2021’in başı itibarıyla Rusya vatandaşlarının yabancı şirketlerin hisselerine 570 milyar ruble (7,7 milyar dolar) yatırdığı hatırlatılan açıklamada, borsalardaki oynaklığın artmasının ve potansiyel bir düzeltme hareketinin ufukta görülmesinin Rus yatırımcıları da olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekildi.
ABD borsasında balon endişesine bağlı olarak ocak ayında piyasa oynaklığında geçici artış olduğu belirtilen Merkez Bankası açıklamasında, piyasalarda yaşanan sıkışmanın küresel yatırımcıların kaygılarını tetiklediğine işaret edildi.
Rusya Merkez Bankası’nın verilerine göre, 1 Ocak 2021 itibarıyla Rusya vatandaşları yabancı şirketlerin hisselerine 570 milyar ruble, yurt dışındaki Rus şirketlerinin hiselerine 142 milyar ruble yatırım yaptı.
Rus yatırımcılar sadece 2020’de yabancı hisselere 415 milyar ruble, yabancı tahvillere ise 223 milyar ruble (toplamda 638 milyar ruble ya da 8,6 milyar dolar) yatırmıştı.
Rusya vatandaşlarının menkul kıymet yatırımlarında Rus hisseleri yüzde 57, Rus tahvilleri yüzde 28, yabancı tahviller yüzde 8, yabancı hisseler yüzde 7 paya sahip.
Artan kaygı ve uyarıları TürkRus.Com 9 Aralık 2020'de şu haberle güdeme taşımıştı:
Rusya'da borsa kaygısı: "Böyle gitmez"
Tüm dünyada düşük faizler ve emlak sektöründeki durgunluk yüzünden, yüksek gelir peşinde olan birikim sahipleri borsalara akıyor. Ancak "bir balon oluştuğu" kaygıları da artıtor. Rusya'da küçük yatırımcının hızla artan "borsa sevdası" devleti endişelendirmeye başladı. Son dönemde 8 milyon kişinin, yani ekonomik olarak aktif nüfusun yüzde 10'dan fazlasının borsa yatırımcısı olduğu ülkede, "olası düşkırıklıklarına karşı" halk uyarıldı.
Son verilere göre Moskova Borsası'na her ay 400-500 bin yeni küçük yatırımcı giriyor. Moskova Borsası'nda endeks kısa süre önce 3200 seviyesini aşıp tüm zamanların rekorunu kırdıktan sonra dün 3179 seviyesinde seyretti.
Rusya Merkez Bankası, bireysel borsa yatırımcılarının birikimlerini riske atmamaları konusunda uyarılması çağrısı yaptı. Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Sergey Şvetsov, borsaya hangi kaynaklardan para yatırıldığının incelenmesi ve bireysel yatırımcıların birikimlerini riske atmamaları konusunda ikna edilmesi gerektiğini söyledi.
Federasyon Konseyi bünyesindeki Mali Piyasayı Geliştirme Konseyi toplantısında konuşan Şvetsov, “Kara günler için ayrılan birikimlerin riske edilmemesini ve en güvenilir araçlara yatırılması gerektiğini hep söylüyoruz. Günümüzde bazı kişilerin bilinçsizce, sosyal sorumluluk seviyesi düşük finansal aracıların etkisi altında, güvenlik yastığı olarak ayırdıkları paralarını riskli yatırım araçlarına kaydırdıklarını görüyoruz” dedi.
Şvetsov, 8 milyondan fazla Rus'un Rus borsasına yatırım yaptığını, ancak yeni yatırımcı akışının 10 milyon civarında yavaşlayacağını söyledi.
Rus yetkili, "1991'den beri Rus borsasının tüm tarihinde eşi görülmemiş bir durumla karşı kaşıyayız. Diğer yatırım araçlarının getirisini az bulanlar akın akın borsaya geliyor" dedi.
Şvetsov, "Bireysel yatırımcı akını devam edebilir. Rusya'daki ilgi, benzer ekonomik profile sahip diğer ülkelerden (Hindistan, Brezilya, vb.) çok daha yüksek görünüyor. Ancak bu süreç sonsuza kadar devam edemez. 1 milyondan fazla yatırımcı aktif olarak işlem yapıyor, bu çok fazla" dedi.
Mevduat hesaplarındaki kaynaklarla borsaya yatırım yapan kişilerin acele etmemeleri ve riske girmemeleri konusunda uyarılmaları gerektiğini belirten Merkez Bankası yetkilisi, borsaya yeni giren bireysel yatırımcılar için kısıtlamalar getirilmesi önerisinde bulundu.
Freedom Finance adlı yatırım şirketinin yöneticisi Georgiy Beçenko ise bireysel birikimlerin kullanımının yasaklanamayacağını belirterek, “Eğer lisanslı aracılara fazla sınırlama getirilir, satış proedürleri zorlaştırılır ve bürokrasi artırılırsa bundan sadece gayriresmi piyasa kazançlı çıkar. Öneml olan, müşterilerin bu kısıtlamaların sonucunda legal piyasada kalması, dolandırıcı brokerları seçmemesi” görüşünü dile getirdi.
Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Sergey Şvetsov, geçen hafta da Fon Piyasası Katılımcıları Birliği'nin (NAUFOR) düzenlediği konferansta, Rusya'da hisse senedi piyasasının büyük bir patlama yaptığını, ancak aslan payının yabancı şirketlere gittiğini dile getirdi.
Düzenleyici kurumun verilerine göre, 2020 yılı başından bu yana gerçek kişilerin açtırdığı broker hesaplarının sayısı 2 kata yakın artışla 4,2 milyondan 7,6 milyona yükseldi.
İlk üç çeyrekte hisse senedi piyasasına akan para miktarı ise 1,7 trilyon ruble artarak 12,7 trilyon rubleye ulaştı (168 milyar dolar).
Rus ekonomisinin bu ilgiden istifade edemediğinden yakınan Şvedstov söz konusu paranın ne kadarının yabancı, ne kadarının Rus şirketlerin hisselere gittiğine dair somut bir oran paylaşmadı.
Başkan yardımcısı, NAUFOR üyelerinden yatırımcıları Rus kağıtlarına yönlendirmelerini istedi.