Ukrayna hattı iptal, Rusya'yı zorlu 'gaz sezonu' bekliyor
2024 yılı, Rus gaz sektörü için zorlu geçti, ancak 2025’in daha da karmaşık bir tablo sunması bekleniyor. Ukrayna üzerinden Avrupa’ya yapılan doğalgaz transitinin sona ermesi, bu hattaki ihracatın yarıya inmesi anlamına geliyor. Bunun yanı sıra, Rusya’nın sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) projelerine yönelik yaptırımlar artarken, Avrupa da Rus LNG’sini ABD ve Katar’dan gelen tedarikle değiştirmeye hazırlanıyor. Profile dergisinde Vladislav Grinkeviç’in analizine göre, bu koşullarda Rusya’nın gaz sektöründe çözüm üretmek için büyük bir çaba sarf etmesi gerekecek.
Yazı özetle şöyle:
"2019-2024 yılları arasında geçerli olan Ukrayna doğalgaz transit anlaşmasının Ocak 2025’te sona ermesiyle Rusya’nın bu güzergâhtaki ihracatı duracak. Gazprom, Slovakya, Avusturya ve Moldova gibi ülkelere yaptığı yıllık 13-15 milyar metreküp doğalgaz sevkiyatını artık bu hat üzerinden gerçekleştiremeyecek. Alternatif olarak, Balkan Akımı’nın kapasitesini artırarak bu ülkelerin taleplerini karşılamak mümkün; ancak bu çözüm sınırlı. Özellikle İtalya gibi büyük tüketiciler, kaybedilen hacmi LNG ithalatıyla dengelemek zorunda kalacak. Moldova’nın durumu ise belirsizliğini koruyor.
Rusya, boru hattıyla taşınamayan gaz ihracatını LNG üretimiyle telafi etmeyi hedefliyordu. Ancak ABD'nin uyguladığı yaptırımlar, bu planları sekteye uğrattı. "Arktik LNG-2" projesinin ürünleri çoğunlukla yüzer depolarda birikiyor ve bu, ihracatı sınırlıyor. Öte yandan, Katar ve ABD’nin LNG üretimlerini artırması, Avrupa pazarında Rusya’ya olan talebin daha da azalmasına neden olacak. 2025-2026 yıllarında Avrupa’daki Rus LNG varlığı ciddi şekilde azalabilir.
Rus LNG’sinin Asya’ya sevkiyatı için tanker filosuna ihtiyaç var; ancak mevcut durumda Rusya’nın yeterli sayıda LNG tankeri bulunmuyor. Güney Kore gibi ülkelerde sipariş edilen gemiler, yaptırımlar nedeniyle teslim edilemiyor. Rusya’nın kendi gemilerini inşa etmeye başlaması ise zaman alacak. İlk gemilerin 2025’te teslim edilmesi bekleniyor; ancak "Arktik LNG-2" gibi projelerin tam kapasite çalışabilmesi için en az 10 tankere ihtiyaç var. Bu eksiklik, Rusya’nın LNG ihracatını sınırlayan önemli bir faktör.
Rusya, Avrupa’nın yerine Asya ülkelerine yönelmek istiyor. Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Vietnam gibi ülkeler, Rus LNG’sine ilgi gösterebilir; ancak bu ülkelerin ödeme kapasiteleri düşük ve Rusya, bu pazarlarda fiyat indirimleri yapmak zorunda kalabilir. Avrupa ise uzun vadeli LNG anlaşmaları kapsamında hâlâ Rus gazı satın alıyor; ancak ABD ve Katar’ın teklifleri, bu bağımlılığı giderek azaltacak. Önümüzdeki birkaç yıl, Rus gaz sektörünün yeni stratejiler geliştirmek zorunda olduğu bir dönem olacak."
18.11.2024
Реклама