FT: "Türkiye, Rusya'ya ABD elektroniği tedarikini engelledi"
İngiliz Financial Times gazetesi, Türkiye'nin, ABD'den gelen "Sonuçlarına katlanırsınız" uyarısının ardından, ABD askeri bağlantılı donanımlarının Rusya'ya ihracatını sessizce durdurduğunu
iddia etti.
Konuyla ilgili doğrudan bilgisi olan üç kaynak gazeteye, Türk yetkililerin son haftalarda ülkenin elektronik gümrük sisteminde değişiklikler yaptığını söyledi. Öte yandan dün ABD Hazine Bakanı Janet Yellen. önümüzdeki hafta Rusya'ya yönelik yaptırımları daha da sıkılaştıracaklarını duyurdu. Yellen, "yeni yaptırımların Kremlin'in savaş makinesine destek sağlayanları hedef alacağını ve özellikle Rusya'ya kritik askeri bileşenler sağlayan üçüncü ülkelerdeki aracılara yönelik olacağını" belirtti. Yellen, son aylarda ABD Hazine Bakanlığı'nın yaptırımları önemli ölçüde sıkılaştırdığını ve üçüncü ülkelerdeki finansal kuruluşlara karşı da kısıtlamalar getirdiğini ekledi. ABD'nin yaklaşımının, Rusya'ya Ukrayna'daki askeri faaliyetleri için gerekli malzemeleri temin etmeye yardımcı olan kişi ve kurumları tespit etmeye odaklandığını vurguladı.
Son haftalarda Ankara, gümrük sistemini Washington ve müttefiklerinin Moskova'nın Ukrayna'daki savaş çabaları için kritik gördüğü dört düzine ABD menşeli mal kategorisinin ihracatını engelleyecek şekilde ayarladı. Haberde "Bu adım, Türkiye'nin çatışmaların başlarında üstlendiği Batı yaptırımlarına karşı bir can simidi olma rolünden geri adım attığının en son göstergesi olarak görülüyor" denildi.
FT'ye konuşan iki kaynak, AB'den benzer malların tedarikinin daha önce engellendiğini söyledi. Kaynaklardan biri, kısıtlamaların "siyasi açıdan hassas" bir konu olması nedeniyle kamuya açıklanmadığını söyledi.
Habere göre Biden yönetimi Rusya'ya benzer savunma sanayi elektroniği ürünlerinin Türkiye üzerinden tedarikinin durdurulması için ciddi çaba sarf etti. Ağustos ayında, ileri Amerikan teknolojisinin ABD'li rakiplerin eline geçmesini engellemeye çalışan ABD Ticaret Bakan Yardımcısı Matthew Axelrod, Ankara ve İstanbul'da Türk yetkililer ve üst düzey yöneticilerle bir araya geldi. Axelrod, Türk temsilcilerini, bu tür ürünlerin Rusya'ya tedarikinin engellenmemesi durumunda hoş olmayan "sonuçlara" karşı uyardı.
Axelrod, FT'nin soruşturmasına yanıt olarak, "Türk hükümetinin kaygılarımızı duyduğuna ve anladığına inanıyoruz" dedi.
FT'ye göre Türkiye'den Rusya'ya bu tür malların ihracatı askeri operasynun başlamasından sonra önemli ölçüde artmıştı. 2022 yılının Aralık ayında bu ihracat 38 milyon dolara kadar çıkmıştı. Ancak en güncel verilere göre, bu rakam Ağustos 2023'te 4,1 milyon dolara geriledi.
Doğrudan ticaretteki bu düşüş, savunma sanayinde kullanılan bazı malların Türkiye'den Kazakistan ve Azerbaycan gibi aracılara gönderilip daha sonra Rusya'ya ulaşmasıyla da açıklanıyor. Gazeteye göre Türkiye'nin yeni ticaret kısıtlamaları, bu ülkelerle olan ihracatı etkilemiyor, ancak bu kısıtlamalar Türkiye'nin Batı ile ilişkilerini dengelemeye çalıştığını gösteriyor.
FT'nin haberinde bu malların en büyük tedarikçisi ise Çin gösteriliyor. Çin, Temmuz 2024'te Rusya'ya 377 milyon dolarlık kritik malzeme ihraç etti. Aynı zamanda, Hindistan'ın Rusya'ya olan ihracatı da neredeyse tamamen bilgisayar ve yapay zeka merkezlerine yönelik yüksek teknolojili sunucular gibi bilişim ekipmanları üzerinden gerçekleşerek aylık 100 milyon dolara yaklaştı.
22.10.2024
Реклама