Rusya gayrimenkul piyasası: Felaket senaryoları ne oldu?
2024 yılı, Rusya’nın gayrimenkul sektörü için oldukça karamsar tahminlerle başlamıştı. Uzmanlar, hükümet destekli ipotek programının sona ermesiyle birlikte konut fiyatlarının ve talebin yüzde 40 oranında düşeceğini öngörüyordu. Bunun yanı sıra, projelerin durdurulması ve yüksek oranlı ipotek ödememe vakalarının artacağı tahmin ediliyordu. Ancak Forbes’un Rusça edisyonunun değerlendirmesine göre, bu senaryoların hiçbiri tam anlamıyla gerçekleşmedi.
Gayrimenkul sektöründe beklenen çöküş yerine, konut satışlarında daha ılımlı bir düşüş yaşandı. İlk tahminlere göre, yeni inşaatlardaki satışların yüzde 35-40 oranında azalması beklenirken, 2024 yılı sonunda bu düşüş yüzde 22 seviyesinde gerçekleşti. Bu durum, özellikle yüksek maliyetli projelerin ertelenmesine rağmen, sektörün tamamen durgunluğa girmediğini gösteriyor. Ek olarak, nominal fiyatlar 2024 boyunca yüzde 9,2 oranında arttı: Bu artış oranı, yıllık enflasyon seviyelerine paralel bir eğilim göstermekte.
2024’te sektörü etkileyen en büyük sürprizlerden biri, faiz oranlarındaki hızlı artış oldu. Yılın başında düşüş beklenirken, oranların yüzde 21’e kadar yükselmesi, hem ipotek kredisi talebini azalttı hem de inşaat maliyetlerini artırdı. Bu durum, inşaatçıların yeni projelere başlamasını ertelemesine yol açtı. Piyasada ipotek faiz oranlarının yüzde 28-30 seviyesine çıkmasıyla birlikte, birçok tüketici konut alımını erteledi.
2025 yılına girerken, gayrimenkul sektörüne yönelik yeni felaket senaryoları tartışılıyor. Bazı uzmanlar, bankaların mevduatlara erişimi sınırlandırabileceği veya inşaat firmalarının iflas edebileceği yönündeki endişelerini dile getiriyor. Ancak sektördeki birçok uzman, hükümetin böyle bir çöküşü engellemek için gerekli adımları atacağı düşüncesinde. Örneğin, sorunlu projelerin farklı inşaatçılara devredilmesi gibi önlemler gündeme gelebilir.
Uzmanlar, gayrimenkul piyasasının 2025 yılında da belirsizliklerle dolu olacağını, ancak sektör oyuncularının yeni ekonomik koşullara hızla uyum sağladığını belirtiyor. İnşaatçıların, yüksek maliyetlere rağmen, projelerini sürdürebilmek için daha stratejik yaklaşımlar benimsediği ve piyasanın bu yeni gerçeklere adapte olduğu vurgulanıyor. 2025’te felaket senaryolarının ne kadar gerçekçi olacağı ise zamanla netleşecek.
29.1.2025
Реклама