Orta Asya mücadelesi: ABD çekildi, Rusya, Çin, AB devam
Son on yılda Orta Asya ülkelerine sağlanan toplam resmi kalkınma yardımı 21 milyar doları aştı. Konuyu haberleştiren RBC gazetesi bu ülkeleri Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan şeklinde sıralıyor. Ancak habere göre bölge ülkelerinin dış yardıma bağımlılığı giderek azalmakta.
Gaidar Enstitüsü uzmanları, ABD’nin dış yardım programlarını azaltmasının bu ülkeler üzerindeki Batı etkisini zayıflatma ihtimaline karşın, Moskova, Pekin ve Brüksel bölgedeki ekonomik nüfuzlarını artırmaya çalışacağı görüşünde.
2024 yılında resmi kalkınma yardımları küresel ölçekte yüzde 7 oranında azaldı. ABD, Almanya, Birleşik Krallık, Japonya ve Fransa halen en büyük bağışçılar konumunda. Ancak ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna’ya yardımları azaltma ve USAID programlarını kapatma planları, Amerikan dış yardım bütçesinin gelecekte daha da küçülebileceğine işaret ediyor.
Orta Asya ülkeleri içerisinde en fazla yardım alan ülkeler Özbekistan ve Kırgızistan. Çin ve Rusya, özellikle Kırgızistan ve Tacikistan’da yeni projelerle ekonomik nüfuzlarını artırırken, Çin ayrıca Kazakistan’da 100 MW’lık bir rüzgar santrali projesine yatırım yaptı. Çin’in bölgeye yönelik toplam yatırım taahhüdü 5,5 milyar dolara ulaşmış durumda.
Avrupa Birliği de rekabete katılıyor. 2024 yılının Nisan ayında düzenlenen AB-Orta Asya Zirvesi’nde Brüksel, bölge ülkeleriyle “stratejik ortaklık” kurmak amacıyla 12 milyar avroluk bir yardım paketi açıkladı. Bu paket ulaştırma, kritik mineraller, hidroelektrik ve iklim projeleri ile uydu internet altyapısına destek sağlanmasını öngörüyor.
29.4.2025
Реклама