Musk Baykonur'a da el attı: "Rusya'nın kullanımı tehlikede"
Kazakistan hükümeti, devlet harcamalarını azaltma planları çerçevesinde Baykonur Uzay Üssü’nün geleceğini yeniden değerlendiriyor. Kazakistan Başbakan Yardımcısı ve Ulusal Ekonomi Bakanı Serik Jumanğarin, Elon Musk’ın kendisine kamu harcamalarını kısma konusunda öneriler sunduğunu açıkladı. ABD’de hükümet harcamalarını optimize etmek için bir departman kuran Musk, benzer bir projeyi Kazakistan’da uygulamak için yetkililere destek vermeye hazır olduğunu belirtti. Kazakistan, sosyal harcamaları kısmadan bütçeyi dengelemek istiyor, ancak bu süreçte Baykonur’un Rusya ile olan uzun vadeli kira anlaşması gözden geçirilebilir.
N. İzvestiya'nın derlemesine göre, Rusya, Baykonur Uzay Üssü’nü 1994 yılından bu yana yıllık 115 milyon dolar kira ödeyerek kullanıyor. 2050 yılına kadar sürecek bu anlaşmaya rağmen Moskova, 2016’dan itibaren Baykonur’daki bazı alanları Kazakistan’a devretmeye başladı. Ayrıca, 2018’de Zenit-M fırlatma platformu Kazakistan ile ortak bir projeye dönüştürülerek "Bayterek" roket kompleksi haline getirildi. Kazakistan, projeye milyarlarca ruble yatırım yapmayı planlıyor, ancak 2025 yılı için bütçe açığının 4,1 trilyon tengeye (yaklaşık 9 milyar dolar) ulaşması nedeniyle bu yatırımın sürdürülebilirliği sorgulanıyor. Eğer Kazakistan, Bayterek projesinden çekilirse, Rusya’nın geliştirdiği yeni nesil "Soyuz-5" roketleri için alternatif bir fırlatma alanı bulması gerekecek.
Habere göre Rusya’nın Baykonur’dan tamamen çekilmesi, uzay programı açısından büyük kayıplara yol açabilir. Şu anda Baykonur, Soyuz ve Proton-M roketlerinin fırlatılması için kritik bir merkez konumunda. Her ne kadar Rusya, pilotlu uzay görevlerini Doğu Uzay Üssü’nden gerçekleştirmeyi planlasa da, burada gerekli altyapının tam anlamıyla hazır olmadığı belirtiliyor. Ayrıca, Kazakistan’ın Baykonur’u ABD veya Çin gibi başka bir ülkeye açması durumunda, Rusya’nın uzay sektöründeki stratejik konumu daha da zayıflayabilir.
Baykonur sadece bir uzay üssü değil, aynı zamanda 76 binden fazla nüfusa sahip bir şehir. Bu insanların büyük bir kısmı Rus vatandaşı ve yaşamları doğrudan uzay üssüne bağlı. Rusya, Baykonur halkına sosyal hizmetler sunmaya devam ediyor, ancak üssün kapanması halinde bu yükümlülüklerin nasıl yerine getirileceği belirsizliğini koruyor. Rusya’nın Kazakistan’a, ABD ve Çin’in tekliflerinden daha cazip bir anlaşma sunup sunamayacağı merak konusu. Kazak yetkililer, Elon Musk’ın doğrudan bir öneride bulunmadığını ancak "harcama optimizasyonu" fikrinin hala gündemde olduğunu belirtti.
9.2.2025
Реклама