Rusya'da emlak piyasasını sarsan karar: Dolina etkisi!
Rusya’da aylardır kartopu gibi büyüyen bir sorun sonundas "çığ" oldu, ülke gündemini sarstı ve bize de "perde arkası" ile birlikte konuyu gündeme talşımak kaldı: Ülkenin en ünlü şarkıcılarından, 70 yalşındaki Larisa Dolina’nın dolandırıcıların yönlendirmesiyle sattığı dairesinin mahkeme kararıyla kendisine geri verilmesi, emlak piyasasında büyük bir güvensizlik yarattı. 112 milyon ruble yani yaklaşık 1 milyon 418 bin dolar karşılığında satılan konutun, ödemeyi yapan alıcıya para iadesi olmadan geri alınması “Dolina etkisi” olarak yankı yaratırken, medyaya göre Rusya genelinde benzer taleplerin sayısı yüzde 20 oranında arttı ve ikinci el konut piyasası ciddi şekilde sarsıldı.
Larisa Dolina, 1970’lerden bu yana Rusya’nın en tanınmış caz ve pop vokalistlerinden biri, Devlet Ödülü sahibi ve "ülkenin kültürel simgelerinden" sayılıyor. Kremlin'de sık sık davetlere katılan efsane sanatçı, devletin ğüst kademelerinde de kabül ve saygı görüytor. Bu nedenle yaşanan olay yalnızca hukuki bir süreç değil, toplumun tüm katmanlarında geniş yankı uyandıran bir kültürel şok olarak görüldü. Dolina’nın “güvenlik birimlerinin talimatıyla hareket ettiğini sanarak” satış yaptığı açıklaması, kamuoyunda hem şaşkınlık hem tepki doğurdu.
Dolina’nın iddiasına göre dolandırıcılar onu aylarca ikna ederek hem 112 milyon ruble satış gelirini hem de ek 68 milyon ruble yani toplam 2 milyon 278 bin doları “güvenli hesaplara” aktarmasını sağladı. Gerçek, yeni alıcı Polina Lurye’nin eve gelip mülkiyeti devralmak istemesiyle ortaya çıktı. Soruşturma sonucunda dört kişi tutuklandı ve dolandırıcıların toplam 175 milyon ruble yani 2 milyon 215 bin dolar haksız kazanç elde ettiği belirlendi.
Mahkemenin en çok tartışılan kararı, Dolina’nın imzaladığı satış sözleşmesini “irade bozukluğu altında yapılmış işlem” sayarak daireyi alıcıya para iadesi olmadan geri vermesiydi. Alıcı Lurye’nin ödediği para geri verilmedi, çünkü iadenin dolandırıcılardan talep edilmesine hükmedildi. Bu durum, Rusya’da yıllardır oluşturulmaya çalışılan “dürüst alıcı koruması” ilkesinin fiilen zayıfladığı şeklinde yorumlandı. Vatandaşların tepkisinin temelinde de bu kararın “adil bulunmaması” yatıyor.
Kasım ayı sonunda üst mahkeme ilk kararı onadı, ancak bugün Lurye’nin avukatları dosyayı Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi’ne (Yargıtay) taşıdı. Parlamento içinde de sesler yükselmeye başladı: Bazı milletvekilleri, mevcut kararın emlak piyasasında hukuki kaosa yol açtığını ve Yüksek Mahkeme’nin “daha dengeli bir yaklaşım” belirlemesi gerektiğini savunuyor.
Bu arada uzmanlar ülke genelinde bir “iptal zinciri” yaşandığını bildiriyor. Üç binden fazla alım-satım işlemi, satıcıların “maddi baskı altında imzaladıklarını” öne sürmesiyle yeniden gündeme taşındı. Bazı satıcılar yaşlılık, stres veya psikolojik durum gerekçesiyle sözleşmelerin iptalini isterken, alıcılar kendilerini korumak için artık işlem sırasında ek belgeler, yakınların onayı veya ek noter güvencesi talep ediyor.
Toplumsal tepki yalnızca emlak piyasasıyla sınırlı kalmadı. Sosyal medya son haftalarda Dolina hakkında binlerce parodi, video ve ironiyle doldu. Popüler restoranlar bile kampanyalar düzenleyerek olaya gönderme yaptı. Şarkıcı Slava, satılık dairelerine alıcı bulamadığını söyleyerek “kimse artık ünlülerden konut almak istemiyor” dedi. İnternette, Dolina’nın şarkılarının parodi versiyonları ve “yanlış yönlendirildim, paramı geri verin” temalı memler hızla yayıldı.
Uzmanlar, “Dolina etkisi”nin yalnızca bir sanatçıyla sınırlı olmadığını, emlak ve otomotiv de dahil olmak üzere tüm ikinci el piyasalarında güveni sarsan yapısal bir soruna dönüştüğünü belirtiyor. Yüksek Mahkeme’nin vereceği kararın ise Rusya’daki mülkiyet ilişkileri açısından kritik bir dönüm noktası olacağı ifade ediliyor.
4.12.2025
Реклама