Sefer iptalleri 2 günde 500 milyon dolar zarara neden oldu
Rusya'da "uçuş kaosu" atlatılmaya başlanırken, 5–6 Temmuz tarihlerinde Ukrayna tarafından düzenlenen geniş çaplı İHA saldırıları, Rus sivil havacılığında ciddi bir zarara yol açtı. Rusya'nın 10'dan fazla şehrinde uçuşlar durma noktasına gelirken, Kommersant gazetesi yalnızca havayolu şirketlerinin doğrudan zararını en az 40 milyar ruble (yaklaşık 508 milyon dolar) olarak hesapladı. Bu tahmin, yolcuların uğradığı zararlar, yer hizmetleri, lojistik ve devlet kurumlarının maruz kaldığı ek maliyetler gibi dolaylı kayıpları kapsamıyor.
Habere göre yalnızca Şeremetyevo, Pulkovo ve Strigino havalimanlarında ilk 24 saatte iptal edilen ve geciken yüzlerce sefer, havayolu şirketlerine 3,9 ila 5,9 milyar ruble (yaklaşık 44–66 milyon dolar) doğrudan zarara yol açtı. Bir Boeing 737-800 tipi uçağın tek sefer iptali, destinasyona göre 15 ila 23 milyon rubleye mal olurken, yedek havalimanına iniş yapan uçak başına ortalama 1,5–2 milyon ruble ek maliyet oluştu. Gecikmelerin her biri de yaklaşık 1,5 milyon rubleye mâl oluyor.
Tüm ülke çapındaki iptaller, yedek havalimanlarına yönlendirmeler, yolcu iadeleri, havalimanı hizmet bedelleri ve personel maliyetleriyle birlikte toplam zarar, ilk iki gün için yaklaşık 20 milyar rubleye (yaklaşık 225 milyon dolar) ulaşmış durumda. Uzmanlara göre bu hesaplamalar yalnızca doğrudan zararları kapsıyor. Bağlantılı uçuşlara yetişemeyen yolcular, taksi hizmetleri ve turizm sektörü gibi yan alanlardaki kayıplar da eklendiğinde toplam zarar 40 milyar rubleyi (yaklaşık 450 milyon dolar) bulabiliyor. Yetkililer, tekrar eden bu tür krizler için ortak bir acil durum protokolü oluşturulması çağrısında bulunuyor.
Yaşanan kaos, sadece havayolu şirketlerini değil, yolcuları ve tur operatörlerini de derinden etkiledi. Yolcular, temsilci bulamama, bilgilendirme eksikliği ve kuponlara erişememe gibi sorunlar yaşarken, bazı otellerde yer kalmadığı için konaklama yükünü tur operatörleri üstlendi. Rus Turizm Endüstrisi Birliği’ne göre tur şirketlerinin zararı onlarca milyon rubleyi bulabilir. Üstelik gecikmelerin etkisi yalnızca birkaç günle sınırlı kalmayıp sonraki günlere de yansıdı.
Uzmanlar, krizlere karşı daha hazırlıklı olunması için havacılık kurallarının (FAP-82) gözden geçirilmesini öneriyor. Yolcu haklarının daha net tanımlanması, otel yerleştirme sorumluluğunun havalimanlarına devredilmesi ve kriz anlarında merkezi koordinasyon sağlanması gerektiği görüşü hakim. Otomatik bilet iade mekanizmalarının geliştirilmesi de öneriler arasında. Küçük havayolu şirketleri için vergi indirimi veya dolaylı devlet desteği gibi çözümler de gündeme getiriliyor.
Ulaştırma Bakanlığı, Rosaviatsiya ve büyük havalimanları şu ana kadar gelişmelere dair ek bir açıklama yapmadı. Ancak yolcu dernekleri ve sektör temsilcileri, havacılık sisteminde yapısal önlemlerin ertelenmemesi gerektiği görüşünde birleşiyor. Mayıs ayında yaşanan benzer krizlerden sonra gerekli derslerin tam çıkarılamadığı düşüncesi mevcut.
Öte yandan Moskova Borsası'nda işlem gören Rus havayolu şirketlerinin hisseleri, havaalanlarında yaşanan toplu uçuş iptalleri ve gecikmelerin ardından yüzde 2’den fazla değer kaybetti.
8.7.2025
Реклама