Yakın plan: Rekor tanımayan altın Rusya'yı nasıl ihya ediyor?
Ons altının fiyatı rekor üstüne rekor kırarak 4 bin 200 doları da aşarken, Rusya bu yükselişten en fazla kazanç sağlayan ülkelerden biri haline geldi. 1980’den bu yana reel olarak en yüksek seviyelerine çıkan altın fiyatları, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin ithalatına yeni tarifeler getirme sinyali vermesiyle hızla tırmandı. Deutsche Bank verilerine göre, merkez bankalarının altın talebi son on yılın iki katına çıkarak küresel rezervlerdeki altın payını yüzde 24’e yükseltti. Aynı dönemde doların payı yüzde 43’e gerileyerek son otuz yılın en düşük seviyesine indi. Analistler, bu tabloyu doların küresel rezervlerdeki hâkimiyetinin yavaş yavaş zayıfladığına dair yapısal bir işaret olarak yorumluyor.
RBC'nın araştırmasına göre Rusya Merkez Bankası, son yıllarda yaptırımlar nedeniyle dolar ve eurodan uzaklaşıp altına yönelmişti. Alfa-Bank başekonomisti Natalya Orlova’ya göre “Rusya’nın şansı yaver gidiyor, çünkü bu strateji bugün meyvelerini veriyor.”
Banka rezervlerinde şu anda 75 milyon troy ons (yaklaşık 2 bin 330 ton) parasal altın bulunuyor. Bu miktarın piyasa değeri 280 milyar doları aşıyor ve ülkenin yıllık ithalat hacmine neredeyse eşit.
VTB Grubu başekonomisti Rodion Latıpov, bu hacmin IMF’nin öngördüğü rezerv yeterlilik oranının 1,5 katı olduğunu belirtiyor.
Uzmanlara göre, altının değer kazanması Merkez Bankası’na gerektiğinde finansal sisteme destek olma açısından daha geniş bir manevra alanı sağlıyor.
Yükseliş, devletin mali tamponu sayılan Ulusal Refah Fonu’na (FNB) da doğrudan yansıyor. Maliye Bakanlığı’nın 2022 sonunda değiştirdiği yapıya göre fonun yüzde 60’ı yuan, yüzde 40’ı altın olarak tutuluyor. Bugün fonda 173 ton civarında altın bulunuyor; bu miktarın değeri 23 milyar doları aşıyor. Fonun altın varlıklarındaki artış, bütçe açığı dönemlerinde ruble bazlı gelirleri destekliyor. Eylül ayında fonun 52 milyar rublelik yatırımı kayda geçerken, Maliye’nin yaptığı 5 kilogramlık altın satışı da dikkat çekti. Ancak uzmanlara göre bu işlemler büyük olasılıkla Merkez Bankası’nın iç muhasebe hareketlerinden ibaret ve dış piyasaya satış anlamına gelmiyor.
Rusya ayrıca altın ihracatında da yükseliş eğilimini koruyor. 2024’te ülke toplam 256 ton altın ihraç etti; bunun 85 tonu Ermenistan’a, 58 tonu Hong Kong’a, 50 tonu ise Birleşik Arap Emirlikleri’ne gönderildi. Çin’e doğrudan satış sadece 2,8 ton olsa da, reexport kanallarıyla çok daha büyük miktarlarda altın bu ülkeye ulaşıyor. 2021’de BAE’ye yapılan altın ihracatı 2,2 milyar dolarken, 2022’de 7,1 milyar dolara çıkmış, 2023’te ise 4,4 milyar dolarda sabitlenmişti. Analistler, Batı yaptırımlarının Rus altınını doğrudan yasakladığını, ancak alternatif ticaret yolları sayesinde ihracatın devam ettiğini vurguluyor.
Artan fiyatlar bütçelere de ek gelir sağlıyor. ACRA analisti Dmitriy Kulikov, altın madenciliği bölgelerinde (Yakutya, Magadan, Krasnoyarsk, Çukotka, Habarovsk) madenlerden elde edilen gelirlerin hem kurumlar vergisi hem doğal kaynak çıkarma vergisi yoluyla artış gösterdiğini belirtiyor. Uzmanlara göre, altın talebindeki bu küresel canlanma ekonomik belirsizliğin de bir göstergesi. HSE’den Anna Fedyunina, “Altın yeniden güvenli liman konumuna yükseliyor; doların tek rezerv para olarak gücü ise artık sorgulanıyor” yorumunu yapıyor.
15.10.2025
Реклама