BRICS ortak parası neden zor?
BRICS ülkelerinin kendi ortak para birimini oluşturma fikri, son Kazan zirvesinde yeniden gündeme gelse de bu projenin gerçekleşmesinin uzun yıllar alacağı düşünülüyor. Profil dergisinin analizine göre, bu fikrin uygulanabilirliği konusunda ciddi engeller bulunuyor. Analizde, "ortak bir para birimi oluşturmanın yalnızca teoride mümkün olduğu, ancak pratikte birçok zorlukla karşılaşıldığı" belirtiliyor. Analizde "Özellikle ekonomik ve siyasi altyapının yetersizliği, BRICS ülkelerinin böyle bir para birimini hayata geçirmesini zorlaştırıyor" deniliyor.
Yazıya göre ortak para birimi oluşturma süreci Avrupa’da bile 50 yıl sürdü. Euronun ortaya çıkışı için Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun uzun yıllar süren hazırlıklar yaptığı, ekonomik göstergelerin uyumlaştırıldığı bir dönemin gerektiği hatırlatılıyor. Yazının devamında, "BRICS için bu tür bir süreç çok daha karmaşık olacaktır; çünkü üyeler farklı kıtalarda yer almakta ve ekonomik sistemleri birbirinden çok farklı özellikler göstermektedir. Örneğin, Çin, Hindistan ve Brezilya gibi büyük ekonomilerin birbirinden farklı büyüme hedefleri ve dış ticaret politikaları var. Bu nedenle, "bu kadar farklı ekonomik yapıları bir araya getirmek onlarca yıl alabilir" ifadeleri kullanılıyor.
BRICS ülkeleri arasında bir ortak para birimi yaratmanın siyasi olarak da zorlu olduğu vurgulanıyor. Avrupa’da euro için Avrupa Merkez Bankası’na verilen yetkilerin, BRICS ülkelerinde bir benzerine verilmesinin çok zor olacağı belirtiliyor. Örneğin, Hindistan veya Çin'in ekonomik egemenliklerinden vazgeçerek bir diğer ülkeye bağlı bir para birimine geçmelerinin pek mümkün olmadığı ifade ediliyor. Ekonomist Alexander Shirov, “Bu ülkelerin ekonomik bağımsızlıklarını kısıtlamak istemeyecekleri kesin” diyerek ortak para birimi girişiminin önündeki siyasi engelleri gözler önüne seriyor.
Ayrıca BRICS ülkeleri, ticaretlerinin büyük bölümünü ABD doları ve euro kullanan bölgelerle yapıyor. Analize göre, Çin'in en büyük ticaret ortakları ASEAN, Avrupa Birliği ve ABD olurken, Rusya ve Hindistan’ın ticaretinde de yine Batılı ülkeler önemli rol oynuyor. Dolayısıyla, BRICS ülkelerinin dolardan tamamen bağımsız hale gelmeleri zor görünüyor. Analizde, bu durumun "bir ortak para birimine geçişi ciddi şekilde engelleyebileceği" belirtiliyor.
Son olarak, BRICS'in ortak bir para biriminden önce bir ödeme sistemi kurma fikri daha olası bir adım olarak görülüyor. BRICS Bridge adı verilen bu sistemin, uluslararası finansal mesajların güvenli bir şekilde iletilmesini sağlayacak bir altyapı olması planlanıyor. Ancak bu sistemin ne kadar gerekli olduğu konusunda bile BRICS içinde tam bir görüş birliği olmadığı vurgulanıyor.
13.11.2024
Реклама