Rusya'nın zirvesinde ekonomi polemiği: "İklim bahar mı?"
Finans Üniversitesi’nin düzenlediği “Rusya: Geleceğin Görüntüsü” forumunda Maliye Bakanı Anton Siluonov ile Rusya Sanayiciler ve Girişimciler Birliği Başkanı Aleksandr Şohin, makroekonomik görünüm konusunda tamamen zıt değerlendirmeler yaptı. Siluonov, ekonominin 2020’den bu yana verilen yüzde 18’lik dev bütçe teşvikleri nedeniyle aşırı ısındığını, Merkez Bankası’nın sert sıkılaştırma adımlarının bu yüzden gerekli olduğunu söyledi. Bakan, bu “soğuma döneminin” geçici olduğunu belirterek “ekonomik baharın” yakında geleceğini savundu. Ayrıca doların artık güvenilir bir araç olmadığını, BRICS içi ticarette ulusal para birimlerine geçişin yavaş ilerlediğini ifade etti.
Şohin ise bu iyimser tabloyu reddetti. Forumda “Bazen bahar değil, kısa bir ılımanlık olur” diyerek ekonomide başlayan yatırım duraklamasının son derece tehlikeli bir aşamaya dönüştüğünü söyledi. Ona göre aşırı güçlü ruble ihracat gelirlerini yüzde 20 geriletiyor, artan vergi yükü ve bütçe desteklerinin geri çekilmesi yatırımları frenliyor. Şohin, oluşan boşluğu Çinli üreticilerin hızla doldurabileceğini, bunun da Rus şirketlerini kendi pazarlarında ikinci plana itebileceğini vurguladı. Yatırım ortamındaki zayıflamanın, bir yıl önce ertelenen projelerin bu yıl tamamen durmasına yol açtığını söyledi.
Makroekonomistler, tartışmanın merkezindeki konunun rublenin seviyesinden çok oynaklığına karşı dayanıklı bir çerçeve oluşturmak olduğunu belirtiyor. F-Broker’ın finansal analiz direktörü Aleksandr Timofeyev, mevcut koşullarda “adil kurdan” söz etmenin mümkün olmadığını ancak kur istikrarının hem şirketler hem hanehalkı için hayati olduğunu vurguluyor. Timofeyev’e göre enflasyonu serbest bırakmak, zaten tarihte ilk kez petrol-gaz gelirlerinin üzerinde vergi ödeyen Rus halkına ikinci bir “gizli vergi” yüklemek anlamına geleceğinden hükümet ve Merkez Bankası yüksek faiz politikasını sürdürmekte kararlı.
Uzmanlara göre Siluonov-Şohin tartışması, aslında “ekonomik yükün kim tarafından taşınacağı” sorusunun yansıması. Devlet maliyetleri yüksek faiz ve sıkı bütçe politikalarıyla iş dünyasına aktarırken, Şohin bunun yerli yatırımcıları piyasadan çekilebilecek kadar zorladığını savunuyor. Siluonov ise mevcut modelin işe yaradığını, rublenin ağır yaptırımlara rağmen 80 civarında tutulabilmesinin bunun kanıtı olduğunu söylüyor. Ancak tüm bu politikalara eşlik eden bir başka gerçek daha var: 2025 başında Rusya’daki toplam yabancı yatırım stoku 235 milyar dolara gerileyerek son 15 yılın en düşük seviyesine indi ve ekonominin uzun vadeli büyüme kapasitesi üzerindeki baskı giderek artıyor.
27.11.2025
Реклама