İhracatçı Rusya için 'istisna' bekliyor: Ticaret Bakanlığı'ndan 24 ay vurgusu

Rusya’dan yapılan para transferlerinde yaşanan sıkıntıların boyutu her geçen gün derinleşiyor. Türkiye’deki bankaların ocak ayından itibaren Rusya’dan gelen ödemeleri geri çevirmesi nedeniyle ihracat hesapları kapatılamıyor. Firmalar, ihracatın bedelinin tamamının yurda getirilmesine istisna uygulanmasını talep ediyor.

 

Ekonomim.com'da Merve Yiğitcan'ın haberine göre, ocak ayından bu yana Rusya’dan ihracat bedellerini banka kanalıyla alamayan ihracatçılar, ihracat hesaplarını kapatmakta zorluk yaşarken, yeni siparişleri de Çin’e ve alternatif ülkelere kaptırmaya başladı. İhracat bedelinin 180 gün içinde yurda getirilmesi zorunluluğu karşısında bankadan ödemesini alamayan firmalar, kendi formülleriyle bu bedelleri tahsil etmeye çalışıyor. Ancak ihracat hesabını kapatmak için banka transferi zorunluluğu, ihracat hesabının kapatılmasını engelliyor. Bu nedenle bazı firmalar, ihracat bedellerini Rus bankaları değil de üçüncü ülke bankaları üzerinden yapılan transferlerle almaya çalışırken, bazı firmaların kargo, bazı firmaların da Kapalıçarşı üzerinden sorunu çözmeye çabaladığı öğrenildi.

 

 

EKONOMİ’ye konuşan iş dünyası kaynakları, para transferlerinin bıçak gibi kesildiğini, ihracatın da durma noktasına geldiğini söylerken, ihracatın kapatılmasının mümkün kılınması için, ‘Rusya’dan yapılan ihracatın bedelinin tamamının yurda getirilmesine istisna uygulanmasını’ talep ediyor.

 

İstisna kapsamında olan ülkelerle yapılan ticarette paranın banka transferi ile getirilmesi ve beyan edilmesi zorunluluğu bulunmuyor. Mevzuat kapsamında istisna uygulanan halihazırda 33 ülke bulunuyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından şubat ayında yapılan bir düzenleme ile istisna edilen ülke sayısı 31’den 33’e çıkarılmış, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Güney Sudan, Mali ve Kongo Cumhuriyeti listeye yeni eklenen ülkeler olurken, Mısır ve Suudi Arabistan listeden çıkarılmıştı. Mevzuata göre, istisna tutulan ülkeler şöyle sıralanıyor: Afganistan, Angola, Belarus, Benin, Cibuti, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Etiyopya, Fildişi Sahili, Filistin, Gabon, Gana, Gine, Güney Sudan, İran, Kamerun, Kenya, Kırgızistan, Kongo Cumhuriyeti, Kuzey Kore, Küba, Liberya, Lübnan, Mali, Moldova, Nijerya, Senegal, Somali, Sudan, Suriye, Tacikistan, Tanzanya, Venezuela ve Yemen. Türk bankaların Batı yaptırımlarından endişe ederek Rusya’dan para transferlerini kabul etmemesi bu ülkeye yapılan ihracata darbe indirdi. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) verilerine göre, ocak ayında Rusya’ya yapılan ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 30,4 düşüşle 792,1 milyon dolardan 551,1 milyon dolara indi. Serbest bölgeler ve antrepo farkının da hesaba katıldığı TÜİK verilerine göre ise ocak ayındaki düşüş yüzde 39’u buldu, ihracat 1,04 milyar dolardan 631 milyon dolara geriledi. Ticaret Bakanlığı verilerine göre, ocak ayında Rusya’dan yapılan ithalatta da düşüş yüzde 20’ye ulaşarak 3,9 milyar dolar seviyesine indi. TİM verilerine göre, bu ülkeye yapılan ihracatta 25 sektörün 23’ünde düşüş yaşandı. Rusya’ya en fazla ihracat yapan sektör olan kimyada kayıp yüzde 41,4’e ulaşırken ikinci sıradaki olan yaş sebze ve meyvede yüzde 20,4; üçüncü sıradaki otomotivde yüzde 7,6; dördüncü sıradaki makinede yüzde 23,9 ve beşinci sıradaki elektrik- elektronikte yüzde 48,4 düşüş yaşandı.

 

Haber Rus basınında da geniş yer aldı. RIA Novosti'ye konuşan uzmanlar, Rusya'nın, bankaları bypass ederek işlemlere izin verilen ülkeler listesine dahil edilmesinin, iki ülke arasındaki ticari işlemlerin yürütülmesi sorununu çözmeye yardımcı olacağını, başka bir çözümün ise nakit, altın veya kripto para birimleriyle yapılan ödemeler olabileceğini söyledi.