Rusya'nın dijital projeleri neden başarısız?
Rusya'da "yerli ve milli" iddiasıyla hayata geçirilen dijital projeler, sıklıkla yüksek beklentilerle başlasa da hızla başarısızlıkla sonuçlanıyor. Bunun güncel bir örneği, Wikipedia'nın Rus alternatifi olması planlanan "Büyük Rus Ansiklopedisi" (BРЭ) dijital projesi oldu. Başbakan Mişustin'in imzasıyla proje, test aşamasını dahi tamamlayamadan rafa kaldırıldı. Moskviçmag dergisinin aktardığına göre, 300 milyon rubleyi aşan fon, kapanan projenin borçlarını ödemek için kullanıldı. Bu durum, benzer stratejilerle yola çıkan pek çok Rus dijital girişiminin neden ayakta kalamadığı sorusunu yeniden gündeme getirdi.
Dergiye konuşan uzmanlara göre, devlet destekli bu tür projelerin temel zaafı, yanlış strateji tercihinden kaynaklanıyor. Web geliştirme uzmanı Pavel Filipov, söz konusu projelerin izlenme sayısı ve içerik miktarı gibi istatistiki hedeflere odaklandığını, oysa asıl belirleyici faktör olan "kullanıcı memnuniyetini" ikinci plana attığını ifade ediyor. İçerik platformu Pressfeed'in direktörü Valeriya Ferzer ise sorunun kökenini, "projelerin piyasa ihtiyacından değil, 'ithal ikamesi' veya 'milli bir benzerini yapmalıyız' düşüncesinden türemesine" bağlıyor. Ferzer'a göre kullanıcılar, orijinal ve işlevsel platformlar varken, daha az kullanışlı ve yavaş işleyen "devlet YouTube'u"nu tercih etmek için geçerli bir sebep görmüyor.
Kaynakların verimsiz dağıtımı ve yönetim kademesindeki yetkinlik açığı bir diğer kritik mesele. İş analisti Oksana Klinskaya, büyük bütçelerin ürün kalitesine değil, gereğinden fazla şişirilmiş tanıtım kampanyalarına ve yönetim ekibine yakın kişilere kaynak aktarıldığına dikkat çekiyor. Klinskaya, üst düzey yöneticilerin çoğunlukla devlet tarafından atandığını ve dijital pazarın dinamiklerine yabancı olduğunu belirterek, bu durumun rekabetçi bir ürün ortaya konmasını engellediğini vurguluyor.
Rus dijital projeleri, küresel rakipleriyle mücadele edebilmek için yoğun finansman, yetenekli yazılımcılar ve gelişmiş bulut altyapısına ihtiyaç duyuyor. Ancak Batılı şirketlere ait bulut altyapılarına erişimdeki kısıtlamalar, vasıflı bilişim uzmanı açığı ve ekonomik durgunluk nedeniyle devlet şirketlerinin "ana faaliyet dışı" harcamaları kısması gibi ek zorluklarla yüzleşmek zorundalar. Örneğin, Rus video platformları, içerik üreticileri için etkili bir gelir modeli oluşturmakta ve nitelikli içerik çekmekte zorlanıyor.
Tüm bu faktörler, yeterli finansmana sahip pek çok Rus dijital projesinin neden sürdürülebilir olamadığını açıklar nitelikte. Uzmanlara göre çözüm, "onay kutusu" işaretlemekten ziyade, kullanıcının gerçek ihtiyacını karşılayacak, onlara değer katacak ve şeffaf bir iletişim kurabilecek ürünler geliştirmekten geçiyor. Yeterli bütçeye rağmen, kullanıcı odaklı olmayan ve küresel standartlarda bir deneyim sunamayan projelerin kapanması kaçınılmaz.
25.10.2025
Реклама