Rusya'da yeni özelleştirme dalgası: Hangi şirketler satılabilir?
Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, hükümetin büyük ölçekli bir özelleştirme planı üzerinde çalıştığını duyurdu. Bu kapsamda, devletin elinde bulunan bazı büyük şirketlerin özel sektöre devredilmesi planlanıyor. Siluanov, 2025 yılı içinde kamu varlıklarının satışından yaklaşık 100 milyar ruble (yaklaşık 1,1 milyar dolar) gelir elde edilmesini beklediklerini belirtti.
Özelleştirilecek şirketlerin tam listesi henüz açıklanmasa da hükümetin özellikle ekonomik açıdan verimsiz olan ve devlet bütçesine yük getiren işletmeleri hedef alacağı düşünülüyor.
Uzmanlara göre, Rusya’da yaklaşık yüzde 6-8 oranında "zombi şirket" bulunuyor. Bu işletmeler, talep görmeyen ürünler üretmeye devam ederken devlet desteğiyle ayakta kalmaya çalışıyor. Ancak, bazı ekonomistler devletin hangi işletmeleri özelleştireceği konusunda dikkatli davranması gerektiği görüşünde. Özellikle savunma sanayisi ve stratejik sektörlerde faaliyet gösteren büyük şirketlerin özelleştirilmesinin riskli olabileceği belirtiliyor.
Özelleştirme sürecinin en büyük zorluklarından biri de yatırımcı bulma meselesi. Uzmanlara göre, zarar eden ya da az kâr sağlayan şirketleri kimin satın alacağı büyük bir soru işareti. Daha önce zarar eden bazı işletmeler devlet kontrolüne geçtikten sonra kârlı hale geldi. Bunun en çarpıcı örneklerinden biri, 2023 yılında mahkeme kararıyla devlete devredilen ve o tarihten itibaren kârlı çalışmaya başlayan "Bor" adlı kimya şirketi oldu. Uzmanlar, özelleştirme sürecinin başarılı olması için yatırımcılara uzun vadeli teşvikler sunulması gerektiğini belirtiyor. Özelleştirilecek şirketlerin tam listesi henüz açıklanmasa da, 2025’in ikinci yarısında devlet emlak bankası "Дом.РФ"un satışa çıkarılacağı doğrulandı.
Son yıllarda gerçekleşen büyük özelleştirmeler arasında, Rusya’nın en büyük otomobil distribütörü "Рольф-Rolf" 35 milyar rubleye (yaklaşık 380 milyon dolar) satıldı. Kimya sektörü şirketleri "Волжский Оргсинтез- Voljnski Orgsintez", "Метафракс Кемикалс-Metafraks Chemicals" ve "Бор-Bor" toplamda 38 milyar rubleye (yaklaşık 410 milyon dolar) özel sektöre devredildi. Tarım sektöründe ise devlet, 42 milyar ruble (yaklaşık 450 milyon dolar) değerinde varlık satışı gerçekleştirdi.
K. Pravda'nın haberine göre 2026 yılı için ise Transneft, RJD-Demiryolları, Poçta Rossii-Почта России, Rostelekom, Rosteh, ve Rostaom gibi devlete ait dev şirketlerin özelleştirilmesi gündeme gelebilir. Ancak bu büyük ölçekli satışların, stratejik sektörlerde devletin kontrolünü ne ölçüde kaybedeceği konusunda tartışmaları da beraberinde getirmesi bekleniyor.
21.3.2025
Реклама