En büyük risk: "Ruble ve petrol gelirinin eş zamanlı düşmesi"
ABD’nin ve AB’nin Rusya’ya yönelik gündemdeki olası, yeni yaptırım paketleri, özellikle petrol fiyat tavanı ve yüksek ithalat vergileri gibi adımlarla Moskova’nın bütçe gelirlerinde ciddi kayıplara yol açabilir. RBC'ya göre Donald Trump’ın 50 gün içinde bir çözüm bulunmazsa Rusya’ya karşı %100 oranında ek gümrük vergileri uygulayacağı tehdidi, piyasada ruble üzerinde baskı yarattı. Uzmanlara göre, ihracat gelirleri daha da düşebilir ve aynı zamanda ruble yılın ikinci yarısında dolar karşısında 90-100 bandına kadar gerileyebilir. Bu durum, zaten artan bütçe açığına yeni bir yük bindirecek.
Uzmanlar özellikle Avrupa Birliği’nin 18. yaptırım paketiyle, Rus petrolüne uygulanan tavan fiyatın 10-15 dolar daha aşağı çekilmesini bekliyor. Freedom Finance Global’den Vladimir Çernov, petrol tavan fiyatının 45-47 dolara indirilmesi halinde Rusya’nın yıllık petrol ve gaz gelirlerinin 1,5 trilyon ruble azalabileceğine dikkat çekti. Üstelik bütçe zaten dış ticaret gelirlerinde düşüş ve artan harcamalar nedeniyle baskı altında. Bu durumda hükümetin iç piyasadan daha fazla borçlanmaya yönelmesi kaçınılmaz görünüyor.
Rublenin değer kaybı ve olası bütçe kayıpları, Moskova Borsası’nda bazı sektörleri de etkilemeye başladı. Enerji şirketleri, yeni yaptırım riskine karşı yatırımcılardan indirim talebi gelebileceği endişesi taşırken, metalurji ve madencilik gibi ihracat ağırlıklı sektörlerde de dalgalanma bekleniyor. Ancak analistlere göre iç pazar odaklı bankacılık, telekom ve IT hisseleri nispeten daha dirençli kalabilir. Piyasa oyuncuları Trump’ın açıklamalarını bir yandan ciddiye alırken bir yandan da yeni gümrük vergilerinin hemen devreye girmeyeceğini ve pazarlık sürecinin uzayabileceğini öngörüyor.
Öte yandan, yeni yaptırımların küresel petrol piyasasına etkisi de tartışılıyor. Rus petrolüne talep azalırsa bu durum küresel arzda daralma yaratabilir ve fiyatları yükseltebilir. Ancak bazı analistler, Çin ve Hindistan gibi Asya ülkelerinin bu açığı kapatabileceğini, Rusya’nın da alternatif ticaret kanallarıyla yaptırımları aşmaya çalışacağını belirtiyor. Yine de Moskova’nın bütçe dengesi için en büyük risk, rubledeki değer kaybı ve petrol gelirlerindeki düşüşün aynı anda gerçekleşmesi olacak
16.7.2025
Реклама