para 100 dolarlık ve 500 euroluk banknotlardan oluşuyordu. İlgili dönemde Suriye’de ciddi bir döviz kıtlığı yaşanırken, Mart 2018’den Eylül 2019’a kadar 21 uçuş gerçekleştirildi. Nakit paralar Moskova’daki Vnukovo Havalimanı’na ulaştırıldı ve bu varlıklar daha sonra Rus bankalarında muhafaza edildi.
Gazete ayrıca, Esad ailesinin bu dönemde Rusya’da gizlice yatırımlar yaptığını ve Moskova’da lüks gayrimenkuller satın aldığını belirtti. Eski ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı David Schenker, Esad rejiminin bu paraları yurt dışına çıkararak yöneticilerin ve elit kesimin güvenli bir yaşam standardını sürdürmeyi hedeflediğini ifade etti.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Rus deniz piyadelerinin Herson bölgesinde Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'ne ait "Baba-Yaga" tipi ağır insansız hava araçlarının (İHA) bulunduğu sahra havaalanını imha ettiğini duyurdu. Açıklamaya göre, havaalanı Dinyeper Nehri’nin sağ kıyısında yer alıyordu. Keşif uçuşu sırasında bir İHA operatörü, "Baba-Yaga" tipi bir drone’u takip ederek bu havaalanını tespit etti. Koordinatlar komuta merkezine iletildi ve saha, topçu ateşiyle vuruldu. Daha önce Ukrayna’nın bu tür ağır bombardıman dronlarını gündüz saatlerinde yoğun olarak kullanmaya başladığı bildirilmişti.
- Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Kurahovo yönündeki çatışmaların en sıcak bölgelerden biri olarak kalmaya devam ettiğini bildirdi. Yapılan açıklamada, Rus güçlerinin bölgede teknik donanım ve personel açısından önemli bir üstünlüğe sahip olduğu belirtildi. Rusya Savunma Bakanlığı, Kurahovo'nun 10 km güneyinde yer alan Vesely Gay köyünün dün kontrol altına alındığını duyurmuştu.
- Ukrayna’daki Rusya yanlısı direniş hareketi mensuplarının, Kiev Bölgesi’ndeki silah üretim tesislerini elektriksiz bıraktığı belirtildi. Nikolayev'deki Rusya yanlısı direniş koordiantörü Sergey Lebedev, Sputnik’e açıklamasında, Ukrayna’da Kiev rejimine karşı direnen partizanların silah üretim tesislerini besleyen trafoyu devre dışı bıraktığını bildirdi. Lebedev, “Kiev bölgesi Yahotyn ilçesindeki Sotnikivka köyünde, partizanlar bir trafoyu devre dışı bıraktı. Partizanların eylemleri sonucunda birkaç köy elektriksiz kaldı” ifadesini kullandı. Elektriksiz bırakılan köylerin, Ukraynalı askerlerin bir okul ve bir kreş binasını işgal ettiği Sotnikovka, Ukrayna ordusunun geçici konuşlanma merkezinin bulunduğu Razumovka ve insansız hava araçları (İHA) parçalarının üretim atölyelerin bulunduğu Rakitnoye ve Çervonoye köylerinin olduğu belirtildi. (Sputnik)
- Donald Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Waltz, CBS News’e verdiği röportajda, Ukrayna’daki çatışmayı durdurmanın öncelikli hedef olduğunu belirtti. Waltz, savaşın çözümüne yönelik bir ateşkesin olası bir ilk adım olarak değerlendirileceğini ifade ederek, Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın Noel için sunduğu ateşkes önerisinin Trump yönetimi tarafından inceleneceğini söyledi. Waltz, “Savaşı durdurmamız gerekiyor. Eğer bu bir ateşkesle başlayacaksa, bunun ne anlama geldiğini ve nasıl işleyeceğini değerlendireceğiz” dedi.
- Rusya Federasyonu’na bağlı Çeçenistan’ın başkenti Grozni, pazar sabahı üç insansız hava aracı (İHA) saldırısına uğradı. Ramzan Kadırov, iki İHA’nın hava savunma sistemleri tarafından imha edildiğini, üçüncü İHA’nın ise Ahmat-Grozni çevik kuvvet polisinin tesislerine düştüğünü belirtti. Saldırıda herhangi bir can kaybı veya yaralanma yaşanmadı. Kadirov, saldırıya misilleme olarak Ukrayna’nın Harkov bölgesindeki askeri hedeflerin Kinjal füzeleriyle vurulduğunu açıklarken, Rus hedeflerine yönelik her saldırının daha sert karşılık bulacağı uyarısında bulundu.
- Rusya Duması, ilk oturumda Taliban’ın yasaklı örgütler listesinden çıkarılmasını öngören yasa tasarısını onayladı. Tasarı, mevcut mevzuattaki yasal boşlukları doldurmayı ve belirli örgütlere yönelik yasakların kaldırılması için bir mekanizma oluşturmayı hedefliyor. Tasarı, özellikle uluslararası ilişkilerde esneklik sağlamak amacıyla “Terörle Mücadele Hakkında Kanun”da değişiklik yapılmasını öngörüyor.
- Yaptırımlar yüzünden yarışmalara sınırlı katılım şansı bulabilen Rusya erkek yüzme takımı, Budapeşte’de düzenlenen Dünya Kısa Kulvar Yüzme Şampiyonası’nda 4x100 metre karışık bayrak yarışında altın madalya kazanarak büyük bir başarı elde etti. Miron Lifintsev, Kirill Prigoda, Andrey Minakov ve Egor Kornev’den oluşan ekip, yarışı 3 dakika 18.68 saniyede tamamlayarak yeni bir dünya rekoru kırdı. Bu süre, önceki rekoru 0.30 saniye farkla geride bıraktı. Şampiyona boyunca Rus yüzücüler toplamda 6 altın ve 4 gümüş madalya kazanarak üstün bir performans sergiledi.
- Bitcoin bir kez daha tarihi rekor seviyesini yeniledi, 106,6 bin dolara kadar yükseldi. Bitcoin'in yükselişi, 5 Kasım'da ABD başkanlık seçimleri günü 68 bin dolar seviyesinden başlamış ve o günden bu yana birçok kez tarihi rekorunu kırmıştı.
15 Aralık Pazar
- Rusya, Şam’daki diplomatik temsilcilik personelinin bir kısmını tahliye etti. Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın Kriz ve Durum Merkezi Departmanı tarafından yapılan açıklamada, 15 Aralık’ta Rusya Savunma Bakanlığı’na ait özel bir uçakla, Hmeymim Hava Üssü’nden Moskova’daki Çkalovskiy Havalimanı’na tahliyenin gerçekleştirildiği bildirildi. Tahliye edilenler arasında Kuzey Kore, Abhazya ve Belarus diplomatik misyonlarının personeli de bulunuyor. Rusya’nın Suriye’deki büyükelçiliğinin ise faaliyetlerini sürdürdüğü belirtildi.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Rus ordusunun Donetsk Halk Cumhuriyeti’nde (DHC) Puşkino ve Veselıy Gay yerleşimlerinin kontrolünü ele geçirdiğini duyurdu. Rapora göre son bir günde Ukrayna'ya ait bir MiG-29 uçağı düşürdü ve 4 adet ABD yapımı Patriot fırlatma rampasını imha etti.
- Kerç Boğazı'nda iki tanker fırtına nedeniyle hasar gördüğü ve ilk belirlemelere göre bir denizci hayatını kaybetti. Rusya'ya ait Volgoneft 212 ve Volgoneft 239 adlı gemilerde toplam 27 mürettebat bulunuyor. Tankerler, petrol ürünleri taşıyordu. Rusya Acil Durumlar Bakanlığı (MÇS) tarafından yapılan açıklamaya göre, şiddetli rüzgar ve denizde 7 şiddetinde dalgalar nedeniyle gemiler hasar aldı ve acil yardım talebinde bulundu. Bölgeye Rusya Acil Durumlar Bakanlığı’na ait bir Mi-8 helikopteri ve *Merkuriy* adlı kurtarma römorkörü sevk edildi. Tankerlerin taşıdığı petrol ürünlerinin denize sızıp sızmadığına dair incelemeler sürüyor. Yetkililer, mürettebatın uzun süredir yardım beklediğini ve gemilerin Tamani kıyılarına doğru sürüklendiğini bildirdi.
- Suriye'deki silahlı muhalefet lideri Ebu Muhammed Colani, ülkenin Rusya’ya ilişkileri gözden geçirme fırsatı sunduğunu açıkladı. Suriye TV'sine konuşan Colani, yeni Suriye yönetiminin Rusya’yı kışkırtmaktan kaçındığını ve Moskova’ya, ilişkilerini yeniden değerlendirme şansı tanıdığını belirtti. Bu açıklama, Suriye’nin gelecekteki siyasi yapısında Rusya ile iş birliğine açık olduklarının bir göstergesi olarak yorumlandı.
8 Aralık’ta, Colani liderliğindeki silahlı muhalif grup "Heyet Tahrir el-Şam"ın (HTŞ) başını çektiği operasyon sonucunda Şam ele geçirilmiş ve Beşar Esad rejimi devrilmişti. HTŞ, Rusya, Türkiye, ABD ve Birleşik Krallık tarafından terör örgütü olarak kabul ediliyor. Esad rejiminin çöküşünün ardından, muhalefet Muhanmed el-Başir’i geçici başbakan olarak atayarak "Suriye Kurtuluş Hükümeti"ni kurma sürecini başlattı. El-Başir’in, 1 Mart 2025’e kadar geçici hükümeti yöneteceği açıklandı.
Rusya, Suriye’deki varlığını korumaya devam ediyor. Orta Doğu’daki stratejik önemini kaybetmemek için Lazkiye’deki Hmeymim Hava Üssü ve Tartus’taki deniz üssünde askeri birliklerini bulundurmayı sürdürüyor. 2017’de Moskova ve Esad hükümeti arasında yapılan anlaşma kapsamında, Rus askeri birliklerinin bu üslerde 49 yıl boyunca ücretsiz olarak kalmasına izin verilmişti.
- Reuters'in haberine göre Rusya, Suriye’nin kuzey cephesindeki bazı noktalardan kısmi asker çekme işlemi gerçekleştiriyor, ancak Lazkiye’deki Hmeymim Hava Üssü ve Akdeniz kıyısındaki Tartus Deniz Üssü’nde askeri varlığını koruyor. Reuters’a konuşan dört Suriyeli yetkiliye göre, Rusya bazı ağır silahları ve üst düzey subayları Moskova’ya geri çekecek. Buna rağmen, stratejik öneme sahip bu iki ana üste askerlerin kalmaya devam edeceği bildiriliyor.
Suriye ordusu ve güvenlik kaynakları, bu hamlenin sahadaki gelişmelere göre yeniden yapılandırma ve birlikleri daha etkin konumlandırma amacı taşıdığını belirtiyor. Yeni geçici Suriye yönetimine yakın üst düzey bir yetkili, Rusya’nın askeri varlığı ve geçmişte yapılan anlaşmaların şu an gündemde olmadığını ifade etti. Bu konuların ilerleyen dönemdeki müzakerelerde ele alınacağını belirten yetkili, nihai kararın Suriye halkına ait olacağını vurguladı.
- Rusya Savunma Bakanlığı, 15 Kasım gecesi hava savunma sistemlerinin 15 Ukrayna insansız hava aracını (İHA) imha ettiğini duyurdu. Bakanlık açıklamasında, 13 İHA’nın Karadeniz üzerinde, diğer iki İHA’nın ise Kursk ve Belgorod bölgelerinde düşürüldüğü belirtildi. Bu saldırılardan kısa bir süre önce Belgorod Valisi Vyaçeslav Gladkov, Ukrayna İHA’larının gerçekleştirdiği saldırı sonucunda 9 yaşındaki bir çocuğun hayatını kaybettiğini açıkladı.
- Çeçenistan'ın başkenti Grozni'nin sakinleri, bu sabah şehir üzerinde patlama sesleri duyduklarını sosyal medyada yaygın olarak bildirdi. Telegram kanalı SHOT'a yapılan ihbarlara göre, patlamalar muhtemelen hava savunma sistemlerinin devreye girmesiyle gerçekleşti. Görgü tanıkları, Grozni semalarında birkaç insansız hava aracı (İHA) gördüklerini ifade etti. Ancak resmi makamlar tarafından bu bilgiler doğrulanmadı. Daha önce, 12 Aralık gecesi de Grozni'de benzer patlama sesleri duyulmuştu. Bu patlamaların, özel polis alayının kışlalarının üzerinde bir İHA’nın imha edilmesi sırasında meydana geldiği belirtilmişti. Saldırıda dört nöbetçi asker yaralanmış, Çeçenistan lideri Ramzan Kadırov, bu saldırının misillemesini yapacaklarını açıklamıştı.
- Orlov Bölgesi Valisi Andrey Klıçkov, Stalnoy Kon yerleşimindeki petrol deposunda çıkan yangının söndürüldüğünü açıkladı. Klıçkov, yangının sebebinin Ukrayna insansız hava araçlarının saldırısı olduğunu belirtti. Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı da cumartesi sabahı bu bölgede bir petrol deposuna yönelik saldırıyı doğruladı. Klıçkov, Telegram kanalında yaptığı paylaşımda, “Düşman İHA’larının saldırısı sonucunda çıkan yangın 23 saatte söndürüldü” dedi.
- Rusya hava savunma sistemleri, Herson’un kuzeyinde Ukrayna Hava Kuvvetleri’ne ait bir savaş uçağını düşürdü. Telegram’daki askeri kaynaklara göre, düşürülen uçağın Su-25 saldırı uçağı veya MiG-29 savaş uçağı olduğu tahmin ediliyor. Pilotun hayatını kaybettiği açıklandı. (lenta.ru)
- The New York Times’ın haberine göre, 7 Aralık’ta Paris’te gerçekleşen Trump ve Zelenskiy arasındaki görüşme, başlangıçta planlanmamasına rağmen "zorlukla" hayata geçirilebildi. Bu toplantı, başlamasına bir saatten daha kısa bir süre kala kararlaştırıldı. Zelenskiy, Paris’e giderken Trump ile yüz yüze görüşme garantisi olmadan yola çıktı. Ukrayna diplomasisi, bu görüşmenin gerçekleşmesi için yoğun çaba sarf etti. Görüşmenin gerçekleşeceği ancak Trump, Élysée Sarayı’na girdiğinde netleşti.
Gazete, Kiev’in Trump yönetimiyle iyi ilişkiler kurma çabalarına bir başka örnek olarak, Ukrayna ile ABD arasında kritik mineraller (lityum dahi) anlaşmasını gösterdi. Bu anlaşmanın müzakereleri Biden yönetimi tarafından tamamlandı ve metin üzerinde mutabakata varıldı. Ancak Ukrayna, anlaşmanın imzalanmasını iki kez erteledi. The New York Times’a konuşan kaynaklara göre, Kiev muhtemelen anlaşmanın Trump yönetimi tarafından bir başarı olarak sunulmasını bekliyor. Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham da yakın zamanda benzer bir açıklama yapmıştı.
Kritik mineraller anlaşması, iki veya daha fazla ülke arasında yapılan ve stratejik öneme sahip bazı doğal kaynakların tedariki, ticareti veya kullanımını düzenleyen bir anlaşma. Kritik mineraller; endüstriyel üretim, teknoloji geliştirme ve savunma sanayi gibi alanlarda hayati öneme sahip olan ve tedarik zincirinde kesinti yaşandığında ekonomik ve güvenlik riskleri doğurabilecek mineraller sayılıyor. Bu minerallere örnek olarak lityum, kobalt, nikel, grafit, nadir toprak elementleri (REE) gibi metaller gösteriliyor.
- Türkiye, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken liderliğindeki Amerikan heyetiyle yaptığı görüşmelerde, Rus Gazprombank’a yönelik yaptırımların hafifletilmesi konusunu gündeme taşıdı. Hürriyet gazetesinin haberine göre, Ankara, Gazprombank’ın yaptırım listesinden çıkarılması için resmi başvuruda bulundu. Eğer bu talep kabul edilirse, Türkiye, Gazprombank üzerinden finansal işlemlerini sürdürebilecek. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Gazprombank’a uygulanan ABD yaptırımlarının Türkiye’yi doğrudan etkileyeceğini vurguladı. Bayraktar, Rusya’nın Türkiye için en önemli gaz tedarikçilerinden biri olduğunu ve bu nedenle Gazprombank ile iş birliğinin kritik olduğunu ifade etti. Kasım ayında ABD, Gazprombank da dahil olmak üzere 50’den fazla Rus bankasına ve 40’tan fazla Rus menkul kıymet kayıt kuruluşuna yaptırım kararı aldı. Bu yaptırımlar, 20 Aralık’ta yürürlüğe girecek ve Gazprombank üzerinden yapılan doğal gaz ödemelerini de kapsayacak.
- Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, 2026 Dünya Kupası Avrupa Elemeleri kura çekimi sırasında gösterilen ve Kırım’ı Rusya’nın bir parçası olarak gösteren harita nedeniyle FIFA’dan özür talep etti. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Georgiy Tihiy, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, FIFA’nın uluslararası sınırları değiştirerek Rus propagandasını desteklediğini savundu ve kamuoyuna açık bir özür beklediklerini belirtti. Ukrayna Futbol Federasyonu (UAF) da FIFA ve UEFA’ya resmi başvuruda bulunarak bu durumu kabul edilemez bir hata olarak nitelendirdi. 13 Aralık’ta FIFA’nın resmi sitesinde yayımlanan videoda, siyasi gerekçelerle bazı takımların birbirleriyle eşleşemeyeceği açıklanırken gösterilen haritada Kırım Yarımadası Rusya’nın bir parçası olarak yer aldı. Kırım, 2014 yılında yapılan referandumun ardından Rusya tarafından ilhak edilmişti. Ancak Kiev yönetimi bu referandumun sonuçlarını tanımıyor.
- Donetsk Halk Cumhuriyeti (DNR) Soruşturma Komitesi basın servisi, Ukrayna özel servislerinin Donetsk'te bir arazi aracının patlatılması için 10 bin dolar ödeme vaadinde bulunduğunu açıkladı. Açıklamaya göre, gözaltına alınan şahıs, sorgu sırasında eylemi Ukrayna özel servislerinin talimatıyla gerçekleştirdiğini itiraf etti. Yetkililer, suçun karşılığında 10 bin dolar ödül vaat edildiğini belirtti.
- Rusya, elektronik vize alabilen ülkelerin listesini genişlettiğini duyurdu. Yeni düzenlemeyle Barbados, Butan, Zimbabve, Ürdün, Kenya, Papua Yeni Gine, Saint Lucia, Tonga, Trinidad ve Tobago, Türkmenistan ve Esvatini vatandaşları da elektronik vize başvurusunda bulunabilecek. Uygulamaya dahil olan ülke sayısı 64’e yükseldi. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları da Rusya’ya yapacakları seyahatlerde elektronik vize uygulamasından faydalanabiliyor.
14 Aralık Cumartesi
- Rus Silahlı Kuvvetlerinin Donetsk Halk Cumhuriyeti’nin (DHC) batısındaki stratejik öneme sahip Kurahovo kent merkezine girerek meclis binasına Rus bayrağı çektiği bildirildi. (Sputnik)
- Rusya Dış İstihbarat Servisi (SVR) Başkanı Sergey Narışkin, eski Suriye lideri Beşar Esad’ın Rusya’daki güvenliği hakkında bilgi sahibi olmadığını söyledi. Esad’ın Rusya’da devlet koruması alıp almadığı sorusuna Narışkin, “Bu sorunun muhatabı ben değilim, bilmiyorum” yanıtını verdi. Narışkin, SVR’nin Suriye’deki gelişmeler konusunda CIA ile herhangi bir temasının olmadığını da belirtti. Daha önce Kremlin, Beşar Esad’a Rusya’da sığınma hakkı verilmesi kararının bizzat Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından alındığını açıklamıştı.
- Rusya'nın Orlov Bölgesi Valisi Andrey Klıçkov, bölgenin dün gece yoğun bir insansız hava aracı saldırısına uğradığını ve bu saldırı sonucunda bir altyapı tesisinde yangın çıktığını bildirdi. Klıçkov, saldırı sırasında düşürülen İHA’ların parçalarının birkaç özel konutun camlarını kırdığını belirtti. Yangının söndürülmesi ve saldırının etkilerinin giderilmesi için çalışmaların sürdüğünü kaydetti. Saldırıda kaç İHA’nın kullanıldığına dair ise detay vermedi. Ayrıca, komşu Bryansk bölgesinde de gece boyunca yedi uçak tipi İHA’nın imha edildiği bildirildi.
- Rusya Savunma Bakanlığı, 14 Aralık gecesi dört bölge ve Azak Denizi üzerinde toplam 37 insansız hava aracının (İHA) imha edildiğini duyurdu. Açıklamaya göre, Kursk bölgesi ve Krasnodar Krayı üzerinde 12’şer İHA, Bryansk bölgesinde 7 İHA ve Orlov bölgesinde 5 İHA düşürüldü. Ayrıca, bir İHA da Azak Denizi üzerinde etkisiz hale getirildi. Hava savunma sistemleri, bu saldırılara karşı başarılı bir şekilde operasyon gerçekleştirdi.
- NBC'nin haberine göre, Donald Trump’ın ekibi, Biden yönetimi ve Ukraynalı yetkililerle ateşkes sağlanmasına yönelik görüşmeler yürütüyor. Trump’ın, başkanlık görevinin ilk gününde bir ateşkes ilan etmeye kararlı olduğu belirtiliyor. Ancak Trump ekibinin, şu ana kadar Ukrayna hükümetine potansiyel planları hakkında herhangi bir bilgi vermediği ifade ediliyor.
Habere göre Trump’ın asıl zorluğu Rusya ile yaşayabileceği vurgulanıyor; çünkü Moskova, cephedeki ilerlemeler ve Ukrayna kuvvetlerinin Kursk bölgesindeki varlığı nedeniyle çatışmaları durdurmaya yanaşmayabilir. Ayrıca Trump’ın ekibinin, Ukrayna’nın NATO’ya katılma hedefini desteklemeyeceği öne sürülüyor. Trump’ın gelecekteki özel temsilcisi Keith Kellogg, Trump’ın Ukrayna’daki savaşı birkaç ay içinde çözüme kavuşturabileceğine inandığını ve Trump’ın, Zelenski ve Putin’i Washington’a davet ederek doğrudan barış görüşmeleri yapabileceğini söyledi.
- Donald Trump'ın ABD Başkanı olarak göreve başlamasının ardından Ukrayna özel temsilcisi olması beklenen Keith Kellogg, Ukrayna’daki çatışmanın önümüzdeki birkaç ay içinde sona erebileceğini söyledi. Fox News’e konuşan Kellogg, Moskova ve Kiev arasındaki anlaşmazlığın çözülebileceğine inandığını belirtti. Kellogg, Trump’ın kararlı adımlar atabileceğini ve barış görüşmeleri için Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’yi Washington’a davet edebileceğini ifade etti.
Keith Kellogg, eski bir asker ve Vietnam ile Körfez Savaşı’nda görev yaptı. 11 Eylül saldırıları sırasında Pentagon’da bulunan Kellogg, daha sonra Trump'ın 2016’daki başkanlık geçiş ekibinde yer aldı. 2024 seçim kampanyası sırasında Trump’a uluslararası konularda danışmanlık yapan Kellogg, Haziran ayında Ukrayna’daki çatışmayı çözmek için bir plan sundu. Bu plan, Kiev’i müzakerelere zorlamak için askeri yardımların durdurulması tehdidini içeriyordu. Eğer Rusya müzakereyi reddederse, plan Ukrayna’ya yapılan askeri yardımların artırılmasını öngörüyordu. Kellogg ayrıca, müzakere sürecinin başarılı olması için Ukrayna’nın NATO üyeliğinin ertelenmesini ve bunun yerine güvenlik garantileri verilmesini önerdi.
- Rusya Kamuoyu Vakfı (FOM) tarafından yapılan son anket, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e olan halk desteğinin hâlâ yüksek seviyelerde olduğunu gösterdi. Ankete katılanların yüzde 80’i Putin’e güvendiğini, yüzde 81’i ise onun devlet başkanlığı görevlerini başarılı bir şekilde yerine getirdiğini belirtti. İki hafta önce yapılan ankette bu oran yüzde 82 olarak kaydedilmişti. Yeni sonuçlarda yüzde 2’lik bir düşüş olsa da destek oranı oldukça yüksek seviyede kalmaya devam ediyor. Ayrıca, katılımcıların yüzde 51’i hükümetin çalışmalarını olumlu bulurken, yüzde 56’sı Başbakan Mihail Mişustin’in görevini iyi yaptığını düşünüyor.
- İngiltere Başbakanı Keir Starmer, G7 liderlerine Rusya üzerindeki baskıyı artırma ve Ukrayna’ya yapılan yardımı büyütme çağrısında bulundu. Starmer, G7 ülkelerinin Moskova’ya "maksimum acı" çektirme sorumluluğu olduğunu belirtti. G7 liderleriyle gerçekleştirilen video konferansın ardından yapılan açıklamada, Batılı müttefiklerine Ukrayna’ya ek yardım yapmaları gerektiğini, çünkü Rusya’nın geri adım atmaya hazır olduğuna dair bir işaret görmediğini ifade etti. Öte yandan, Avrupa Birliği’nin 27 üyesi, Rusya’ya yönelik 15. yaptırım paketini onayladı. Bu paket, bireysel yaptırımların yanı sıra, Rusya’ya destek sağlayan üçüncü ülke gemilerine yönelik kısıtlamaları da içeriyor.
- Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić, ABD’nin Sırbistan Petrol Endüstrisi (NIS) şirketine yönelik yaptırımlar uygulayacağını açıkladı. NIS’in hissedarları arasında Gazprom Neft (%50), Sırbistan hükümeti (%29,87) ve Gazprom (%6,15) bulunuyor. Vučić, yaptırımların gerekçesi olarak şirketin Rusya’ya ait hisselerini gösterdi ve Rus şirketlerin sahip olduğu hisselerin azaltılabileceğini belirtti. Vučić, bu kararın Sırbistan için son yılların en zor haberlerinden biri olduğunu ifade ederek, İngiltere’nin de yaptırımlara katılabileceğini söyledi. Ayrıca, yaptırımların ardından Hırvatistan’daki JANAF adlı Adriyatik petrol boru hattı operatörünün, NIS için petrol sevkiyatını durdurabileceğini belirtti. Vučić, ABD yetkilileriyle bu konuda görüşmeyi planladığını dile getirdi. Gazprom Neft, 2009 yılında NIS hisselerinin yüzde 51’ini 400 milyon dolardan fazla bir bedelle satın almış ve bu payını 2011 yılında yüzde 56,15’e yükseltmişti.
- Batı Kazakistan’daki Sırım sınır kontrol noktasında, kötü hava koşulları nedeniyle Rusya’ya geçmek için bekleyen yaklaşık 500 tır yoğunluğu yaşanıyor. 12 Aralık’tan bu yana etkili olan yoğun kar yağışı, kar fırtınası ve buzlanma sürücülerin ilerlemesini engelledi. Batı Kazakistan ile Rusya’nın Samara bölgesinde sert hava koşulları ulaşımda aksamalara yol açarken, yaklaşık 450-500 tır sınırda mahsur kaldı.
- Avrupa Birliği üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, 16 Aralık’taki toplantıda Gürcistan’daki durumu ve yeni olası yaptırımları ele alacak. Brüksel’de gazetecilere açıklama yapan üst düzey bir Avrupa yetkilisi, yaptırımların diplomatik ve resmi yetkililere yönelik vize rejiminin yeniden uygulanmasını içerebileceğini belirtti. Yetkili, Gürcistan’daki durumun kötüleştiğini vurgulayarak, mevcut önlemler arasında finansmanın durdurulması, temas seviyesinin azaltılması ve üyelik müzakerelerinin askıya alınmasının bulunduğunu, ancak yeni yaptırım seçeneklerinin de değerlendirilmek istendiğini ifade etti.
13 Aralık Cuma
- ABD Ulusal Güvenlik Konseyi’nden bir yetkilinin Financial Times’a yaptığı açıklamaya göre, Rusya, Oreşnik isimli balistik füzeyi “önümüzdeki günlerde” Ukrayna topraklarına düzenlenecek bir saldırıda yeniden kullanabilir. Yetkili, “Rusya’nın bunu yapması oldukça muhtemel” dedi. ABD yönetimi, bu fırlatmayı Ukrayna ve müttefik ülkelere yönelik bir gözdağı olarak değerlendiriyor.
İki gün önce, Bloomberg ve Associated Press de Amerikalı yetkililere dayandırarak benzer bir füze fırlatma ihtimaline dair uyarıda bulunmuştu.
- ABD Başkanı Joe Biden’ın yönetimi, Ukrayna’ya beş hafta içerisinde “büyük miktarda silah” tedarik etmeyi planlıyor. CNN’in üst düzey bir yetkiliye dayandırdığı habere göre, bu destek paketinde yüz binlerce top mermisi, binlerce füze ve yüzlerce zırhlı araç yer alacak. Bu yardım, Başkan Biden’ın daha önce onayladığı 500 milyon dolarlık askeri yardım paketinin bir parçası.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, mevcut yönetimin görev süresinin sona ereceği 20 Ocak 2025’e kadar Ukrayna’ya destek vermeye devam edeceğini açıklamıştı.
- Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in takviminde Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile bir görüşmenin olmadığını açıkladı. Paşinyan, Avrasya Hükümetlerarası Konseyi toplantısına katılmak üzere Moskova’ya gelmişti.
Peskov, “Bugün için ayrı bir toplantı planlanmadı” dedi ve Paşinyan’ın, Aralık sonunda St. Petersburg’da yapılacak olan BDT liderler zirvesine davet edildiğini ekledi.
- Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitri Medvedev, Mejdunarodnaya Jizn dergisinde yayımlanan makalesinde, Rusya’nın Ukrayna için kültürel, dilsel ve siyasi açıdan “vazgeçilmez” hale gelmesi gerektiğini savundu. Medvedev, bunun Ukraynalıların “Ukraynalılık yanılsaması” olmadan bir devlet inşa etmelerine yardımcı olacağını söyledi.
Medvedev, “Ukrayna’nın seçimi, Rusya ile birlikte olmak ya da dünya haritasından tamamen silinmek” dedi.
- AB Savunma Komiseri Andrius Kubilius, RND’ye verdiği röportajda, Rusya’nın, Avrupa’nın tüm savunma sanayisinden daha fazla silah ürettiğini belirtti. Kubilius, “Yaptırımlarımıza rağmen, Rusya savunma sanayisini akıl almaz boyutlara genişletti” dedi.
Rusya’nın üç ayda Avrupa’nın üretebileceğinden daha fazla silah ürettiğini vurgulayan Kubilius, Rusya’nın altı ayda Alman ordusunun tüm silah stokundan daha fazlasını üretebildiğini ifade etti.
- Gürcistan Parlamentosu, protestolarda yüzü maske veya başka araçlarla kapatmayı yasaklayan yasayı üçüncü ve son okumada kabul etti. İktidardaki Gürcü Rüyası partisinin sunduğu bu yasa tasarısı, 82 milletvekilinin oyuyla onaylandı. Muhalefetin katılmadığı oturumun canlı yayını parlamento YouTube kanalından yapıldı.
- Suhoy Superjet 100 (SSJ-100) uçağı, kabin basınç sensörünün devreye girmesi nedeniyle Pulkovo Havalimanı’na acil iniş yaptı. RIA Novosti’nin kaynaklarına göre, sorunun nedeni yer personelinin düzgün kapatmadığı bir kapak. Kaptan pilotun ön uçuş kontrolünde bu durumu fark etmemesi, uçuş sırasında basınç kaybına yol açtı.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın yakıt ve enerji altyapısına yönelik kritik noktalara saldırılar düzenlediğini duyurdu. Açıklamaya göre bu saldırılar, 11 Aralıkta Taganrog’daki askeri havaalanına Amerikan ATACMS füzeleriyle gerçekleştirilen saldırıya bir misilleme olarak yapıldı.
Ukrayna’nın çeşitli bölgelerindeki yetkililer, enerji altyapısında ciddi hasarlar olduğunu bildiriyor. Enerji şirketi Ukrenergo, ülke nüfusunun yaklaşık yarısının elektriksiz kaldığını açıkladı. Önde gelen enerji şirketi DTEK ise birkaç termik santralde ekipmanların hasar gördüğünü duyurdu. Strana gazetesi, İvano-Frankivsk bölgesindeki Burştyn Termik Santrali yakınlarında patlamalar olduğunu yazdı.
- Rusya Devlet Başkanı Basın Sözcüsü Dmitri Peskov, olası bir ateşkes durumunda Ukrayna’ya barış gücü gönderilmesi tartışmaları hakkında sorulan bir soruya, “Biz ateşkes değil, barış istiyoruz” şeklinde yanıt verdi.
Günlük basın toplantısında konuşan Peskov “Rusya Federasyonu müzakerelere açık kalmaya devam ediyor. Biz hazırız, müzakereleri mümkün ve gerekli görüyoruz, ancak… hâlâ bir ön koşul yok ya da Ukrayna tarafı bundan kaçınıyor ve biz Özel Askerî Operasyona devam ediyoruz,” dedi.
Soruyu soran Reuters ajansı muhabiri olası bir ateşkes durumunda Ukrayna’ya bir barış gücü gönderme fikrine Rusya’nın nasıl baktığını öğrenmek istediğini söyledi. Bir önceki gün ajans, Baltık ve İskandinav ülkelerinin, Ukraynalı yetkililerle sınır devriyeleri gibi amaçlarla Ukrayna’ya asker yerleştirebilecek bir koalisyon oluşturma fikrini görüştüğünü yazmıştı.
- Rusya'nın Vladimir Bölgesi Valisi Aleksandr Avdeyev, bölgede dört insansız hava aracının (İHA) düşürüldüğünü açıkladı. Dronların düşmesi sonucu küçük çaplı yangınlar çıktı ancak can kaybı veya yıkım olmadı.
Vali Avdeyev, İHA’ların Petuşinskiy bölgesi üzerinde saat 05:05 ila 05:40 arasında düşürüldüğünü belirtti. Dron parçalarının yerleşim alanları dışında düştüğü bildirildi.
- Rusya Savunma Bakanlığı’nın açıklamasına göre, Doğu grubu komutanlığına Korgeneral Andrey İvanaev atandı. İvanaev, daha önce 20. Genel Ordu Komutanı olarak görev yapıyordu. Atama, Savunma Bakanı Andrey Belousov’un bölgeye gerçekleştirdiği ziyaret sırasında duyuruldu.
- Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Rusya-Ukrayna çatışmasında taraflardan birinin Noel’de büyük çaplı esir değişimi yapmayı kabul ettiğini açıkladı. Diğer taraf ise bu teklifi reddetti ancak Orban, esir değişimi için hâlâ bir fırsat olduğunu belirtti. Hangi tarafın teklifi reddettiği ise açıklanmadı.
Orban, yaz aylarında Rusya ve Ukrayna’ya birkaç yıllık ateşkes teklif edildiğini ancak anlaşma sağlanamadığını da sözlerine ekledi. Ateşkesin yaz olimpiyatları sırasında uygulanabileceğini söyledi. (aktaran Kommersant)
- Avrupa Birliği Adalet Divanı (Court of Justice of the European Union), İsveç’in Svea Temyiz Mahkemesi’nden gelen bir başvuruyu inceleyecek. Başvuru, AB yaptırımları nedeniyle iptal edilen sözleşmelere ilişkin Rus şirketlerinin tazminat taleplerinin reddiyle ilgili düzenlemenin yorumlanmasını talep ediyor.
Uzmanlar, bu kararın yaptırımlarla ilgili tahkim davalarında önemli bir emsal oluşturacağını düşünüyor. (RBC)
- Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma'nın Başkanı Vyaçeslav Volodin, yabancı ajanlara yönelik özel hesaplarla ilgili yasa tasarısına ikinci okumada yeni değişiklikler getirildiğini duyurdu. Yeni değişiklikler, yabancı ajanların mülk satışından, kiralamadan, mevduat faizlerinden ve temettülerden gelir elde etmesini yasaklayacak.
- ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ABD’nin Ukrayna’ya 500 milyon dolarlık bir askeri yardım paketi sağladığını duyurdu. Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan açıklamada, yeni sevkiyatların mühimmat, tanksavar silahları ve insansız hava araçlarına karşı savunma sistemlerinin yanı sıra biyolojik, kimyasal ve nükleer tehditlerden korunma ekipmanlarını da içerdiği belirtildi. Daha önce bu kararı ABD Başkanı Joe Biden onaylamıştı.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby de mevcut ABD yönetiminin, 20 Ocak 2025’te görev süresi dolana kadar Kiev’e askeri destek sağlayacağını belirtti.
- NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Ukrayna’daki çatışmaların başlamasından bu yana 1 milyondan fazla kişinin öldüğünü veya yaralandığını bildirdi. Rutte’ye göre, Şubat 2022’den bu yana her hafta savaş bölgesinde 10 binden fazla kişi ölüyor veya yaralanıyor. Rutte, her geçen gün daha fazla yıkım ve can kaybı yaşandığını ifade etti. (Kommersant)
- ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump, ateşkesin ardından Ukrayna’da anlaşmaların uygulanmasını sağlamak için “Avrupa güçlerinin” konuşlandırılması gerektiğini düşünüyor. The Wall Street Journal’a konuşan kaynaklara göre, bu misyona ABD askerleri doğrudan katılmayacak.
Bir kaynak, İnterfaks’a yaptığı açıklamada, Trump’ın Avrupa güçlerinin ateşkesi denetlemek için Ukrayna’da bulunmasını istediğini belirtti.
- Rusya Savunma Bakanlığı, 13 Aralık gecesi hava savunma sistemlerinin 13 insansız hava aracını (İHA) düşürdüğünü açıkladı. İHA’lar Kursk, Belgorod, Rostov ve Lipetsk bölgeleri üzerinde imha edildi.
Telegram üzerinden yapılan açıklamada, Kursk bölgesinde 5, Belgorod’da 4, Rostov’da 3 ve Lipetsk’te 1 İHA’nın düşürüldüğü belirtildi. Belgorod bölgesinde insansız hava aracı saldırısında bir yerel savunma mensubu hayatını kaybetti.
- ABD ordusu, 12 Aralıkta Florida’daki Cape Canaveral Uzay Üssü’nden uzun menzilli hipersonik füze (Dark Eagle) testini başarıyla gerçekleştirdi. Pentagon’un açıklamasına göre, bu füze Conventional Prompt Strike (Anında Konvansiyonel Saldırı) yeteneğinin deniz kuvvetlerine entegre edilmesi için geliştiriliyor.
ABD Deniz Kuvvetleri Bakanı Carlos del Toro, bu silahın ABD’nin üstün savaş gücünü korumaya yardımcı olacağını belirtti. (RBC)
- Google Play, 26 Aralıktan itibaren Rusya’da kayıtlı banka hesaplarına yapılan uygulama ödemelerini süresiz olarak durduracak. Şirketin bildirimine göre, bu tarihten itibaren kullanıcılar ücretli uygulama satın alamayacak, uygulama içi satın alım yapamayacak ve aboneliklerini yenileyemeyecek.
- Ukrayna’nın en büyük çelik üreticisi Metinvest, Donetsk'teki Pokrovsk yakınlarında devam eden yoğun çatışmalar nedeniyle kömür üretimini durdurdu. Bloomberg bu bilgiyi şirket açıklamasına dayandırdı.
- Moldova, Rus gazının Ukrayna üzerinden geçişinin durma ihtimali nedeniyle olağanüstü hal ilan etti. Başbakan Dorin Recean’ın girişimiyle parlamentoda yapılan oylamada, 101 milletvekilinden 56’sı bu kararı destekledi. Olağanüstü hal, ülke genelinde iki ay süreyle geçerli olacak.
Öte yandan muhalefetin hükümete yönelik güvensizlik önergesi yeterli desteği alamadı.
- ABD, Gürcistan hükümetinden, parlamentodan ve kolluk kuvvetlerinden 20 kişiye vize kısıtlaması getirdi. Açıklama, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapıldı.
12 Aralık Perşembe
- 20 Ocak'ta göreve başlamaya hazırlanan Donald Trump, Ukrayna’da olası bir ateşkesin ardından, ateşkese uyulmasını sağlamak amacıyla Avrupa Birliği ülkelerinin askerlerinin konuşlandırılmasını destekliyor. The Wall Street Journal’ın haberine göre, Trump bu misyonda Amerikan askerlerinin doğrudan yer almasını istemiyor. ABD askerlerinin bu misyonla nasıl ilişkilendirileceğine dair detaylar henüz netleşmedi.
Habere göre Trump, ayrıca Avrupa ülkelerinin Çin’e baskı yaparak Rusya’yı ateşkese zorlamasını istiyor. Bu bağlamda Trump, Avrupa’nın Çin mallarına gümrük tarifeleri uygulaması gerektiğini savunuyor. Trump, Kasım ayında yaptığı açıklamada, başkanlık görevinin ilk icraatlarından birinin Çin ürünlerine %10 gümrük vergisi koymak olacağını belirtmişti. Trump’ın ekibi, Rusya-Ukrayna arasındaki çatışmaları durdurmak için farklı planlar üzerinde çalışırken, bunlar Ukrayna’nın NATO üyeliğinden vazgeçmesini ve mevcut cephe hattında çatışmaların dondurulmasını içeriyor.
- Donald Trump, ABD’nin Ukrayna’ya Rusya’ya uzun menzilli silahlarla saldırma izni vermesini bir “tansiyonu artırma hamlesi” olarak değerlendirdi. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri, Rusya’ya karşı ATACMS ve Storm Shadow füzelerini kullanırken, Moskova buna karşılık olarak en yeni balistik füze olan Oreşnik ile saldırıda bulunmuştu
Time dergisinin editoryal yazısında, Trump’ın, Amerikan füzeleriyle Ukrayna’nın Rusya’nın iç bölgelerine, “yüzlerce mil” derinliğe saldırılar düzenlemesini “kabul edilemez” olarak nitelediği belirtildi. Bu açıklama, Time dergisinin Trump’ı “Yılın Kişisi” seçmesinin ardından yayınlandı.
Trump’ın sözleri şöyle aktarıldı: “Rusya’ya yüzlerce mil derinliğe füze gönderilmesine kesinlikle karşıyım. Bunu neden yapıyoruz? Sadece bu savaşı körüklüyor ve durumu daha da kötüleştiriyoruz.” Dergi, bu açıklamaların Trump tarafından “geçen ay” yapıldığını vurguladı.
Trump, Ukrayna’ya desteği sonlandırıp sonlandırmayacağı sorusuna yanıt olarak, bu desteği Rusya’ya karşı bir baskı aracı olarak kullanacağını belirtti. “Bir anlaşmaya varmak istiyorum ve anlaşmaya varmanın tek yolu teslim olmamaktır,” dedi.
- Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Rusya’nın, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin Taganrog’daki askeri havaalanına düzenlediği saldırıya nasıl yanıt vereceği sorusuna yanıt verdi. Savunma Bakanlığı’nın açıklamasını hatırlatan Peskov, yanıtın uygun görüldüğü zamanda verileceğini söyledi.
Günlük basın toplantısında konuşan Peskov “Savunma Bakanlığı’nın açıklamasını hatırlatırım; orada açıkça bir yanıt verileceği söylenmişti. Ne zaman ve nasıl uygun görülürse o zaman yanıt verilecektir,” dedi.
Rusya Savunma Bakanlığı, 11 Aralıkta Taganrog üssüne saldırı düzenlendiğini duyurmuştu. Açıklamaya göre iki ATACMS füzesi hava savunma sistemleri tarafından düşürüldü, diğerleri ise elektronik harp sistemleriyle saptırıldı. Düşen parçalar nedeniyle üste görevli personel yaralandı. Bakanlık, Batı menşeli uzun menzilli silahlarla gerçekleştirilen bu saldırının yanıtsız kalmayacağını ve gerekli önlemlerin alınacağını vurguladı.
- Dmitri Peskov, ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i yemin törenine davet etmediğini açıkladı. Trump’ın başkanlık görevi yemin töreni 20 Ocak 2025’te gerçekleştirilecek.
Peskov, Trump’ın Putin’i yemin törenine davet edip etmediği sorusuna “Hayır, bir davet göndermedi,” yanıtını verdi.
- ABD Temsilciler Meclisi, savunma bütçesini (NDAA) Ukrayna’yı korumaya yönelik Lend-Lease programını içermeyecek şekilde onayladı. Ukrayna’nın ABD Büyükelçisi Oksana Markarova, kararı Facebook hesabından duyurdu.
Markarova “Ukrayna Büyükelçiliği bu programın uzatılmasını aktif şekilde savundu, ancak Temsilciler Meclisi tarafından onaylanan tasarı bu hükmü içermiyor. Tasarı metnine bu madde dahil edilmedi. Büyükelçilik, bu mekanizmayı sürdürmek için çalışmalarını sürdürecektir,” dedi.
Savunma bütçesi 281 kongre üyesi tarafından desteklenirken, 140 üye karşı oy kullandı. Tasarının yürürlüğe girmesi için Senato’nun onaylaması ve Başkanın imzası gerekiyor.
- Avrupa Birliği, Rusya ile enerji alanındaki tüm bağları kalıcı olarak kesmeyi planlıyor. Bu bilgi, Avrupa Komisyonu’nun Enerji Komiseri Dan Jorgensen’e dayandırılarak Politico tarafından duyuruldu.
Jorgensen, Avrupa Birliği’nin Rus enerji kaynaklarından tamamen bağımsız hale gelmesi için bir plan geliştirmeyi “ana önceliği” olarak görüyor. Yetkiliye göre, AB’nin Rus enerji kaynaklarından tamamen kurtulmak için stratejiye ihtiyacı var. Planın 100 gün içinde hayata geçirileceğini ve doğalgaz, petrol ve nükleer enerji alanlarını kapsayacağını belirtti. (BFM)
- Slovakya Başbakanı Robert Fico, Rusya ile Avrupa arasında yeni bir “demir perde” oluşmasına karşı çıktı. Fico, Rusya-Ukrayna çatışması sona erdiğinde herkesin Rusya ile ticaret yapmak isteyeceğini ifade etti.
Fico, çatışma sonucunda Ukrayna’nın topraklarının üçte birini kaybedeceğini ve NATO’ya davet edilmeyeceğini düşündüğünü belirtti. (RBC)
- Rusya Batı İkinci Bölge Askeri Mahkemesi, Kursk Bölgesi’nde yaşayan bir kişiyi vatana ihanet ve terör eylemi suçlamasıyla 22 yıl hapis cezasına çarptırdı. Bölge mahkemesi basın servisi, şahsın SBU (Ukrayna Güvenlik Servisi) için bölgedeki ulaşım altyapısı hakkında bilgi topladığını bildirdi. (Kommersant)
- Romanya Anayasa Mahkemesi, aşırı sağcı “Rumenlerin Birliği İttifakı” (AUR) lideri ve milletvekili George Simion’un, başkanlık seçimlerinin ilk turunun iptaline yönelik şikayetini reddetti.
Seçimlerin ilk turunu, eski AUR üyesi ve Rusya yanlısı olarak görülen bağımsız aday Călin Georgescu kazanmıştı. Realitatea'nın haberine göre mahkeme, Simion’un şikayetini kabul edilemez buldu. Simion, mahkeme kararına tepki göstererek, “Rumenlerin demokratik bir seçim sürecine olan güvenini yeniden tesis etme fırsatı vardı, ancak yargı sistemi çok politize olmuş durumda,” dedi.
- Ukrayna'ın dün geceki saldırıarda hedefi Kafkasya oldu. Rusya Savunma Bakanlığı, gece boyunca Çeçenistan, Kuzey Osetya, Kursk ve Kırım bölgelerinde toplam 16 Ukrayna insansız hava aracının (İHA) etkisiz hale getirildiğini duyurdu. Açıklamaya göre Kursk bölgesinde 4, Çeçenistan'da 1, Kuzey Osetya'da 3 ve Kırım üzerinde 8 drone imha edildi.
- Çeçenistan lideri Ramzan Kadırov, Grozni’de özel polis birlikleri alayı kışlalarının drone saldırısına uğradığını duyurdu. Kadırov, saldırının 00:55’te gerçekleştiğini ve dronun, Rusya Kahramanı Ahmat Kadirov adlı özel polis kışlası üzerinde düşürüldüğünü belirtti. Kadırova'a göre Patlama sonucunda dört nöbetçi hafif yaralandı. Saldırı sonucu düşen parçalar nedeniyle küçük bir yangın çıktı; yangın kısa sürede kontrol altına alındı. Kadirov, bu tür saldırıların "zafer inancını ve düşmana karşı mücadele azmini" daha da artırdığını ifade etti.
- Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı Aleksandr Sırskiy, Pokrovske cephesindeki son duruma ilişkin açıklamalarda bulundu. Sırskiy, 38. Deniz Piyade Tugayı askerlerini ziyaret ettiğini belirterek, bu bölgede yoğun çatışmaların sürdüğünü ifade etti. Rus kuvvetlerinin, özellikle insan gücü açısından sayıca üstün olduğunu ve Ukrayna savunmasını aşmak için tüm kaynaklarını seferber ettiğini söyledi. Çatışmaların son derece şiddetli geçtiğini vurgulayan Sırskiy, bu koşullarda Ukrayna birliklerinin savunmasını güçlendirmenin ve yeterli mühimmat ile sürekli lojistik destek sağlamanın en önemli öncelik olduğunu dile getirdi.
- Zelenskiy, NATO üyelik davetinin tüm Ukrayna için geçerli olması gerektiğini, ancak ittifak normlarının öncelikle Kiev’in kontrolündeki bölgelere uygulanabileceğini belirtti. Zelenskiy, CBN’ye verdiği röportajda, savaş sırasında Ukrayna’nın NATO’ya katılamayacağını bildiklerini ifade ederek, “Savaşı gerçekten bitirmek istiyorsak, Ukrayna’ya NATO daveti yapılmalı. Bu davet, uluslararası alanda tanınan sınırlar içindeki tüm Ukrayna’yı kapsamalıdır. NATO’nun faaliyetleri, şimdilik kontrolümüzdeki bölgelere uygulanabilir ve gelecekte özgürleştirilecek topraklara genişletilebilir” dedi.
- Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Ukrayna’ya Noel için Rusya ile ateşkes ilan edilmesini ve kapsamlı bir esir takası yapılmasını önerdiğini, ancak Zelenskiy’nin bu teklifi reddettiğini söyledi. Orban, X platformunda yaptığı paylaşımda, “Noel ateşkesi ve geniş çaplı esir takası önerdik. Üzücü bir şekilde, Zelenskiy bugün bu fikri açıkça reddetti. Elimizden geleni yaptık!” ifadelerini kullandı. Bu açıklama, Zelenskiy’nin Orban ve Putin arasında yapılan bir saatlik görüşmeye dair eleştirisine yanıt olarak geldi. Orban, bu ateşkes teklifini Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e sunup sunmadığına dair bir açıklama yapmadı.
- Ukrayna Cumhurbaşkanı Danışmanı Dmitriy Litvin, Macar tarafının Ukrayna ile herhangi bir görüşme yapmadığını ve Moskova ile temasları hakkında kendilerini bilgilendirmediğini açıkladı. Litvin, Macaristan Başbakanı’nın Ukrayna’nın Noel’de esir değişimi ve ateşkes teklifini reddettiğine dair sözlerine yanıt olarak, Ukrayna’nın esir takası için sürekli çalıştığını ve yıl sonuna kadar önemli bir takas için iki haftadır temasların sürdüğünü belirtti. Litvin, Ukrayna’nın adil bir barış istediğini ve bu süreci ABD, Avrupa ve diğer uluslararası ortaklarla koordine ederek yürüttüğünü vurguladı.
- Çin Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasına göre, beş nükleer güç olan ABD, Rusya, İngiltere, Fransa ve Çin'in temsilcileri 4 Aralık’ta Dubai’de bir toplantı gerçekleştirdi. Çin’in başkanlığında yapılan toplantıda, ülkelerin nükleer doktrinleri ele alındı. Görüşmelerin "açık ve samimi" geçtiği belirtilirken, bu tür tartışmaların nükleer güçler arasında yanlış anlaşılmaların ve hesap hatalarının önlenmesine katkı sağlayacağı vurgulandı. Çin, bu diyalogların nükleer stratejilere dair daha fazla anlayış geliştirmek için önemli olduğuna dikkat çekti.
- Zelenskiy, CBN kanalına verdiği röportajda, Şubat 2022’den bu yana Rusya'nın saldırılarında 50 Ukraynalı din adamını öldürdüğünü ve yaklaşık 700 kilisenin imha edildiğini söyedi. Zelenskiy, bazı din adamlarının işkenceye maruz kaldığını iddia ederek “Onları yalnızca Patrik Kirill’e bağlı olmaları gerektiği gerekçesiyle cezalandırdılar, oysa bir din adamı insanlara ve Tanrı’ya hizmet eder” dedi.
- ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'e 20 Ocak 2025'te düzenlenecek yemin törenine katılması için davet gönderdi. CBS News'in bildirdiğine göre, Trump’ın geçiş ekibi, törene diğer uluslararası liderleri de davet etmeyi planlıyor.
- Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bugün Varşova’ya gerçekleştireceği ziyarette Başbakan Donald Tusk ile Ukrayna’daki durumu ele alacak. Élysée Sarayı’ndan yapılan açıklamaya göre, görüşmede Avrupa’nın Ukrayna’ya desteği ve 2025 yılının ilk yarısında Polonya’nın AB Konseyi başkanlığı ele alınacak.
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar , TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı açıklamasında, tüm engellemelere rağmen Türkiye'nin 70 yıllık nükleer enerji hayalini Akkuyu Nükleer Güç Santrali ile gerçeğe dönüştürdüklerini vurguladı. Nükleer enerjinin arz güvenliği ve iklim hedefleri açısından önemine değinen Bayraktar, “Dünyadaki en büyük nükleer güç santral şantiyesi olan Akkuyu'da tüm ulusal ve uluslararası güvenlik standartlarına uygun olarak dört nükleer reaktörün inşası aynı anda devam ediyor" dedi. Santralin ilk ünitesinin en kısa zamanda tüm engellemelere rağmen devreye alınacağını belirten Bakan Bayraktar, şu cümleleri kaydetti: "Akkuyu sahasında şu anda 30 binin üzerinde insan çalışıyor. Santral tamamen devreye alındığında da 4 bin kişiye sürekli bir şekilde istihdam sağlayacak. Diğer taraftan Sinop ve Trakya Nükleer Güç Santrali projelerimiz ve küçük modüler reaktörlere yönelik çalışmalarımızı da sürdürüyoruz. Nükleer enerji sektöründe faaliyet gösteren kuruluşlarımız kısa bir süre içinde uluslararası düzeyde yetkililik kazanmalıdır." (Sputnik)
11 Aralık Çarşamba
* Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna ordusunun Rostov Bölgesi’nin Taganrog kentindeki askeri havaalanına 6 adet ATACMS füzesiyle saldırdığını, füzelerin tamamının düşürüldüğünü ya da elektronik harp sistemleri ile yönlerinin değiştirildiğini bildirdi. Yapılan açıklamaya göre, Ukrayna ordusu sabah saatlerinde Rostov Bölgesi’nin Taganrog kentindeki askeri havaalanına 6 adet ATACMS balistik füzesiyle saldırdı, füzelerin tamamı düşürüldü ya da elektronik harp sistemleri ile yönleri değiştirildi. Açıklamada, "11 Aralık sabahı Kiev rejimi, Rostov Bölgesi'ndeki Taganrog askeri havaalanına Batı yapımı hassas silahlarla füze saldırısı düzenledi. İnceleme sırasında Amerikan yapımı 6 adet ATACMS balistik füzenin kullanıldığı kesin bir şekilde tespit edildi" ifadelerine yer verildi. (Sputnik)
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Budapeşte’nin girişimiyle bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmede liderler, Rusya-Ukrayna çatışması hakkında görüş alışverişinde bulunarak diplomatik çözüm yollarını tartıştılar. Ayrıca enerji alanındaki karşılıklı projeler ve iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik iş birliği konuları ele alındı.
Kremlin’den yapılan açıklamada, “Viktor Orban, Ukrayna’daki krizin siyasi ve diplomatik çözümü için ortak çözüm yolları aramaya ilgi duyduğunu ifade etti. Bu çözüm arayışı, Orban’ın bazı Batılı liderlerle olan temaslarını da kapsıyor,” denildi. Vladimir Putin ise Ukrayna’daki mevcut durum hakkında kendi değerlendirmelerini aktararak, Kiev rejiminin barışçıl çözüm ihtimalini hâlâ reddettiğini vurguladı. Görüşmede, Suriye’deki son gelişmeler bağlamında Orta Doğu’daki durum da ele alındı.
- Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın 11 Aralık’ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinde, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’tan herhangi bir mesaj iletmediği belirtildi. İlgili açıklama Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov'dan geldi (Tass).
- Öte yandan Peskov, Ukrayna’daki özel askeri operasyonun Rusya için mutlak bir öncelik olduğunu söyledi. Suriye’deki durumun Ukrayna operasyonunu etkilemeyeceğini söyleyen Peskov, “Özel askeri operasyon, ülkemizin güvenlik çıkarlarını ve Rus halkının haklarını korumak için yürütülüyor ve tüm hedeflerimize ulaşacağız,” dedi.
- Kremlin, Suriye’de yeni yönetime gelen İslamcı ve muhalif koalisyonla görüşmeler yapıldığını doğruladı ancak detay vermedi. Peskov, “Bölgede kontrolü elinde tutanlarla iletişim kurmamız kaçınılmaz çünkü orada bizim tesislerimiz ve vatandaşlarımız var,” diye açıkladı. Peskov Suriye’deki Rus askeri varlığı hakkında ise net bir sayı vermekten kaçındı.
- Eski Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın, Rus istihbaratının yardımıyla ülkeyi terk ettiği bildirildi. Bloomberg’in kaynaklarına göre, Esad Rusya’nın Suriye’deki hava üssü üzerinden çıkarıldı ve kaçış sırasında uçağın takip sistemi devre dışı bırakıldı. Rus yetkililerin Esad’ı, silahlı isyancılara karşı mücadeleyi kaybedeceğine ikna ettiği ve güvenli bir şekilde kaçması için hemen harekete geçmesini önerdiği belirtildi.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Kursk bölgesindeki Darino ve Plyokhovo köylerinin Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nden (VSU) kurtarıldığını açıkladı. Her iki köy de Sudjansky bölgesinde yer alıyor.
- ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump, Ocak 2025’te göreve başlamasının ardından dış politikada en büyük önceliğinin Rusya-Ukrayna çatışmasını çözmek olacağını açıkladı. Trump’a göre Orta Doğu’daki çatışmalar da önemli ancak Ukrayna’daki durum kadar karmaşık değil.
Trump, Paris Match dergisine verdiği röportajda, “Rusya ile Ukrayna sorununu çözmemiz gerektiğini düşünüyorum. Her iki ülke de inanılmaz sayıda insan kaybediyor,” dedi. “Orta Doğu elbette bir öncelik olmaya devam ediyor. Ancak bana göre Orta Doğu’daki durum, Rusya ve Ukrayna arasındaki çatışmadan daha az karmaşık,” diye ekledi.
Öte yandan Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığı toplantıda, Ukrayna’da ateşkes ilan edilmesi ve müzakerelere başlanması gerektiğini ifade etti. Reuters’in kaynaklarına göre, bu görüşme 7 Aralık’ta Paris’te gerçekleşti ve Trump, Macron ve Zelenski yaklaşık 35 dakika boyunca danışmanlar olmadan görüştü.
- Avrupa Birliği’nin yeni diplomasi başkanı Kaja Kallas, Rusya’nın Batı tarafından dondurulan varlıkları üzerinde yasal haklara sahip olmasına rağmen, bu varlıkların Ukrayna’nın yeniden inşasında kullanılana kadar iade edilmeyeceğini belirtti. Politico’nun aktardığına göre Kallas, “Ancak bu varlıklardan geriye bir şey kaldığından şüpheliyim,” diye ekledi. Kallas, bu varlıkların nereye gittiği hakkında ayrıntı vermedi.
Ukrayna’daki özel operasyonun başlamasından sonra Batı ülkeleri, Rusya Merkez Bankası’nın yaklaşık 260 milyar euro değerindeki nakit ve menkul kıymetlerini dondurmuştu. Bu varlıkların üçte ikisinden fazlası Belçika’daki Euroclear’da bulunuyor. 2023 yılında Euroclear, dondurulan Rus varlıklarından 4,4 milyar euro gelir elde etti. 2024’ün ilk dokuz ayında ise bu varlıklardan 5,15 milyar euro daha kazanç sağlandı.
- Euroclear’ın CEO’su Valerie Urbain, dondurulan Rus varlıklarının olası bir konfiskasyonu durumunda Euroclear’ın sorumlu tutulmaması gerektiğini belirtti. Bloomberg’e konuşan Urbain, “Varlıklar el konulduktan sonra birkaç yıl içinde Rusya kapımızı çalıp ‘Menkul kıymetlerimi geri istiyorum’ diyemez, çünkü bu varlıklar artık mevcut olmayabilir,” dedi. Urbain, bu tür bir konfiskasyonun finansal sistemde güveni sarsabileceği konusunda uyardı.
- Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Rus ekonomisinin 2024 yılı sonunda yüzde 3,9 büyüme göstermesinin beklendiğini açıkladı. Novak, “Dış şoklara, yaptırım baskılarına, ihracat pazarlarının kapanmasına ve lojistik zincirlerinin bozulmasına rağmen ekonomimiz son yıllarda istikrarlı bir gelişim gösteriyor,” dedi. 2020-2024 dönemi arasındaki ekonomik büyümenin toplamda yüzde 12,7 olduğunu belirten Novak, 2023 yılı büyümesinin yüzde 3,6 olduğunu hatırlattı.
- Moskova Borsası endeksi, işlem gününün açılışında 2510 puanın altına düştü ve anlık olarak 2499 puana geriledi (yüzde 0,65 düşüş). RTS endeksi ise yüzde 0,54 düşüşle 790 puana indi. En çok değer kaybeden hisseler arasında PIK Group (yüzde 1,84 düşüşle 379 ruble) ve Samolyot (yüzde 1,46 düşüşle 877,5 ruble) yer aldı.
- Rusya'nın Rostov bölgesindeki Taganrog kenti, gece saatlerinde gerçekleştirilen bir roket saldırısına hedef oldu. Saldırıda bir sanayi tesisi hasar gördü ve otoparkta bulunan 14 araç yandı. Rostov Valisi Yuriy Slyusar, olayda can kaybı ya da yaralanma olmadığını belirtti. Yetkililer, hasarın boyutunu değerlendirme çalışmalarının sürdüğünü ifade etti. Azak Denizi (Azov) kıyısındaki Taganrog’da saat 4.30’da hava saldırısı alarmı verilirken, alarm 6.02'de kaldırıldı. Bölge halkı güvenlik önlemleri kapsamında alt katlara ve penceresiz alanlara inmeleri konusunda uyarıldı.
Taganrog'un yanı sıra, gece saatlerinde Bryansk kentinde de bir insansız hava aracı saldırısı gerçekleştirildi. Bryansk’taki bir sanayi tesisinde çıkan yangın, yetkililerin hızlı müdahalesiyle söndürüldü. Geçtiğimiz hafta, 4 Aralık'ta da Taganrog yakınlarında 12 insansız hava aracı düşürülmüştü. Yetkililer, saldırıların ardından etkilenen bölgelerde güvenlik çemberi oluşturarak inceleme çalışmalarını sürdürüyor. (RBC)
- Ukrayna'nın, Beşar Esad hükümetinin devrilmesinden kısa bir süre önce Suriye'deki isyancılara askeri destek sağladığı iddia edildi. The Washington Post'un haberine göre, Kiev yaklaşık dört ila beş hafta önce isyancıların İdlib'deki karargahına 150 adet FPV dron ve 20 deneyimli dron operatörü gönderdi. Bu destek, Rusya'da yasaklı olan Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) adlı terör örgütüne yönelikti. Ancak Batılı istihbarat servislerinin değerlendirmelerine göre, Ukrayna'nın bu eylemlerinin Beşar Esad rejiminin devrilmesi üzerinde sınırlı bir etkisi oldu. Moskova, Eylül ve Kasım aylarında Kiev'in Suriyeli isyancıları silahlandırdığına dair uyarılarda bulunmuştu.
- ABD yönetimi, Rus petrol ihracatına yönelik yaptırımları sıkılaştırmak için daha agresif adımlar atmaya hazırlanıyor. Bloomberg'in kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Başkan Joe Biden, daha önce enerji fiyatlarındaki ani artışı tetiklememek için bu tür kısıtlamalardan kaçınmıştı. Ancak, petrol fiyatlarının düşmesi ve küresel yakıt fazlalığı nedeniyle Beyaz Saray şimdi daha sert yaptırımları değerlendirmeye hazır. Bu adımda, Donald Trump’ın olası başkanlığı ve Ukrayna’daki savaşı hızla sonlandırma girişimlerinin de etkili olduğu belirtiliyor.
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Sivil Toplumu Geliştirme ve İnsan Hakları Konseyi’nin toplantısında yaptığı konuşmada Oreşnik füze sisteminin Rusya’nın cephaneliğinde yerini almasının nükleer silah kullanma gerekliliğini en aza indirdiğini söyledi. Rusya’nın yenilenen nükleer doktrinine değinen Putin, “Biz nükleer doktrinimizi sıkılaştırmıyoruz, geliştiriyoruz. Aslında genel olarak bakıldığında artık nükleer doktrini değil, Oreşnik’i geliştirmemiz gerekiyor. Baktığımızda, bu modern silah sistemlerinin yeterli sayıda olması, nükleer silah kullanma gerekliliğini neredeyse sıfıra indiriyor” vurgusunu yaptı. (Sputnik)
- Almanya Başbakanı Olaf Scholz ARD televizyon kanalına verdiği bir röportajda, Ukrayna ihtilafı konusunda seçilen politikadan 'çok gurur duyduğunu' belirterek, bu politikanın Kiev'e büyük miktarda yardım yapılmasını ve gerilimi tırmandırıcı kararlar alınmamasını içerdiğini söyledi. Scholz, “Ukrayna'ya Avrupa'daki en büyük yardım donörü olmayı başardığımız ve gerilimin tırmanmasına yol açabilecek karar alma hatalarından kaçındığımız için gurur duyuyorum” diyerek, Almanya'nın tutumunu 'akıllı bir denge' olarak tanımladı. Kasım ayında Almanya Dışişleri Bakanlığı, Almanya'nın Kiev'i desteklemek için toplam 37.32 milyar Euro harcadığını açıklamıştı. Bu rakamla Almanya, ABD'den sonra ikinci sırada yer alıyor. (Sputnik)
- Pentagon'dan yapılan açıklamada, “Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna hükümetine 266.4 milyon dolar karşılığında F-16 destek hizmetleri ve ilgili ekipmanların olası satışını onayladı” denildi. Ayrıca - Pentagon sözcüsü Patrick Ryder, ABD'nin Ukrayna için üzerinde anlaşılan 9 milyar dolar civarında yardım bütçesi kadığını kaydetti.
- Çin’in Rusya’ya ihracatı Kasım ayında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %10,5 oranında düştü. Bu son dört ay içindeki ilk gerileme. Ekim ayında %24’lük artış kaydedilmişti. Çin’in Rusya’dan ithalatı da aynı dönemde %7,4 azaldı.
- ABD, Ukrayna'ya dondurulan Rus varlıklarından elde edilen gelirlerle geri ödenmek üzere 20 milyar dolarlık yeni kredi sağladı. Bu destek, G7 ülkelerinin Ukrayna'ya toplamda 50 milyar dolar kredi verme girişimi çerçevesinde gerçekleşti. ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, bu fonun Ukrayna’nın acil servisler, hastaneler gibi temel hizmetlerini sürdürmesine yardımcı olacağını belirtti.
G7 liderleri, Haziran ayında Ukrayna'ya 50 milyar dolarlık kredi verilmesi konusunda anlaşmaya varmıştı. Bu kredi, dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilecek gelirlerle finanse edilecek. Ekim ayında ise Avrupa Birliği, Ukrayna’ya 35 milyar euroya kadar bir kredi sağlayacağını ve bu kredinin 45 yıl içinde geri ödeneceğini duyurdu.
- Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vasiliy Nebenzya, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın 10 milyon dolar ödül vaad ettiği Heyet Tahrir El Şam (HTŞ) lideri Ebu Muhammed El Culani'nin yakalanmasına yardımcı olmaları için Amerikalılara ironik bir teklif yaptı. Nebenzya "Amerikalılara önerim, bize 10 milyon dolar vermeleri. Biz de size yardımcı olalım ve onu bulabileceğiniz adresi verelim” dedi.
- Macaristan Başbakanı Viktor Orban, seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump'ın, katı Amerikan yasaları nedeniyle Rusya-Ukrayna çatışması konusunda şu anda müzakere yapamayacağını, ancak göreve başlamasının ardından "olumlu etkilerin hissedileceğini" belirtti. Orban, Florida ziyareti sırasında Trump ile yaptığı görüşmenin detaylarını paylaştı. Orban, "Bugün Avrupa'da ya da Amerika'da iki kişi bir araya gelip konuştuğunda, barış ve savaş konularını konuşmaktan kaçınmaları pek mümkün değil," ifadelerini kullandı. Ancak, resmi müzakerelerin Trump'ın göreve başlamasının ardından başlayacağını da sözlerine ekledi.
- Ayrıca Viktor Orban, liberal dünya düzeninin sona erdiğini ve değişimden en iyi şekilde yararlanabilen ülkelerin kazançlı çıkacağını, kendi değerlerini savunamayanların ise kaybedeceğini ifade etti. Orban, "Dünyayı radikal değişimler bekliyor. Liberal dünya düzeni sona erdi ve yalnızca güçlü yanlarından en iyi şekilde yararlanabilen ülkeler bu değişimden fayda sağlayacak. Boyun eğen, hizaya gelen ve kendi değerlerini gösteremeyen ülkeler ise kısa sürede önemini yitirecek" şeklinde konuştu.
- Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, Rusya'ya sığınma hakkı tanınan Beşar Esad'ın artık güvende olduğunu ve bunun Moskova'nın durumun gerektirdiği şekilde hareket ettiğini gösterdiğini söyledi. Ryabkov, "Başkan Esad Rusya'da. Böyle bir durumda ne olduğu ve nasıl çözüldüğü konusunda yorum yapmam yanlış olur. Ama güvende. Bu da Rusya'nın bu tür olağanüstü durumlarda gerektiği gibi hareket ettiğini gösteriyor" dedi.
Ryabkov, Rusya'nın Uluslararası Ceza Mahkemesi'ni (UCM) kuran Roma Statüsü'ne üye olmadığını belirterek Rusya'ya sığınma hakkı tanınan Beşar Esad'ın Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin açacağı bir davada Moskova tarafından iade edilme ihtimalini yorumladı. Ryabkov yaptığı açıklamada “Rusya, Uluslararası Ceza Mahkemesi'ni kuran sözleşmenin üyesi değil” dedi. (Sputnik)
- Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Direktörü Rafael Grossi, sosyal medya platformu X’ten yaptığı paylaşımda, Zaporojye Nükleer Güç Santrali’ne (ZNGS) doğru hareket eden UAEA uzmanlarının bulunduğu araca İHA (insansız hava aracı) saldırısı düzenlendiğini belirtti. Grossi, “UAEA ekip araçlarından biri İHA saldırısına uğradı. Şans eseri can kaybı yaşanmadı ve personelimiz güvende. Rotasyon tamamlandı” ifadelerine yer verdi. Rusya Savunma Bakanlığı tarafından sabah saatlerinde yapılan açıklamada, UAEA gözlemcilerinin güvenliği için Zaporojye bölgesinde belirlenen başlangıç noktasından itibaren güzergah boyunca saat 7.00-19.00 saatleri arasında ateşkes ilan edildiğini ve tüm Rus askerinin ateşkese titizlikle uydukları belirtilmişti.
10 Aralık Salı
- Bulgaristan Enerji Bakanı Vekili Vladimir Malinov, Rusya'nın "Balkan Akımı" boru hattı üzerinden doğalgaz transitinin durabileceğini belirtti. Bunun nedeni, Gazprom'un Türkiye'den Bulgaristan üzerinden Sırbistan'a giden gaz için nasıl ödeme yapacağına dair belirsizlik. Ödemeler şimdiye kadar ABD yaptırımlarına dahil edilen Gazprombank aracılığıyla gerçekleştiriliyordu. Malinov, Bulgaristan'ın gaz operatörü Bulgartransgaz'ın Gazprom'dan yeni bir ödeme yöntemi açıklamasını beklediğini söyledi. Eğer ödeme yapılmazsa, Bulgaristan gaz transitini durdurma hakkına sahip olacaklarını belirtti.
- Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, ülkede onlarca nükleer savaş başlığının bulunduğunu açıkladı. Lukaşenko, devlet ajansı BelTA’ya yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Buraya nükleer savaş başlıkları getirdim. Birkaç değil, onlarca. Birçok kişi bunun bir şaka olduğunu söylüyor: ‘Kimse bir şey getirmedi.’ Getirdik. Şaka olduğunu söylüyorlarsa, bu durumu gözden kaçırmışlar demektir. Biz bu başlıkları buraya nasıl getirdiğimizi bile fark etmediler.”
Lukaşenko ayrıca Rusya’ya ait Oreşnik füze sistemlerinin Belarus’a yerleştirilmesi için bir şart koştuğunu belirtti. Hedefleri Minsk’in belirleyeceğini, ancak füze sistemini kullanma kararının Belarus ve Rusya tarafından birlikte verileceğini söyledi:
“Putin’e şartım şuydu: ‘Hedefleri Belarus’ta biz belirleyeceğiz, Ruslar değil. Ama işletmede yardım edeceksiniz.’ Yani, böyle bir şey gerekirse (Tanrı korusun) düğmeye birlikte basacağız. Ancak hedefleri biz belirleyeceğiz. Kabul etti.”
Lukaşenko, şu anda silahların hangi alanlara yerleştirileceğinin tartışıldığını belirtti. Belarus’ta stratejik nükleer füzeler için daha önce kullanılan yaklaşık 30 alanın bulunduğunu ifade etti:
“Bu alanlardan seçim yapacağız çünkü hedeflere olan mesafe minimum olmalı. Yerleştireceğiz ve hedefleyeceğiz.”
- Rusya Savunma Bakanlığı, Donetsk'tek Joltoye adlı yerleşim biriminin Rus birlikleri tarafından ele geçirildiğini açıkladı. Bu bilgi, Savunma Bakanlığı’nın özel askerî operasyonla ilgili yayımladığı raporda yer alıyor.
- Suriye’de geçici hükümetin başına Muhammed el-Başir getirildi. El-Başir, Rusya’da terör örgütü olarak kabul edilen ve yasaklanan Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) lideri Ebu Muhammed el-Culani’nin yakın müttefiki. El-Başir daha önce İdlib bölgesini yöneten Kurtuluş Hükümeti’nin başkanlığını yapmıştı. Yeni lider geçici hükümetin önceliklerini “güvenlik kontrolü, hizmetlerin sağlanması ve kademeli geçişin temini” olarak tanımladı. (Kommersant)
- Almanya’nın Moskova Büyükelçiliği, Nijniy Novgorod’da tutuklanan, Rusya ve Almanya vatandaşı kişiyle temas kurmayı planladığını açıkladı. FSB’ye göre, 2003 doğumlu bu genç, bir grup ile birlikte demiryolu hatlarını sabote etmeye hazırlanıyordu. Genç hakkında Rusya Federasyonu Ceza Kanunu’nun 281. maddesi (sabotaj) kapsamında dava açıldı. (BFM)
Alman Büyükelçiliği, konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı:
“Büyükelçilik, tutuklanma haberini not etti ve tüm Alman vatandaşları için uygulanan prosedür doğrultusunda tutuklu ile temas kurarak konsolosluk desteği sağlamaya çalışacaktır.”
- St. Petersburg’da polis, yedi ay önce Luhansk'taki birliğinden firar eden bir askeri yakaladı. (Fontanka)
- 2024 yılının Ocak-Kasım döneminde Rusya ile Çin arasındaki ticaret hacmi 222,77 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, 2023’ün aynı dönemine göre yüzde 2,1’lik bir artış anlamına geliyor. (Tass)
- Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, özel askerî operasyonun tüm hedefler gerçekleştirildiğinde sona ereceğini açıkladı. Peskov, bu hedeflere yalnızca askerî yollarla değil, diplomatik yollarla da ulaşılabileceğini belirtti.
Kremlin temsilcisi günlük basın toplantısında “Bu hedeflere, özel askerî operasyonun bir sonucu olarak veya ilgili müzakereler sonucunda ulaşılabilir. Şu anda herhangi bir müzakere süreci yok. Bu yüzden operasyon, zafer elde edilene kadar devam edecek,” dedi.
Aynı gün, Rusya Dış İstihbarat Servisi (SVR) Başkanı Sergey Narışkin de Ukrayna ordusunun çöküşün eşiğinde olduğunu söyledi. Narışkin, cephedeki stratejik girişimin Rus birliklerinde olduğunu ve Rusya’nın operasyon hedeflerine ulaşmaya yakın olduğunu ifade etti.
- Sözcü Dmitri Peskov, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın görevden çekilme kararını kendisinin aldığını açıkladı. Bu açıklama, Rusya’nın Esad’ın istifasındaki rolü sorulduğunda yapıldı.
- Saratov Bölge Valisi Roman Busargin, bölgenin insansız hava aracı (İHA) saldırısına uğradığını bildirdi. Busargin’e göre saldırının hedefi bir askerî havaalanıydı. İlk verilere göre, saldırıda herhangi bir hasar veya yaralanma olmadı.
Busargin, Telegram kanalında “Bugün bir askerî havaalanına yönelik saldırı önlendi ve İHA’lar imha edildi. Olay yerinde tüm acil servisler çalışıyor,” diye yazdı.
Saratov bölgesinde en son 11 Kasım’da İHA saldırısı tehlikesi ilan edilmişti. Ancak o tarihte İHA’ların imha edildiğine dair bir açıklama yapılmamış ve bölgedeki havaalanı bir süre kapalı kalmıştı. 8 Kasım’da ise bölge üzerinde altı İHA düşürülmüştü.
- Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB), Nijniy Novgorod’da 2003 doğumlu, Rusya ve Almanya vatandaşlığı bulunan bir erkeği gözaltına aldı. İddiaya göre şüpheli, Ukrayna istihbarat servislerinden aldığı ödeme karşılığında demiryolu hatlarını sabote etmeye hazırlanıyordu. (RBC)
- Financial Times’ın haberine göre, Suriye’nin eski Devlet Başkanı Beşar Esad’ın aile üyeleri, Moskva-Siti’de toplam 40 milyon dolar değerinde 19 daire satın aldı. Satış belgelerine göre, bu alımlar 2013 ile 2019 yılları arasında gerçekleşti.
En fazla gayrimenkul, Beşar Esad’ın kuzeni Hafız Mahluf’a veya onun kontrolündeki şirketlere ait. Mahluf’un doğrudan veya dolaylı olarak mülkiyetinde 13 daire bulunuyor. İki daire ise Esad’ın diğer bir kuzeni olan Rami Mahluf’un eşine kayıtlı. Kalan dört daire, Esad’ın kuzenleri olan İhab ve İyad Mahluf kardeşlere ait. Uzmanlar, bu mülklerin değerini 2019 yılı itibarıyla 40 milyon dolar olarak değerlendiriyor.
- Başkan Zelenskiy, ordunun önceliğinin askerlik yaşının düşürülmesi değil, silah ve füze tedariki olması gerektiğini belirtti. Zelenskiy, amaçlarının silahları depolarda tutmak değil, mümkün olduğunca fazla hayat kurtarmak olduğunu vurguladı. Mevcut birliklerin gerekli teknik ekipmanlarla donatılması ve personelin bu ekipmanı kullanmak üzere eğitilmesi gerektiğini ifade eden Zelenskiy, ayrıca, asker sayısındaki açığın genç askerlerle değil, yeterli teçhizat ve hazırlıkla kapatılmasının önemli olduğuna dikkat çekti.
ABD, Ukrayna'ya asker sayısını hızla artırmak için askerlik yaşının 25'ten 18'e düşürülmesini öneriyor. Associated Press’in haberine göre, Ukrayna ordusunun en az 160 bin yeni askere ihtiyacı olduğu tahmin ediliyor. Ancak Zelenskiy ve danışmanları, silah sevkiyatlarının geciktiğini ve askerlik yaşını düşürmenin bu sorunu çözmeyeceğini dile getirdi. ABD ve müttefikler, Ukrayna’nın askerlik yaşını düşürmesi durumunda yeni askerleri silahlandırıp eğiteceklerini belirtiyor.
- Zelenskiy ayrıca, Rusya ile savaşı sona erdirmek ve ülkesinin güvenliğini sağlamak için Batılı birliklerin Ukrayna’da konuşlandırılması fikrine açık olduğunu belirtti. Zelenskiy, bu hamlenin Ukrayna’nın NATO üyeliği ile sonuçlanabileceğine savundu.
- BBC'nin Ukrayna merkezli UA War Infographics’e dayandırdığı habere göre, Rusya Kasım ayında hızı ilerleyişini sürdürerek Ukrayna'da 702 kilometrekarelik bir alanı ele geçirdi. Bu ilerleme, 2023'teki toplam ilerlemenin 4,7 katı olarak kaydedildi. Rus güçlerinin günlük ortalama 22 kilometrekarelik bir alanı ele geçirdiği bildirildi. Uzmanlar, 20 Ocak'ta Trump koltuğa oturarak müzakereler başlatma girişimini açıklamadan Rusya'nın maksimum toprak kazanmayı hedeflediği yorumunu yapıyor.
- Rusya, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) üyelerinin, Suriye'nin toprak bütünlüğünün korunması konusunda "büyük ölçüde hemfikir" olduklarını belirtti. Rusya'nın BM Daimî Temsilcisi Vasiliy Nebenzya, konseyin Suriye’nin birliğinin korunması, sivillerin güvenliğinin sağlanması ve ihtiyaç sahiplerine insani yardım ulaştırılması gerekliliğinde birleştiğini ifade etti. Nebenzya, 9 Aralık’ta yapılan kapalı BMGK Suriye görüşmelerini olumlu olarak değerlendirdi. Görüşmelerde Suriye'deki durumla ilgili bir belgenin hazırlanması ihtiyacının ele alındığını aktardı. Bu belgenin önümüzdeki günlerde hazırlanabileceğini belirtti ve Suriye konusundaki çözümler için iş birliği yapmaya devam edeceklerini vurguladı.
- Rusya, Kursk bölgesindeki Plehov köyünü tamamen ele geçirdiğini açıkladı. Ukrayna ordusu bu kaybı henüz doğrulamadı.
- Zelenskiy, başlattığı girişimle Rusya ve kontrolündeki bölgelerden beş çocuk ve ailelerinin Ukrayna'ya geri döndüğünü duyurdu.
- Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU), Kerç Boğazı'nda deniz dronlarının Rus helikopterleri ve devriye botlarıyla çatıştığını duyurdu.
- Hindistan, Rusya'dan 4 milyar dolar değerinde "Voronej" erken uyarı radar sistemi satın almak için önemli bir anlaşmaya imza atabilir. Hindistan medyasına göre, bu sistem Rusya’nın VKO Almaz-Antey şirketi tarafından üretiliyor ve taraflar arasındaki müzakereler ileri bir aşamaya ulaştı. Anlaşmaya göre, radar sistemi Hindistan'ın Karnataka eyaletindeki Chitradurga bölgesinde inşa edilecek ve "Make in India" programı kapsamında üretimin %60’ı yerel olarak gerçekleştirilecek. Projeye yaklaşık 50 Hintli şirketin dahil olması beklenirken, yerel üretim ve istihdam yaratılması Hindistan için büyük önem taşıyor. Ancak Rusya tarafı, konuya dair resmi bir açıklama yapmaktan kaçındı.(Kommersant)
- ABD’nin yeni seçilen Başkanı Donald Trump, Kanada ve Meksika’nın ABD’ye idari olarak katılmasını önerdi. Newsweek'in haberine göre Trump, bu adımla Washington’un yıllık 400 milyar dolarlık sübvansiyondan tasarruf edebileceğini ifade etti. Trump’a göre Kanada yıllık 100 milyar doları aşkın, Meksika ise yaklaşık 300 milyar dolar sübvansiyon alıyor. 2 Aralık’ta Kanada Başbakanı Justin Trudeau ile yapılan toplantıda Trump’ın Kanada’nın 51. eyalet olması gerektiğine dair yorumu şaka olarak değerlendirilse de, bu açıklamalar Trump’ın Kanada ve Meksika’ya yönelik ticaret ve göç politikalarında daha sert bir tutum izlemeyi planladığını gösterdi.
9 Aralık Pazartesi
- Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Beşar Esad’a ve ailesine siyasi sığınma verilmesi kararını, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in aldığını söyledi. Bir gün önce, TASS Kremlin’deki bir kaynağa dayanarak, Suriye’nin eski başkanı ve ailesinin Moskova’ya geldiğini açıklamıştı.
Öte yandan Peskov, serbest bırakılan Suriyeli mahkûmların tutulma koşulları ile Beşar Esad’a siyasi sığınma verilmesini karşılaştırmanın yanlış olduğunu ifade etti. Bu açıklama, Suriyeli mahkûmların cezaevlerindeki koşullarını gösteren materyallerle bağlantılı olarak, Rusya’nın Esad’a sığınma verme kararını yeniden değerlendirip değerlendirmeyeceği sorusuna yanıt olarak geldi. (Kommersant)
- Suriye’nin Rusya Büyükelçisi Beşar Caferi, RT Arabic ile yaptığı röportajda, Suriye’deki yolsuzluk sisteminin birkaç gün içinde çökmesinin bu sistemin hem toplumda hem de silahlı kuvvetlerde destek görmediğini gösterdiğini söyledi. Diplomat şöyle konuştu:
“Yolsuzluk sisteminin kısa sürede çökmesi, bu sistemin toplum ve silahlı kuvvetler nezdinde ne kadar desteklenmediğini açıkça göstermektedir. Bu sistemin başının, gece karanlığında utanç verici ve aşağılayıcı bir şekilde kaçışı, değişimin gerekliliğini doğruluyor ve daha iyi bir gelecek için umut uyandırıyor”.
- Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze, Gürcistan İçişleri Bakanlığı’nın radikal muhalefetin kaynaklarını etkisiz hale getirmek için beş güne ihtiyaç duyduğunu açıkladı. Başbakana göre bu sayede yetkililer, Ukrayna’daki Maidan olaylarının tekrarlanmasını önlemiş oldu.
Kobakhidze hükümet toplantısında “Savaş partisi, seçimleri kazanmak için savaş simülasyonu düzenledi. Bunun küçük bir versiyonunu Rustaveli Caddesi’nde gördük. Ancak İçişleri Bakanlığı’nın radikal muhalefetin kaynaklarını etkisiz hale getirmesi tam beş gün sürdü,” dedi (Tabula).
Öte yandan Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili, Paris’ten Tiflis’e ekonomi sınıfında tarifeli bir uçuşla döndü. Yolcular, fotoğrafları sosyal medyada paylaştı. DJ Hamatsuki, uçakta devlet başkanının fotoğrafını yayınladı.
DJ “Salome Zurabişvili, İstanbul’dan benimle birlikte sıradan bir ekonomi koltuğunda uçtu. Tüm uçak ona alkışlarla teşekkür etti. Bu küçük detay bile birçok şey anlatıyor. Umarım iyi haberlerle dönmüştür,” diye yazdı (aktaran BFM).
- Kremlin Suriye’deki askeri üslerinin güvenliğini sağlamak için çalıştıklarını açıkladı. Sözcü Dmitri Peskov, Moskova'nın temaslar kurduğunu ve Rus askerlerinin de gerekli tedbirleri aldığını söyledi. Peskov Hmeymim ve Tartus’taki Rus üslerinin korunması hakkında konuşmak için henüz erken olduğunu, bunun ülkede iktidara gelecek olanlarla tartışılması gerektiğini ifade etti.
Peskov, Kremlin’in Suriye’deki Rus askeri üslerinin güvenliği konusunda endişeli olup olmadığı sorusuna yanıt olarak “Bu çok önemli bir konu. Elbette şu anda güvenliği sağlamak için gerekli ve mümkün olan her şey yapılıyor. Ayrıca askerlerimiz de gerekli tüm güvenlik önlemlerini alıyorlar,” ifadelerini kullandı.
Kremlin temsilcisi “Bu konu hakkında konuşmak için henüz erken, çünkü bu mesele gelecekte Suriye’de iktidara gelecek olanlarla tartışılacak. Şu anda bir dönüşüm dönemi ve olağanüstü bir istikrarsızlık görüyoruz. Bu nedenle zaman gerekecek ve ardından iktidara sahip olacaklarla ciddi bir görüşme yapılması gerekecek,” diye ekledi.
8 Aralıkta medya, Suriye silahlı muhalefet birliklerinin Tartus kentine ve Hmeymim hava üssü yakınındaki Ceble kentine girerek Rus askerlerine yaklaştığını bildirmişti. Aynı gün Başbakan Muhammed Gazi el-Celali, Rus askeri varlığı konusunun yeni Şam hükümeti tarafından kararlaştırılacağını açıkladı.
İki ülke arasında yapılan anlaşmaya göre, Moskova Tartus ve Hmeymim üslerini 2066 yılına kadar kullanma hakkına sahip.
- ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin, Rusya ile çatışmayı sonlandırmak istediğini söyledi. Trump New York Post’a verdiği röportajda “Barış yapmak istiyor. Bu yeni bir şey. Ateşkes istiyor. Detayları konuşmadık. Ona göre zamanı geldi.” ifadelerini kullandı.
Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de “zamanının geldiğini” düşündüğünü belirterek, Putin’in bu savaşı kaybettiğini ileri sürdü. Trump’a göre, “Herkes, asla olmaması gereken bu korkunç savaşta sıkışıp kalmış durumda.”
Trump, bu yorumları Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un arabuluculuğunda Paris’te Zelenskiy ile gerçekleştirdiği görüşmeden sonra yaptı. Axios’un haberine göre, Trump başlangıçta Ukrayna lideriyle görüşmeyi planlamıyordu, ancak Macron tarafından ikna edildi ve görüşme “iyi ve verimli” geçti.
Görüşmenin ardından Trump, Zelenskiy’nin “anlaşma yapmak” istediğini ve Putin’i “harekete geçmeye” çağırdığını belirtti.
- Moskova, Ocak ayında Belgorod bölgesinde savaş esirlerini taşıyan İl-76 askeri uçağının düşmesi sonucu hayatını kaybeden askerlerin naaşlarını Kiev’e teslim etti. Bu bilgiyi Ombudsman Tatyana Moskalkova, RIA Novosti ile yaptığı röportajda açıkladı.
Moskalkova “Bu gerçekleşti ve ben de oradaydım,” dedi, ancak naaşların ne zaman teslim edildiğine dair bir tarih belirtmedi.
- Tass'ın bildirdiğine göre Moskova’daki Suriye Büyükelçiliği binasında Suriye muhalefetinin bayrağı dalgalanıyor. Diplomatik temsilcilik elçiliğin yeni bayrak altında normal şekilde çalışmaya devam ettiğini bildirdi. 8 Aralık’ta binadan Suriye Arap Cumhuriyeti devlet bayrağı ve elçilik tabelası kaldırılmıştı.
Ajansa göre Suriye’nin St. Petersburg Konsolosluğu binasında da bayrak değiştirildi. Suriye Arap Cumhuriyeti Fahri Konsolosluğu binasına, Suriye muhalefetine ait el yapımı bir bayrak asıldı.
- Rusya Maliye Bakanlığı, 2024 Ocak-Kasım dönemine ait federal bütçe performansını açıkladı. Bütçe açığı, 11 ayda 389 milyar ruble veya GSYİH’nin yüzde 0,2’si olarak gerçekleşti. Bu rakam, 2023’ün aynı dönemine göre 359 milyar ruble daha az.
- Uluslararası Satranç Federasyonu FIDE, Rus ve Belaruslu satranç oyuncularının FIDE bayrağı altında yarışma izinlerini 1 Ocak 2026’ya kadar uzattı. Önceki izin 1 Ocak 2025’e kadar geçerliydi.
- Suriye’nin eski Devlet Başkanı Beşar Esad, ailesiyle birlikte Moskova’ya ulaştı ve Rusya kendisine insani nedenlerle sığınma hakkı tanıdı. Kremlin'den bir kaynağa dayandırılan bu bilgi, TASS tarafından duyuruldu ve daha sonra RIA Novosti tarafından da doğrulandı.
“Suriye Cumhurbaşkanı Esad, ailesiyle birlikte Moskova’ya geldi. Rusya, insani nedenlerle kendilerine sığınma sağladı” ifadelerini kullanan kaynak, silahlı muhalefet liderlerinin Rusya’nın Suriye’deki askerî üsleri ve diplomatik temsilciliklerinin güvenliğini garanti ettiğini belirtti. Ayrıca, Moskova’nın Suriye halkının çıkarlarını korumak adına siyasi diyaloğun sürmesini umduğunu vurguladı.
8 Aralık gecesi silahlı muhalif grupların Şam’a girmesinin ardından Beşar Esad ülkeyi terk etmişti. Aynı gün Rusya Dışişleri Bakanlığı, Esad’ın Suriye’deki bazı silahlı gruplarla yapılan müzakerelerin ardından görevinden çekilme kararı aldığını ve ülkeyi terk ettiğini doğruladı. Rusya’nın bu görüşmelere katılmadığı da belirtildi.
Esad, 2000 yılından bu yana Suriye’yi yönetiyordu ve bu görevi babası Hafız Esad’dan devralmıştı. 59 yaşındaki eski lider, 23 yıl boyunca ülkeyi yönetmişti.
- ABD Başkanı Biden, Beşar Esad’ın Moskova’da olduğunu teyit etti. Biden, ABD’nin Suriye’de muhalefetle iktidar geçiş sürecinde çalışacağını belirtti. Biden, Esad’ın yargılanması gerektiğini söyledi. Biden'a göre İsrail, Golan Tepeleri’ndeki tampon bölgeyi kontrol altına alacağını ABD’ye önceden bildirdi. Biden, Suriye'deki risklerin yönetilmesi ve daha iyi bir gelecek için ortaklarla çalışacaklarını ifade etti.
- ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Beşar Esad’a destek verenlerin cezalandırılacağını açıkladı.
- Rusya’nın Viyana'daki uluslararası örgütler temsilcisi olarak görev yapan diplomatM ihail Ulyanov, “Rusya, dostlarını zor durumda yalnız bırakmaz” diyerek Esad’ın Moskova’da olduğunu doğruladı.
- Rusya, Suriye’de Beşar Esad rejiminin devrilmesiyle sonuçlanan gelişmeler sonrası Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni acil istişarelere çağırdı.
- Moskova’daki Suriye Büyükelçiliği’nden ülkenin mevcut bayrağı indirildi. Muhalefet bu bayrağı 61 yıllık Baas rejiminin simgesi olarak görüyor ve yenrine yenisini kulanayı planlıyor. Bayrak direği boş kalırken, büyükelçilik bir açıklama yapmadı.
- İsrail ordusu, Golan Tepeleri dışında Suriye topraklarına 50 yıldan uzun süredir ilk kez girdi. İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, Suriye’nin kara kuvvetleri için dördüncü cephe olduğunu açıkladı.
- İran Dışişleri Bakanı Abbas Aragçi, Şam’ın düşmesiyle Suriye’de iç savaş ya da ülkenin bölünmesinin başlayabileceğini belirtti.
- Suriye’deki muhalifler, IŞİD üyelerinin kendi saflarına katılmasına izin vermeyeceklerini ABD’ye bildirdi.
- ABD, Beşar Esad’ın Washington ile iletişim kurmaya çalıştığı iddiasını yalanladı.
- ABD, Suriye’de 75’ten fazla hedefe onlarca hava saldırısı gerçekleştirdi.
- Suriye’de muhalifler, 8 Aralık’ı ulusal bayram ilan etti.
- İran ve Suriye istihbaratının, muhaliflerin kuzeydeki hareketleri hakkında bilgi sahibi olduğu açıklandı.
- Pentagon, Ukrayna için HIMARS mühimmatları, insansız hava araçları ve topçu ile zırhlı araçlar için yedek parçalar siparişi vereceğini ve bunun 988 milyon dolara mal olacağını açıkladı. Hangi tür HIMARS mühimmatlarının sipariş edileceği belirtilmezken, GMLRS roketlerinin Lockheed Martin tarafından üretildiği ve uzun menzilli ATACMS füzelerinin şu anda üretilmediği bildirildi. ABD'nin Ukrayna'ya yardımı, doğrudan stoklardan sevkiyat ve üreticilere verilen siparişler olmak üzere iki kanaldan sağlanıyor. Kongre tarafından USAI programı için ayrılan 2,21 milyar dolarlık fonun yaklaşık yarısı yeni siparişler için kullanılacak
- Ukrayna merkezli DeepState çatışma takip projesinden analistler, Rus birliklerinin Donetsk bölgesindeki beş yerleşim yerinin yakınında ilerlediğini bildirdi. Güncellenen raporda "Düşman Trudovoy, Kurakhovo, Şevçenko, Vozrozhdenie ve Puşkino yakınlarında ilerledi" deniyor. Pazar sabahı analistler, Rusların Donetsk bölgesinde dört yerleşim birimini eke geçirdiğini bildirdiler.
- Rusya Savunma Bakanlığı, hava savunma sistemlerinin bu gece üç bölgede 13 Ukrayna İHA'sını düşürdüğünü bildirdi. Mesajda, "Belgorod bölgesi topraklarında sekiz İHA, Rosov bölgesi topraklarında üç ve Astrakhan bölgesi topraklarında iki İHA imha edildi" denildi.
8 Aralık Pazar
- Suriye’deki muhalif güçler, Rusya’nın Hmeymim Hava Üssü’nün yakınında bulunan Ceble kentini ele geçirdi. TASS'ın görgü tanıklarına dayandırdığı haberine göre, muhalifler gün içerisinde kentin merkezine girdi. Al Jazeera da Ceble’nin muhalifler tarafından kontrol altına alındığını doğruladı. İlk başta havaya ateş açıldığı bildirilirken, sonrasında kentte durumun sakinleştiği belirtildi.
Ayrıca, Suriye muhalefeti, Akdeniz kıyısında bulunan Tartus liman şehrine de giriş yaptı. Al Jazeera'nın aktardığı bilgilere göre, muhalif gruplar Tartus'un kontrolünü ele geçirdi. Şehir, Rusya’nın lojistik destek üssüne ev sahipliği yapıyor ve ülkenin Lazkiye'den sonraki en büyük ikinci liman kenti konumunda. Rusya Dışişleri Bakanlığı, Rus askeri üslerinin yüksek alarm seviyesine geçirildiğini, ancak şu an için ciddi bir tehdit olmadığını belirtti.
- Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Donald Trump'ın, Paris’teki Zelenskiy ile görüşmesinin ardından Rusya’nın Ukrayna’daki özel askeri operasyon sırasında verdiği kayıplara ilişkin yaptığı açıklamaları değerlendirdi. Trump, Rusya’nın 600 bin ölü ve yaralı, Ukrayna’nın ise 400 bin kayıp verdiğini söylemişti. Peskov, bu rakamların “Ukrayna’nın yorumuna dayandığını” ve “Ukrayna’nın pozisyonunu yansıttığını” belirtti. “Gerçek kayıp rakamları tamamen farklıdır,” diyen Peskov, Ukrayna’nın kayıplarının Rusya’nınkinden *“kat kat fazla”* olduğunu vurguladı. Ayrıca, çatışmaların bu hızla devam etmesinin, Ukrayna ordusunun tamamen tükenmesine ve zorunlu seferberliğin daha da sertleşmesine yol açacağını sözlerine ekledi. (M. Komsomolets)
- Rusya Dışişleri Bakanlığı, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın, muhaliflerle yapılan müzakereler sonucunda iktidarın barışçıl yolla devredilmesi talimatı vererek görevi bırakma ve ülkeden ayrılma kararı aldığını vurguladı. Rusya'nın söz konusu müzakerelere katılmadığının altını çizen Rus Dışişleri, "Bununla beraber, müdahil tüm taraflara, şiddet kullanmayı reddetme ve tüm idari sorunları siyasi yollardan çözme çağrısı yapıyoruz" ifadelerini kullandı.
"Bu bağlamda Rusya, Suriye muhalefetinin tüm grupları ile temas halindedir. Suriye toplumundaki tüm etnik ve mezhepsel güçlerin görüşlerine saygı gösterme çağrısı yapıyoruz, BM Güvenlik Konseyi'nin oybirliğiyle kabul edilen 2254 sayılı kararına dayalı kapsayıcı bir siyasi süreç oluşturulmasına yönelik çabaları destekliyoruz" diye devam eden bakanlık, BM Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen'in Cenevre'de Suriyeli taraflar arasında kapsayıcı müzakerelerin düzenlenmesine yönelik inisiyatifi kapsamında bu yaklaşımların BM ve tüm ilgili aktörler tarafından dikkate alınmasını beklediklerinin altını çizdi. (Sputnik)
- Moskova'dan son gelişmelerle ilgili ilk açıkama, Rusya Federasyon Konseyi Başkan Yardımcısı Konstantin Kosaçevden geldi. Kosaçev, "Rusya'nın gerekirse Suriye halkına destek sağlamaya devam edeceğini, ancak Suriyelilerin büyük çaplı bir iç savaşla bizzat baş etmek zorunda kalacaklarını" söyledi. (Kommersant)
- Suriye’den iki kaynak, Reuters haber ajansına yaptıkları açıklamada, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın bir uçak kazasında hayatını kaybetmiş olma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtti. Flightradar24 verilerine göre, Syrian Air’e ait bir Il-76 uçağı, saat 01:55 UTC’de (Suriye saatiyle 04:55) Şam’dan havalandı. Uçak, Rus hava ve deniz üslerinin bulunduğu kıyı bölgelerine doğru ilerlerken, saat 02:32 UTC’de ani bir dönüş yaparak irtifa kaybetmeye başladı. Saat 02:39’da, 500 metre irtifadayken uçak radar bağlantısını kaybetti. Bir kaynak, “Radar bağlantısı kayboldu, transponder kapanmış olabilir. Ancak uçağın düşürülmüş olma ihtimali daha yüksek görünüyor” dedi. Esad, Şam’a giren silahlı muhalif grupların baskısından sonra şehirden kaçmak için bu uçakla yola çıkmıştı.
- Öte yandan M. Komsomolets'in aktardığı habere göre, CNN’in İsrailli dış politika analisti ve gazeteci Barak Ravid, sosyal medya platformu X’te yaptığı paylaşımda, Esad’ın gece yarısı Şam’dan ayrıldığını ve Rusya’nın Suriye’deki askeri üssüne gittiğini belirtti. Buradan Moskova’ya gitmeyi planladığını aktaran Ravid, Esad’ın Suriye’yi terk edip etmediğine dair henüz kesin bir bilgi olmadığını vurguladı. ABD’li bir yetkili de Esad’ın Şam’dan ayrılışını Amerikan istihbaratının izlediğini doğruladı. Washington’un değerlendirmelerine göre Esad, Moskova’ya uçmayı planlıyordu. Öte yandan, üst düzey Suriye askeri yetkilileri Reuters’e Esad’ın Şam’dan bilinmeyen bir yöne doğru uçakla ayrıldığını bildirdi.
- Donad Trump, kendi sosyal ağı Truht Social'dan yaptığı açıklamada Suriye'deki durumu değerlendirdi. Trump, "Esad gitti. Ülkesinden kaçtı. Onun koruyucusu olan Rusya, Vladimir Putin liderliğindeki Rusya, onu korumakla artık ilgilenmiyordu. Rusya’nın zaten orada olmasını gerektiren bir neden yoktu. Ukrayna nedeniyle Suriye’ye olan tüm ilgilerini kaybettiler" diye yazdı.
- Suriye Başbakanı Muhammed Gazi el-Celali, militanlar tarafından ele geçirilen Şam'da yaptığı açıklamada "Rusya’nın askeri varlığı konusuna yeni hükümetin karar vereceğini" açıkladı. (RIA)
- Ayrıca Başbakn, Al Arabiya TV kanalına yaptığı açıklamada, ülkenin lideri Beşar Esad'ın nerede olduğunu bilmediğini söyledi, "Cumhurbaşkanı Beşar Esad ve Savunma Bakanı Ali Abbas'ın şu anda nerede olduğuna dair hiçbir bilgim yok" dedi.
- Son Şam-Moskova uçuşu, Vnukovo Havalimanı’na ulaşamadan son anda iptal edildi. Moskova Vnukovo Havalimanı basın servisine göre, Syrian Air'e ait uçuşun 8 Aralık sabahı 08:30'da kalkması planlanmıştı. Ancak gece saatlerinde silahlı muhalif grupların Suriye’nin başkenti Şam’a girmesi üzerine havalimanı faaliyetlerini durdurdu ve tüm personel tahliye edildi. Havalimanı bilgi ekranlarına göre, kapanmadan önce iptal edilmeyen son uçuş, Syrian Air'in Moskova seferiydi. Bu esnada, muhalif güçler Şam’daki devlet televizyonu binasını ele geçirip kuzeydeki bir hapishaneden mahkûmları serbest bıraktı. Al Jazeera kaynakları, Suriye ordusuna bağlı askerlerin Savunma Bakanlığı karargâhını terk ettiğini bildirdi.
- Muhaif grupların kuzey ve güneyden Şam'a girişleriyle Esad'ın ülkeyi terk ettiği ve Baas rejiminin bu sabaha karşı yıkıldığı bildirldi. Al Jazeera'nın aktardığına göre muhalif güçler, Şam’ın kontrolünü ele geçirdiklerini duyurdu ve dünya çapındaki Suriyelilere, "Suriye sizi bekliyor" çağrısında bulundu. Muhalefet, intikam almayacaklarını ve Suriye’nin barış içinde bir arada yaşanabilecek bir ülke olacağını vadetti. Suriyeli isyancılar Şam'daki kamu radyo ve televizyon binasını ele geçirdi.
- Reuters ve Al Hadath kaynaklarına göre Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, başkent Şam'dan bilinmeyen bir yöne doğru uçakla ayrıldı. Reuters, Esad’ın pazar günü Şam’dan ayrıldığını bildirirken, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Esad’ın cumartesi günü yerel saatle 22:00'de şehirden ayrıldığını açıkladı. Muhalif ve İslamcı grupların ortak komuta merkezi olan "El-Fetih El-Mübin" ise Telegram kanalında, "Esad kaçtı" açıklamasını yaptı ve Şam’ı "Beşar Esad’ın zulmünden kurtulmuş bir şehir" olarak ilan etti. Muhalif güçler, Şam’a girdiklerini duyurdu.
- Suriye Başbakanı Muhammed Gazi el-Celali, ülkeyi terk etmeyeceğini ve devlet kurumlarının işleyişini sağlamak için görevinin başında kalacağını açıkladı. El-Celali, yönetimi devretmeye hazır olduğunu ifade ederken, "Bu ülke, komşularıyla ve dünya ile iyi ilişkiler kuran normal bir ülke olabilir... Ancak bu, Suriye halkı tarafından seçilecek her türlü yönetime bağlıdır" dedi. Ayrıca muhalefetle iş birliğine açık olduklarını ve gerekli tüm koşulları sağlayacaklarını belirtti.
Suudi Arabistan televizyon kanalı Al Arabiya'nın haberine göre Muhammed Gazi el Celali, evinde olduğunu ve oradan ayrılmayı düşünmediğini belirterek, Suriye vatandaşlarına devlet malına zarar vermemeleri çağrısında bulundu. El Celali, "Sevgili Suriyeliler, evdeyim ve barışçıl yollarla da olsa oradan ayrılmaya niyetim yok" dedi. Suriye Başbakanı'nın vatandaşlara devlet malına zarar vermemeleri yönünde çağrıda bulunduğu kaydedildi.
- Son ana kadar Esad'ı desteklemeye devam eden Rusya'nın bu ükedeki askeri varlığı ve bundan sonra atacağı adım konusunda henüz bir açıklama yapılmadı. Rusya federal basınında da bu sabaha kadar bu konuda haber veya yorum olmaması dikkati çekti. Dün Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Doha Forumu'daki oturumda yaptığı konuşmada , "Hükümet güçlerinin militanların saldırılarına direndiği Suriye'de yaşananlar kabul edilemez; teröristlerin ülkede toprak ele geçirmesine izin verilemez" demişti. Esad'a destüi teyit eden avrov, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararına atıfta bulunarak "Suriye'nin egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve birliğini güçlü bir şekilde teyit eden BM Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararı başta olmak üzere mevcut anlaşmaları ihlal ederek bir terörist grubun toprakların kontrolünü ele geçirmesine izin verilmesi kabul edilemez" demişti.
- Rusya’nın Suriye’deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi Başkan Yardımcısı İgnasyuk dün akşam yaptığı açıklamada, Suriye ordusunun Rus Hava-Uzay Kuvvetleri'nin yardımıyla son bir günde 300'den fazla terörist ve 55 adet teçhizatı imha ettiğini bildirdi. İgnasyuk, bugünkü basın açıklamasında Rus Hava-Uzay Kuvvetleri ve Suriye Hava Kuvvetlerinin son bir günde İdlib, Hama ve Halep vilayetlerinde militanların yoğunlaştığı alanlar, komuta noktaları ve teçhizat taşıyan konvoyları vurarak 300’den fazla teröristi etkisiz hale getirdiğini söyledi. Rus komutan, “Rus Hava-Uzay Kuvvetleri ve Suriye Hava kuvvetlerine ait uçaklar son bir günde İdlib, Hama ve Halep vilayetlerinde militanların yığınak ve saklanma yerleri, teçhizat konvoyları, depolar, komuta ve tahkimat noktalaraı, topçu ve havan mevzilerine füze ve bombalı saldırılar düzenledi. 300'den fazla terörist, 55 araç ve bir malzeme deposu imha edildi” dedi. (Sputnik)
- Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Paris’te Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump ile yaptığı görüşmenin ardından açıklamalarda bulundu. Zelenski, "Başkan Trump ve Başkan Macron ile iyi ve verimli bir görüşme gerçekleştirdik" dedi. Görüşmenin Ukrayna’daki savaş, cephedeki durum ve Ukrayna için adil bir barış üzerine odaklandığını belirten Zelenski, "Hepimiz bu savaşı mümkün olduğunca hızlı ve adil bir şekilde bitirmek istiyoruz" ifadelerini kullandı.
Zelenski, Trump’ın her zamanki gibi kararlı bir tutum sergilediğini ve barışa ulaşmak için çalışmaların sürdürüleceğini söyledi. Görüşmenin detaylarına değinmeyen Zelenski, Trump’ın barış anlaşmasına dair özel bir şart öne sürüp sürmediğini açıklamadı. Ancak mesajını, "Güç sayesinde barış mümkündür!" diyerek sonlandırdı ve iş birliğinin devam edeceğini vurguladı.
7 Aralık Cumartesi
- Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Paris’teki Notre-Dame Katedrali’nin yeniden açılış töreni öncesinde ABD’nin seçilmiş başkanı Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile üçlü bir toplantı gerçekleştirdi. Görüşme, Trump’ın Ukrayna’ya desteği sürdürüp sürdürmeyeceğine dair soru işareterinin arttığı bir dönemde yapıldı. Macron’un önerisiyle düzenlenen toplantıda, Rusya ile savaşta Ukrayna’nın desteklenmesi ve Avrupa güvenliği konuları ele alındı, henüz açıklama yapılmadı.
Fransız basınına göre toplantı sırasında Macron ve diğer Avrupa liderleri, Trump’ı Ukrayna’ya desteğini sürdürmeye ikna etmeye çalıştı. Trump, Ukrayna’daki savaşı hızlı bir şekilde sonlandıracağına dair söz verirken, nasıl bir yol izleyeceğine dair detay vermedi. Bu belirsizlik, Kiev yönetiminde endişe yaratıyor. Macron ve Trump arasındaki ilişkiler, Trump’ın ilk başkanlık döneminde sıcak başlamış ancak zamanla ticaret, savunma ve iklim değişikliği gibi konularda anlaşmazlıklardan dolayı gerilmişti. Ancak Macron, Trump’ı Paris’te ağırlayarak yakın bir ilişki görüntüsü sergiledi. Trump, Macron’un Notre-Dame Katedrali’nin restorasyonundaki çabalarını övdü ve bu önemli günde Fransa’da bulunmaktan onur duyduğunu belirtti.,
- Donald Trump, Truth Social hesabından HTŞ liderliğindeki silahlı grupların Suriye'deki ilerleyişi ile ilgili dikkat çekici bir mesaj paylaştı. "Bu bizim savaşımız değil. Bırak devam etsin. Karışmayın" diyen Trump'ın mesajının tamamı şöyle:
"Suriye'deki muhalif savaşçılar, daha önce benzeri görülmemiş bir hamleyle, son derece koordineli bir saldırıyla çok sayıda şehri tamamen ele geçirdi ve şu anda Şam'ın dış mahallelerinde, Esad'ı devirmek için çok büyük bir hamle yapmaya hazırlanıyor.
Rusya, Ukrayna'ya çok bağlı olduğu ve orada 600 binden fazla askerini kaybettiği için, yıllardır koruduğu Suriye'deki bu gerçek yürüyüşü durduramayacak gibi görünüyor.
Eski Başkan Obama'nın ÇÖLDEKİ KIRMIZI ÇİZGİ'yi koruma taahhüdünü yerine getirmeyi reddettiği ve Rusya'nın devreye girmesiyle kıyametin koptuğu yer burasıdır.
Ancak şimdi onlar da, muhtemelen Esad'ın kendisi gibi, çekilmeye zorlanıyorlar ve bu aslında onların başına gelebilecek en iyi şey olabilir. Obama'yı aptal durumuna düşürmek dışında Rusya'nın Suriye'de pek bir çıkarı olmadı.
Her halükarda, Suriye bir karmaşa ama bizim dostumuz değil ve “Suriye’de olanların Amerika’yı ilgilendiren bir tarafı yok. Bu bizim savaşımız değil. Olayları kendi akışına bırakalım. Müdahil olmayalım"
- Ukrayna, Danimarka'dan ikinci F-16 savaş uçağı partisinin teslimatını aldı. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, uçakların ülkeye ulaştığını doğruladı. Zelenskiy, teslimatın detaylarına ilişkin kesin sayı belirtmezken, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Kasım ayında yaptığı açıklamada, altı adet F-16 uçağı teslim ettiklerini ve toplamda 19 uçak göndermeyi planladıklarını belirtmişti. Danimarka, Ukrayna'ya F-16 tedarik etmeyi taahhüt eden ülkeler koalisyonunda yer alıyor. Bu koalisyonda Hollanda, Belçika ve Norveç de bulunuyor ve toplamda 79 F-16 uçağı teslim etmeyi planlıyorlar. Ukrayna ise Rus hava kuvvetlerine karşı etkili savunma yapabilmek için 120 ila 130 F-16 uçağına ihtiyaç duyduklarını belirtiyor. Ukraynalı pilotların eğitimi devam ederken, İngiltere ve ABD’nin yanı sıra Fransa da eğitim programlarına destek veriyor. Ancak uzmanlar, Ukrayna'nın tam donanımlı bir F-16 filosuna 2025 baharından önce sahip olamayacağını öngörüyor.
- Ukrayna ve Donbass'ta devam eden özel askeri operasyonun gidişatına ilişkin güncel bilgileri paylaşan Rusya Savunma Bakanlığı, Rus askerlerin DHC'de Berestki yerleşiminin kontrolünü ele geçirdiklerini açıkladı.(Sputnik)
- Hindistan Merkez Bankası Başkanı Shaktikanta Das, BRICS üyesi ülkelerden birinin ortak para birimi önerisinde bulunduğunu, ancak bu konuda bir karar alınmadığını açıkladı. Bloomberg'in haberine göre Das, BRICS ülkelerinin coğrafi uzaklığına dikkat çekerek, bunun euro bölgesindeki gibi bir ortak para birimi için zorluk oluşturduğunu belirtti. Das ayrıca, Hindistan'ın sınır ötesi ödemelerde rupi kullanımına rağmen dolardan vazgeçme yönünde bir adım atmadığını, tek bir para birimine bağımlılığın ticaret için risk oluşturabileceğini vurguladı.
BRICS’in ortak para birimi fikri, Haziran 2022'deki 14. BRICS Zirvesi’nde gündeme gelmişti. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Ocak 2023’te bu konunun 15. BRICS Zirvesi’nde ele alınacağını açıklamıştı. Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov ise geçen yaz yaptığı açıklamada, birliğin AB'deki gibi tek bir para birimi yerine dolara alternatif olabilecek bir hesap birimi geliştirmeyi değerlendirdiğini belirtmişti. Bu sistemin, ticari işlemlerin ve emtia fiyatlarının dolara bağımlı olmadan belirlenmesini sağlayabileceği ifade edilmişti.
- Minsk’te düzenlenen Birlik Devleti Yüksek Devlet Konseyi toplantısında Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, Belarus topraklarına yeni Rus "Oreşnik" füze sistemlerinin konuşlandırılması önerisinde bulundu, Putin destekledi. Putin, iki ülke arasında imzalanan güvenlik garantileri anlaşmasına dayanarak, bu sistemlerin 2025 yılının ikinci yarısında Belarus’a yerleştirileceğini belirtti. Füze sistemlerinin teslimatı, Rusya'nın seri üretim kapasitesinin artışına paralel olarak gerçekleşecek ve Rusya’nın Stratejik Füze Kuvvetleri envanterine dahil edilecek.
Putin, bu füze sistemlerinin hedeflerini Belarus askeri ve siyasi liderliğinin belirleyeceğini vurguladı. Teknik detayların çözümlenmesi gerektiğini ifade ederek, füzelerin menzilinin Belarus'un güvenlik önceliklerine göre ayarlanacağını söyledi. Lukaşenko ise "Oreşnik" sistemlerinin Dnipro’ya yapılan saldırılarda etkili olduğunu ve bu hamlenin Belarus ve Rusya’ya karşı olası saldırgan tutumları caydıracağını savundu. İki lider, toplantıda ayrıca, herhangi bir tehdit durumunda ortak savunmayı garanti altına alan ve Belarus’ta Rus taktik nükleer silahlarının konuşlandırılmasını da içeren güvenlik anlaşmasını imzaladı.
- Mısır ve Ürdün yetkilileri, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’a ülkeyi terk etmesini ve muhalefet temsilcilerinin de dahil olduğu geçici bir konsey oluşturulmasını önerdi. The Wall Street Journal'ın kaynaklarına dayandırdığı haber yankı yaratırken, bu iddia Ürdün'ün ABD Büyükelçiliği tarafından yalanlandı. Esad’ın 6 Aralık Cuma itibarıyla hâlâ Suriye’de olduğu bildirildi. Katar, BAE ve diğer Arap ülkeleri, Suriye hükümetinin yakın zamanda çökebileceği ve bölgenin istikrarsızlaşabileceği endişesi taşıyor.
- Avrupa Birliği, Rusya'ya yönelik 15. yaptırım paketini onaylayamadı. Buna, Letonya ve Litvanya'nın, Avrupa şirketlerinin Rusya'da faaliyetlerine devam etmesine izin veren maddenin uzatılmasına karşı çıkması neden oldu. Politico'nun diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberine göre, bu madde, Avrupa şirketlerinin belirli ürünleri Rusya'dan ithal ve ihraç etmesine olanak sağlıyor. Karar ilk olarak Aralık 2022'de yürürlüğe girmişti. Almanya ve Fransa gibi ülkeler mevcut kuralların değiştirilmesini istemezken, Avrupa Komisyonu, Letonya ve Litvanya'nın taleplerini bir sonraki, 16. yaptırım paketinde değerlendireceklerini açıkladı.
AB’nin hazırlık aşamasındaki 15. yaptırım paketinin diğer bölümü, şirketler ve gemilere yönelik kısıtlamalar içeriyor; petrol ve doğalgaz tankerlerine uygulanan yaptırımların kapsamı genişletilerek, yaptırım uygulanan tanker sayısının 75’e çıkarılması öneriliyor. Ayrıca, Slovakya temsilcileri, yaptırımlarda bir istisnanın uzatılmasını talep ediyor. Bu istisna, Rusya’dan arıtılmış petrolün Çekya’ya ihraç edilmesini sağlıyor. Bratislava, Slovnaft rafinerisinin çalışmaya devam edebilmesi için bu düzenlemenin gerekli olduğunu savunuyor. Ancak Çekya hükümeti, bu istisnanın kaldırılmasına karşı çıkmıyor. Yeni yaptırım paketi tartışmalarının 16 Aralık'ta devam etmesi bekleniyor.
- Romanya'da bağımsız cumhurbaşkanı adayı olan Călin Georgescu, Anayasa Mahkemesi'nin seçim sonuçlarını iptal etme kararını “darbe” olarak nitelendirdi. Realitatea TV’ye konuşan Georgescu, hukukun üstünlüğünün "yapay bir komada" olduğunu ve adalet sisteminin siyasi emirlerin etkisi altında işlevini yitirdiğini belirtti. Mahkeme kararının, halk iradesine saygısızlık olduğunu ifade eden Georgescu, bu durumu devletin meşruiyetine karşı bir girişim olarak değerlendirdi. Georgescu, hükümetin iktidarı kaybetmekten ve olası yolsuzluk ifşalarından korktuğunu dile getirdi. Ayrıca, Romanya’nın "yozlaşmış sisteminin gerçek yüzünü" gösterdiğini ve bu sistemin "şeytanla anlaşma yaptığını" söyledi. Kendisinin yalnızca Rumen halkına ve Tanrı’ya bağlı olduğunu vurgulayan Georgescu, halkın iradesinin korunması gerektiğini savundu.
- Rusya makamları, Donetsk Halk Cumhuriyeti'nde (DNR) ilk kez yetkililere yönelik yağma suçlamasıyla dava açtı. Kommersant'ın haberne göre bölgenin eski Sanayi ve Ticaret Bakanı Vladimir Ruşçak, yardımcısı Sergey Goloşçapov ve "Torgovıy Dom Vtormet" adlı kuruluşun yöneticisi, Mariupol’deki AzovElektrostaľ fabrikasına ait 518 milyon ruble değerindeki metalin zimmet için satışından sorumlu tutuldu. Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) ve Soruşturma Komitesi tarafından yürütülen soruşturmada, sanıkların savaş ortamını fırsat bilerek bu malzemeleri hurdacı kanallarıyla sattıkları ve elde edilen geliri aralarında paylaştıkları tespit edildi. Bu suçtan 8 ila 15 yıl hapis cezası öngörülüyor.
6 Aralık Cuma
- Romanya Anayasa Mahkemesi, bağımsız aday Călin Georgescu’nun kazandığı cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk tur sonuçlarını iptal etti. Georgescu, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in vatanseverliğini öven ve NATO’yu eleştiren geçmişteki açıklamaları nedeniyle ülkede “Rusya yanlısı” bir siyasetçi olarak tanınıyor. Karar, mahkemenin oyların yeniden sayımından sonra ilk tur sonuçlarını onaylamasına rağmen alındı.
Digi 24 televizyonunun aktardığına göre, Anayasa Mahkemesi, seçimlerin iptal edilmesi çağrılarının artması nedeniyle 6 Aralık’ta acil bir toplantı gerçekleştirdi. Mahkeme, “İkinci turun yapılmasına izin verilmemesi veya seçimlerin tamamen iptal edilmesi için yeterli gerekçe var mı?” sorusunu karara bağlamak zorundaydı.
Mahkeme, yaptığı basın açıklamasında iptalin Anayasa’nın 146(f) Maddesine dayandığını ve seçim sürecinin doğruluğu ve yasallığının sağlanması gerekliliğini vurguladığını belirtti.
Mahkemenin açıklamasında, “Seçim süreci yeniden başlatılacak ve hükümet yeni cumhurbaşkanlığı seçim tarihini belirleyecek” ifadeleri yer aldı. İlk tur 24 Kasım’da yapılmış ve ikinci tur 6 Aralık olarak planlanmıştı. Romanya Seçim Komisyonu, sonuçların iptal edilmesi durumunda seçimlerin sırasıyla 15 ve 29 Aralık’ta düzenlenebileceğini duyurdu.
Aşırı sağcı “Romanya Birliği İttifakı”nın eski üyesi olan Călin Georgescu, seçim yarışında düşük bir şansa sahip olarak görülüyordu. Ancak ilk turda yüzde 22,9 oy alarak dikkat çekti. Onunla birlikte ikinci tura kalan diğer aday, “Romanya’nın Kurtuluşu İttifakı” lideri Elena Lasconi oldu (yüzde 19,8). Seçimlerin favorisi olarak gösterilen Başbakan Marcel Ciolacu ise üçüncü sırada yer aldı. 28 Kasım’da, Anayasa Mahkemesi Seçim Komisyonu’na ilk tur sonuçlarını yeniden sayma talimatı vermiş ve ardından sonuçları onaylamıştı.
Ancak birkaç gün önce Romanya’nın üst düzey güvenlik konseyi, bir dizi belgenin gizliliğini kaldırarak "seçimlere yabancı müdahele" iddiasında bulunmuştu. Konsey Rusya’nın ülkenin seçim altyapısını hacklemeye çalıştığını ve Georgescu’yu sosyal medya platformlarında desteklemeye yönelik girişimlerde bulunduğunu iddia ediyor.
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in geleneksel yıllık değerlendirme etkinliği, 19 Aralık Perşembe günü düzenlenecek. Putin’in sözcüsü Dmitri Peskov’un açıklamasına göre, etkinlik “Vladimir Putin ile Yılın Özeti” başlığı altında gerçekleşecek ve hem doğrudan sorular hem de basın konferansı formatında yapılacak. Bu yıl, birkaç Batılı medya kuruluşunun da katılım göstereceği belirtildi. Soruların toplanması, 15 Aralık gecesi başlayacak.
- Putin, Minsk ziyareti sırasında, Rusya ve Belarus arasında imzalanacak güvenlik garantileri anlaşmasının tüm savunma güçlerini, hatta Rusya’nın nükleer silahlarını içerebileceğini açıkladı. Anlaşma, 6 Aralık’ta gerçekleştirilecek bir törenle iki ülkenin liderleri tarafından imzalanacak. Putin, bu belgeyle her iki ülkenin güvenliğinin sağlam bir şekilde korunacağını vurguladı. (Kommersant)
- İtalyan gazetesi Il Fatto Quotidiano, Ukrayna’daki çatışmanın çözümüne dair üç olası senaryodan bahsetti. İlk senaryo, Ukrayna’nın “Alman modeli”ne göre bölünmesini öngörüyor; bu durumda Kiev kontrolündeki bölgeler NATO’ya katılabilir. İkinci senaryo, Ukrayna’yı bir “Avrupa İsrail’i”ne dönüştürmeyi öneriyor; bu durumda ülke NATO üyesi olmaz ancak askeri destek alır. Üçüncü senaryoya göre ise, Çin ve Hindistan gibi NATO üyesi olmayan ülkelerin dahil olduğu bir uluslararası görev oluşturulacak. Her üç senaryonun da ilk adımı, ateşkesin sağlanması olarak belirtiliyor.
- Rusya, Abhazya’dan mandalina ithalatını yasakladı. Abhazya Başbakan Vekili Valeriy Bganba, yasağın gerekçesi olarak Rusya’nın sağlık yetkililerinin kararını gösterdiğini ifade etti. Ancak Abhaz tarafı, mandalinalarda zararlı bir sinek bulunduğu iddiasını reddetti. Bu yasağın, büyük ölçüde tarıma dayalı yoksul halkı olumsuz etkileyeceği vurgulandı.
Abhazya parlamentosu önceki gün Rusya ile ticaret anlaşması imzalanmasını öngören bir tasarıyı reddetmişti. Bölgede tasarı nedeniyle büyük protestolar düzenlenmişti. (BFM)
- ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Washington’da Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak ile yaptığı görüşmede, Ukrayna’nın Ocak 2025’te Donald Trump’ın göreve başlamasından önce ABD’den bir başka yardım paketi alacağını belirtti.
The Guardian'ın haberine göre, askeri yardım kısmı, yüz binlerce ek topçu mermisi, binlerce füze ve yüzlerce zırhlı araç içeriyor. Ayrıca, ABD’nin Ukrayna dışında bulunan tesislerde askerlerin eğitimi için de destek sözü verdiği bildirildi.
The Guardian, Ukrayna’ya 20 milyar dolar tutarında kredinin tahsis edilmesine yönelik neredeyse tamamlanmış bir anlaşmadan da bahsetti. Bu krediler, dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilecek gelirlerle güvence altına alınacak.
Bu yardımın, Donald Trump’ın yemin töreni öncesinde Ukrayna’nın pozisyonunu güçlendirmesi ve ABD’nin Ukrayna savaşındaki politikasında olası bir değişiklikten önceki stratejik önem taşıdığı ifade edildi.
Daha önce CNN ve diğer medya kuruluşları, Yermak’ın Washington’da seçilmiş başkan yardımcısı J.D. Vance ve Trump’ın gelecekteki danışmanı Mike Waltz ile de bir araya geldiğini bildirmişti. Görüşmede cephe durumu ve Ukrayna’daki gelişmeler ele alındı. CNN’e göre, Vance ve Waltz bir saat süren görüşmenin büyük bölümünde “dinleyici modunda” kaldı.
- Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Kursk Bölgesi’nin eski başkanı Aleksey Smirnov’un kendi isteğiyle istifa ettiğini ve başka bir işe geçeceğini açıkladı.
Kremlin temsilcisi, Smirnov’un hangi pozisyona atanacağı konusunda detay vermedi. Kursk Bölgesi geçici başkanlığına Aleksandr Hinşteyn'in atanmasını ise kriz yönetimi gerekliliği ile açıkladı.
Peskov “Başkan açıkça belirtti, kriz yönetimine ihtiyaç var. Önceki görevlerindeki deneyimini göz önünde bulundurarak, [Hinşteyn'in] adaylığının daha etkili olabileceği sonucuna vardık,” dedi. Sözcü ayrıca, Aleksandr Hinşteyn'in Kursk Bölgesi’ndeki geçici başkanlık görevinin kalıcı olup olmayacağını söylemek için henüz erken olduğunu belirtti.
Ulaştırma Bakanı ve eski Kursk Bölgesi Valisi Roman Starovoit ise Aleksey Smirnov’un son zamanlarda “insanlarla iletişim kurma ve Ukrayna işgalinden zarar görenlere destek sağlama” konusunda sorunlar yaşadığını söyledi. Bakan, bölgedeki en büyük sorunun konut sertifikalarının düzenlenmesi olduğunu dile getiriyor.
- Çek boru hattı operatörü MERO, Rusya’dan gelen petrolün Drujba boru hattının güney kolu üzerinden Çekya’ya sevkiyatlarının yeniden başladığını bildirdi. 4 Aralık Çarşamba günü Ukrayna üzerinden yapılan petrol sevkiyatları durdurulmuştu.
- Litvanya’nın yeni Kültür Bakanı Sarunas Birutis, Baltık cumhuriyetinde Rus kültürünü yasaklama çabalarını yanlış ve yetersiz bulduğunu açıkladı. Bakan, kültür ile siyasetin ayrılması gerektiğini vurguladı. Bu bağlamda, Rus sanatçıların Litvanya’da sahne alması konusunun bireysel bazda ele alınması gerektiğini belirtti.
Sarunas Birutis, ELTA’ya verdiği röportajda “Rus halkının Kremlin olmadığını çok iyi anlıyoruz. Tarih boyunca binlerce yıldır komşumuz oldular ve muhtemelen gelecekte de komşumuz olmaya devam edecekler,” dedi. Yeni bakan “Litvanya’da çok sayıda Rus kökenli insan yaşıyor. Bu tamamen doğal. Onlar Litvanya vatandaşı ve büyük ihtimalle Litvanya’ya kendi vatanları olarak sadıklar. Bu nedenle, milliyetleri ve kültürleri hakkında hemen olumsuz bir damga vurmanın tamamen yanlış, yetersiz olduğunu ve politikacıların böyle davranmaması gerektiğini düşünüyorum,” diye ekledi. (aktaran Kommersant)
- Sırbistan Başbakan Yardımcısı Aleksandar Vulin, Sırbistan’ın kış dönemi için Rusya’dan gaz tedarikinin artırılmasını talep ettiğini açıkladı. Vulin’in ifadelerine göre, gaz alımları halihazırda artırılmış durumda ve bu karar önümüzdeki kış sezonu için alındı. Ancak kışın sona ermesinin ardından taraflar yeni bir anlaşma yapmayı planlıyor. Vulin, Moskova ile Belgrad arasında bu konuda herhangi bir sorun yaşanmayacağından emin olduğunu ifade etti.
- Rusya’ya büyük miktarda Latin Amerika kökenli uyuşturucu sokmaya çalışan Kolombiyalı Cali karteli üyesi iki kişi yakalandı.
FSB, yasa dışı dolaşımdan 570 kg kokain ele geçirildiğini açıkladı. Rusya karaborsasında bu kokainin değeri 1,5 milyar ruble, perakende değeri ise 5,5 milyar ruble olarak tahmin ediliyor.
- Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Amerikalı gazeteci Tucker Carlson ile yaptığı bir buçuk saatlik röportajda Ukrayna’daki çatışmanın çözümü, Oreşnik balistik füzesinin kullanımı, ABD ile ilişkiler ve nükleer savaş tehdidi konularında soruları yanıtladı.
Lavrov, Carlson’a verdiği röportajda, Avrupalı politikacıların kendisine karşı uygunsuz bir tutum sergilediklerini söyledi. Lavrov'a göre, Ukrayna’daki özel operasyonun başlamasından sonra bu kişiler ondan uzak durmaya başladılar. Lavrov, bu duruma örnek olarak Kasım ayında Rio de Janeiro’da yapılan G20 Zirvesi’ni gösterdi.
Lavrov, Rusya’nın ABD ile normal ilişkiler istediğini belirtti. ABD ile savaşmayı düşünmediklerini, çünkü bunun nükleer bir karakter taşıyabileceğini söyledi. Lavrov ayrıca şu ifadelerde bulundu:
“Bizim askeri doktrinimiz, en önemli şeyin nükleer savaştan kaçınmak olduğunu belirtir. Hatırlatmak isterim ki 2022 Ocak ayında, BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesinin liderlerinin ortak bir açıklama yapmasını biz önerdik. Bu açıklamada, birbirimizin güvenlik çıkarlarını ve kaygılarını tanıyarak aramızdaki çatışmayı önlemek için her şeyi yapacağımız ifade edilmişti.”
Tucker Carlson’ın Lavrov ile yaptığı röportaj, sosyal medya platformu X’te 2 milyon kişi tarafından izlendi. Paylaşıma yaklaşık 27 bin kullanıcı “beğen” işareti bıraktı.
- Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, ateşkesin sağlanması durumunda Alman Bundeswehr barış güçlerinin Ukrayna’daki çatışma bölgesine gönderilmesini mümkün gördüğünü belirtti. Daha önce, Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da benzer bir ihtimali dışlamamıştı. Ancak Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, aksi yönde bir görüşe sahip.
Pistorius, Deutschlandfunk radyosunda yaptığı açıklamada, birliklerin konuşlandırılmasının, çatışma taraflarınca üzerinde anlaşmaya varılan yetki ve diğer şartlara bağlı olacağını ifade etti. Ayrıca, Alman askerlerinin şu anda Ukrayna’daki çatışmalara katılmadığını vurguladı.
- Rusya Savunma Bakanlığı’na göre, dün gece hava savunma sistemleri Ukrayna’ya ait 33 adet uçak tipi insansız hava aracını Rus bölgelerinin üzerinde düşürdü. En çok İHA, Voronej bölgesinde imha edildi: 14 adet. Kursk bölgesinde 11 İHA, Belgorod bölgesinde 7 İHA etkisiz hale getirildi. Bir insansız hava aracı ise Kırım üzerinde vuruldu. Ayrıca Karadeniz’de Kırım’a doğru ilerleyen Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’ne ait iki insansız deniz aracı da yok edildi.
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kararıyla Devlet Duması milletvekili Aleksandr Hinşteyn, Kursk bölgesi valiliğine vekaleten atandı. İstifa eden vali Aleksey Smirnov, yeni bir görev yerine geçeceğini duyurmuştu.
RBC gazetesine konuşan uzmanlar, Smirnov’un 2,5 ay gibi rekor bir hızda görevden ayrılmasını, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin saldırıları karşısında gösterdiği kararsız ve kaotik tutumlarla açıklıyor. Yeni vali Aleksandr Hinşteyn’in, "zor konularda iletişim kurma" rolünü üstlenmesi bekleniyor.
5 Aralık Perşembe
- Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, rublenin değer kaybının, ABD'nin Gazprombank'a uyguladığı yaptırımlardan kaynaklandığını belirtti. Siluanov, dış ticaret işlemlerindeki aksaklıkların yeni ödeme yolları bulunarak çözüleceğini ve bir-iki hafta içinde döviz kurunun istikrar kazanacağını ifade etti. Bakan, döviz satış oranlarını artırmaya gerek olmadığını, mevcut satış oranlarının yeterli düzeyde olduğunu vurguladı.
Kasım ayı sonunda dolar kuru 109,6 rubleye kadar yükselmiş ve uluslararası piyasalarda 114 seviyesini görmüştü. Ancak, Rusya Merkez Bankası'nın döviz alımlarını askıya alması ve hükümet yetkililerinin piyasaya yönelik güven artırıcı açıklamalarıyla kur bugün yeniden 100 ruble seviyelerine gerilemeye başladı. 2025 bütçesinde doların ortalama 96,5 ruble, 2026'da ise 100 ruble olacağı öngörülüyor. Siluanov, rublenin yakın zamanda bu değerlere geri döneceğini ifade etti.
- Forex uluslararası piyasasında doların ruble karşısındaki kuru, işlem gününün başlangıcından bu yana yüzde 4,1 düşüşle 100,8 rubleye geriledi. Aynı şekilde, euro kuru da birkaç rublelik düşüşle 106,276 ruble seviyesine indi. Moskova Borsası’nda Çin yuanı 13,996 rubleye kadar geriledi.
Rusya Merkez Bankası’nın 5 Aralık için belirlediği resmi dolar kuru ise 104,2361 ruble. Kasım ayında ABD Hazine Bakanlığı, Gazprombank dahil 52 kredi kuruluşuna yaptırım uygulamıştı. Gazprombank, Avrupa ülkelerinin Rus boru hattı gazı ödemelerinde aracı olarak da kullanılıyor. Yaptırım kararının ardından ruble dolar karşısında değer kaybetmeye başlamıştı.
- Yarın Minsk'e gidecek olan Rusya lideri Putin, güncellenen nükleer doktrinde bizzat anılan Belarus ile güvenlik garantileri anlaşması imzalama kararı aldı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Belarus'la Birlik Devleti kapsamında güvenlik garantileri anlaşması imzalanması yönünde talimat verdi.
Rusya hükümetinin yasama belgelerinin yayınladığı resmi sitede paylaşılan talimatnamede, "Rusya Dışişleri Bakanlığı'nın ilgili federal makamlarla mutabık kaldığı, 'Birlik Devleti Kapsamında Rusya Federasyonu ile Belarus Cumhuriyeti Arasında Güvenlik Garantileri Anlaşması' imzalanmasına dair önerinin kabul edilmesine karar verilmiştir" dendi. (Sputnik)
- Suriyeli silahlı gruplar şiddetli çatışmaların ardından Hama şehrinin yerleşim bölgelerine girdi. Suriye Savunma Bakanlığı, ordunun “şehrin dışına” konuşlandığını açıkladı. İslamcı koalisyon, birkaç saat önce şehrin savunmasını kırdığını iddia etmişti, ancak Savunma Bakanlığı bu bilgiyi reddetti. (Kommersant)
- Rusya, 10 Ocak itibarıyla Polonya’nın St. Petersburg’daki başkonsolosluğunu kapatacağını açıkladı. Karar Polonya’ya diplomatik kanallar aracılığıyla bildirdi. Konsoloslukta görev yapan üç Polonyalı diplomat, “istenmeyen kişi” ilan edilerek kendilerine Rusya’dan ayrılmaları gerektiği açıklandı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, bu adımın, Polonya’nın 22 Ekim’de Poznan’daki Rus başkonsolosluğunu kapatması ve 10 diplomatını sınır dışı etmesine bir yanıt olduğunu belirtti. Polonya Dışişleri Bakanı Radosław Sikorski, “belirli koşullarda” ülkedeki diğer Rus başkonsolosluklarının da kapatılabileceğini ifade etmişti.
- Rusya Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov ile ABD Genelkurmay Başkanları Birleşik Komitesi Başkanı Charles Brown arasında bir telefon görüşmesi gerçekleşti. Rusya Savunma Bakanlığı, bu görüşmenin Rus tarafının inisiyatifiyle yapıldığını açıkladı. Kommersant'ın aktardığına göre görüşmede Gerasimov, ABD’ye Doğu Akdeniz’de planlanan Rus askeri tatbikatları hakkında bilgi verdi.
- Ukrayna Devlet Başkanlık Ofisi Başkanı Andriy Yermak, The Telegraph gazetesine verdiği röportajda, Ukrayna’da başkanlık seçimlerinin Rusya ile barış anlaşmasının hemen ardından yapılacağını söyledi. Yermak, “Başkan Zelenskiy, barış sağlanır sağlanmaz demokratik seçimlere derhal başlayacağımızı söyledi,” ifadelerini kullandı. Ancak mevcut başkanın seçimlere katılıp katılmayacağına dair bilgi vermedi.
- Moldova’da parlamentodaki muhalefet, hükümete karşı güvensizlik oylaması başlattı. Komünist ve Sosyalist bloktan oluşan muhalefet, güvensizlik önergesini parlamentoya sundu. 26 milletvekilinin imzasını taşıyan önerge, meclis başkanının değerlendirmesine sunuldu. Muhalefet, hükümetin istifasını ve erken seçimlerin yapılmasını talep ediyor. (İnterfaks)
- The Wall Street Journal (WSJ), Ukrayna’nın barışa hazır olduğunu ilan etmeye hazırlandığını yazdı. Gazetenin “Kiev’in düşünce tarzına aşina bir kaynağa” dayandırdığı habere göre, Ukraynalı bir heyet, ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump’ın ekibiyle ilk görüşmelerini gerçekleştirdi. Haberde, Ukrayna’nın barıştan yana olduğu ancak bunun sürdürülebilir bir barış olması gerektiği vurgulandı. Kaynak, barış senaryosunun detaylarını açıklamasa da “istikrarsız ve geçici bir barışın ne ABD’nin ne de Ukrayna’nın çıkarlarına hizmet edeceğini” ifade etti.
Ukraynalı heyetin, Başkanlık Ofisi Başkanı Andriy Yermak liderliğinde ABD’ye ulaştığı ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, Ukrayna özel temsilcisi Keith Kellogg, Başkan Yardımcısı James David Vance ve Genel Sekreter Suzie Wiles ile görüştüğü belirtildi. Görüşmelerin amacı, Kiev’in Trump’ın ekibiyle ilişkilerini geliştirmek olarak açıklandı. Ancak, WSJ’ye göre, Trump’ın ekibi, Ukrayna’nın NATO’ya katılma talebine büyük bir ilgi göstermedi. Buna karşın Kellogg, ABD’nin askeri yardımlarının hızlandırılmasını destekledi ve bunun Rusya üzerinde bir pazarlık avantajı yaratacağını belirtti.
- Bloomberg’in haberine göre, NATO ülkeleri, Ukrayna’ya destek stratejisini zafer hedefinden, Rusya’nın ilerlemesine karşı koyma veya bir ateşkes müzakeresi yapabilmesi için en iyi durumu sağlama hedefine kaydırdı. Ajans, NATO’nun şu anda Ukrayna’ya daha fazla silah tedarik etme çabalarını ikiye katladığını ve Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin “kademeli olarak mevzi kaybettiğini” belirtti. Bu durum, çatışmanın donması ve Rusya’nın kontrol ettiği bölgelerin kaybedilmesi riskini artırıyor.
Kaynaklar, NATO dışişleri bakanlarının artan silah tedarikine odaklandığını, ancak aynı zamanda çatışmanın sona erdirilmesi için farklı senaryoları değerlendirdiğini belirtti. Görüşmelerde, Ukrayna’yı koruyacak ancak Rusya’yı provoke etmeyecek güvenlik garantilerinin ele alındığı ifade edildi.
- Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Gürcistan yönetimine karşı yaptırımları içeren bir kararnameyi yürürlüğe koyduğunu açıkladı. Zelenskiy, Telegram kanalından yaptığı video açıklamasında, yaptırımların, Gürcistan’daki muhalefet protestolarının bastırılması nedeniyle uygulandığını belirtti. Yaptırım uygulanan kişiler arasında Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze ve iktidar partisi “Gürcü Rüyası” lideri Bidzina İvanişvili yer alıyor.
Zelenskiy, “Bu, şu anda Gürcistan’ı Putin’e teslim eden hükümetin bir kısmına karşı bir yaptırımdır… Bu bölgedeki hiç kimseyi kaybetmemeliyiz: ne Gürcistan’ı, ne Moldova’yı, ne de Ukrayna’yı. Hep birlikte Moskova’ya karşı savunma yapmamız gerekiyor,” dedi. (aktaran RBC)
- ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump tarafından Savunma Bakanlığı için aday gösterilen Fox News sunucusu ve savaş gazisi Pete Hegseth, Senato tarafından onaylanması durumunda alkolü bırakma sözü verdi. Cumhuriyetçi Senatör Roger Wicker, Hegseth ile yaptığı görüşme sonrası The Hill’e verdiği demeçte, bu açıklamayı doğruladı. Hegseth’in bu vaadi, siyasi çevrelerde dikkat çekti.
- Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky’nin ofisi başkanı Andriy Ermak, dün Washington’da ABD’nin yeni başkanı seçilen Donald Trump‘ın temsilcileriyle kritik bir toplantı gerçekleştirdi. Görüşmede, Trump’ın ulusal güvenlik danışmanı Mike Waltz ve Ukrayna özel elçisi Keith Kellogg hazır bulundu. Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrey Sibiga, bu müzakerelerin, ABD’nin yeni yönetimiyle etkili bir diyalog kurmanın önemli bir adımı olduğunu belirtti. Ziyaret, Ukrayna'nın Trump ile işbirliğini güçlendirme çabalarının bir parçası olarak değerlendiriliyor.
- Belgorod bölgesinde gece saatlerinde üç yerleşim birimi insansız hava araçları (İHA) ile saldırıya uğradı, bazı araçlar jasar gördü ve yangın çıktı. Bryansk bölgesinde ise hava savunma sistemleri dokuz İHA'yı düşürdü. Olaylarda can kaybı ya da yaralanma olmadığı bildirildi.
- Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) Dışişleri Bakanları Konseyi toplantısına katılmak üzere Malta'ya gitti. Toplantı kapsamında Lavrov'un çeşitli ikili görüşmeler gerçekleştireceği açıklandı.
- Brüksel'deki NATO zirvesinde, Ukrayna'nın ittifaka olası üyeliği tartışmaları, liderler arasında net bir uzlaşma sağlanamadan sona erdi. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Ukrayna'nın üyeliğe doğru "geri dönülemez" bir yolda olduğunu belirtse de, sürecin detaylarına ilişkin açıklamalardan kaçındı. Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto ise Ukrayna’nın NATO’ya kabul edilmesinin "Üçüncü Dünya Savaşı'nı başlatabileceği" uyarısında bulundu. Szijjarto, savaş halindeki bir ülkenin ittifaka davet edilmesinin Avrupa güvenliği için büyük bir risk oluşturduğunu ve NATO’yu doğrudan Rusya ile çatışmaya çekebileceğini savundu.
- Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı son telefon görüşmesine yönelik eleştirilere cevap vererek, bu tür bir diyaloğu reddetmenin Almanya ve Avrupa Birliği’nin (AB) siyasi zayıflığını göstereceğini ifade etti. Federal Meclis’te konuşan Scholz, diplomatik çabaların önemine vurgu yaparak, “Bu tür görüşmelerin başkaları tarafından yapılmasını beklemek ve sadece dışarıdan yorum yapmak, inanılmaz bir siyasi zayıflık işareti olurdu,” dedi. Scholz, Putin ile yaptığı görüşmenin, Ukrayna krizine dair görüş ayrılıklarını ortaya koyduğunu da belirtti.
- ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, G7 ülkelerinin dondurulan Rus varlıklarından Ukrayna’ya 50 milyar dolar aktarılması yönündeki çalışmaların tamamlanmak üzere olduğunu açıkladı. Brüksel’de düzenlediği basın toplantısında Blinken, bu fonların kısa süre içinde Ukrayna’ya sağlanmaya başlanacağını belirtti. G7 maliye bakanlıkları, bu kredinin ana kısmı ve faiz ödemelerinin dondurulan Rus varlıklarından elde edilen gelirlerle finanse edileceğini ve ödemelerin 2027 yılı sonuna kadar tamamlanacağını duyurmuştu.
- Rusya ile Çin arasında uzanan “Sibirya’nın Gücü” doğalgaz boru hattının Çin topraklarındaki son bölümü tamamlanarak faaliyete geçti. Heihe’den Şanghay’a kadar uzanan doğu güzergahı, planlanandan yedi ay önce bitirilerek 10 yıllık inşaat sürecinin ardından hizmete alındı. Çin Ulusal Petrol Şirketi (CNPC), bu hattın Çin’in hızla artan doğalgaz talebini karşılamada önemli bir rol oynayacağını belirtirken, 2025 yılına kadar Rusya’dan bu hat üzerinden yıllık 38 milyar metreküp doğalgaz tedariki hedefleniyor. Bu proje, tarihte bir tedarikçiyle yapılan en büyük gaz anlaşması olarak dikkat çekiyor.
- ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Gürcistan'daki protestolar nedeniyle bu ülkenin yetkililerine yönelik ek yaptırımların gündemde olduğunu açıkladı.
- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, SSJ-100, MS-21 ve Tu-214 uçakları için planlanan motor üretimini 2026 yılına kadar 192'den 128'e düşürdü. Bu karar, 2030 yılına kadar sürecek havacılık geliştirme programında değişikliğe işaret ediyor.
- Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) ile ilişkilerin geri dönülmez bir noktaya ulaştığını açıkladı. Parlamento oturumunda konuşan Paşinyan, Moskova ile KGAÖ'nun sorumluluk alanlarına dair algı farklılıklarının bu durumu tetiklediğini belirtti. “KGAÖ faaliyetlerine katılımımızı dondurduğumuzu söyledik. Bu da artık hiçbir belgenin müzakeresine katılmadığımız anlamına geliyor. Özünde, kendimizi KGAÖ’nun dışında görüyoruz,” ifadelerini kullanan Paşinyan, Ermenistan’ın örgütle ilişkilerinde dönüşü olmayan bir süreçte olduğunu vurguladı.
- Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, 2025 yılı bütçe planlamasında dolar-ruble kurunun daha güçlü bir ruble öngördüğünü belirterek, 2025 için doların 96,5 ruble, 2026 için ise 100 ruble seviyelerinde bir ortalama kur hedeflediklerini açıkladı. VTB Yatırım Forumu’ndaki konuşmasında, piyasa dalgalanmalarına rağmen uzun vadede doların değer kaybedeceği yönündeki umutlarını ifade eden Siluanov, “Oranın tahmin ettiğimiz seviyelere döneceğini umuyoruz,” dedi. Ayrıca, bütçenin uluslararası yaptırımlar ve dış faktörlerden ciddi şekilde etkilendiğini vurgulayan Siluanov, enflasyonun kontrolü için Rusya Merkez Bankası ile iş birliği içinde olduklarını belirtti.
- Bitcoin’in değeri ilk kez 100 bin doları geçerek tarihi bir rekor kırdı.
- Çeçenistan lideri Ramzan Kadirov, Çeçen genci Muslim (Roman) Murdiyev'in ev hapsinde tutulması nedeniyle Rusya Soruşturma Komitesi Başkanı Aleksandr Bastrikin ve İçişleri Bakanı Vladimir Kolokoltsev’i sert bir şekilde eleştirdi. Kadirov, 14 yaşındaki Murdiyev'in Moskova'daki Hodynskoye Pole Parkı'nda çıkan bir kavga nedeniyle "kamu düzenini kaba şekilde ihlal ve vatandaşlara şiddet uygulama" suçlamasıyla yargılandığını, ancak bu süreçteki tutumlarıyla yetkililerin "yerlerini hak etmediğini" savundu. Murdiyev'in davasının 18 Aralık'ta görüleceğini belirten Kadirov, genç sanığın yakında serbest bırakılacağına inandığını ve bu konuda "kişisel olarak müdahil olduğunu" ifade etti. Ayrıca Kadırov, İçişleri Bakanlığı'na, göçmenlere yönelik polis yaklaşımı nedeniyle de eleştiriler yöneltti.
ÖNCEKİ GELİŞMELER: TÜM ARŞİV HABERLERİ İÇİN TIKLAYIN
Реклама