10 soruda İstanbul zirvesi: Ne beklendi, ne elde edildi?
16 Mayıs Cuma günü İstanbul'da gerçekleşen Rusya-Ukrayna barış görüşmeleri, üç yıl aradan sonra taraflar arasında yapılan ilk doğrudan temas olarak kayda geçti. Görüşmeler ateşkes ya da barış yolunda umulan somut bir adımı ya da hızlı ilerlemeyi sağlayamasa da, "müzakerelere devam" kararı ve önemli bir esir değişimi anlaşmasıyla sonuçlandı. İşte İstanbul müzakerelerine dair 10 soruda öne çıkan başlıklar:
1. Görüşmelerin amacı neydi?
Çatışmaları sona erdirmek ve barış anlaşmasının yolunu açmak için ABD'nin baskısıyla yeniden masaya oturuldu. Ukrayna, 30 günlük koşulsuz bir ateşkes önererek savaşın sona erdirilmesini hedefledi. Rusya ise, Ukrayna'nın ilhak edip topraklarına kattığı 4 bölgesinin tamamından Ukrayna'nın askerlerini çekmesi talebini barış anlaşmasının şartı olarak ön plana çıkardı.
2. Kimler katıldı?
Görüşmelere Ukrayna Savunma Bakanı Rustem Umerov ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yardımcısı Vladimir Medinski başkanlık etti. Ne Putin ne de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy toplantıya katıldı.
3. Görüşmeler ne kadar sürdü?
Toplantı, İstanbul'daki Dolmabahçe Sarayı'nda yaklaşık 90 dakika sürdü.
4. Hangi konularda anlaşma sağlandı?
Taraflar, 1000'er savaş esirinin karşılıklı olarak serbest bırakılması konusunda anlaştı. Bu, savaşın başlangıcından bu yana en büyük esir değişimi olacak.
5. Ateşkes konusunda ilerleme oldu mu?
Hayır. Ukrayna'nın önerdiği 30 günlük ateşkes teklifi, Rusya tarafından yine kabul edimedi. Moskova, böyle bir ateşkesin Ukrayna'nın silahlanma için zaman kazanmasından başka sonucu olmayacağını savunuyor ve askeri operasyn devam ederken müzakerelere de devam edeceğini söyüyor.
6. Liderler düzeyinde bir zirve olacak mı?
Ukrayna, Zelenskiy ile Putin arasında doğrudan bir görüşme önerdi. Ancak Rusya, bu teklifi sadece "not ettiklerini" belirtti. Genel beklenti, böyle bir zirvenin ancak Trump'ın katılımıyla olabileceği yolunda. Trump bu yönde ilerlemek için yakın zamanda önce Putin ile görüşme hazırlığında.
7. Uluslararası tepkiler nasıldı?
İngiltere, Fransa, Almanya ve Polonya liderleri, Rusya'nın taleplerini "kabul edilemez" olarak nitelendirdi ve Rusya'nın ateşkesi kabul etmemesi durumunda yeni yaptırımların onaylanacağı tehdidini yineledi. ABD Başkanı Donald Trump hala diplomasiden yana umutlu oduğnu tekrarladı, Putin ile doğrudan görüşme isteğini dile getirdi.
8. Türkiye'nin rolü neydi?
Türkiye, görüşmelere ev sahipliği yaparak arabuluculuk rolünü üstlendi. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, tarafların yazılı ateşkes önerilerini paylaşma ve yeniden görüşme konusunda prensipte anlaştıklarını belirtti.
9. Görüşmelerin önemi neydi?
Bu toplantı, 2022'den bu yana taraflar arasında İstanbul'da yapılan ilk doğrudan görüşme oldu. Her ne kadar büyük bir ilerleme sağlanmasa da, esir değişimi gibi somut adımlar atıldı ve "doğrudan temas" sağlanmış oldu. Uluslararası toplum, müzakerelerin devamını ve çözümün masada sağlanmasını umuyor.
10. Gelecekte ne bekleniyor?
Taraflar, ateşkes koşullarını yazılı olarak sunma ve gelecekte yeniden görüşme konusunda prensipte anlaştı. Ancak, liderler düzeyinde bir zirve veya kalıcı bir ateşkes için somut bir tarih belirlenmedi.
17.5.2025
Реклама