Ticaret yolu açık, gemi sayısı yetersiz
Rusya'nın uzak kuzey bölgelerine yapılan ve kuzey sevkiyatı olarak adlandırılan kritik ikmal operasyonları, bölgede yaşanan gemi kıtlığı nedeniyle büyük baskı altında. Rusya devlet nükleer enerji şirketi Rosatom'un açıklamalarına göre, tankerlerde yaşanan darboğaz, kiralama maliyetlerinin her yıl yüzde 50 oranında artmasına neden oluyor. Kommersant'a konuşan yetkililer durumu eski gemilerin hizmet dışı kalması, Arktik projelerden kaynaklanan yüksek talep ve sevkiyat için yapılan kısa vadeli kontratlar gibi faktörlerle açıkladı.
Doğu Ekonomik Forumu'nda (DEF) konuşan Rosatom'un Arktik Gelişiminden Sorumlu Özel Temsilcisi Vladimir Panov, son iki yılda deniz yoluyla yakıt taşıma maliyetlerindeki yıllık yüzde 50'lik artışın hiçbir enflasyon oranıyla kıyaslanamayacak düzeyde olduğunu vurguladı. Panov'un sunduğu verilere göre, belirli güzergahlarda günlük kiralama bedelleri birkaç yıl içinde yüz binlerce rubleden milyonlarca rubleye yükselmiş durumda. Örneğin, Nahodka'dan donanımsız kıyıya yapılan taşımacılıkta günlük maliyet 2025'te 1,5 milyon rubleye ulaştı (18 bin 450 dolar).
Sorunun temelinde, Arktik filosunun hızla küçülerek yaşlanması yatıyor. Sunulan materyallere göre, genel kargo gemilerinin sayısı 2021'den bu yana yüzde 37, dökme yük gemilerinin sayısı yüzde 41 ve tankerlerin sayısı ise 2,7 kat azaldı. Mevcut deniz gemilerinin ortalama yaşı 26, nehir gemilerininki ise 45. Panov, "Bugün en büyük endişe, gemi inşa hızı ile gemilerin hizmet dışı kalma hızı arasındaki fark" diyerek tehlikeye dikkat çekti.
Yetkili, sorunun bir diğer nedeninin sevkiyat operasyonları için yapılan yıllık kontratlar olduğunu belirtti. Bu kısa vadeli planlama, gemi şirketlerinin uzun vadeli yatırım yapmasını ve filolarını yenilemesini engelliyor. Panov, "Aslında şu anda 'Sovyet filosu' kullanılıyor, yatırım maliyeti neredeyse sıfır olan gemiler. Yeni filo oluşturulmuyor ve bu bir kısır döngüye yol açıyor" ifadelerini kullandı. Panov çözüm için Çukotka'da üç yıllık kontratlar gibi uzun vadeli anlaşmaların yapıldığını ve kesinlikle kendi filolarının oluşturulması gerektiğini sözlerine ekledi.
Kuzey sevkiyatının tek deniz operatörü olarak atanan Rosatom Arctic, bu yıl bir pilot proje kapsamında Çukotka'nın tedarikinden sorumlu. Önümüzdeki yıl için planlanan toplam 1,6 milyon tonluk sevkiyatın büyük kısmını Magadan Bölgesi, Çukotka ve Yakutistan oluşturuyor. Şirketin üst düzey yetkilisi Aleksander Lazarenko, 2026 sevkiyat sezonu için birçok bölgenin aktif bir şekilde çalıştığını, Murmansk Bölgesi için de yeni bir yolcu ve kargo gemisinin inşasının devam ettiğini ve bölgenin bu gemiyle çözüm beklediğini dile getirdi.
6.9.2025
Реклама