Rusya'nın eski Maliye Bakanı'ndan 'savaş ve barış' bilançosu
Eski Rusya Maliye Bakanı ve ünlü ekonomist Mihail Zadorov, RBC için kaleme aldığı makalede, Rusya ve Ukrayna için barışın ekonomik ve toplumsal etkilerini değerlendirdi. Barış müzakerelerinin hız kazandığını vurgulayan Zadorov, her iki tarafın da savaşa devam etmenin maliyetini giderek daha ağır hissettiğini belirtiyor. Zadorov, hem Rusya hem de Ukrayna'da toplumun büyük bölümünün barışa hazır olduğunu gösteren kamuoyu yoklamalarına dikkat çekiyor.
Zadorov’a göre, Rusya için barışın en büyük kazancı, insan kaynağındaki kayıpların durdurulması olacak. "2022-2024 yılları arasında Rusya'nın işgücü piyasasında en az 2 milyonluk bir azalma yaşandı. Askeri operasyon nedeniyle 1,1 milyon kişi orduya katıldı, 550 bin kişi savunma sanayisine geçti ve 500-600 bin genç yurtdışına göç etti," diyerek, durumun demografik ve ekonomik etkilerine dikkat çekiyor. Barışın sağlanması durumunda ise iş gücü piyasasının tekrar dengelenebileceğini, savunma sanayisindeki iş gücünün sivil sektörlere kaydırılabileceğini belirtiyor.
Makalesinde Zadorov, operasyonların maliyetinin Rusya'nın bütçesi üzerindeki baskıyı artırdığına dikkat çekiyor. Ünlü ekonomist "2022-2025 yılları arasında bütçeye yapılan harcama teşvikleri yıllık ortalama %2,5-3 GSYİH’ya ulaştı ve bu süreçte Ulusal Refah Fonu’ndaki likit varlıklar 7,4% GSYİH’den %2’nin altına düştü," diyerek, çatımalar nedeniyle bütçedeki dengenin bozulduğunu belirtiyor. Zadorov, "Çatışmalar biterse, bütçenin dengelenmesi, enflasyonla mücadelede kritik bir adım olacak ve faiz oranlarının düşmesiyle özel sektör yatırımları teşvik edilecektir," diyor.
Zadorov, Ukrayna’nın da barışa ulaşmasının temel ekonomik ve demografik kazançlar sağlayacağını ifade ediyor. "2022 yılında Ukrayna ekonomisi %30 küçüldü, 2023’te %5,3, 2024’te ise %4’lük bir toparlanma sağlandı. Ancak halen 9 milyon Ukraynalı yurtdışında ve %70’i geri dönmek istemiyor," diyerek, savaştan kaçan nüfusun ülkeye geri döndürülmesinin hayati önem taşıdığını belirtiyor.
Avrupa Birliği için de Ukrayna’daki çatışmaların sona ermesinin büyük bir mali rahatlama anlamına geleceğini belirten Zadorov, "Avrupa, Ukrayna’ya üç yılda 120 milyar euro destek sağladı, ancak Fransa, İtalya ve diğer ülkelerde yüksek bütçe açıkları, bu yükü daha fazla taşımayı zorlaştırıyor," diyerek Avrupa'nın Ukrayna’ya verdiği mali desteğin uzun vadede sürdürülebilir olmadığını ifade ediyor. Ayrıca, barış sürecinin başlamasıyla Avrupa’nın savunma harcamalarını daha kontrollü bir şekilde artırabileceğini ve önceliklerini iç politikalarına kaydırabileceğini belirtiyor.
Zadorov’a göre, hem Rusya hem de Ukrayna için barış, sadece askeri çatışmaların sona ermesi değil, ekonomik ve toplumsal toparlanma sürecinin başlaması anlamına geliyor. Ancak, barışın uzun vadeli ekonomik faydalar sağlaması için diplomatik sürecin dikkatlice yönetilmesi gerektiğini de ekliyor.
17.2.2025
Реклама