SON GELİŞMELER// 26 Ekim Perşembe, Rusya'nın Ukrayna'daki askeri operasyonunun 610. günü
SABAH BÜLTENİ
- BM Güvenlik Konseyi'nde karşılıklı engellemelerle Filistin-İsrail çatışmasına ilişkin bir kez daha karar alınamadı. Rusya ve ABD önderiğinde verilen iki karar tasarısı da, karşı tarafın kullandığı vetolara boke edildi.
Önce Rusya'nın sunduğu karar taslağı ele alındı. Çin, Gana ve BAE tarafından desteklenen taslak, ABD ve İngiltere vetosuyla reddedildi. Dokuz ülke çekimser kaldı. Kararın geçmesi için dokuz destek oyu verilmesi ve veto kulanılmaması gerekiyordu. Taslakta derhal ateşkes, Gazze Şeridi sakinlerinin güneye tahliyesi için İsrail'in verdiği emrinin kaldırılması, insani koridorların düzenlenmesi ve sivil rehinelerin serbest bırakılması çağrısında bulunuluyordu. Belgede, Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e düzenlediği saldırının yanı sıra "Gazze'deki sivillere ve sivil altyapıya yönelik tüm saldırılar ayrım gözetilmeksizin kınanıyor" ifadesi bulunuyordu. İsrail'i açıkça destekleyen ABD ve İngiltere buna karşı çıkarak veto haklarını kullandı.
Rusya'nın BM daimi temsilcisi Vasili Nebenzya oylamanın ardından yaptığı açıklamada, “Güvenlik Konseyi'nin Orta Doğu'daki benzeri görülmemiş bu krize yanıt verememiş olmasından üzüntü duyuyoruz. Konsey üyelerinin, stratejik bilgelik gösterme ve Rusya tarafından önerilen metni destekleme cesaretini bulamamaları üzüntü vericidir" dedi. Bu, Rusya'nın Filistin-İsrail çatışması çerçevesinde önerdiği, veto edilen ikinci karar taslağı oldu. 17 Ekim'deki ilk tasarıya karşı ABD, İngiltere, Fransa ve Japonya, Hamas'ın eylemlerini kınamadığı gerekçesiyle aleyhte oy kullanmıştı.
Daha sonra ABD'nin sunduğu karar tasarısı da da BM Güvenlik Konseyi'nde oylamaya sunuldu. Tasarıda, "Hamas'ın İsrail'e yönelik terörist saldırısının kınandığı" ifadesine yer verildi. Rusya ve Çin, ateşkes çağrısı yapmadığı için tasarıyı veto etti.
ABD'nin BM Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield, "ABD, Rusya ve Çin'in bu kararı veto etmesinden derin hayal kırıklığına uğradı. Oysa güçlü ve dengeli bir karardı. Bugünkü oylama bir başarısızlık olsa da, hem İsrailliler hem de Filistinliler için daha barışçıl ve güvenli bir gelecek inşa etmek için çabalamaktan vazgeçmemeliyiz" dedi.
- Dmitri Medvedev, yılbaşından bu yana 385 bin kişinin Rus ordusuna kaydolduğunu, bunlardan 80 binin gönüllü olduğunu bildirdi. Medvedev sosyal medyadaki bir videoda, "Her gün 1600'den fazla kişi silahlı kuvvetlerle sözleşme imzalıyor" dedi.
- Türkiye'den onay sinyali gediği gün, Macar Parlamentosu, İsveç'in NATO'ya katılım başvurusuna ilişkin oylama yapılması yönündeki öneriyi ezici bir çoğunlukla reddetti. Haberi veren Reuters'e göre girişim, parlamentoda mutlak çoğunluğa sahip olan iktidardaki Fidesz partisi tarafından engellendi. Partinin lideri Başbakan Viktor Orban. Orbán'ın partisi, İsveçli politikacıların Macaristan'daki demokrasinin durumu hakkında "yalan söyleyip propaganda yapmakla" suçluyordu.
- Orban'ın sözcüsü, Macaristan hükümetinin Ukrayna'ya yardım için 20 milyar euro tahsisi de dahil olmak üzere 2024-2027 AB bütçesinde yapılacak değişiklikleri desteklemeyeceğini söyledi.
- Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, The Wall Street Journal'a (WSJ) verdiği röportajda, şu anda ülkede bulunan Rus askeri üssünün kapatılması ya da askerlerin çekilmesi olasılığının tartışılmadığını söyledi. Dağlık Karabağ'daki duruma bakıldığında Ermenistan topraklarında bir Rus askeri üssünün konuşlandırılmasında "avantajlar" görmediğini söyleyen Paşinyan, “Yine de böyle bir konuyu tartışmıyoruz" dedi.
- Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, bugün Brüksel'de yapılacak AB zirvesinde konuşacak. Zirve, İsrail-Hamas savaşının 7 Ekim'de başlamasından bu yana AB'nin 27 ulusal liderinin ilk yüz yüze toplantısı olacak.
- Avrupa Birliği liderleri toplantısı öncesinde konuşan İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, "Avrupa'nın Ukrayna'ya olan ortak desteğini zayıflatma hatasına düşmemesi gerektiğini" savundu.
- Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Washington'u ziyaret edecek, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile görüşmeler yapılması planlanıyor.
- Amerikalı milyarder Elon Musk, Beyaz Saray'ın Ukrayna'ya mali desteği sürdürme planlarını sert bir şekilde eleştiren işadamı David Sachs'a destek verdi. Sachs, X sosyal ağında Washington DC'de oturanların Kiev'e 60 milyar dolar daha yollayarak Rusya'ya karşı başarı beklediğini söyedi ve "Ancak buna yalnızca bir 'aptal' inanır" diye yazdı. Bu mesaja yorum yapan Musk "Orada bir sürü aptal var" dedi.
- Rusya ordusu, hava savunma kuvvetlerinin Ukrayna tarafından ateşlenen iki uzun menzilli ABD yapımı ATACM füzesini düşürdüğünü açıkladı.
- Stratejik Endüstriler Bakanı Kamışin, Ukrayna'nın bu yıl sonuna kadar ayda on binlerce drone üretmeyi planladığını söyledi.
- Moskova'da Lubyanka semtindeki FSB binasını havaya uçurmayı planlayan beş yabancı ve bir Rusya vatandaşının yargılanmasına başlandığı bildirildi. RBC'nın haberine göre geçen yıl yakalanan sanıklar Moskova'da kurye ve işçi olarak çalışıyorlardı. Sanıkların, Rus birliklerinin Suriye'den çekilmesini talep eden eylem planladıkları iddia ediliyor.
25 Ekim Çarşamba
AKŞAM BÜLTENİ
- The Washington Post gazetesi Rusya ile Ukrayna'nın insani meseleleri görüşmek üzere gizli teması sürdürdüğünü yazıyor. Habere göre bu kanallar aracılığıyla iki ülke hayatını kaybeden askerlerin bedenlerinin iadesi ve esir takası gibi konuları çözüme bağlıyor.
- Reuters ajansı G7 ülkelerinin Rusya'nın elmas ihracatına yönelik yaptırım kararını ekim sonunda açıklayacağını yazıyor.
- Ukrayna Başkanlık Ofisi Rusya'nın askeri operasyonunun başladığı tarihten bu yana ülkede 270 binin üstünde insanın engelli statüsü aldığını açıkladı.
- Kommersant gazetesi World Justice Project tarafından hazırlanan hukukun üstünlüğü endeksinde Rusya'nın 113'üncü sıraya gerilediğini yazıyor. Endekste Türkiye ise Rusya'nın dört basamak gerisinde yer aldı.
- Rusya Devlet Duması reklam tabelalarında İngilizce kelimelerin kullanımına yasak getiren yasa tasarısını görüşme gündemine aldı.
- Moskova'da bomba ihbar nedeniyle Kiev Garı tahliye edildi.
- St. Petersburg 20 sene sonra ilk kez yılı bir alışveriş merkezi açılışı olmadan geçirdi. RBC 2023'te şehirde hiç yeni merkez açılmadığını yazıyor.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Ruble euro ve dolar karşısında değer kazanmaya devam ediyor. Moskova Borsası'nda dolar 93,10 ruble, euro 98,62 rubleden işlem görüyor.
- Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, ABD tarafından kendilerine iletilen stratejik istikrar ve silah kontrolü teklifini incelediklerini söyledi.
Öte yandan Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi, Rusya'nın nükleer denemeleri sınırlandıran uluslararası anlaşmadan çekilmesini öngören yasa tasarısını onayladı.
- Finlandiya hasar gören Balticconnector boru hattının üzerinde bir çapa parçası bulunduğunu açıkladı. Çapanın Çin bandıralı bir tankere ait olduğu tahmin ediliyor. Olayla ilgili soruşturma sürüyor.
- İsrail, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Guiterres'i istifa etmeye çağırdı. Guiterres, Hamas'ın saldırısının "durduk yere" yaşanmadığını söylemişti.
- Rusya'da iletişimi denetlemekten sorumlu devlet ajansı Roskomnadzor, 2021 yılından bu yana ülkede 167 VPN servisinine erişim engeli getirildiğini açıkladı.
- Rusya devlet demiryolu şirketi RJD, Sapsan ve Lastoça trenlerinin bakımı için gerekli olan parçalara erişimde sıkıntı yaşandığı yönündeki haberleri yalanladı. Şirket yetkilileri trenler için ellerinde yeterince yedek parça bulunduğunu bildiriyor.
SON HABER
- Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, özel harekat bölgesindeki Vostok Grubu’nun ileri komuta noktasında ‘kışa hazırlık’ denetimi gerçekleştirdi. Sputnik'in aktardığına göre, Rusya Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Şoygu'nun ilgili birliklerin üstlerinden, grubun yaklaşan kış mevsiminde cephedeki faaliyetlere hazır olup olmadığı ile ilgili ayrı ayrı rapor aldığı, kışlık askeri kıyafet ve teçhizatlar sağlanmasına ilişkin kontrollerde bulunduğu da eklendi.
Öte yandan RBC'nın haberine göre Şoygu, beş günde 24 Ukrayna uçağını düşüren yeni hava savunma sistemlerine sahip olduklarını duyurdu. Vostok Grubu ordusu komutanları yaptığı toplantıda Şoygu, diğer yandan ABD ürünü olan, Ukrayna'nın kullandığı M777 topçu sistemlerine karşı başarıyla mücadele edildiğini belirtirken, “Fakat şimdilik düşman topçusu pek çok soruna neden oluyor. Gerekli önlemleri alıyoruz" dedi.
ABD yapımı M777 sistemleri, 155 mm/39 kalibrelik namlu olarak tasarlandı. Ukrayna'ya aktif olarak yollanan obüsler, 29 kilometrelik bir menzil sağlıyor.
SABAH BÜLTENİ
- Rusya'nın BM daimi temsilcisi Vasilii Nebenzya, Orta Doğu'dak krize yönelik alternatif bir karar taslağı hazırladıklarını söyledi. Rus diplomata göre yeni belge, Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısını da kınıyor ve derhal ateşkes talep ediyor. Nebenzya, "İnsani dil temelinde hazırlanan, Amerika, Brezilya ve ilk Rusya tasarısından önemli unsurları içeren yeni bir karar taslağı hazırladık. Açıkçası, Güvenlik Konseyi üyelerinin buna yeşil ışık yakamaması için hiçbir neden göremiyoruz” dedi. Rusya'nın yeni karar taslağı üzerinde oylamayı ne zaman başlatmayı planladığını belirtmedi.
- AB'nin Dışişleri ve Güvenlik Politikasından Sorumlu Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın "AB'nin SSCB'nin kötü bir parodisi olduğu" sözerine sert tepki gösterdi. Borrell, hiç kimsenin Macaristan'ı Avrupa Birliği üyesi olmaya zorlamadığını kaydetti. Borell, "Dürüst olmak gerekirse, Budapeşte'deki Sovyet işgali ile AB'de yaşananlar arasında herhangi bir benzerlik görmüyorum. Bizde tek bir tank bile görmedim. Kimse Macaristan'ı üye olmaya zorlamaz" dedi.
- Başkan Putin'in, bugün Rusya'da farklı dinlerin temsilcileriyle bir toplantı yapması planlanıyor.
- Reuters'in haberine göre AB, Ukrayna'nın birliğe üyelik yolundaki ilerlemesini değerlendiren bir raporu 8 Kasım'da yayınlamayı planlıyor. Rapor Kiev'e ek koşullar getirebilir. Ukrayna'nın olumlu bir değerlendirme alabileceği ancak aynı zamanda Kiev'e yolsuzluk ve azınlık haklarıyla mücadele için ek koşullar sunulmasının da mümkün olduğu kaydedildi. Ajans, Aralık ayında yapılacak AB liderler zirvesinde Ukrayna'nın üyeliğine ilişkin resmi müzakerelerin başlatılıp başlatılmayacağına karar verilmesinin mümkün olacağını yazdı.
- Sivastopol Valisi Mihail Razvojayev, Ukrayna'ya ait bir insansız hava aracının etkisiz hale getirilerek açık araziye düşürüldüğünü duyurdu.
- Rus birliklerinin, Ukrayna güçlerinin Herson bölgesinde Dinyeper Nehri'nin sol yakasındaki demiryolu köprüsünün yakınına çıkarma girişimini önlediği, 10 asker bulunan iki teknenin imha edildiği açıklandı.
- ABD’li milyarder işadamı Elon Musk, Ukrayna ve Ortadoğu’daki çatışmalar nedeniyle üçüncü dünya savaşının çıkabileceğini belirtti. The Wall Street Journal’in aktardığına göre Elon Musk, X sosyal medya platformunda yapılan audio konferans sırasında, “Ukrayna’da barışı sağlamamız gerekiyor ve bence Rusya ile normal ilişkileri yeniden kurmamız gerekiyor” diye konuştu. (Sputnik)
- BM İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi tarafından hazırlanan bir rapora göre, BM bu yıl Ukrayna'da yaklaşık 9 milyon kişiye yardım sağladı. Bunların arasında tıbbi hizmet ve ilaç alan 7 milyon Ukraynalı da var.
- Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine ilişkin protokolü meclise sevk etmesinin Macaristan’ın karar verme tarihini hiçbir şekilde etkilemeyeceğini belirtti.
Szijjarto,“Bugün mevkidaşım, Türkiye Dışişler i Bakanı Hakan Fidan ile telefonda konuştuk. Fidan bana Türkiye’de de İsveç’in NATO üyeliğine onayın meclise sunulduğunu bildirdi. Bu hiçbir şekilde durumumuzu değiştirmiyor. Macaristan parlamentosu egemen bir ülkenin egemen bir parlamentosu ve bu durumda egemen bir karar alacak” ifadesini kullandı. (Sputnik)
- Lüksemburg'da düzenlenen Avrupa Birliği (AB) ve Orta Asya ülkeleri dışişleri bakanları toplantısında, "Rusya karşıtı yaptırımların aşılmasını engellemek için işbirliğini sürdürme mutabakatına vardığı" açıklandı. Toplantıya Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan'ın dışişleri bakanları katıldı. Ayrıca AB-Kazakistan İşbirliği Konseyi toplantısı düzenlendi, Kazak hükümeti yaptırımların aşılmasıyla mücadeledeki işbirliği için övüldü. Kazakistan geçen hafta 106 çift kullanımlı ürünün Kazakistan'dan Rusya'ya ihracıı durdurmuştu.
- Rusya’da parlamentonun alt kanadı Devlet Duması’nın Başkanı Vyaçeslav Volodin, ‘aklını kaçırmış’ ABD Başkanı Joe Biden'ın bir dünya savaşı başlatmadan önce tecrit edilmesi gerektiğini söyledi.
Telegram kanalında, Biden’ın ‘ABD’nin kontrolündeki yeni dünya düzeni’ açıklamalarını değerlendiren Volodin, “Biden, insanlığın yeni bir dünya düzenine ihtiyacı olduğunu ve ABD'nin bunu inşa edebileceğini söyledi... Böylece, Amerikan kurallarına dayalı düzenin artık geçerliliğini yitirdiğini kabul etti” diye yorumladı. (Sputnik)
24 Ekim Salı
AKŞAM BÜLTENİ
- İsrail Rusya'nın yanı sıra diğer eski Sovyet cumhuriyetlerinden "Aliyah" tabir edilen Yahudi vatandaş göçünü durdurdu. İsrail elçiliğinden yapılan açıklamada işlemlerin 27 Ekime kadar durdurulduğu belirtiliyor. Konsolosluk ise faaliyetlerine devam edecek.
Gazeta.ru'ya konuşan Moskova hahamı Adolf Şaeviç ise Aliyah işlemlerinin belirsiz bir tarihe kadar durdurulmuş olabileceğini söyledi. Şaeviç kararın Gazze'ye kara operasyonuna hazırlanan İsrail'deki yoğunluk ve seferberlik nedeniyle alınmış olabileceği fikrinde.
- Rusya Savunma Bakanlığı Baltık Denizi üstünde uçan ABD bombardıman uçaklarını karşılamak üzere iki Su-27 savaş uçağının havalandığını duyurdu.
- Ukrayna Başkanı Vladimir Zelenskiy, Karadeniz'de alternatif tahıl koridorlarının faaliyete geçmesinden bu yana 50'ye yakın geminin limanlarına giriş yaptığını açıkladı.
- CNN, Rusya tarafından casusluk suçlamasıyla 16 yıl hapis cezasına çarptırılan Paul Whelan'ın takas edilmesi için Amerikan tarafının "ciddi bir teklifte" bulunduğunu bildiriyor. Joe Biden, Whelan'ı geri alma sözü vermişti.
- Rus yetkililer Kırım'ın kuzeyinde patlamamış bir Storm Shadow füzesinin kalıntılarının bulunduğunu açıkladı.
- Moskova Borsası'nda Amerikan doları 93,40 rubleden işlem görüyor. Euro da 99,09 rubleye geriledi.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Ukrayna Başbakanı Denis Şmıgal, sadece kendi ülkelerinde değil, tüm dünyada mühimmat depolarının boşaldığını söyledi. Şmıgal sorunun üstesinden gelmek için Ukrayna içinde mühimmat üretimi organize etmek zorunda olduklarını söyledi.
- Kremlin, İsrail'in Rusya'ya yönelik eleştirilerine yanıt verdi. Sözcü Dmitri Peskov Rusya yönetiminin terörizmi kınadığını ve Orta Doğu'da ateşkes ilan edilmesi gerektiği düşüncesinde olduğunu söyledi. İsrail Dışişleri Bakanlığı, Rus elçisi Anatoli Viktorov'a "Rusya'nın oynadığı rolden duyulan memnuniyetsizliği" dile getirmişti.
- Orta Asya ülkeleri, Avrupa Birliği'ne yaptırımların delinmesiyle mücadele etme sözü verdi. Bölge ülkelerinin dışişleri bakanlarının AB'li yetkililerle bir araya geldiği zirveye Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan katıldı.
- Ruble Dolar ve euro karşısında değer kazanmaya öğle saatlerinde de devam etti. Moskova Borsası'nda Amerikan doları 93,57, euro 99,65 rubleden işlem görüyor.
- NF Group yabancı şirketlerin 2023'te Rusya'da 250 milyar rublelik (2,7 milyar dolar) emlak sattığını açıkladı. Satış hacminde bir önceki yıla 6 katlık artış söz konusu.
- Eski ABD Başkanı Donald Trump, ABD'nin "super duper" roketlerine ait çizimlerin Rusya tarafından çalındığını iddia etti. Trump sanayi casusluğunun kendinden önce gerçekleştiğini ileri sürerek Barack Obama'yı suçladı.
- Finlandiyalı asansör üreticisi Kone, Rusya pazarındaki faaliyetlerine tamamen son verdi. Şirketin ülkedeki varlıklarını elden çıkardığı bildiriliyor.
SABAH BÜLTENİ
- Ruble güçlenmeye devam ediyor. Bu sabah Moskova Borasası'ndan yapıan ilk işlemlerde, 1,5 aydan beri dolar ilk kez 94 rublenin altına düştü. Uzmanlar bu düşül trendini, döviz kazançlarının piyasada zorunlu satışını içeren başkanlık kararnamesinin yanı sıra vergi ödeme döneminin başlaması nedeniyle yoğunaşan döviz satışları ile açıklıyor. Moskova saatiyle 07:39 itibarıyla dolar 93,93'e geriledi, euro da 100,69 rubleden işlem gördü.
- Sivastopol Valisi Mihail Razvozhaev, bu sabaha karşı yaptığı açıklamada "Karadeniz Filosunun düşmanın su altı sabotaj kuvvetleri tarafından gerçekleştirilmek istenen bir saldırıyı püskürttüğünü" açıkladı. Ardından Rusya Savunma Bakanlığı bir açıklama yaparak, 24 Ekim sabahı Karadeniz'in kuzey kesiminde Rus Silahlı Kuvvetlerinin, Ukrayna'ya ait üç insansız sabotaj botunu füze ve bomba sistemleriyle vurduğunu duyurdu.
- Rusya'nın Perm şehrinde Bolşoye Savino havaalanı, Smartavia'ya ait bir Boeing 737'nin iniş sırasında kayarak pistten çıkması nedeniyle iniş ve kalkışlara geçici olarak kapatıldı. Yerel saatle 06.30'da (Moskova saati 04.30) meydana gelen olay sırasında St. Petersburg'dan gelen uçakta 186 yolcu ve 6 mürettebat bulunuyordu. Yetkilier yaralanan olmadığını duyurdu. Sonbahar başından bu yana bu, Perm havaalanında ikinci pistten çıkma vakasıı. 21 Eylül'de Türk havayolu AnadoluJet'e ait bir uçak pistten çıkmıştı.
- AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Borrell, "AB henüz Ukrayna'ya 500 milyon euroluk yeni bir askeri yardım dilimi tahsis etme konusunda anlaşmaya varamadı, hâlâ çözüm bulmaya çalışıyoruz" dedi.
- Ukrayna şehrilerine dün gece de yoğun hava saldırısı gerçekleşti. Rus haber ajansları, özellikle Herson'un Ukrayna güçlerinin kontrolündeki bölgesinde yoğun patlamalar yaşandığı bildiriliyor.
- Rus güçlerinin büyük bölümünü kontrol ettiği Avdiyivka şehri çevresinde yoğun saldırısı sürerken, Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı dün yaklaşık 10 saldırıyı püskürttüğünü bildirdi. Avdiyivka'nın askeri yönetiminin başkanı Vitaliy Barabaş, şehir merkezine 24 saat saldırılar yapıldığını söyledi. Barabaş, "Gece gündüz sürekli ateş altında olan 22 km'lik yol nedeniyle tahliye ve yardım sevkiyatı imkansız hale geldi" dedi.
- Eski ABD Başkanı Donald Trump, düzenlediği bir mitingde, Rusya'nın "süper füze planlarını ABD'den çaldığını" iddia etti. Biden, “Rusya'nın süper bir roket çaldığını biliyorsunuz, bunlar süper hızlı uçuyor. Barack Obama yönetimi sırasında hırsızlık yaptılar. Gizli çizimleri çaldılar ve aynısını yaptılar” dedi.
- The Washington Post'un haberinde, geçen yıl siyaset bilimci Aleksandr Dugin'in kızı Darya Dugina'nın öldürülmesinin arkasında Ukrayna gizli servisinin olduğu, bombanın parçalarını bir kedi kafesinin içinde Rusya'ya gizlice sokulduğu iddia edildi. 29 yaşındaki Dugina, Ağustos 2022'de Moskova yakınında babasının arabasına düzenlenen bombalı saldırıda hayatını kaybetmişti.
- Erdoğan'ın İsveç'in NATO üyeliğine ilişkin bir yasa tasarısını parlamentoya sunmasını yorumlayan NATO şefi Jens Stoltenberg, hareketi memnuniyetle karşıladığını ve "hızlı bir oylamayı" sabırsızlıkla beklediğini söyledi.
- ABD makamları, yaptırım uygulanan Rus oligark Süleyman Kerimov'un Fiji'de el konulan 300 milyon dolarlık süper yatı Amadea'nın satılarak parasının Ukrayna'ya aktarılması için bastırıyor.
23 Ekim Pazartesi
AKŞAM BÜLTENİ
- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan İsveç'in NATO'ya katılım protokolünü imzaladı. Protokol onay için meclise gönderildi. İletişim Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı, "İsveç’in NATO’ya Katılım Protokolü, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından 23 Ekim 2023 tarihinde imzalanarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sevk edilmiştir."
Rusya’nın Ukrayna’ya düzenlediği askeri operasyonun ardından İsveç ve Finlandiya NATO’ya katılmak için resmi başvuruda bulunmuş ama Türkiye iki ülkenin adaylıkları konusunda ‘endişeleri olduğunu’ kaydetmişti.
Haziran 2022’de İspanya’nın başkenti Madrid’deki NATO zirvesinde Türkiye iki ülkenin NATO üyeliğine itirazından vazgeçmiş, İsveç ve Finlandiya da buna karşılık Türkiye’nin endişelerini gidermek üzere özellikle Türkiye’nin ‘terör şüphelisi’ olarak tanımladığı kişilerin iadesi ve terörle mücadele için adımlar atacaklarını belirtmişti.
İsveç’te Danimarkalı-İsveçli aşırı sağcı Rasmus Paludan’ın Stockholm’deki Türkiye Büyükelçiliği önünde Kuran yakma eylemine izin verilmesi, İsveç’te Erdoğan maketiyle yapılan eyleme soruşturma açılmaması ve Today’s Zaman’ın eski genel yayın yönetmeni Bülent Keneş gibi isimlerin Türkiye’ye iade edilmemesi ilişkilerin gerilmesine neden olmuştu. (Diken)
- Rusya'da euro gün içinde 100 rublenin altını gördü. Akşam saatleri itibarıyla Moskova Borsası'nda dolar 94,44, euro 100,45 rubleden işlem görüyor.
- Reuters ajansı Rusya hükümetinin bütçe gelirlerini arttırmak için yeni bir vergi reformu yapabileceğini yazıyor. Rus ekonomistlerin görüşüne başvuran ajans, artan askeri harcamalar nedeniyle hükümetin elinde fazla enstruman kalmadığını aktardı.
- Krasnodar'da Türkiye menşeili 90 ton mandalinada karantinaya tabi zararlıya rastlandığı bildiriliyor. Novorossiysk liman yetkilileri mandalinaların ülkeye girişine izin verilmediğini açıkladı.
- İspanya, Ukrayna'dan yasa dışı yollardan çıkarıldığı açıklanan 60 milyon dolar değerinde tarihi esere el koydu. İskit altınları olarak bilinen eserlerin kaçırılmasıyla ilgili olarak 3 İspanyol ve 2 Ukrayna vatandaşının tutuklandığı açıklandı.
- Rusya Satranç Federasyonu, genç büyükustaların ülkeyi terk etmesinin önüne geçmek için oyuncularla 10 yıllık kontratlar imzalayacaklarını açıkladı. Rusya geçtiğimiz aylarda iki süper büyükustasını İngiltere ve Slovenya'ya kaptırmıştı. Satrançta 2700 elonun üzerine çıkan oyuncular süper büyükusta olarak adlandırılıyor.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Gruşko İsrail-Filistin çatışmasının çözüme bağlanması için Rusya ile Türkiye'in temasta olduğunu açıkladı.
Öte yandan İsrail ordusu Gazze'ye düzenlemeyi planladığı kara harekatından vazgeçme şartı olarak "Hamas'ın silah bırakmasını" ileri sürdü. İsrail Ordusu rehinelerin de serbest bırakılmasını istiyor.
- Çin Dışişleri Bakanlığı temsilcileri Balticconnector boru hattında meydana gelen arızayı Finlandiya ile birlikte araştıracaklarını açıkladı. Önceki gün dünya basınında arızaya Hong Kong bandıralı bir geminin neden olduğu yönünde iddialar yer almıştı.
- Kazan'da mahkeme Radio Svoboda muhabiri Alsu Kurmaşeva'nın tutuklanmasına hükmetti. Rusya Adalet Bakanlığı Kurmaşeva'yı yabancı ajan ilan etmişti. Gazetecinin Amerikan vatandaşlığı da bulunuyor.
- Rusyalı ve Ukraynalı gazeteci Kirill Vışinski, Radio Sputnik'in genel yayın yönetmenliğine getirildi. Vışinski 2018'de Ukrayna Güvenlik Servisi tarafından vatana ihanet suçlamasıyla gözaltına alınmış, daha sonra da tutuklanmıştı. Vışinski 2019'da Rusya ile Ukrayna arasında gerçekleşen bir takasla serbest kalmıştı.
- St. Petersburg Veterinerlik İdaresi, devlete ait kliniklerde kediler ve köpekler için kuduz, leptrosiproz ve enfeksiyon aşılarının kalmadığını açıkladı. İdare 20 Ekimden itibaren ücretsiz aşı uygulamasının durdurulduğunu bildiriyor.
SABAH BÜLTENİ
- İsrail-Hamas krizi gittikçe derinleşirken, Ukrayna'daki çatışmaları da dünya gündeminde geri plana atmaya devam ediyor. Bunu destekleyen bazı dikkat çekici gelişmeler yaşanıyor. Örneğin bu sabah AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'e, Lüksemburg'daki AB dışişleri bakanları toplantısı öncesinde düzenlediği basın toplantısında Ukrayna konusunda "tej bir soru bile" yöneltilmedi. Buna şaşıran Borrell, gazetecilere "Ukrayna'yı unutmamaları" çağrısında bulundu. Gazeteciler neredeyse tüm soruları Filistin-İsrail çatışması hakkında yöneltti. Bir başka örnek, Rusya'nı özel askeri operasyonu ile ilgili haberleri dakika dakikas aktaran pek çok Rus medya organının da, hafta sonundan beri günde sadece "birkaç haber" girmeleri. Örneğin RBC sitesinde "canlı operasyon gelişmeleri" sayfasnda saat 03.00 ila 11.46 arasında sadece bir haber girildi. Rusya basınında bile zaman zaman Ukrayna'dan çok Orta Doğu haberleri ön plana çıkıyor. Daha önce Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, France 2'ye verdiği röportajda Batı'nın Ukrayna krizine olan ilgisinin, Filistin-İsrail çatışma ortamda zayıflayabileceği yönündeki endişelerini dile getirmişti .
- Dolar 13 Eylül'den bu yana ilk kez 95 rublenin altına düştü. Moskova Borsası verilerine göre dolar kuru 94,90 rubleye kadar geriledi. Euro kuru da 100,69. rubleye kadar indi.
- Avdiyivka kasabası, Rusya ie Ukrayna arasında en yoğun çatışma sahnesi omaya devam ediyor. Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Ukrayna birliklerinin büyük ölçüde harap olmuş kasabanın etrafındaki yaklaşık 20 Rus saldırısını püskürttüğünü söylerken, Rus kuvvetleri Avdiyivka üzerinde sürekli saldırılarını sürdürüyor. Rus hava saldırılarının civardaki köyleri de vurduğu belirtildi.
- Gece açıklama yapan Başkan Zelenskiy, Avdiyivka ve yakındaki Marinka kasabasındaki durumun "çok ağır ve zor olduğunu" belirterek "Çok sayıda Rus saldırısı var. Ama pozisyonlarımız korunuyor” dedi.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Ukraynalı birliklerin güney Herson bölgesindeki Dnipro Nehri'ni geçme girişimlerini önlediğini söyledi. Bakanlık, Ukraynalı "sabotaj ve keşif" ekiplerinin Pridniprovske, Tiahynka ve Krınıy köyleri yakınlarında nehri geçmeye çalışırken operasyonla durdurulduğunu bidirdi.
- Rusya'nın hava sadırıları gece boyunca devam etti. Kiev ve Odessa'da patlamalar duyulurken, Çernomorsk, Sumı, Çernihiv dahil pek çok bölgede gece hava aarmı verildi.
- ABD Başkanı Joe Biden, insanlığın yeni bir dünya düzenine ihtiyacı olduğunu söyledi ve Amerikalıların yeterli cesaret ve özgüvene sahip olmaları halinde bunu inşa edebileceklerine olan inancını dile getirdi. Biden bir bağış etkinliğinde yaptığı açıklamada şu cümlelere yer verdi: "Bence elimizde bir fırsat var. Eğer yeterince cesur ve özgüvenli olursak, dünyayı daha önce hiç yapılmamış bir şekilde birleştirebiliriz. Savaş sonrası dönemde oldukça iyi işleyen bir 50 yıl geçirdik ancak şimdi bunu kaybettik. Yeni bir 'yeni dünya düzenine' ihtiyacımız var" (Sputnik)
- Herson Valisi Vladimir Saldo, Kırım'daki hedeflere giden üç Ukrayna füzesini düşürdüklerini söyledi.
- Novoya İzvestiya'nın haberine göre, Moskova yakınlarındaki Kotelniki'deki bir mescitte cuma namazı kılmaya gelen göçmenlerin Rusya pasaportu sahibi olan bazıları, namaz sonrası polis tarafından yapılan kimlik kontrollerinin ardından gözaltına alınarak Lyubertsi semtindeki bir askeri eğitim merkezine teslim edildi. Gazeteye göre, 30 yaşını doldurmayanlar zorunlu askerlik için silah altına alınırken, bazıları da sözleşmeli olarak askeri operasyon bölgesine transfer ediliyor.
- Yılın ilk altı ayında Rusya'da orduyla ilgili yalan haber yaptıkları gerekçesiyle 21 kişi hüküm giydi Bunlardan 8'i fiili hapis cezasına çarptırıldı, 3'üne ise ertelenmiş hapis cezası verildi.
- 2023 yılında Rusya'da satılan her sekiz yeni otomobilden biri paralel ithalat yoluyla ithal edildi. İlk 9 ayında 100 binin üzerinde otomobil satıldı. Çinli markaların payı da son bir ayda büyümeye devam etti, % 7'den % 12'ye çıktı.
- Rusya ile Hindistan arasındaki ticaret hacmi ilk kez 44 milyar dolara ulaştı. Bunun 41,2 milyar doları Rusya'nın enerji ağırlıklı ihracatı. Rusya, Hindistan'ın tüm ticaret ortakları arasında dördüncü sırada yer alıyor.
22 Ekim Pazar
- Putin, eski Almanya Başbakanı Schröder’i eleştirenlere Almanca seslenerek, “Schröder’den ne kadar uzaklaşırsanız, Nazilere sempati duyan Kanada Parlamentosu Başkanı Anthony Rota’ya o kadar yakın olursunuz’ diye konuştu. Sputnik'in aktardığına göre, Rossiya 1'e konuşan Putin, eski Almanya Başbakanı Gerhard Schröder’e 'Rusya ile ilgili tutumu' nedeniyle kendi ülkesinde yapılan baskıların hatırlatılması üzerine verdiği yanıtında, Zelenskiy'nin Kanada parlamentosunu ziyareti sırasında, sonradan Nazi üyesi olduğu anlaşılan bir kişinin alkışlandığı eylemi hatırlatarak, “Federal Almanya'nın eski Şansölyesi Schröder’e baskı yapmaya çalışanlara ancak şunu söyleyebilirim. Schröder'den ne kadar uzaklaşırsanız, Nazilere sempati duyan Kanada parlamentosunun başkanı Antony Rota’ya o kadar yakın olursunuz” dedi. Putin Alman halkının da kendisini doğru anlaması isteğiye mesjaı kameraların önünde Almanca olarak tekrarladı, “Eminim ki pek çok kişi bu sözlerimi duyacaktır” diye sonlandırdı. Alman gazetesi Bild’de yer alan haberde, iki Almanya'nın birleşmesinin 33. yıl dönümü davetinde Schröder’in hükümet yetkililerinden farklı bir yere oturtulmak istendiği haberi yer almıştı. Almanca mesaj için
tıklayın.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zaharova, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un bölgesel işbirliği platformu kapsamında yarın İran’a gideceğini doğruladı. Sputnik’e konuşan Mariya Zaharova, “Rusya Dışişleri Bakanı, pazartesi günü Tahran'da yapılması planlanan görüşmelere katılacak” dedi. İran devlet haber ajansı IRNA, Türkiye'nin girişimiyle başlayan ve Rusya, Azerbaycan, Ermenistan ve İran dışişleri bakanlarının katılımıyla düzenlenecek 3+3 formatındaki bölgesel işbirliği platformunun 23 Ekim'de Tahran'da gerçekleşeceğini duyurmuştu.
- ABD Başkanı Joe Biden, dün Washington'da katıldığı bir resepsiyonda Ukrayna'da 3 ay yaşadığını söyledi. ABD Başkanı Biden, Washington'da verilen bir resepsiyonda eski anılarını anlatırken, Kongre Senatosu'nun Dış İlişkiler Komitesi'ni iki yıldan fazla yönettiğini söyledi. Bu sürenin bir kısmında Ukrayna'da bulundum diyen Joe Biden, 2007-2008 yıllarındaki görevi hakkında şunu dedi:
"Barack Obama'nın benden başkan yardımcısı olmamı istemesinin nedenlerinden biri de dış politika geçmişim ve Dış İlişkiler Komitesi başkanı olmamın yanı sıra bu konuya dahil olma arzumdu. Bu nedenle, Ukrayna'da oligarklarla ve sahip oldukları yozlaşmış sistemle uğraşarak iki yılın büyük bir kısmını geçirdim. Böylece o iki yıl içinde Ukrayna halkını tanımış oldum. Bu iki yıl boyunca Ukrayna'da muhtemelen toplam üç ay geçirdim." (Sputnik)
- Kiev'deki askerlik kayıt büroları, doktor, diş hekimi, kadın doğum uzmanı, hemşire, eczacı gibi uzmanlığı olan 18 ila 60 yaş arası kadınları askerik siciline kaydetmeye başladı. İlgili yasa Ekim ayının başında yürürlüğe girmişti.
- 24 Şubat 2022'den bu yana 123 binden fazla Ukrayna vatandaşının Belarus'a geldiği ve bunların büyük çoğunluğunun daha sonra AB ülkelerine geçiş yaptığı bildirildi.
- Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanlığı, tur operatörlerine İsrail, Lübnan, Ürdün ve Filistin bölgelerine tur satışlarını askıya almalarını tavsiye etti. Interfax'ın haberine göre bakanlık, Dışişleri Bakanlığı'nın turistlere yönelik güvenlik tehdidine ilişkin resmi açıklamasına atıfta bulundu.
- Ukrayna yönetimi, ülkenin kuzeydoğusundaki Harkov (Harkiv) kentindeki bir posta dağıtım merkezinin füze sadırısında vurulması sonucu altı kişinin öldüğünü ve en az 14 kişinin yaralandığını duyurdu. Başkan Zeenskiy, Telegram mesajında cumartesi günkü saldırı için "Yine sivil bir hedef vurudu" dedi. Bölge savcılığı, deponun, Rusya'nın Belgorod bölgesinden ateşlenen iki S-300 füzesi tarafından vurulduğunu iddia etti. Ukrayna'nın ikinci büyük şehri oan Harkov Rusya sınırına sadece 30 km mesafede.
- Avdiyivka kasabası ve çevresinde çatışmaların şiddetlenerek devam ettiği bildiriliyor. Rusya'nın karşı taarruzu devam ederken, Ukrayna ordusu, son 24 saat içinde yaklaşık 90 çatışmanın ön cephede devam ettiğini duyurdu. Bir hafta önce günlük ortalama 60 çatışma çıktığı, durumun gittikçe şiddeltendiği billdiriliyor.
- Zelenskiy, Erdoğan ile telefon görüşmesinin ardından önümüzdeki hafta Malta'da Ukrayna'nın barış formülü konusunda uluslararası bir toplantı yapılacağını,Türkiye'nin katılımını şimdiden teyit ettiğini söyledi.
- İsrail uçaklarıi Halep ve Şam'daki havaalanlarını vurdu. Bu arada ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, THAAD füze savunma sisteminin ve Patriot uçaksavar füze sisteminin ek taburlarının Orta Doğu'ya konuşlandırılmasını emretti. Pentagon şefi ayrıca "öngörülemeyen koşullar durumunda" ilave birliklerin konuşlandırılmasına hazırlıklı olunması talimatını verdi.
- Rusya'nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Polyanskiy, diğerleri cesaret edemediği için Rusya'nın BM Güvenlik Konseyi'ni Filistin ve İsrail konusunda toplayacağını açıkladı. Polyanskiy yaptığı açıklamada, diğer ülkeler buna cesaret edemediği için Rusya'nın Filistin-İsrail çatışmasına ilişkin yeni bir BM Güvenlik Konseyi toplantısını düzenleyeceğini söyledi. (Sputnik)
- Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı'nın Telegram'da yayınlanan mesajına göre, ülke topraklarının üçte birinden fazlası çatışmalar nedeniyle mayınlar ve patlayıcı maddelerle kirlenmiş durumda.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Voronej şehri üzerinde uçak tipi bir Ukrayna İHA'sının vurulduğunu açıkladı.
- Cumhuriyetçi Senatör Eric Schmitt, ABD Temsilciler Meclisi'nin Biden'ın İsrail ve Ukrayna'ya önerdiği 106 milyar dolarlık toplam yardım paketini onaylamayacağını söyledi.
- Bulgar Parlamentosu, ülkedeki LUKOIL tesisine Rus petrolü tedarikinin yasaklanması teklifini değerlendirecek. İnisiyatif koaliasyon hükümetindeki iki parti tarafından desteklendi.
- Ukrayna Ekonomi Bakan Yardımcısı Aleksey Sobolev, AB'den yaklaşık 50 milyar euro tutarında yardım almak amacıyla bir "reform ve kalkınma planı" hazırladıklarını söyledi. Plan 4 yıl süreli olacak.
21 Ekim Cumartesi
- Savunma Bakanlığı'na bağlı Krasnaya Zvezda (Kızıl Yıldız) gazetesinin haberine göre, Ukrayna'daki özel askeri operasyona katılanların aylık maaşı, Rusya'daki askeri maaşlara yüzde 10,5 zam kararı dikkate alındığında en az 210 bin rubleye çıkacak. Haberde 1 Ekim 2023'te askeri personelin maaşına yapılan zammın, özel askeri operasyona katılanlara da yanıtılacağı belirtildi. 210 bin ruble bugünkü kurdan 2 bin 200 dolar ya da 58 bin liraya denk geliyor.
Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dimitri Medvedev bu ay başında yaptığı açıklamada, 1 Ocak'tan bu yana Rus ordusunun Birleşik Kuvvetler Grubu'nda 357 binden fazla kişinin sözleşmeli olarak görevlendirildiğini açıklamıştı. 3 Ekim'de Savunma Bakanı Sergey Şoygu, sözleşme imzalayanların sayısının 335 bin kişi olduğunu bildirmişti.
- Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada gün içinde hava savunma sistemleri tarafından Ukrayna'ya ait Su-24 savaş uçağı, iki Mig-29 uçağı ve bir Mi-8 helikopterinin düşürüldüğünü açıkladı.
- Rus devlet TV'sinde Vladimir Solovyov'un tartışma programında konuşan Devlet Duması Savunma Komitesi üyesi miletvekili Andrey Gurulev, "Rus toplumunun Başkan Vladimir Putin'in politikalarıyla aynı fikirde olmayan kesimine karşı sert önlemler alınması" çağrısında bulundu. Mart 2024'te yapılması planlanan başkanık seçimleri hakkında konuşan milletvekili, oylamanın iptal edilmesine yönelik önerileri eleştirerek, "Putin seçimleri ebette kazanacaktır. Bu kimsenin meziyeti değil, kendi kişisel meziyetidir. Ben, başkana yüzde 80 güvenen bu toplumumuzda, geriye kalan tüm bu çürümüşlüğün izole edilmese de en azından bir şekilde yok edilmesini isterim” dedi. (M. Komsomolets)
- Yine Vladimir Solovyov'un programlarının kadrolu uzmanı olan siyaset biimci Yevgeni Satanovski önemli bir skandala neden oldu. Rusya'nın İsrail'i eleştiren resmi açıklamalarına karşı çıkan ve Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova'ya bu görüşleri dile getirdiği ağır hakaret eden Satanovski programdan kovuldu. Rusya Devlet Duması milletvekili Sultan Hamzaev, Satanovsiy'nin ceza yasası uyarınca yargılanarak cezaandırımasını talep etti. Solovyova ayrıca bir vdeoya paylaşarak Zaharova ve Dışişleri mensuplarından özür diledi.
- Rusya Spor Bakanlığı, Devlet Duması ile ortak bir inisiyatif geliştirrerek Rus hokey oyuncularının yurt dışına çıkma olasılığını sınırlamayı planlıyor. (Kommersant)
- Rusya Maliye Bakanı Siluanov, Rus yetkililerin "döviz kurunu öngörülebilir ve sürdürülebilir olacak şekilde etkileme araçlarına sahip olduğunu ve gerekirse kullanacağını" söyledi.
- AB Rusya'ya karşı gündeme getirdiği yeni yaptırım paketine koyacak "mal ve hizmet" arayışında. Bloomberg'in edindiği bilgiye göre Avrupa Birliği, Rusya'ya yönelik 12. yaptırım paketine ilişkin istişarelere önümüzdeki günlerde başlayacak. EUobserver'ın haberine göre Litvanya, Polonya ve Estonya tekliflerini sundular. Litvanya, "Rusya'nın endüstriyel potansiyelinin azalması" konusundaki tavsiyeleri içeren onlarca sayfalık ayrıntılı rapor sundu. Yaptırım kapsamında Rusya'ya ihracatının yasakanması istenen ürünler arasında ısıtma radyatörleri, çiviler, somunlar, düğmeler, dikiş iğneleri ve örgü şişi bile var. (RBC)
- Reuters ajansına göre, ABD, 100 ülkedeki büyükelçiliklere 9 ülkede yapılan seçimlerde Rusya'nın etkisine ilişkin bir belge gönderdi. İstihbarat birimerinin hazırladığı raporda Rusya'nın seçim süreçlerinde "halkın güvenini baltalamaya" yönelik girişimler yaptığı, Moskova'nın bu amaçla "casusları, sosyal ağları ve Rus devlet medyasını" kullandığı iddia ediliyor.vABD istihbaratı belgede 11 vaka kaydettiğini, Rus istihbarat servisleriyle bağlantılı olduğu iddia edilen "nüfuz ağları ve milletvekilleri de dahil olmak üzere açık ve gizli mekanizmalar" kullanıldığını savunuyor. Hangi ülkelerden söz edildiği medyaya yansımadı. Rusya'nın ABD Büyükelçisi Antonov, habere tepki göstererek "ABD'nin Rusya'nın seçim müdahalesine ilişkin raporu bir spekülasyon derlemesidir" dedi.
- 1991-1993 arası dönemde Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yapan, 74 yaşındaki diplomat Georgi Kunadze'nin "yabancı ajan" ilan edilmesinin ardından gerekçesi konusunda basına bilgi yansıdı. RIA'ın haberine göre "yabancı ajanlar" siciline dahil edilen Kunadze'nin Kuril Adaları'nın Japonya'ya devredilmesi için aktif olarak lobi yaptığı iddia edildi. Şu an Rusya'da yaşamayan eski diplomat 1983'te dışişleri girmiş, üç yıl boyunca Rusya'nın Güney Kore Büyükelçisi olarak görev yapmıştı. 1999'dan beri Rusya Bilimler Akademisi Dünya Ekonomisi ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nde araştırmacı olan ve uluslararası ilişkiler alanında 50'den fazla bilimsel eseri yayınlanan Kunadze'nin araştırmalarının ana konuları Uzak Doğu, Japonya ve Kore.
- Norveç hükümeti, eve dönmek isteyen Ukraynalılara 1200 euro nakit ödeme yapma kararı adı. Teklif, Norveç'te geçerli bir oturma iznine veya mülteci statüsüne sahip Ukrayna vatandaşları için sözkonusu olacak. İsviçre daha önce de benzer bir kural getirmiş, Ukraynalı mültecilere evlerine dönmeleri için 4 bin 400 dolara kadar ödeme yapmaya hazır olduğunu duyurmuştu. (BFM)
- Birleşmiş Milletler Bağımsız Uluslararası Ukrayna Soruşturma Komisyonu, çatışmalarda "sivilleri etkileyen savaş suçları ve insan hakları ihlallerinin devam ettiğini" savundu. Komisyon raporunda Rusya suçlandı.
- Rus Havacılık ve Uzay Kuvvetlerinin (RF Havacılık ve Uzay Kuvvetleri) yeni komutanı belli oldu. Sergey Surovikin'in yerine, bu göreve bir süredir vekaet eden Viktor Afzalov'un atandığı bildiriliyor. Surovikin, Wagner isyanının ardından hakkındaki iddiaların ardından pasif göreve çekilmişti.
- Bloomberg'in haberine göre Hintli yetkililer, Delhi ile Pekin arasındaki gergin ilişkiler nedeniyle Rus petrol tedarikçilerinin yuan cinsinden ödeme yapma taleplerini reddetti. Hindistan rafinerileri Rus petrolünün ithalatını BAE dirhemi, ABD doları ve nadiren rupi cinsinden ödüyor. Daha önce Hindistan'ın Rusya'ya dış ticarette ödediği rupilerin birikmesinin ve kullanılamamasının Rusya bütçes açısından sorun yaşadığı yorumları yapılmıştı.
- Kazakistan hükümeti, 2023 yılının ilk altı ayında 40 binin biraz üzerinde Rus'un çalışmak üzere Kazakistan'a giriş yaptığını bildirdi. Geçen yılın tamamında bu rakam 63 bindi. Aynı zamanda 2023 yılının ilk yarısında 25,5 bin Kazak çalışmak üzere Rusya'ya girdi. Avrasya Ekonomik Birliği ülkelerinden Kazakistan'a sınırlama olmaksızın çalışmak üzere gelenler çoğunlukla endüstriyel üretim yöneticileri, finans ve sigorta piyasası çalışanları, IT sektörü uzmanları.
- Newsweek dergisinde Lahey Güvenlik Araştırmaları Merkezi'nde stratejik analist olan Frederic Mertens imzasıyla yayınlanan bir makalede, "Kiev rejiminin savaş alanında önemli başarı şansını kaybettiğini kabul etmenin zamanının geldiği" savunuldu. Makalede, Ukrayna ordusunun karşı saldırısı başarısız olduğu, yakın gelecekte yağışlı sezonun ve kötü havanın Kiev açısından durumu daha da kötüleştireceği belirtiliyor.
- ABD federal hükümetinin bütçe açığı, 2023 mali yılında geçen yıla kıyasla yüzde 23 artarak 1.7 trilyon dolara yükseldi.
20 Ekim Cuma
GECE BÜLTENİ
- Beyaz Saray, Başkan Joe Biden'ın Ukrayna'ya askeri yardım için Kongre'den 61,3 milyar dolarlık bütçe istediğini duyurdu. İsrail'e yapılacak yardımlarla birlikte Biden'ın talep ettiği miktar 106 milyar doları buluyor.
- Rusya Adalet Bakanlığı ülkenin eski dışişleri bakan yardımcılarından Georgi Kunadze'yi yabancı ajan ilan etti. Kunadze 1991-1993 yılları arasında görev yapmıştı.
- Rusya Başbakanı Mihail Mişustin Finlandiya ile sınır meseleri konusunda işbirliği yapmaya son verdiklerini açıkladı.
AKŞAM BÜLTENİ
- Moskova Borsası'nda dolar 95,50 rubleye kadar geriledi. Günlük değer kaybı yüzde 1,55. Bu esnada euro 101,14 rubleden işlem görüyor.
- Rusya Savunma Bakanlığı son 24 saatte Ukrayna'ya ait 7 Mig-29 uçağını düşürdüklerini açıkladı.
- Rusya'nın İsrail Büyükelçisi Anatoli Viktorov Hamas'ın 7 Ekim günü düzenlediği saldırıda hayatını kaybeden Rusya vatandaşlarının sayısının 20'ye yükseldiğini duyurdu.
- Uluslararası Olimpiyat Komitesi Vladimir Putin'in Ruslara karşı etnik ayrımcılık yapıldığı yönündeki sözlerine cevap verdi. Komite olimpiyatlara katılımın temel insan hakları arasında yer almadığını, katılım kriterlerinin Olimpiyat İlkeleri'ne göre belirlendiğini açıkladı.
- İnterfaks'ın haberine göre Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak kerosen ihracatını yasaklama imkanı olup olmadığını araştrımaları için yardımcılarına talimat verdi.
- Letonya Cumhurbaşkanı Edgars Rinkēvičs, Balticconnector hattındaki arızanın Rusya kaynaklı olduğunun ispatlanması halinde, Baltık Denizi'nin NATO tarafından Rus gemilerine tamamen kapatılması çağrısında bulundu.
- Hindistan gazetesi The Economic Times Rusya'nın nisan-eylül döneminde Hİndistan'a petrol ihracatını iki katın üzerinde arttırdığını yazdı.
- ABD'nin Macaristan Büyükelçisi David Pressman, Viktor Orban'ın Çin'de Vladimir Putin'le bir araya gelmesinden dolayı NATO ülkeleri olarak endişe duyduklarını söyledi. Pressman, "Macaristan'ı müttefik sayıyoruz, ama bir yandan da Rusya'yla ilişkileri geliştirmeye çalıştığını görüyoruz," şeklinde konuştu.
ÖĞLE BÜLTENİ
- ABD Enerji Bakanlığı 18 Ekim günü Nevada'da yer altında kimyasalların ve radyoizotopların kullanıldığı bir patlama gerçekleştirildiğini açıkladı. Kommersant patlamanın Rusya Devlet Duması'nın Kapsamlı Nükleer Deneme Yasağı Antlaşması'ndan çekilmeyi öngören yasa tasarını kabul ettiği güne rastlamasına dikkat çekti. ABD'li yetkililer deneyin "yeni teknolojiler geliştirme çabaları kapsamında" yapıldığını bildiriyor.
- Avrupa Birliği yetkilileri 2022 yılından bu yana Ukrayna'ya 90 milyar dolar tutarında yardım gerçekleştirdiklerini açıkladı. Bu miktarın 27 milyar dolarlık kısmı askeri yardımlardan oluşuyor.
- Moskova Borsası'nda dolar kuru 96,01 rubleye kadar düştü. Euro da 101,68 rubleden işlem görüyor.
- Hırvatistan elindeki bütün Mi-8 helikopterleri Ukrayna'ya verdiğini duyurdu.
- Ukrayna, Rusya ile bağı bulunan dini organizasyonları yasa dışı ilan etti.
- Rusya Federasyonu'na bağlı Tataristan Cumhuriyeti Devlet Konseyi Milletvekili Azat Hamayev, Kadırov ile ilgili sözleri nedeniyle özür diledi. Hamayev "Cevap vermemiz gereken böyle bir soruya bir örnek: Rusya Federasyonu'nun bir biriminin başkanı, bir kişiyi dövdüğü için oğluna kahraman ünvanını veriyor. Ayrıca bunu daha da ileriya taşıyarak kendisinin 'tüm Müslümanların kahramanı olduğunu' söylüyor. Buna kim cevap verebilir?" diye sormuştu.
- Rus petrol şirketi Rosneft, Çin'in devlet petrol şirketi CNPC ile bilimsel ve teknolojik işbirliği yapılmasını öngören bir memorandum imzaladı. CNPC dün de Gazprom ile tedarik anlaşması imzalamıştı.
- Moskova-Tomsk seferini gerçekleştiren S7'ye ait bir Boeing 737 uçağı Novosibirsk'e acil iniş yaptı. 165 yolcu taşıyan uçağın inişi tek motorla gerçekleştirdiği öğrenildi.
SABAH BÜLTENİ
- İsrail ziyaretinin ardından "Ulusa sesleniş" konuşması ABD Başkanı Joe Biden, yarın Kongre'ye "İsrail ve Ukrayna da dahil olmak üzere kritik ortakları destekleyerek Amerika'nın ulusal güvenlik ihtiyaçlarının finanse edilmesi" amacıyla acil bütçe talebinde bulunacağını beirterek, "Bu, Amerika'nın güvenliğine nesiller boyunca fayda sağlayacak (temettü ödeyecek) akıllı bir yatırımdır" (“It is a smart investment that’s going to pay dividends for American security for generations") diye konuştu.
Biden her iki ülkeye yapılacak savunma yardımının, iki savaşa da ABD birlikleri göndermenin yerine geçeceğini söyedi, "Böylece Amerikan birliklerini tehlikeden uzak tutmamıza yardımcı olacak" diye açıkladı. Devamında Biden, "Amerikan birliklerinin Rusya'da savaşmasını ya da Rusya'ya karşı savaşmasını istemiyoruz" derken, ABD birliklerinin Gazze savaşına karışma olasılığını göz ardı etmedi.
"İsrail ve Ukrayna'nın başarılı olması ABD'nin ulusal güvenliği için hayati önem taşıyor" diyen ABD Başkanı, "Hamas gibi teröristlerin ve Putin gibi bir tiranın kazanmasına izin veremeyiz" dedi.
Biden, Hamas'ın Filistinliler'i temsil etmediğini, Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas'a ABD'nin Filistinliler'in kendi geleceğini tayin etme hakkına destek verme ilkesine bağlı olduğunu söylediğini belirtti. Biden, "İsrail'de söylediğim gibi, ne kadar zor olsa da, barıştan vazgeçemeyiz. İki devletli çözümden vazgeçemeyiz. İsrail ve Filistinliler eşit şekilde güvenlik, onur ve barış içinde yaşamayı hak ediyor" dedi.
- Reuters'a göre Biden'ın ABD Kongresi'ne gönderilen ek bütçe talebi Ukrayna için 60 milyar dolar, İsrail için ise 14 milyar dolar talep ediyor.
- Kremlin, Başkan Putin'in Rostov-na-Don'daki Rusya Silahlı Kuvvetleri karargahını ziyaret ettiğini duyurdu. Peskov, ziyarette Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov'un devlet başkanına özel askeri operasyondaki ilerleyiş hakkında ayrıntılı bilgi verdiğini bidirdi. Peskov ayrıca Vladimir Putin'in Savunma Bakanlığı üst düzey yöneticileri ile görüşmelerde bulunduğunu da sözlerine ekledi.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Karadeniz üzerinde Rusya hava sahasına yaklaşan İngiltere'ye ait iki savaş uçağı ile ona eşlik eden bir keşif uçağını engellemek için iki Su-27 savaş uçağının havalandığını duyurdu. İngiliz uçakları bunun üzerine bölgeyi terk etti.
- Ukrayna Genelkurmay Başkanı Valeri Zalujnyi, Avdiyivka kasabasında yeni bir Rus saldırısıyla karşı karşıya kaldıklarını belirterek "Düşman, savunmamızı kırma ve Avdiyivka'yı kuşatma girişimlerinden vazgeçmiyor. Ruslar yeni saldırı birllikleri ve büyük miktarda zırhlı teçhizat getirdi, bölgeye uçak ve topçu konuşlandırdı" dedi. Rusya kaynakları ajanslar Rus birliklerinin Avdiyivka yakınlarında Ukrayna'nın bir komuta noktasını yok ettiği ve Kupiansk yakınlarındaki 11 Ukrayna saldırısını püskürttüğünü duyurdu.
- Ukrayna'nın güney kuvvetleri grubunun sözcüsü Oleksandr Ştupun, Ukrayna birliklerinin güney Zaparojye bölgesindeki Verbove köyünün güneybatısında 400 metre ilerlediğini söyledi.
- Ukrayna ordusu, Rus kuvvetlerinin farklı bölgeerde balistik ve seyir füzeleri ile saldırı dronları da dahil olmak üzere 17 farklı silah kullanarak endüstriyel ve sivil altyapının yanı sıra askeri hedeflere yeni hava saldırıları düzenlediğini duyurdu.
- NATO, denizaltı altyapısında meydana gelen son hasarın ardından dört mayın avcısı dahil olmak üzere Baltık Denizi'ndeki devriyeleri artırdığını duyurdu.
- Beyaz Saray, Biden'ın Zelenskiy ile telefon görüşmesinin ardından "Ukrayna'nın egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve demokratik geleceğini savunması için ABD'de iki partili güçlü desteğin devam ettiğinin altının çizildiğini" duyurdu.
- Kuzey Kore lideri Kim Jong Un, Pyongyang'da Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmede Rusya ile "ileriye dönük bir ilişki kurmak istediğini" söyledi. ABD, Kuzey Kore'nin Ukrayna'da kullanılmak üzere Rusya'ya silah sağladığını iddia etmişti.
- Kuzey Kore’nin başkenti Pyongyang’da konuşan Lavrov, “Biz Rusya olarak Türk dostlarımızın İsrail-Filistin ihtilafıyla ilgili önerdiği garantör ülkeler sistemi fikrini ilginç buluyoruz. Ankara ile bu konuda temas halindeyiz. Yapıcı olan tüm önerileri desteklemeye hazırız. Türkiye’nin bu öneriyi iyi niyetle yaptığını düşünüyoruz. Aynı zamanda İsrail-Filistin ihtilafıyla ilgili hazırlanan arabulucu planlarının taraflara zorla kabul ettirilmemesi, taraflardan birinin çıkarlarından taviz vermeye zorlanarak benimsetilmemesi görüşünü savunuyoruz. Türkiye’nin planıyla ilgili şu ana kadar edindiğim izlenim bunun taraflar arasında çıkar dengesini koruduğu yönündedir” dedi.
- Ukrayna parlamentosu, Kiev'in Moskova ile işbirliği yapmakla suçladığı Ukrayna Ortodoks Kilisesi'nin faaliyetlerini yasaklayan yasa tasarısına ilk onayı verdi. Kilise ise iddiaları reddediyor. Tasarının yasalaşması için ikinci okumadan geçmesi ve başkanlık onayını alması gerekiyor.
- Rus ve ABD pasaportu sahibi gazeteci Alsu Kurmaşeva'nın "ailevi bir acil durum nedeniyle" Rusya'ya seyahati sırasında "yabancı ajan olarak kaydolmadığı" gerekçesiyle gözaltına alındığı bildirildi. Kurmaşeva, Radio Free Europe/Radio Liberty için çalışıyor.
- Finlandiya Savunma Bakanlığı, ülkede Rusya vatandaşlarına gayrimenkul satışına ilişkin üç işlemi engelledi.
- Rusya Federasyonu'na bağlı Tataristan Cumhuriyeti Devlet Konseyi Milletvekili Azat Hamaeyv, Çeçenistan lideri Ramzan Kadırov'un 16 yaşındaki oğlu Adam'a "Cumhuriyet Kahramanı" ünvanı verilmesini kınadı. Hamaev, parlamentoda vatansever eğitim tasarısının tartışılması sırasında görüşünü dile getirirken, Rusya'nın bugün hangi yasal çerçevede yaşadığını merak ettiğini söyledi. Hamayev "Cevap vermemiz gereken böyle bir soruya bir örnek: Rusya Federasyonu'nun bir biriminin başkanı, bir kişiyi dövdüğü için oğluna kahraman ünvanını veriyor. Ayrıca bunu daha da ileriya taşıyarak kendisinin 'tüm Müslümanların kahramanı olduğunu' söylüyor. Buna kim cevap verebilir?" diye sorud. Hamayev, Ramzan ve Adam Kadırov'un isimlerini doğrudan telaffuz etmedi . Bu sözlere diğer milletvekillerinden herhangi bir tepki gelmedi. (Gazeta.ru)
19 Ekim Perşembe
AKŞAM BÜLTENİ
- İsrail'de Hamas'ın saldırısı sonrasında hayatını kaybeden Rusya vatandaşlarının sayısı 19'a yükseldi. Rusya'nın İsrail büyükelçiliği hayatını kaybedenlerin çifte vatandaş olduğunu açıkladı. Elçilik 2 Rusyalının da Hamas'ın elinde rehin tutulduğunu bildiriyor.
- Vladimir Putin Rusyalı sporcuların ülkeden ayrılmasının ülkenin zararına olduğunu söyleyerek konuyla ilgili önlem alınmasını istedi. Putin özellikle hokeycilerin çocuk yaşta ülkeden ayrılmasından rahatsız olduğunu dile getirdi.
- Millî Savunma Bakanlığı'nda haftalık basın bilgilendirme toplantısı gerçekleştirildi. Bakanlıktan yapılan açılkamada "Karadeniz’deki dengenin “bölgesel sahiplik” ilkesi çerçevesinde korunmasının önemi ve bu doğrultuda Montrö Sözleşmesi’ni dikkatli ve sorumlu şekilde uygulamaya devam edeceğimiz [ifade edilmiştir]" denildi.
- Avrupa Parlamentosu Rus insan hakları savunucusu Andrey Saharov adına verilen ödüle bu yıl İran'da hayatını kaybeden Mahsa Amini'yi layık gördü. Gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybeden Amini'nin ölümü nedeniyle ülkede geniş çaplı protesto gösterileri düzenlenmişti.
- Gazprom'un başkanı Aleksey Miller, Çin'e doğal gaz sevkiyatını arttırmak üzere China National Petroleum Corporation ile anlaşmaya vardıklarını duyurdu.
- Finlandiya makamları üç Rusya vatandaşının emlak alım işlemlerine vize vermedi. Bloomberg bir Rus şirketinin yanı sıra 2 Rusya vatandaşının alıcı olarak göründüğü emlak devir işlemlerinin ilgili makamlarca reddedildiğini yazıyor.
- Moldova bir ay içinde ikinci kez ABD ile ortak tatbikat gerçekleştirecek.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Kazakistan Batının Rusya'ya yönelik aldığı yaptırım kararları çerçevesinde 106 kalem ürünün bu ülkeye ihracına yasak getirdi. İlgili açıklama Ticaret ve Entegrasyon Bakan Yardımcısı Kayrat Torebayev'den geldi. Torebayev ihracatı yasaklanan ürünlerin "askeri amaçlar için kullanılabilecek nitelikte" olanlar olduğunu söyledi. Interfaks, bu kalemler arasında çipler, dron parçaalrı ve özel elektronik bileşenler bulunduğunu bildiriyor.
- NBC'nin haberine göre Biden yönetimi Ukrayna'ya askeri yardım için Kongre'den 60 milyar dolar isteyecek. Televizyon kanalı Beyaz Saray'ın Ukrayna, İsrail ve Tayvan için 100 milyar dolarlık kaynak isteyeceğini, bunun 60 milyar dolarlık kısmının Ukrayna'ya yapıalacak yardımlara tahsis edilmek istendiğini aktarıyor. İlgili tasarının bu hafta içinde Kongre'nin önüne gelme olasılığı mevcut.
- Güney Kore, Rusya'nın Kuzey Kore'ye askeri teknoloji transferi yapması halinde Rusya'ya yönelik yeni yaptırım kararları alınması için çaba harcayacağı uyarısında bulundu. İlgili açıklama Birleşme Bakanı Kim Yung-Ho'dan geldi.
- Rostov-na-Donu'da hava savunma sistemleri aktif hale geldi. Vali Golubev bir insansız hava aracının düşürüldüğünü açıkladı.
- Forbes dergisi Pentagon'un Ukrayna'ya verdiği ATACMS füzelerin kullanım süresinin geçtiğini ya da geçmek üzere olduğunu yazdı. M39 model füzeler 1990'larda geliştirilmişti.
- Rusya Adalet Bakanlığı'nın yabancı ajan ilan ettiği gazeteci Alsu Kurmaşeva Tataristan'da gözaltına alındı. Radio Svoboda için çalışan Kurmaşeva yabancı ajan kaydını yaptırmamakla suçlanıyor.
- Kommersant gazetesi Rusya Uzay Ajansı Roskosmos'un eski yöneticilerinden Vladimir Meşkov'un yurtdışına kaçtığını yazıyor. Hakkında yakalama kararı çıkarılan Meşkov 600 milyon rubleyi zimmetine geçirmekle suçlanıyordu.
- Belarus'ta bir mahkeme kendi çocuğunu öldürdüğü iddiasıyla yargılanan Aleksandr Tatatuta adlı kişiyi idam cezasına çarptırdı. Ölen çocuğun annesi Anastasiya Taratuta'ya da 25 yıl hapis cezası verildi.
- Tinkoff uygulaması App Store'a yeniden yüklendi.
SABAH BÜLTENİ
- Financial Times, Batılı diplomatik kaynaklara atıfta bulunduğu makalede, "Batı'nın Gazze Şeridi'ndeki son yaşananlar sonrası Filistin'e deği İsrail'e destek vermesinin, Ukrayna'daki savaşta gelişmekte olan ülkeler başta olmak üzere güney küreyi kendi tarafına çekme çabalarını baltaladığını" yazdı. Habere göre diplomatlar, aylardır gelişmekte olan ülkeleri Moskova'nın uluslararası hukuku ihlal ettiğine ikna etmeye çalıştıklarını, ancak Batı'nın İsrail'e net desteğini ifade etmesiyle kendilerinin giderek daha fazla "Filistin halkının çıkarlarını ve temel insan haklarını korumamakla suçlandıklarını" dile getirdiler. G7 ülkelerinden kıdemli bir diplomat gazeteye bu durumu değerlendirirken, “Küresel güneydeki savaşı kesinlikle kaybettik. Küresel güneyi Ukrayna'yı desteğe ikna etmek için yaptığımız tüm çalışmalar boşa gitti. Kuralları unutun, dünya düzenini unutun. Bizi bir daha asla dinlemeyecekler” dedi
- NBC News'in haberine göre, ABD Başkanı Joe Biden Kongre'den Ukrayna'ya yaklaşık 60 milyar dolar yardım istemeye karar verdi. Beyaz Saray'ın hafta sonuna kadar bu taleple Kongre'ye başvurması bekleniyor.
- Ukrayna'nın güneydeki askeri operasyonlarını yöneten General Oleksandr Tarnavskyi, birliklerin Azak Denizi'ne doğru planlanan ilerlemenin bir parçası olarak "saldırılarına devam ettiklerini" söyledi.
- Rusya'nın Avdiyivka kasabası çevresindeki bombardımanının azaldığı, ancak önümüzdeki günlerde yeni saldırılar beklendiği bildiriliyor. Rus kuvvetleri şu anda Avdiyivka'nın doğu, kuzey ve güneyindeki bölgeleri kontrol ediyor ve Ukrayna kuvvetlerini doğu Donetsk'ten daha da uzaklaştırma operasyonu sürüyor.
- Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, 2024 yılında Ukrayna'ya F-16 savaş uçağı tedarik edilmesi beklentisiyle ülkenin batı sınırını güçlendirdiğini söyledi. Şoygu, Doğu Avrupa'ya 30 bin kadar asker yığan ABD öncülüğündeki NATO'nın Rusya'ya karşı bir nükleer sadırının hazırlığını yaptığı savundu.
- Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kuzey Kore'ye yaptığı ziyarette "Ukrayna'daki askeri operasyon için verdiği sarsılmaz ve ilkeli desteğinden dolayı teşekkür ettiğini ve Moskova'nın Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'a tam destek ve dayanışma sözü verdiğini" söyledi.
- Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesinde, İsrail-Hamas savaşının derinleştiği bir dönemde ülkesinin Ukrayna'ya verdiği desteği yineledi. Macron'un ofisi, "Ukrayna cumhurbaşkanına, krizlerin artmasının Fransa ve Avrupa'nın Ukrayna'ya verdiği desteği zayıflatmayacağına dair güvence verdi; bu destek ne kadar gerekirse sürecek" dedi.
- Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma, küresel nükleer test yasağı anlaşmasının onayını iptal eden bir yasa tasarısını kabul etti. 415'e karşı "sıfır" karşı oyla yasa kabul edildi. Moskova, bu hamleyi ABD ile eşit hale getirmek olarak tanımladı
- Estonya Başbakanı Kaja Kallas, Pekin'deki buluşma sırasında Macaristan Başbakanı Orban'ın Putin'le el sıkışmaı görüntülerini "Çok ama çok nahoş diye niteedi. Kallas bu tablonun, "Budapeşte'nin Moskova ile olan geçmişi göz önüne alındığında mantığa aykırı olduğunu" söyledi.
- Filistin'in BM Daimi Gözlemcisi Mansur, BM Güvenlik Konseyi’nin Rusya’nın ‘Gazze’de ateşkes ilan edilmesine’ ilişkin karar tasarısının kabul edilmesinin, yüzlerce hayatı kurtarmış olacağını belirtti.
Mansur, BMGK toplantısında yaptığı konuşmada, "Eğer bu Konsey gerektiği gibi hareket etmiş olsa ve iki gün önce ateşkes çağrısı yapmış olsaydı yüzlerce hayatı kurtarmış olacaktı" dedi.
- Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Kanada parlamentosunda alkışlanan eski Nazi askeri Yaroslav Hunka'nun iadesi için Interpol'a başvuru yapılması için Rusya ve Belarus'un kolluk kuvvetleriyle çalışma yürütme talimatı verdi.
18 Ekim Çarşamba
GECE BÜLTENİ
- Başkan Putin, Pekin'de düzenlediği basın toplantısında "Ukrayna'nın müzakerelere hazır olduğuna dair duyumlardan" söz etti. Putin "Şimdi (Kiev'in) görünüşe göre bir tür görüşmelere hazır olduklarını duyuyoruz. Dış politikalarının yönünü belirleyen ve yakın zamana kadar Rusya'yı savaş alanında stratejik bir yenilgiye uğratmanın gerekliliğinden söz eden yetkili kişiler şimdi farklı bir ses tonuyla konuşuyorlar ve bu sorunların çözülmesi gerektiğini söylüyorlar" dedi. Rus lider bu yaklaşımı "doğru yönde dönüşüm" diye yorumladı. Putin diğer yandan bunun yeterli olmadığını, Kiev'in somut adımlar atması gerektiğini savunarak, “Ukrayna tarafı gerçekten bir müzakere süreci istiyorsa bunun teatral jestlerle yapılmaması gerekiyor. Yapılması gereken ilk şey, Ukrayna devletbaşkanının müzakereleri yasaklayan kararının iptal edilmesidir" dedi.
- Putin, ABD'nin Ukrayna teslim ettiği 165 km menzilli ATACMS füzeleri için "Yeni bir yanlış karar" yorumunu yaptı. Bunun operasyonda durumu değiştirmeyeceğini söyleyen Putin, " Sadece Ukrayna için ıstırabı uzatıyor. Uzun zamandır beklenen bir sonraki karşı saldırıyı şimdi Herson yönünde başlattılar. Ama henüz sonuç yok. Kayıpları var ama bir sonuç yok" dedi.
- Rusya Savunma Bakanlığı, "Kiev rejiminin, saldırı silahına dönüştürülen S-200 hava savunma sisteminin uçaaksavar füzelerini kullanarak Kırım topraklarına terör saldırısı düzenleme girişiminde bulunduğunu" bildirdi. Açıklamaya göre Moskova saatiyle 17:40 civarında iki Ukrayna füzesi havada etkisiz halle getirildi. Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, füzelerin parçaları boş araziye düşerek yerde patlatıldı. Herhangi bir can kaybı veya hasar kaydedilmedi.
- Sivastopol Valisi Razvojaev, şehre yönelik hava saldırısının Rus Karadeniz Filosu tarafından püskürtüldüğünü belirtti. Kırım Yarımadası’nın güneyindeki Sivastopol şehrinin Valisi Mihail Razvojayev, Rus Karadeniz Filosu’nun şehrin Suharnaya Balka bölgesinde hava hedeflerini vurduğunu bildirdi. Tüm servislerin ’hazır ol’ durumuna getirildiğini belirten Vali, Saharnaya Golovka bölgesinde dumanların yükseldiğini, olay yerine kurtarma ekiplerinin gönderildiğini kaydetti. (Sputnik)
AKŞAM BÜLTENİ
- Ukrayna ile Romanya savunma sanayi alanında işbirliğini öngören bir memorandum imzaladı. İki ülke arasında imzalanan bir diğer memorandum da Ukrayna'da üretilen ürünlerin Romanya'dan transit geçişini öngörüyor.
- Gürcistan parlamentosunda Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili'nin görevden alınması için yapılan oylamada yeterli sayıya ulaşılamadı. Zurabişvili görevine devam edecek. Ülkede iktidar partisi Gürcistan Hayali Rusya yanlısı, Cumhurbaşkanı Zurabişvili Batı yanlısı politikalar izliyor.
- Gazze'de Hamas'ın kontrolündeki Sağlık Bakanlığı Al-Ahli Al-Arabi hastanesinde yaşanan patlamada hayatını kaybedenlerin sayısının 471 olduğunu açıkladı. Hamas patlamadan İsrail'i sorumlu tutarken, İsrail ordusu İslami Cihad tarafından fırlatılan bir füzenin arıza sonucu hastaneye düştüğünü ileri sürüyor.
- Moskova 9. Arbitraj Mahkeemsi, Google'ın Rusya'daki şirketinin iflasına hükmetti.
- Hollandalı Trouw gazetesi yetkililerin Ukrayna'dan gelen göçmenlere yer bulmakta zorlandığını yazıyor.
- Rusya'daki ilk ve orta kademe okullarda yabancı dil sınavları kaldırılacak.
- Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, SS Galiçya Müfrezesi'nde görev yapan Yarovlav Hunko'nun Kanada'dan iadesi için çalışma başlatılmasını istedi.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Dün Filistinli yetkililerin Gazze'deki Al-Ahli al-arabi hastanesinin İsrail tarafından vurulduğunu iddia etmesi sonrası çeşitli ülkelerde protesto gösterileri düzenlendi. İstanbul'da İsrail başkonsolosluğu önünde düzenlenen gösteri sorasında yaşanan olaylarda 43'ü polis, 63 kişi yaralandı. İstanbul Valiliği olaylarda bir kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.
Rusya'da Mahaçkale'de toplanan kalabalığı ise polis dağıttı. Öte yandan Berlin'deki Yahudi Merkezi'ne taşlı saldırı düzenlendi.
İsrail ordusu hastanenin İsrail hava saldırısı ya da füzeleri tarafından vurulduğu iddialarını reddediyor. Ordudan yapılan açıklamada İslami Cihad örgütü tarafından ateşlenen bir roketin havada infilak ettiği, roketin parçalarından birinin hastaneye düştüğü iddia edildi.
Bugün İsrail'e gelen ABD Başkanı Joe Biden da olayla ilgili açıklama yaptı. Biden ilk bilgilerin saldırının İsrail değil, "bir başka ekip" tarafından yapıldığına işaret ettiğini söyledi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözücüsü Mariya Zaharova da İsrail'den olayla ilgisi bulunmadığını gösteren kanıtları paylaşmasını istedi.
Vladimir Putin de olayla ilgili "büyük bir felaket" yorumunda bulundu ve çatışmaların bir an evvel sona ermesi gerektiğini dile getirdi. Putin saldırının kimin sorumluluğunda gerçekleştiği konusunda yorum yapmadı.
- Vladimir Putin "kendinin dünya için bir problem haline geldiği" yolundaki iddiaları reddetti. Pekin'de Rossiya 1 kanalına konuşan devlet başkanı ABD siyasi elitinin kendine saygı göstermesi gerektiğinde ısrarcı olduğunu söyledi.
- Tass ve Ria ajanslarına konuşan üst düzey Rus yetkililer Avrupa Parlamentosu'nda bir konuşma yapan Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ı eleştirdi. Ajansa konuşan Rus yetkili Paşinyan için "Zelenskiy'nin yolundan gidiyor" ifadesini kullandı.
Paşinyan, Dağlık Karabağ'daki Ermeni nüfusun bölgeyi terk etmesi sırasında Rusya barış gücü askerlerini eylemsiz kalmakla suçlamıştı.
- Tek Kuşak ve Tek Yol Forumu kapsamındaki Rusya-Çin müzakereleri, Putin ve Şi’nin katılımıyla Pekin'de başladı. Putin, iki ülke arasındaki ticaret hacminin yıl sonunda 200 milyar doları aşacağını söyledi. (Sputnik)
- Gazprom'un başkanı Aleksey Miller, Çin'e boru hatları üzerinden gerçekleşen doğal gaz sevkiyat hacminin yakında önceki yıllarda Batı Avrupa'ya yapılan sevkiyatları yakalayacağını söyledi. Rusya'nın bu yıl Çin'e doğal gaz ihracatı 2,7 milyar m3 civarında. Rusya böylece Çin'in tedarikçileri arasında Türkmenistan, Katar ve Avustralya'yı geride bırakmış oldu.
- St. Petersburg'da sokakta göçmenlere saldırıp görüntüleri internette yayınladıkları iddiasıyla 5 kişi gözaltına alındı. RBC gözaltına alınan şahıslardan birinin Azerbaycan kökenli olduğunu yazıyor.
SON HABER
- Brent petrolün fiyatı 2 Ekim'den bu yana ilk kez varil başına 92 doları aştı. Londra ICE Vadeli İşlemler Borsası'nda sabah saatlerinde Brent petrolünün Aralık vadeli kontratlarının maliyeti yüzde 2,5 artarak varil başına 92,15 dolara yükseldi. Daha sonra fiyat 91,39 dolara indi. Fiyat artışı Orta Doğu'daki durum, Çin ekonomisindeki beklenenden güçlü büyüme rakamları ve ABD ham petrol stoklarındaki önemli düşüş ile açıklandı.
SABAH BÜLTENİ
- Başkan Zelenskiy dün geceki video mesajında, Ukrayna ordusunun ABD tarafından sağlanan uzun menzilli ATACMS füzelerini ilk kez kullanarak, Rusya'nın kontrolündeki doğu Lugansk ve güney Berdiansk'teki hava alanlarına ağır hasar verdiğini, silahların ilk günden "kendini kanıtladığını" söyledi.
- AP ajansı, Washington'daki bir kaynağına dayanarak ABD'nin Ukrayna teslim ettiği 165 km menzilli ATACMS füzesi sayısının "bir düzineden az" olduğunu yazdı.
- Washington Post gazetesi, "ABD, Ukrayna'ya yaklaşık 160 km menzilli ATACMS füzeleri sağladı, ancak 300 km menzilli füzeler verilmedi" bilgisini paylaştı.
- ABD Ordusu Avrupa ve Afrika sözcüsü Albay Martin O'Donnell, 31 adet M1A1 Abrams tankının Ukrayna'ya teslim edildiğini söyledi. Çatışmada Amerikan tanklarının kullanılmasının zaman alacağını kaydeden O'Donnell, "Tanklar artık Ukrayna'ya ait. Abrams çok iyi bir zırhlı araç, ancak her derde deva değil" dedi.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Kırım, Kursk ve Belgorod üzerinde 28 insansız hava aracını düşürdüğünü açıkladı.
- Ukrayna hükümeti ve Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan bir rapora göre, haziran ayında Ukrayna'nın güneydoğusundaki Kahovka barajının yıkılması, 14 milyar dolar olarak tahmin edilen kayıp ve hasara neden oldu.
- Rusya parlamentosunun at kanadı Duma, Nükleer Deneme Yasağı Anlaşması'na verilen onayın iptali tasarısını ik oylamada 412'ye karşı sıfır oyla kabul etti. Duma Başkanı Vyaçeslav Volodin, bu kararla 1996 anlaşmasını imzalayan ancak hiçbir zaman onaylamayan ABD ile eşitliği yeniden sağlamak istediklerini söyledi.
- Biden'ın Kongre'den Ukrayna'ya savunma yardımı da dahil olmak üzere 100 milyar dolarlık bir paket isteyeceği bildiirdi.
- Rusya'nın Washington Büyükelçisi Anatolii Antonov, "Beyaz Saray'ın Zelensky rejiminin zulmüne yaptığı yardım ve teşvikin ABD'yi bu suçların doğrudan suç ortağı haline getirdiğini" söyledi.
- Litvanya Savunma Bakanlığı, Litvanya ordusu ve Alman savunma kuruluşlarının Ukrayna'da hasar gören Leopard tanklarını onarmaya başladığını bildirdi.
- Süddeutsche Zeitung gazetesi, yedek parça ve montaj kılavuzu eksikliği nedeniyle Ukrayna ordusunun Alman Gepard kundağı motorlu uçaksavar silahlarının onarımında sistemsel sorunlardan şikayetçi olduğunu yazdı.
- Rusya İçişleri Bakanlığı, Putin'in eski baş stratejisti ve eski bakanlardan Vladislav Surkov'un, "Rusya ile Batı'nın bir gün aynı hizaya gelebileceğini" savunan bir makaleyle yasayı çiğneyip çiğnemediğini kontrol ediyor. Surkov, 27 Eylül'de yayımlanan "Kuzey'in Doğuşu" başlıklı makalesinde, Ukrayna savaşından hiçbir büyük gücün istediğini elde edemeyeceğini, Rusya, ABD ve Avrupa'nın bir "Büyük Kuzey" olarak birbirine yakınlaşacağını öne sürmüştü.
17 Ekim Salı
AKŞAM BÜLTENİ
- Beyaz Saray, ATACMS uzun menzilli füzelerinin Ukrayna'ya devredilmesiyle ilgili basında çıkan haberleri doğruladı. ABD Ulusal Güvenlik Konseyi basın servisi başkanı Adrienne Watson tarafından yapılan yazılı bir açıklamayla duyuruldu. Watson, Washington'un yakın zamanda Kiev'e 165 km menzile sahip ATACMS füzeleri sağladığını söyledi. Beyaz Saray'a göre teslimat Ukrayna ordusunun savaş potansiyelini önemli ölçüde artıracak. Daha önce The Wall Street Journal gazetesi, Ukrayna'nın bugün ilk kez ATACMS füzelerini kullandığını yazdı. Gazete kaynaklarına dayandırdığı haberde ABD'nin geçtiğimiz günlerde az sayıda ATACMS füzesini gizlice Ukrayna'ya gönderdiğini bildiriyor. Habere göre 160 km menzilli ATACMS füzeler Rusya'nın Lugansk ve Berdyansk'taki askeri hava alanlarına karşı kullanıldı.
Gece geç saatlerde Ukrayna ordusu, ATACMS füzelerinin ilk kez kullanıldığına dair bir video paylaştı:
https://t.me/mk_ru/44513
- Vladimir Putin Tek Kuşak, Tek Yol Forumu'na katılmak için gittiği Pekin'de Çinli lider Şi Cinping ile bir araya geldi.
- İsveç Sivil Savunma Bakanlığı, İsveç ile Estonya arasındaki deniz altı iletişim kabolsunun kısmen tahrip olduğunu açıkladı. Bakanlık konuyla ilgili soruşturma başlatıldığını bildiriyor. Geçtiğimiz günlerde Finlandiya ile Estonya arasındaki doğal gaz boru hattında da dışarıdan müdahale sonucunda tahribat meydana geldiği açıklanmış, Rusya olayla ilgilisi olduğu yönündeki iddiaları reddetmişti.
- İstanbul-Kazan seferini yapan Pegasus uçağı olumsuz hava şartları nedeniyle Tataristan'a iniş yapamadı. Uçağın daha sonra Moskova'ya yöneldiği bildiriliyor.
- Rusya'nın İsrail Büyükelçisi Anatoli Viktorov, çifte vatandaşlığa sahip bazı Rusyalıların ülkeden tahliye edilmek için kendilerinden yardım istediğini söyledi. Büyükelçi bu kişilerin seferberlik kapsamında silah altına alınmaktan endişe ettiğini belirtiyor.
- Rusya Devlet Duması, Rosgvardiya'ya gönüllü katılıma olanak tanıyan yasa tasarısını ilk okumada kabul etti.
- Moskova Belediyesi, Donetsk ve Lugansk'ın imarı için önümüzdeki üç yıllık sürede 95 milyar ruble bütçe ayırdı (972 milyon dolar).
- Fransa Silahlı Kuvvetler Bakanı Sébastien Lecornu, Ermenistan'a savunma nitelikli silah sistemleri satmayı planladıklarını açıkladı.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Vladimir Putin resmi bir ziyaret için Çin'e gitti. Putin Pekin'de Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile bir görüşme gerçekleştiriyor. Her iki lider de Tek Kuşak, Tek Yol forumu için Çin'de bulunuyor.
Görüşmenin ardından bir açıklama yapan Orban, ülkesinin hiçbir zaman Rusya'yla karşı karşıya gelmek istemediğini, tam tersine, kurulan ilişkileri geliştirmeyi hedeflediğini söyledi.
Gazeteci Pavel Zarubin, iki liderin zirvede değil Putin'e tahsis edilen rezidansta görüştüğüne dikkat çekti.
- Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, Vladimir Putin'in Rusya'da rakibi olmadığını ve olamayacağını söyledi. Peskov şunları söyledi:
"Başkan Putin kuşkusuz ülkemizdeki bir numaralı siyasetçi ve devlet adamı. Bunu söylemeye hakkım olmadığını bilsem de söyleyeceğim, şahsi fikrime göre şu anda Rusya'da Putin'in rakibi yok ve olamaz da."
Rusya'da yapılan güven araştırmalarında Putin'in reytingi yüzde 70'lerde seyrediyor.
- Rusya Çalışma Bakanlığı Başkan Yardımcısı Aleksey Vovçenko, özel askeri operasyonda yaralanan Rus askerlerinin yarıdan fazlasının ampüte olduğunu açıkladı. Bunların yüzde 20'sini üst ekstremine, yani kol ampütasyonları oluşturuyor.
- Rusya'ya ait iki stratejik bombardıman uçağı Japon Denizi üzerindeki tarafsız sularda devriye uçuşu yaptı.
- Polonya'da hafta sonu yapılan seçimlerin ardından iktidar partisi Hak ve Adalet en yüksek oyu almasına rağmen parlamentoda çoğunluğu kaybetti.
SABAH BÜLTENİ
- BM Güvenlik Konseyi, Rusya'nın girişimiyle gündeme gelen Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanmasına ilişkin karar tasarısına onay vermedi. Tasarıya beş ülkeden destek geldi, dört ülke karşı çıktı, altı ülke ise çekimser kaldı. ABD belgeyi desteklemeyi reddetmesini "Hamas'ın eylemlerini kınayan ifade içermemesiyle" açıkladı.
Tasarıyı BM Güvenlik Konseyi üyesi ülkelerden Rusya, Çin, BAE, Gabon ve Mozambik destekledi. ABD, İngiltere, Fransa ve Japonya karşı oy kulandı. Arnavutluk, Brezilya, Gana, Malta, İsviçre ve Ekvador çekimser kaldı.
Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vasili Nebenzya, "Konsey'in kendisini bir kez daha Batılı delegasyonlardan oluşan bir blokun bencil arzularının rehinesi olarak bulmasından üzüntü duyduğunu" beirterek, "Gerilimi düşürmeyi amaçlayan açık ve güçlü bir kolektif sinyal gönderilememesinin tek nedeni budur" dedi. Rus diplomata göre "oylama, kimin ateşkesten yana olduğunu, Gazze Şeridi'nin gelişigüzel bombalanmasına son verilmesini ve bölge halkına koşulsuz insani yardım sağlanmasını desteklediğini ve kimin Konsey'in ortak mesajını inatla engellemeye devam ettiğini gösterdi".
ABD'nin BM Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield, Gazze Şeridi'ndeki insani krizden Hamas'ı sorumlu tuttu. Diplomat, "Konsey ve tüm uluslararası toplum, Hamas'ı açıkça kınayarak ve İsrail'in meşru müdafaa hakkını yeniden teyit ederek insani krize çözüm bulma sorumluluğunu taşıyor. Ne yazık ki, Rusya'nın sunduğu karar tüm bu gereklilikleri karşılamıyor" dedi.
Taslak kararda "derhal, sürdürülebilir ve tamamen gözlemlenebilir bir insani ateşkes" çağrısı önerilmişti. Ayrıca Rus tasarısı "sivil halka karşı her türlü şiddet ve düşmanlığın yanı sıra her türlü terör eylemini de güçlü bir şekilde kınamayı" önermişti.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna ve Donbass'ta yürütülen özel askeri harekatın son 24 saatlik bölümünde 680'den fazla Ukrayna askerinin öldürüldüğünü duyurdu.
- Rusya’nın Suriye’deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi, İdlib gerilimi azaltma bölgesindeki militanların insansız hava araçları (İHA) ve çok namlulu roketatarları ile sivillerin yanı sıra, Rus ve Suriyeli askeri üslere saldırı hazırlığı içinde olduğunu belirtti. Merkezin Başkan Yardımcısı Vadim Kulit, bugünkü basın toplantısında, “İdlib gerilimi azaltma bölgesinde faaliyet gösteren terörist gruplar, insansız hava araçları ve modifiye edilmiş uzun menzilli çok namlulu roketatarlar kullanarak sivillere, Rus ve Suriye askeri üsleri ve sivil altyapıya saldırılar düzenlemeye hazırlanıyor” ifadesini kullandı. (Sputnik)
- Başkan Putin, resmi ziyaret için Pekin'e geldi.
- Odessa ve çevresinde bu sabaha karşı yoğun patlamalar duyuldu. Rusya'nın bölgeye büyük bir İHA saldırısı düzenlediği bildiriliyor.
- Ukrayna Kara Kuvvetleri Komutanı General Oleksandr Sırskyi, Rusya'nın kuzeydoğuda Kupiansk-Liman bölgesindeki Ukrayna savunmasını kırmayı hedeflediğini, bu bölgedeki çatışmaların büyük ölçüde arttığını söyledi.
- Operasyon sırasında kaybolan veya esir alınan Ukraynalı askerlerin 200 kadar akrabasından oluşan bir grup, Kiev'deki Bağımsızlık Meydanı'nda bir protesto düzenleyerek Başkan Zelenskiy'yi ve askeri yetkilileri kendilerine yardım etmemekle suçladı. Çoğunluğu kadınlardan oluşan grup, öldürülmüş olsalar bile sevdiklerinin akıbetini kesin olarak bilmek istediklerini dile getirdiler.
- Reuters'in haberine göre, Liberya bandıralı bir petrol tankeri pazar günü Karadeniz'de Romanya açıklarında mayına çarptı. Gemide hafif hasar oluştu. Bu, bu ay Karadeniz'de yüzen mayının çarptığı ikinci gemi oldu.
- Katar, dört Ukraynalı çocuğun ailelerine iadesi konusunda Rusya ile bir anlaşma sağlamayı başardığını duyurdu. En küçüğü iki yaşında olan çocuklar Katarlı diplomatlara teslim edildi. Ukrayna, Rusya'nın 20 bin kadar çocuğu topraklarına götürüldüğünü iddia ediyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi, "Ukraynalı çocukların zorla Rusya'ya götürüldüğü" iddiasıyla Putin hakkında gıyabi tutuklama kararı çıkarmıştı.
- ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Ukrayna'ya verilen desteğin ABD için "birincil öncelik" olmaya devam ettiğini ve Başkan Joe Biden yönetiminin Ukrayna'yı "ne kadar sürerse sürsün" desteklemeye kararlı olduğunu söyledi. Yellen, yetkililerin ABD Kongresi'nde iki partili çoğunluğun ülkeye "sağlam" ve kesintisiz yardım sağlamasını sağlamak için mücadele edeceklerini söyledi.
- Almanya Maliye Bakanı Christian Lindner, Ukrayna'nın mali ihtiyaçlarının karşılanmasında ABD'nin rolünün vazgeçilmez olduğunu söyledi. Lindner, Lüksemburg'daki bir toplantıda, "Transatlantik ortaklık, yalnızca ekonomik açıdan değil, özellikle ortak değerlerimiz nedeniyle Avrupa'nın tamamı için büyük önem taşıyor" dedi.
- Putin'in bugün başlayan ziyareti öncesi Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Pekin'de Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile yaptığı ikili görüşmelerde Ukrayna'daki askeri çatışmayı ve bu sorunun "siyasi ve diplomatik yöntemlerle" çözümünü ele aldığını duyurdu.
- Lavrov'un 18-19 Ekim tarihleri arasında Kuzey Kore'ye gideceği açıklandı.
- Rusya Duması, nükleer testleri yasaklayan Kapsamlı Test Yasağı Anlaşması'nın (CTBT) onayının geri çekilmesine yönelik bir yasa tasarısını Salı günü oylayacak.
- Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, Rusya parlamentosuna verdiği brifingde, Moskova'nın yeni bir ulusal insansız hava aracı üretim projesine 60 milyar rubleden (618 milyon dolar) fazla harcayacağını çünkü mevcut insansız hava araçlarının çoğunun Çin'den geldiğini söyledi. "Görevimiz, 2025 yılına kadar tüm drone'ların yüzde 41'inin yeri üretim olmasıdır" dedi.
- NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile Ukrayna'ya verilen desteğin sürdürülmesinin önemini görüştüğünü duyurdu. Twitter mesajında Stoltenberg, “İstikrarsızlığın ve küresel rekabetin arttığı bir dönemde NATO'da birlikte güçlü olmaya devam etmeliyiz" dedi.
16 Ekim Pazartesi
AKŞAM BÜLTENİ
- Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu Rus birliklerinin aktif savunmada olduğunu ve taktik konumlarını iyileştirdiğini söyledi. Şoygu Ukrayna'nın karşı taarruzda herhangi bir başarı elde edemediğini de yineledi.
- Reuters'in haberine göre Hindistan, devlet kontrolündeki şirketlerin Rusya'dan alınan petrolün parasını yen ile ödeme kararından rahatsızlık duyuyor. İki ülke arasındaki dış ticaretin dengesiz seyri nedeniyle petrolün parasının hangi para birimiyle ödeneceği konusunda bir süredir pürüzler yaşanıyor.
- Slovakya'da seçimlerden az bir farkla galibiyetle çıkan Robert Fico koalisyon hükümeti kurdu. Fico ülkesinin Ukrayna'ya askeri yardımda bulunmasına karşı çıkıyor.
- Vladimir Putin, Güvenlik Konseyi ile İsrail'deki savaşla ilgili bir görüşme gerçekleştirdi.
- Ynet'in haberine göre İsrail, Zelenskiy'nin ülkeyi ziyaret etmek istemesine soğuk bakıyor. Netenyahu hükümetinin şu anda ziyaret için uygun bir zaman olmadığı konusunda Ukrayna hükümetini bilgilendirdiği belirtiliyor.
- Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov "askeri değil, sosyal bir bütçe" yaptıklarını söyledi. Siluanov üç yıl boyunca vergilerin arttırılmayacağı sözünü de verdi.
- Rusya Başsavcılığı Avusturya merkezli Orta Avrupa Üniversitesi'ni (CEU) isteneyen örgüt ilan etti. Savcılık George Soros Vakfı'nca desteklenen üniversiteyi "küresel çapta Rusya karşıtı faaliyet yürütmekle" suçluyor.
SON HABER
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmede İsrail ve Filistin’deki gelişmeler ile İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları ele alındı.
ÖĞLE BÜLTENİ
- ABD Başkanı Joe Biden "Putin'i bastırmak için Avrupa'yı birleştirme" sözü verdi. CBS televizyonuna konuşan Biden Orta Doğu'daki durumu normale döndürmek ve Avrupa'yı "Putin'i bastırmak için Avrupa'yı birleştirmek" istediğini söyledi. Biden bu amaçları gerçekleştirmek için ikinci kez başkanlığa aday olduğunu belirtiyor.
- Katar Dışişleri Bakanlığı 4 çocuğun Rusya'dan Ukrayna'ya getirilmesine aracılık ettiklerini açıkladı. Öte yandan Rusya Federasyonu çocuk hakları ombudsmanı Mariya Lvova-Belova, şu anda Ukrayna tarafından gelen 32 iade başvurusu üzerinde daha çalışma yürüttüklerini söyledi.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı, Batılı ülkelere ait uyduların çatışmalarda yer almaları halinde meşru hedef olabileceğini açıkladı.
- Rusya hükümeti bir yıldan uzun süre Rusya'nın dışında yaşayan avukatların çalışma lisansının iptal edilmesini öngören bir düzenleme hazırlıyor.
- Rusya İçişleri Bakanlığı avuat Mark Feygin hakkında yakalama kararı çıkardı. Feygin Adalet Bakanlığı tarafından yabancı ajan ilan edilmişti.
- Tayland Rusya vatandaşlarının ülkede vizesiz kalış süresini 30 günden 90 güne çıkardı.
- Rusya Japonya'dan deniz ürünleri ithalatına sınırlama getirdi.
- Fujitsu Rusya'daki şirketini tasviye sürecini başlattı. Şirketin 15 Ağustos 2024'te kapanması bekleniyor.
- GIE verilerini haberleştiren Kommersant Avrupa'da gaz stoklarında doluluk oranının tarihin en yüksek seviyesine ulaştığını yazıyor. Doluluk oranı yüzde 97,89.
SABAH BÜLTENİ
- Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı özel askeri operasyon ve devam eden çatışmalar 600. gününe girdi.
- Rus ordusunun stratejik öneme sahip Donetsk'deki Avdiyivka kasabasına yoğun saldırısının devam ettiği bildirildi. Ukrayna'nın saldırılardan sonuç alınamamasının ardından savunmaya geçtiği haber veriliyor. Rusya bölgede ierleyişin sürdüğünü kaydederken Rus birliklerinin DPR'nin Artemovsk bölgesindeki Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin beş saldırısını püskürttüğü kaydedildi. Ukrayna tarafı ise Avdiyivka, Tonenke ve Pervomaiske yakınlarında 15 Rus saldırısını püskürttüğünü iddia etti.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna'nın Rusya'nın batısına 27 insansız hava aracı fırlattığını rapor etti. Yetkililer, Kursk bölgesi üzerinde 18 İHA'nın düşürüldüğünü söyledi. Bu durum, Rus basınında saldırının yakınlardaki Khalino askeri hava sahasını hedef almış olabileceği yönünde spekülasyonlara yol açtı. Yetkililer ayrıca Belgorod bölgesinde iki insansız hava aracının daha düşürüldüğünü bildirdi.
- Rusya, ABD'ye ait Global Hawk keşif dronunun Karadeniz üzerinde Rusya sınırına yaklaşması üzerine Su-27 savaş uçakları havalandırılrak engelleme yapıldığını duyurdu.
- Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, Gürcistan'a kaybettiği toprakları geri almak için harekete geçme çağrısında bulundu. Zelenski "Bu adım, Avrupa'nın bizim bölgemizdeki ortak güvenliğine güç katacak" dedi, ayrıca Kiev'in Karadeniz bölgesindeki komşuları Romanya, Moldova, Bulgaristan ve Türkiye ile aktif olarak işbirliği geliştirdiğini de belirtti.
- Zelenskiy, Kiev'in yaklaşık 260 vatandaşını Gazze'den tahliye etmek ve diğer Ukraynalıları İsrail'den çıkarmak için çalıştığını söyledi.
- Kiev başta olmak üzere Ukrayna genelinde bu sabaha karşı hava alarmı verildi.
- Bugünden itibaren Ukrayna vatandaşları Rusya topraklarına yalnızca iki kontrol noktasından girebilecek: Pskov bölgesindeki Ludonka otomobil kontrol noktası ve Moskova Sheremetyevo havaalanı.
- Rusya Enerji Haftası için Moskova’yı ziyaret eden Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, yaptırımların Rusya açısından etkisi konusunda, “Bence bunun işe yaramadığı açık. Ama bu konu Avrupa Birliği'nde tartışılmıyor. Aksine yaptırımların işe yaramadığını söyleyenler köşeye sıkıştırılıp aşağılanıyor" dedi.
15 Ekim Pazar
- Başkan Putin, "Moskova. Kremlin. Putin" adlı TV programında Batı ile Rusya arasında "sıcak" bir çatışma çıkması durumunda bunun Ukrayna'daki özel askeri operasyonların kapsamını aşan, "tamamen farklı bir savaş olacağını" söyledi. Putin ayrıca, ABD'nin Çin ve Rusya ile eş zamanlı bir savaşa hazırlanma stratejisiye ilgili açıklamaların "ciddiye alınmaması gerektiğini" beirterek, "nükleer güçler arasında bir çatışma fikrinin aklı başında insanların aklına gelmesinin pek olası olmadığını" söyledi. Putin“Ama böye bir şey eğer akla gelirse bu bizi sadece temkinli yapar. Hem Rusya hem de Çin ile aynı anda savaşma düşüncesi, tabii ki saçmalık. Bütün bunların ciddi olduğunu düşünmüyorum. Yani sadece birbirlerini korkutuyorlar" dedi.
- Biden, ABD'nin hem Ukrayna'yı hem de İsrail'i aynı anda destekleme olanağına sahip olduğunu söyledi.
- Joe Biden'ın ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan, CBS'ye verdiği röportajda ABD yönetiminin Ukrayna ve İsrail'e destek için Kongre'den 2 milyar dolardan fazla ek kaynak isteyeceğini söyledi .
- Ukrayna Merkez Bankası Başkanı Andrey Pışnıy, Uluslararası Para Fonu'nun Ukrayna'nın kalkınması için 65 milyon dolar toplama hedefiyle bir fon oluşturduğunu söyledi.
- DPA ajansı tarafından yaptırılan bir YouGov anketine göre Alman vatandaşlarının yarısından fazlası Olaf Scholz'un Ukrayna'ya Taurus uzun menzilli seyir füzeleri sağlamama kararını destekliyor. (Kommersant)
- Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Hankendi (Stepanakert) Ağdere ile Serseng Baraj Gölü'nde Azerbaycan bayrağını göndere çekti. İlham Aliyev, 19 Eylül'deki anti-terör operasyonunda Azerbaycan ordusunun kontrolüne geçen Hankendi, Ağdere şehri ve Serseng Baraj Gölü'nü ziyaret ettiği belirtilirken, Hankendi ve Serseng Baraj Gölü'nde Azerbaycan bayrağını göndere çektiği bildirildi. Hankendi, daha önce Dağlık Karabağ'ın başkenti olarak bilinirken, Stepanakert adıyla anılıyordu.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Karadeniz’de ABD’ye ait Global Hawk yüksek irtifa stratejik keşif insansız hava aracının (İHA) Rusya sınırlarına yaklaşırken engellendiğini bildirdi. Bakanlık, 15 Ekim’de ABD Hava Kuvvetleri’ne ait RQ-4 Global Hawk İHA’nın tespit edildiğini bildirdiği mesajında, Rus Hava ve Uzay Kuvvetleri’ne bağlı Su-27 savaş uçağının kaldırıldığını vurgularken, “Hava hedefinin tespiti ve Rusya devlet sınırının ihlalini önlemek amacıyla görev başındaki hava savunma güçlerine ait bir Su-27 savaş uçağı kaldırılmış, Rus savaş uçağının mürettebatı, hava hedefinin ABD yapımı RQ-4 Global Hawk keşif İHA’sı olduğunu teyit etmiştir” denildi. Casus uçak olarak bilinen İHA’nın sınır ihlalinin önlendiği belirtilen açıklamada, Rus savaş uçağının hedefe yaklaşmasıyla birlikte ABD’ye ait keşif İHA'sının Rusya Federasyonu devlet sınırından U dönüşü yaptığı kaydedildi. (Sputnik)
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın karşı saldırısının tamamen başarısız olduğunu söyledi. Rus Devlet kanalı Rossiya 1 muhabiri Pavel Zarubin’e konuşan Putin, karşı saldırının durdurulduğuna dair iddiaları doğruladı, ancak Ukrayna tarafının belirli bölgelerde yeni aktif saldırı operasyonları hazırlığı içerisinde olduğunu belirtti. Putin “Bu hazırlıkları görüyoruz, biliyoruz ve biz de buna göre tepki veriyoruz” diye konuştu. Rus lider, şu anda tüm temas hattında olup bitenlere ‘aktif savunma’ dendiğini kaydederken, Kupyansk, Zaporijya ve Avdeevskiy olmak üzere Rus birliklerinin konumlarını geliştirdiğini, bununla birlikte bu bölgelerin oldukça büyük alanlara sahip olduğunu da sözlerine ekledi. (Sputnik)
- ABD yönetimi, Kuzey Kore'yi Rusya'ya askeri teçhizat ve mühimmat sağlamakla suçladı. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi'nin stratejik iletişim koordinatörü John Kirby "Kuzey Kore'nin Ukrayna'da kullanılmak üzere Rusya'ya silah sağladığına dair elimizde bilgiler var. Verilere göre Kuzey Kore, son haftalarda Rusya'ya binden fazla askeri teçhizat ve mühimmat yüklü konteyner tedarik etti. Bunun nasıl gerçekleştiğini gösteren fotoğrafları yayınlıyoruz. Bu konteynerler Kuzey Kore'den Rusya'ya deniz yoluyla nakledildi" dedi. Amerikan istihbaratına göre, "Kuzey Kore'de konteynerleri boşaltan Rus gemileri, Rusya'dan ilk malzeme teslimatını temsil ediyor olabilir."
Kuzey Kore'yi Rusya'ya askeri teçhizat sağladığı için kınadıklarını söyleyen Kirby, "Washington yönetiminin, Rusya'nın karşılık olarak Kuzey Kore'ye sağlayabileceği yardımdan endişe duyduğunu" da sözlerine ekledi. Kirby, "Değerlendirmelerimize göre Pyongyang, Rusya'dan savaş uçakları, karadan havaya füzeler, zırhlı araçlar, balistik füze üretim ekipmanları, diğer lojistik ve diğer ileri teknolojiler dahil olmak üzere askeri yardım istiyor. Moskova'nın bu desteği verip vermeyeceğini yakından takip ediyoruz" diye konuştu.
- Başkan Putin, hafta içi Çin'e yapacağı ziyaret öncesi Çin devet TV'sine veriği demeçte Pekin yönetimibi övdü, "Çin'n dış politikasında kimseye hiçbir şey empoze etmediğini" söyledi. Putin'e göre bu, Başkan Şi Cinping'in liderlik özelliğinden kaynaklanıyor. Rus lider, "Başkan Şi Cinping'in liderliğindeki günümüz Çin'i için bu, başkalarıyla ilişkiler kurmada öyle bir özellik ki, kimse kimseye bir şey dayatmıyor veya dayatmıyor. Çin bunun yerine ortaklarına fırsatlar ve uzlaşma sunmaya çalışıyor" dedi. Çin'in uyguladığı "Tek Kuşak, Tek Yol" girişimi ile Batılı ülkelerin teşvik etmeye çalıştığı diğer projeler arasındaki farkın da bu olduğunu kaydeden Putin, Batı'yı "ağır sömürge mirasına sahip" devletler olarak nitelendirdi. Putin'in katılacağı "Tek Kuşak, Tek Yol" Forumu 17-18 Ekim'de Pekin'de gerçekleşecek.
- Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, çoğunluğu Kursk ve Belgorod bölgelerinde olmak üzere 27 Ukrayna insansız hava aracının hava savunma sistemleri tarafından imha edildiği bildirildi. Bu sabaha karşı yapılan açıklamada, "Bu gece, Kiev rejiminin Rusya Federasyonu topraklarındaki nesnelere uçak tipi İHA'lar ile terör saldırısı gerçekleştirme girişimleri durduruldu" denildi.
- Rusya Federasyonu, Orta Doğu'ya ilişkin karar taslağının 16 Ekim'de BM Güvenlik Konseyi'nde oylanmasını talep etti. Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Birinci Yardımcısı Dmitry Polyanski, "Çatışmanın taraflarına net bir sinyal göndermemiz gerekiyor" dedi. Cuma günü Rusya'nın gündeme getirdiği karar tasarısı metninde, bölgede ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması çağrısında bulunuluyor ve sivillere yönelik şiddet, her türlü terör eylemi kınanıyor.
- AB kaynalarına göre, üye ülke liderlerinin, yaptırımlar nedeniyle dondurulan Rus varlıklarının Ukrayna'ya yardım amacıyla kullanılması konusunda "kararlı ilerleme" talebinde bulunmak üzere bu ayın sonlarında bir araya gelmesi bekleniyor . Perşembe günü Fas'ta bir araya gelen G7 maliye bakanları, dondurulan varlıkların 280 milyar dolar değerinde olduğunu tahmin etti.
- Ukrayna Maliye Bakanı Sergey Marçenko, Reuters'e verdiği demeçte Kiev'in müttefik ülkelerden mali destek almasının giderek zorlaştığını söyledi. Marçenko'ya göre bu durum, kilit donör ülkelerin liderlerinin ülkelerinde yaklaşan seçimlerle daha fazla meşgul olmasından kaynaklanıyor.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zaharova, Batı tarafından Kiev rejimine sağlanan silahların kontrolsüz bir şekilde dünyanın dört bir yanına dağıldığını söyledi. Zaharova, "Batılı efendileri tarafından yozlaşmış Kiev rejimine sağlanan her şey, kontrolsüz bir şekilde dünyanın dört bir yanına dağılıyor" dedi. 'Zaharova, Moskova'nın Hamas'a destek vermekle suçlanma girişimlerinin spekülasyondan ibaret olduğunu kaydetti. (Sputnik)
- Alman Welt gazetesinde yayınlanan Christoph Schiltz imzalı makalede, "Ukrayna ve İsrail'in Batılı ortaklardan silah tedariki için savaşmak zorunda kalacağı" vurgulandı.
14 Ekim Cumartesi
- Eski Almanya Şansölyesi Gerhard Schröder, Süddeutsche Zeitung'a verdiği röportajda, Ukrayna ihtilafının mevcut hükümet ve devlet liderleri düzeyinde diplomatik temaslarla olarak durdurulabileceğini savundu. Schröder, Ukrayna'ya giderek daha fazla silah sağlanmasının, özellikle Orta Doğu'da tırmanan bir ortamda, çatışmanın sona ermesine yardımcı olmayacağını vurguladı.
- Rusya’nın Soçi şehri yakınlarında Ukrayna tarafından İHA’larla saldırı girişimi engellendi. Rusya Savunma Bakanlığı, iki İHA'nın düşürüldüğünü, can ya da mal kaybı olmadığını duyurdu. Belgorod bölgesinde de bir İHA düşürüldü. Bakanık ayrıca Rus hava savunma sistemlerinin bir günde 31 Ukrayna İHA'sını imha ettiğini duyurdu.
- Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy'nin Ukraynalı gazetecilere, "çatışmalar bitene kadar yolsuzluk haberi yapmamaları" çağrısında bulunduğu iddia edildi. National Media Talk 2023 konferansında Ukraynalı yayın "Zerkalo Nedeli"nin yayın yönetmeni Yulia Mostovaya bu iddiayı ortaya attı.
- ABD'de Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi Başkanlığı görevine aday gösterdiği Jim Jordan'ın, Ukrayna'ya daha fazla yardım yapılmasına karşı çıktığı iddia edildi. (Kommersant)
- TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş ile Rusya Federasyon Konseyi Başkanı Valentina Matviyenko Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de düzenlenen G20 Parlamento Başkanları Zirvesi (P20) kapsamında görüştü. Federasyon Konseyi Başkanı, uluslararası gündemin tüm zorluklarına rağmen siyasi diyaloğun her düzeyde gelişmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirirken, “Rusya, Türkiye’nin dengeli politikasını çok takdir ediyor” dedi. Kurtulmuş, Matviyenko ile yaptığı görüşmede, bölgede barış ve istikrarın sağlanmasının Türkiye’nin en temel hedeflerinden biri olduğunun altını çizerek, bunun için özellikle Rusya-Ukrayna arasındaki çatışmada Türkiye olarak herhangi bir şekilde taraf tutmak yerine, burada barışın önünü açabilecek bir pozisyonu tercih ettiklerini anlattı. Federasyon Konseyi Başkanı iki ülke arasındaki bölgeler arası işbirliğini överek “Ekonomik ve yatırım işbirliğimizin yüksek seviyesinden memnunuz, karşılıklı ticaret hacmi göstergesi 60 milyar ABD dolarını aştı. Yerimizde saymıyoruz, karşılıklı fayda sağlayan işbirliği ivme ve ölçek kazanıyor. Parlamentoların görevi de bu gelişmeyi desteklemektir” dedi.
- Antalya’da bu yılın 9 aylık döneminde 666 yabancı ortaklı şirket faaliyete geçti. Geçen yıl 5 bin 695 olan yabancı sermayeli şirket sayısı, bu sene 9 ayda 6 bin 108’e yükseldi. 1224 şirket ile Rusya ilk sırada yer alıyor. Rusya’yı 751 ile Almanya, 676 ile İran ve 302 ile Azerbaycan takip ediyor. Listenin 5’inci sırasında ise 270 şirket ile Ukrayna bulunuyor.
- Ukraynalı gazeteci ve İngiliz Spectator dergisinin köşe yazarı Svetlana Morenets, Rus birliklerinin tüm cephe hattı boyunca bir saldırı başlattığını yazdı. Makalede, "Ukrayna ordusunun, Rus birliklerinin büyük çaplı bir saldırısına hazırlıksız olduğu ortaya çıktı ve bu, onlar için hoş olmayan bir sürpriz oldu. Rus ordusu kıştan önce Ukrayna cephesini geçmeye çalışacak. Tüm cephe boyunca başlatılan saldırının amacı bu. En yoğun çatışmalar Avdiyivka yakınlarında gerçekleşiyor" diye yazdı.
- Avdiyivka kasabası çevresinde yoğun çatışmalar devam ediyor. Rusya bögede kontrolü ele aldığını duyururken, Ukrayna lideri Zelenskiy Ukrayna birliklerinin "yerlerini koruduğunu" söyledi.
- Çin, Başkan Putin'in resmi ziyaretini bekliyor. Pekin, ziyarette Doğu-Batı arasındaki en büyük altyapı yatırımlarından "Tek Kuşak, Tek Yol" projesinin entegrasyonuna yeni bir ivme kazandıracağını umuyor. Putin'in katılacağı forum 17-18 Ekim'de Pekin'de gerçekleşecek.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı Pan-Avrupa İşbirliği Dairesi Başkanı Nikolay Kobrinets, büyükelçiler toplantısına katılmak üzere geldiği İstanbul Taksim'deki otel odasında ölü bulundu. İlk incelemelere göre 61 yaşındaki diplomatın kalp krizi geçirerek öldüğü bildiridi. Diplomatın cenazesi kesin ölüm sebebinin belirlenmesi için Bahçelievler Yenibosna’daki Adli Tıp Kurumu morguna kaldırıldı.
- Havayolu şirketlerinin 9 Ekim'den bu yana İsrail'den Rusya'ya 2 bin 300 kişiyi getirdiği bildirildi. Aynı dönemde Rusya'dan İsrail'e bin yolcu gitti.
- Rusya parlamentosu önümüzdeki hafta Moskova'nın nükleer testleri yasaklayan Kapsamlı Nükleer Testleri Yasaklama Anlaşması'ndan (CTBT) onayını geri çekilmesini oylayacak. Duma'nın uluslararası ilişkiler komitesi başkanı Leonid Slutsky, tasarının ilk okumasının 17 Ekim'de yapılacağını ve birkaç gün sonra kabul edilmesinin beklendiğini söyledi. Duma'nın 450 üyesinin tamamının bunu destekleyeceğini de sözlerine ekledi.
- Ukrayna İçişleri Bakanı Ihor Klymenko, geçen hafta Hroza köyündeki bir kafenin isabet aldığı füze saldırısında ölü sayısının 59'a yükseldiğini söyledi.
- Rusya'nın Belgorod Bölgesi Valisi Vyaçeslav Gladkov, imha edilen Ukrayna insansız hava aracının enkazının evlerinin üzerine düşmesi sonucu üç kişinin öldüğünü ve iki kişinin de ağır yaralandığını söyledi. Ölenler arasında 4 yaşında bir kız çocuğu da var.
- Başkan Putin, bütçe hedeflerinin tutturuması için için döviz kurunun biraz daha düşük olmasına ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
- Putin, Rusya vatandaşı milyarder iş insanı Mihail Fridman'ın İngiltere ve İsrail'i terk edip Rusya'ya dönüşü hakkında yaptıı yorumda, "Herkes ülkesine dömebilir. Sorun, kişinin davranışı, eylemleri. Eğer yasayı çiğnmişlerse, bunun hesabını vermeleri gerekir. Yasayı çiğnemek başka, ahlaki standartları ihlal etmek başka şeydir. Anavatanlarıyla ilgili olarak, eğer Rusya'ya karşı tavrı alınmışsa tabii ki bu ahlaksızlıktır" dedi.
- Zelenskiy, Ukrayna'nın Karadeniz'deki gemilerin sigortası konusunda anlaşmaya yakın olduğunu söyledi.
- Ukrayna, kadın sağlık personelinin askere kaydını zorunlu kıldı.
- Politico gazetesine göre Ukraynalı pilotlar önümüzdeki hafta F-16 eğitimine başlayacak.
- Romanya savunma bakanlığı, Rusya'nın önceki akşam Ukrayna liman altyapısına düzenlediği saldırıların ardından ülkenin Ukrayna sınırı yakınında bir "drone krateri" oluştuğunu bildirdi. Rusya, Temmuz ayında Karadeniz üzerinden güvenli tahıl sevkiyatına izin veren anlaşmadan çekildikten sonra Ukrayna limanlarına ve Tuna Nehri kıyısındaki depolara yönelik saldırılarını artırdı.
- NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, savunma ittifakının Steadfast Noon olarak bilinen yıllık nükleer tatbikatlarını önümüzdeki hafta gerçekleştireceğini söyledi. Tatbikatlarda nükleer savaş başlığı taşıyabilen savaş uçakları yer alıyor ancak canlı bomba içermiyor. Eğitim İtalya, Hırvatistan ve Akdeniz'de gerçekleşecek.
- ABD Savunma İstihbarat Teşkilatı (DIA) yetkilileri, Birleşmiş Milletlere üye ülkelere, Ukrayna'da ele geçirilen İran insansız hava araçlarının parçaları olduğunu söyledikleri şeyleri gösterdi. ABD'nin BM misyonu, İran'a ait Şahed 101, Şahed 131 ve Şahed 136 insansız hava araçlarının parçaları da dahil olmak üzere enkazın sergilendiği etkinliğe 40'tan fazla ülkeden temsilcilerin katıldığını söyledi.
- Gazprombank'ın eski üst yöneticisi Volobuyev, gazeteci Mujdabaev, insan hakları aktivisti Romanova, Rusya Federasyonu Adalet Bakanlığı tarafından "yabancı ajan" ilan edildi.
13 Ekim Cuma
SON HABER
- Rusya’nın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Vasiliy Nebenzya, Ukrayna ordusunun karşı taarruzunun resmen bitmiş sayılabileceğini belirtti. BM Güvenlik Konseyi toplantısında konuşan Nebenzya, “Birkaç gündür, Rus ordu birlikleri neredeyse tüm cephe hattı boyunca etkin eylemlere geçti. Bu nedenle, Ukrayna’nın sözde karşı taarruzu resmen bitmiş sayılabilir” ifadesini kullandı.
Rus diplomat, “Maalesef bunun bedeli, Kiev rejimi tarafından seferber edilen ve çoğu savaşmak istemeyen on binlerce asker oldu” diye ekledi.
Öte yandan Rusya Savunma Bakanlığı, geride kalan bir haftalık dilimde Ukrayna'daki hedeflere İskender-M taktik füzeleri ve İHA'larla 8 grup atışı gerçekleştirdiğini belirtti. (Sputnik)
AKŞAM BÜLTENİ
- Rusya hükümeti Vladimir Putin'in imzaladığı kararnameyle ilgili düzenlemenin detaylarını açıkladı. 16 Ekimden itibaren ihracatçılar, döviz gelirlerinin yüzde 80'ini 60 gün içinde Rusya'daki bir banka hesabına yatırmakla yükümlü olacak. Adları gizli tutulan 43 şirketi kapsayan uygulamada, şirketler bu paranın en az yüzde 90'ını iki hafta içinde rubleye çevirmek zorunda. Bozdurulacak miktar ihracat anlaşmasında belirtilen döviz tutarının yüzde 50'sinden az olamayacak.
- Vladimir Putin Finlandiya ile Estonya arasındaki Balticconnector boru hattında yaşanan sızıntıda Rusya'nın parmağı olduğu yönündeki iddiaları "zırva" diye niteledi.
- Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov Rusya vatandaşlarının İsrail ve Filistin'de hayatlarını kaybettiği yönünde ellerinde kesin bir bilgi bulunmadığını söyledi. Peskov Dışişleri Bakanlığı'nın duyumları netleştirmek için çalışma yürüttüğünü belirtiyor. Bakanlık ise daha önce 4 Rusya vatandaşının hayatını yitirdiğini, 12 kişinin ise kayıp olduğunu duyurmuştu.
- Yekaterinburg'da bir mahkeme insan hakları savunucusu Aleksey Sokolv'u "Facebook logosu yayınladığı" için 5 gün hapis cezasına çarptırdı. Meta'nın Rusya'da ayrılıkçı örgüt sayıldığını hatırlatan Kommersant gazetesi Rusya mahkemelerinin ilk kez bu türde bir ceza verdiğine dikkat çekiyor.
- Moskova'da düzenlenen Karo.Art film festivali ünlü yönetmen Aleksandr Sokurov'un son filmi Skazka (Masal)'ın gösterimini iptal etti. Sokurov filmin Kültür Bakanlığı tarafından yasaklandığını açıkladı. Ünlü yönetmenin "fantastik bir hikaye" olarak nitelediği filmin kahramanları Stalin, Churchill, Hitler ve Mussolini.
ÖĞLE BÜLTENİ
- İsrail-Filistin çatışmasıyla ilgili açıklamalarda bulunan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne yönelik kara harekatı düzenlenmesi halinde bunun ağır sonuçlar doğuracağı ve sivil can kayıplarının kabul edilemez olacağı uyarısında bulundu.
Rusya Devlet Başkanı Putin, Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te düzenlenen BDT Liderler Zirvesi'nde sadece devlet başkanlarının katılımıyla yapılan dar kapsamlı zirve toplantısında konuştu.
İsrail-Filistin çatışmasında gelinen durumu Filistinliler ve İsrailliler için büyük bir trajedi olarak niteleyen Putin, "Filistin-İsrail çatışmasının eşi benzeri görülmemiş bir şekilde tırmandığı ve her iki tarafta da binlerce sivilin öldüğü ve yaralandığı gelişmeler hakkında birkaç şey söylemeden geçemeyeceğim. Yaşananlar, İsraillilerin ve Filistinlilerin şu anda karşı karşıya kaldıkları büyük bir trajedi, ABD'nin Ortadoğu'daki başarısız politikalarının doğrudan bir sonucudur" dedi.
İsrail'in kara harekatı planlarını eleştiren Rusya lideri, "Gazze'de kara harekatıyla ilgili hazırlık planları olduğunu duyuyoruz. Ancak meskun mahallerde ağır teçhizatın kullanılması, zor bir iştir ve tüm taraflar için ciddi sonuçlara gebedir. Askeri teçhizat olmadan bu çok yoğun meskun mahallerde harekat düzenlemek ise daha zordur. En önemlisi de, sivil can kayıpları kesinlikle kabul edilemez olacaktır. Zira orada 2 milyon kişi yaşıyor" mesajını gönderdi. (Sputnik)
- Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak bu yıl Avrupa'ya satılan doğal gaz miktarının 2021'e kıyasla üçte iki oranında daha düşük olacağını söyledi.
Novak ayrıca İran'daki doğal gaz merkezinin inşaatı projesine katılabileceklerini açıkladı.
Öte yandan Avrupa piyasalarında doğal gazın bin m3 fiyatı şubat ortasından bu yana ilk kez 600 doların üzerine yükseldi.
- Rusya'nın uluslararası rezervleri 29 Eylül - 6 Ekim haftasında 5,6 milyar ruble azaldı. Merkez Bankası toplam rezerv büyüklüğünün 562,8 milyar rubleye gerilediğini açıkladı.
- Hamas elindeki rehinelerden 13'ünün İsrail'in hava saldırıları sırasında öldüğünü açıkladı. Al hadath kanalının aktardığı açıklamaya göre hayatını kaybedenler arasında yabancılar da var.
- Rusya ile Suudi Arabistan arasında, Yandex servislerinin bu ülkede hizmet vermesi için görüşmelere başlandığı öğrenildi.
- Hapisteki siyasetçi Aleksey Navalnıy'nın 3 avukatı gözaltına alındı.
SABAH BÜLTENİ
- Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Margaritis Schinas, Türkiye'nin hangi değerlere daha yakın olduğu konusunda bir karara varmak zorunda olduğunu söyledi. Schinas Ankara'nın "Ya Avrupa Birliği ve NATO'nun ya da Rusya, İran, Hamas ve Hizbullah'ın tarafını seçmesi" gerektiğini dile getirdi. Schinas'ın açıklamaları Doğu Akdeniz ve Güney Doğu Avrupa Konferansı'nda geldi.
Başkan yardımcısı şu ifadeleri kullandı:
"Türkiye tarihin hangi tarafında olmak istediği konusunda bir seçim yapmalı: Bizimle, yani Avrupa Birliği, NATO, bizim değerlerimizle, Batı ruhuyla mı olmak istiyor, yoksa Moskova'yla, Tahran'la, Hamas'la ve Hizbullah'la mı. Cevap açık olmalı."
- İsrail, Gazze sakinlerinin güneye tahliye edilmesi için 24 saat süre tanıdı. Söz konusu tahliye 1,1 milyon insanın kısa sürede yer değiştirmesi anlamına geliyor. Birleşmiş Milletler İsrail'den kararı gözden geçirmesini istedi.
Öte yandan Fransa, ülkede Filistin yanlısı gösterileri yasakladı.
- ABD Kongresine bağlı Stratejik Konsept Sorunları Komisyonu, yayınladığı yeni bir raporda ülkenin aynı anda hem Rusya, hem de Çin ile yaşanabilecek çatışmalara hazır olması gerektiği tespitine yer verdi. Komisyon eski üst düzey hükümet yetkililerinin katılımıyla oluşturuluyor.
- Ukrayna Başkanlık Ofisi Danışmanı Mihail Podolyak ellerinde 1000 km menzile sahip roketlerin ilk örenklerinin bulunduğunu söyledi. Podolyak kendi geliştirdikleri bu roketlerin üretimini arttırmak istediklerini belirtiyor (Kommersant).
Podolyak karşı taarruzun neden takvim dışına çıktığıyla da ilgili açıklamalarda bulundu. Başkanlık ofisi danışması Batının tedarik ettiği silah ve mühimmatların 6-9 ayı bulan gecikmelerle ellerine ulaşması nedeniyle istedikleri hızda ilerleyemediklerini söyledi (RBC).
12 Ekim Perşembe
SON HABER
- G7 ülkeleri, "Ukrayna'ya tazminat ödenene kadar Rusya'nın yurt dışı hesaplarındaki 280 milyar dolarık rezervlerinin dondurulmaya devam edeceğini" duyurdu. G7 ülkelerinin maliye bakanları, yaptığı ortak açıklamada ayrıca bu paradan elde edilen faiz gelirinin Kiev'e aktarılması konusunu da inceleme sözü verdiler. Rusya'nın G7 ülkelerinin hesaplarında tuttuğu 280 milyar dolarlık devlet varlıklarının, "Rusya Ukrayna'ya verdiği zararın bedelini ödeyene kadar dondurulacağı" bildirildi. Bakanlar, G7 ülkelerinin Ukrayna'ya "sarsılmaz desteklerini" teyit ettiklerini ve Rusya'nın "yasadışı ve haksız" eylemlerini kınama konusunda birleştiklerini vurguladı. Rusya, daha önce varlıklarının dondurulması kararını "hırsızlık" olarak nitelemişti.
AKŞAM BÜLTENİ
- Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), Rusya Olimpiyat Komitesi'ni, "Ukrayna'nın doğusundaki dört bölgedeki spor kuruluşlarını bünyesine katıp Olimpik Antlaşmayı ihlal etmesi" gerekçesiyle askıya aldı. Rusya Olimpiyat Komitesi'nin 5 Ekim'de yaptığı hamlenin Ukrayna Olimpiyat kurumunun toprak bütünlüğünü ihlal ettiğini söyleyen IOC sözcüsü Mark Adams, askıya alma kararının gelecek yılki Paris Olimpiyatlarında tarafsız Rus sporcuların yarışması ihtimalini henüz etkilemediğini söyledi. Mark Adams, gündemini değiştiren ve 2028 Los Angeles Olimpiyatlarının spor programını incelememe kararı alan Olimpiyat organizasyonunun amacının, Rusların Ukrayna Olimpiyat Komitesinin "toprak bütünlüğünü" ve dolayısıyla Olimpik Antlaşmayı "ihlal etmesini" cezalandırmak olduğunu açıkladı. Ukrayna IOC'nin kararını memnuniyetle karşılarken Rusya kararı "siyasi" olarak kınadı. 5 Ekim'de Rusya Milli Olimpiyat Komitesi, referandum sonrsı Rusya topraklarına katıldığı açıklanan Donetsk, Herson, Lugansk ve Zapoojye bölgesel spor organizasyonlarını üyeleri arasına dahil etmişti.
- Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Medvedev, 1 Ocak'tan bu yana Rus ordusunun Birleşik Kuvvetler Grubu'nda 357 binden fazla kişinin sözleşmeli olarak görevlendirildiğini açıkladı.
- Peskov'un aktardığına göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ihracatçıların döviz kazançlarının zorunlu satışına ilişkin kararnamesinin ve bu kapsamdaki şirketlerin listesinin "gizli kalacağını" açıkladı. Kararname ile 43 ihracatçı şirket grubu için geçerli olurken, bunların yurt dışında tutulan döviz kazançlarının zorunlu olarak ülkeye geri gönderilmesi ve Rusya'da satılması kararı altı ay süreyle uygulamaya konuldu. Peskov, "Bazı ülkelerin dostane olmayan eylemleri göz önüne alındığında, bu şirketlerin listesi anlaşılır nedenlerle yayınlanamıyor" dedi.
- ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, İsrail'e aktif olarak "Demir Kubbe" hava savunma sistemi için mühimmat ve teçhizat sağlamaya başladıklarını, ancak hava savunması konusunda Ukrayna'yı desteklemeye de devam edeceklerini söyledi.
- Dışişleri Bakanı Lavrov, Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) üye ülkeleri Dışişleri Bakanları toplantısından sonra Rus basınına açıklamalarda bulundu. Toplantıda İsrail-Filistin çatışmasının ele alındığını aktaran Lavrov, BDT'ye üye devletlerin çatışmaların durması ve müzakerelerden yana olduğunu belirtti. Çatışmanın sona ermesinden sonraki duruma ilişkin beklentisini dile getiren Lavrov, "Bu çatışma biter bitmez, Birleşmiş Milletler tarafından onaylanan ilkeler temelinde bir Filistin devletinin kurulmasına ilişkin BMGK'nin kararlarını uygulama sorumluluğunu herkesin ciddiye alacağını umuyoruz." ifadelerini kullandı.
- 13 Ekim cuma günü için resmi kur açıklandı: Dolar 96,99 ruble, euro 103,04 ruble.
- ABD, tankerleriyle Rus petrolü taşımaya devam ettiği gerekçesiyle iki şirkete yaptırım uyguladı.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı, Finlandiya'nın Rusya vatandaşlarının gayrimenkullerine el koymaya yönelik mekanizmalar geliştirmesini cevapsız bırakmayacağını duyurdu.
- Peskov, "Batı ve ABD'nin, Ukraynalıların oldukça kibirli tutumundan giderek daha az hoşlanmaya başladığını, bu ülkelerdeki vergi mükelleflerinin Ukrayna'ya tahsis edilen fonların harcanması konusunda soruları olduğunu ve Zelensky'nin bunlara yanıt vermesi gerekeceğini" söyledi.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Putin'in imzaladığı kararname sonrası dövizde düşüş devam ediyor. Öğlen saatlerinde kur 96,83 ruble ile yüzde 3'den fazla düşüş kaydetti. Euro kuru da 102,84 rubeye indi.
- Rusya Merkez Bankası, 43 büyük şirkete döviz gelirlerini satma zorunluluğu getirilmesinin döviz piyasasında kısa vadeli oynaklığın azaltılmasına katkı sağlayacağını bildirdi. Böylece banka, Kremlin'in dün yayınladığı başkanık kararnamesine destek verdi. Daha önce, yaz başında gündeme geldiğinde Rusya Merkez Bankası döviz işlemleriyle ilgili kısıtlamalarının getirilmesine karşı çıkmıştı.
Banka açıklamasında, "Döviz satışı zorunluluğunun getirilmesi, şirketlerin döviz satışlarının verimliliğini artırabilir, likidite durumunu iyileştirebilir ve piyasadaki kısa vadeli oynaklığın azaltılmasına katkıda bulunabilir" denildi.
- Rusya Federasyonu Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Verşinin ile Dışişleri Bakan Yardımcısı Burak Akçapar bir telefon görüşmesi yaptı. Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada görüşmede ikili ve bölgesel konuların görüşüldüğü vurgulandı.
- Beyaz Saray Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, ABD'nin Ukrayna'ya askeri yardım sağlayacak kaynaklarının bütçe sorunu nedeniyle tükendiğini söyledi.
- TASS'ın haberine göre beş yolcu uçağı Rusya toprakları üzerinde uçarken "alarm" verdi. Medyaya ulaşan mesajda, "Çerepovets - Moskova, Samara - St. Petersburg, Petrozavodsk - Moskova uçuşları sırasında "genel alarm" siynali alındığı iddia edildi. Ardından Sabetta - Moskova ve Petrozavodsk - St. Petersburg uçuşlarından alarm sinyali verildiği haberi geldi. M. Komsomotes haberi aktarırıken resmi makamlatrdan henüz teyit gelmediğini kaydetti. Hiçbir uçuşun rotasını veya uçuş irtifasını değiştirmediği de belirtildi. Daha sonra alarmın, Flightradar24 uçuş hizmetlerindeki bir teknik arızdan kaynaklandığı bidirildi.
- Duma Başkanı Volodin, Rusya'nın nükleer test yasağı anlaşmasından çekilmesine ilişkin tasarıyı Duma gündemine sundu.
- Ukrayna Başbakanı Denis Şmıgal, savaş yüzünden ülkede 3,5 milyon kişinin işini kaybettiğini söyledi.
- Ukrayna İstihbarat Örgütü Başkanı Budanov, Rusya'nın Ukrayna'da 2025'e kadar askeri operasyonlar yürütebileceğini iddia etti. (Kommersant)
- Washington Post, üst düzey ABD'li yetkililerin diğer Batılı ülkeleri Ukrayna'ya yardım etmek için dondurulan Rusya Merkez Bankası rezervlerini kullanmaya zorlama çabalarını hızlandırdığını yazdı.
- Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, Rusya Federasyonu ile işbirliğinin "yeni bir yüksek seviyede" gelişeceğinden emin olduğunu söyledi.
SABAH BÜLTENİ
- Vladimir Putin'in gece imzaladığı döviz satışı kararnamesinden sonra dolar 4 ruble birden geriledi. Amerikan doları sabah saatleri itibarıyla 97,6 rubleden işlem görüyor. Ancak grafik keskin düşüşün ardından yeniden yönünü yukarı çevirdi. Euro da yüzde 3'e yakın değer kaybederek 103,83 rubleye indi.
- Rusya'ya bağlı Belgorod Vilayeti'nde insansız hava aracı saldırısı sonrasında bir çocuğun hayatını kaybettiği açıklandı. Kommersant böylece saldırıda hayatını kaybedenlerin sayısının 3'e yükseldiğini yazıyor.
- ABD Savunma Bakanlığı'nda aynı anda hem Ukrayna, hem de İsrail'e yetecek kadar mühimmat temin etme konusunda endişe başgösterdi. CNN'in haberine göre Pentagon'un mühimmat stoğu Ukrayna'ya yapılan yardımlar neticesinde ciddi oranda azalmış durumda.
Öte yandan Temsilciler Meclisi'nin Ukrayna'ya askeri yarımı bütçeden çıkarmasından sonra ilk kez Pentagon yeni bir yardım paketi açıkladı. Savunma Bakanı Lloyd Austin Ukrayna'ya 200 milyon dolar değerinde hava savunma ve top mühimmatı göndereceklerini söyledi.
- Ukrayna lideri Vladimir Zelenskiy İsrail'le dayanışmak amacıyla bu ülkeyi ziyaret etmek niyetinde. Axios ilgili haberi Ukraynalı ve İsrailli diplomatlara dayandırıyor.
- Hindistan'ın Moskova büyükelçisi Pavan Kapoor, Putin ile Modi arasında bir zirve gerçekleştirilmesi için iki ülkenin görüşme halinde olduğunu açıkladı. Büyükelçi zirveyi yıl sonundan önce organize etmek niyetinde olduklarını söyledi.
- Rus basınınca "Putin'in papazı" olarak adlandırılan Rus Ortodoks Kilisesi Metropoliti Tihon (Şevkunov), Kırım metropolitliğinin başına atandı.
- Rus milyarder Oleg Deripaska kendisine "hırsız" diyen Oleg Tinkov'a karşı açtığı hakaret davasını kazandı. Krasnodar Krayı'nda görülen mahkeme Tinkov'u 20 milyon ruble (206 bin dolar) tazminat ödemeye mahkum etti.
11 Ekim 2023
AKŞAM BÜLTENİ
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Irak Başbakanı Muhammed Sudani, Moskova'da düzenlenen Rusya Enerji Haftası'nın ana oturumuna katıldı. İsrail-Filistin çatışmasının genişlemesinin enerji sektöründe de olmak üzere ağır sonuçları beraberinde getirebileceği uyarısında bulunan Putin, "İsrail ve Filistin arasındaki durumun kısa süre içinde yatıştırılmasında başarı sağlanıp sağlanmayacağını bilmiyoruz. Ancak mevcut durum, büyük sorunlara yol açabilir" dedi.
Rusya'nın söz konusu sorunla ilgili tutumunun taraflarca iyi bilindiğini ve BM kararlarının uygulanıp Filistin devleti kurulmasından yana olduklarını ifade eden Putin, "ABD ve İsrail'de de bağımsız Filistin devleti kurulmasını destekleyen çok sayıda kişi var. Ancak güç yoluyla çözüm elde edilmesinden yana olanlar daha baskın çıkıyor" diye konuştu.
ABD'nin İsrail'e destek için Doğu Akdeniz'e uçak gemisi göndermesine de tepki gösteren Putin şu ifadeleri kullandı:
"ABD'nin bölgeye uçak gemisi grubunu neden gönderdiğini anlamıyorum, bu arada ikincisiyle ilgili açıklamalar var. Hiçbir anlam veremiyorum. Lübnan'ı mı bombalamayı planlıyorlar? Ya da birilerini korkutmaya mı karar verdiler? Fakat orada artık hiçbir şeyden korkmayan insanlar var. Sorun bu yöntemle çözülmemeli, uzlaşmacı çözümler aranmalı."
Putin, İsrail-Filistin çatışmasının tırmanmasında dahli olduğu gerekçesiyle İran'a yöneltilen suçlamaların asılsız olduğunu vurguladı. Rusya lideri, "Şimdi de, her zamanki gibi kanıta dayanmadan, tüm günahlarda İran'ı suçladıklarını görüyoruz. Hiçbir kanıt yok. Bakalım, umarım aklıselim galip gelir" temennisinde bulundu.
İsrail'in iskan politikasını bugünkü durumun oluşmasının nedenlerinden biri olarak niteleyen Putin, ABD'nin de çözüm mekanizmalarını kötüye kullandığına işaret ederek şunları söyledi:
"Filistinlilerin en başından beri kendilerine ait gördükleri toprakların bir kısmı İsrail tarafından farklı zamanlarda ve farklı metotlarla, elbette çoğunlukla güç yoluyla işgal edildi. Bugün itibarıyla sorun ne? Çözüm mekanizmaları oluşturulmuştu ancak ABD, son birkaç yılda bu mekanizmaları suiistimal etti ve her şeyi kendi başına çözmeye karar verdi."
Filistin sorununun her Müslümanın kalbinde yer aldığını ve inanılmaz seviyeye çıkarılan adaletsizliğin tezahürü olarak görüldüğünü söyleyen Putin, "Dün Irak Başbakanı'yla bu konuyu istişare ettik. Irak bir Ortadoğu ülkesi ve Filistin sorunu bu bölgedeki herkesin kalbinde. İslam dinine mensup herkesin kalbinde. Bu şekilde yaşamak zorlaştı, bu bariz bir şey. Sadece şu anda olanlar değil, onlarca yıldır yaşananlar inanılmaz seviyeye çıkan adaletsizliğin tezahürü olarak algılanıyor" ifadelerini kullandı.
Rusya lideri, bölgedeki durumla ilgili değerlendirmelerine şöyle devam etti:
"Yaşananlar korkunç. Her iki tarafta da büyük bir kızgınlığın olduğunu anlıyoruz. Ancak ne olursa olsun, her iki taraftaki kızgınlık düzeyi ne olursa olsun, sivil nüfus, kadınlar, çocuklar ve yaşlılar arasındaki can kayıplarını en aza indirgemek veya sıfıra düşürmek için çabalamamız gerekiyor. Eğer erkekler kendi aralarında savaşmaya karar verdilerse, bırakın kendi aralarında savaşsınlar. Çocukları ve kadınları rahat bırakın. Bu her iki taraf için de geçerli. Ancak yakın gelecekte durumu bir şekilde yatıştırmanın mümkün olup olmayacağı bilinmiyor, ancak bunun için çabalamalıyız zira çatışma bölgesinin genişlemesi korkunç sonuçlara yol açabilir."
Putin, Kuzey Akım’da meydana gelen patlamalar hakkında da konuştu. Uluslararası terör eylemler olarak adlandıran Putin konuşmasında şu cümlelere yer verdi:
“Kuzey Akım havaya uçuruldu. Kimse soruşturma yapmıyor. Pek çok Avrupa ülkesinin tutumu beni şaşırttı. Bu, görünüşe göre devlet düzeyinde açık bir uluslararası terörizm eylemidir. Çünkü aniden gaz boru hatlarını havaya uçurmaya karar veren bir grup insan, devlet düzeyinde destek almadan kendi başlarına böyle bir eylemde bulunamazlardı.” (Sputnik)
- Belçika, dondurulmuş Rus aktiflerinden elde edilecek 1,7 milyar euroluk vergi gelirini Ukrayna'ya vermek niyetinde. İlgili açıklama Başbakan Alexander de Croo'dan geldi. De Croo öte yandan Rus elmaslarının ithalatına en azından 2024'e kadar yasak getirmeyeceklerini söyledi. Kommersant bu yönde uluslararası bir mekanizmanın 1 Ocak 2024'te devreye gireceğini hatırlatıyor.
- Moldova milli güvenlik belgesinde ilk kez Rusya'yı tehdit olarak adlandırdı. Belgede Rusya'nın Moldova devletini tasfiye etme amacında olduğu ithamına yer veriliyor.
- Nobel ödüllü insan hakları örgütü Memorial'ın yöneticilerinden Oleg Orlov Rus ordusunun itibarını zedelediği gerekçesiyle mahkeme tarafından 150 bin ruble para cezasına çarptırıldı. Rusya Memorial'ı kapatmıştı.
- Rus bürokrat Dmitri Rogozin, geçtiğimiz günlerde Rusya'ya dönen milyarder Mihail Fridman'ın Ukrayna ordusuna para yardımı yapıp yapmadığının araştırılmasını istedi.
ÖĞLE BÜLTENİ
- NATO Genel Sekteteri Jens Stoltenberg, Finlandiya ile Estonya arasındaki Balticconnector boru hattına sabotaj yapıldığı iddialarının doğrulanaması halinde ittifakın buna kararlı bir cevap vereceğini açıkladı.
Stoltenberg dün Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto ve Estonya Başbakanı Kaja Kallas ile birer görüşme gerçekleştirmişti.
Niinistö boru hattındaki basınç düşmesinde dış müdahele şüphesi bulunduğunu açıklarken Estonya yönetimi olayla ilgili soruşturma başlatıldığını duyurmuştu.
Fin basını ülke yönetiminin açıkça telaffuz etmese de olayda Rusya'nın parmağı olduğundan şüphelendildiğini yazıyor.
Öte yandan Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov günlük basın toplantısında konuyla ilgili soruları yanıtladı. Peskov boru hattında meydana gelen hasarı "endişe verici" sözleriyle niteleyerek araştırmanın sonucunu bekleyeceklerini söyledi.
- Ukrayna lideri Zelenskiy 24 Şubat 2022'den bu yana ilk kez NATO'nun Brüksel'deki karargahını ziyaret etti. Karargahtaki ziyaret sırasında basın mensuplarıyla konuşan devlet başkanı ülkesinin "savaşın son ve en zorlu döneminde" olduğunu söyledi.
- Moskova'da Peçatniki metro istasyonunda iki tren çarpıştı. Çarpışma anında trenlerden birinin depoya dönmekte olduğu, diğerinin ise istasyonda beklediği bildiriliyor. Olayda ölen ya da ciddi şekilde yaralanan olmadı.
- Rusya İçişleri Bakanlığı yetkilileri personel açığının büyüklüğünü 100 bin kişi olarak paylaştı. Bakanlık yaz ortasından bu yana ülkede yeterli sayıda polis bulunmadığı konusunda uyarılarda bulunuyor.
- Ukrayna Groza köyüne düzenlenen roket saldırısında ölenlerin sayısının 55'e yükseldiğini açıkladı. Öte yandan Ukrayna ordusu olaydan sorumlu tuttuğu iki Harkovlunun kimliğini açıkladı. Ordu yetkilileri saldırının düzenlendiği noktanın koordinatlarını Rusya'ya kaçan iki kardeş in temin ettiğini iddia ediyor.
SABAH BÜLTENİ
- Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, Ortadoğu'daki sorunların ABD'nin BM Güvenlik Konseyi (BMGK) kararlarını görmezden gelmesinden kaynaklandığını ifade etti. Lavrov, Moskova'da Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin'le yaptığı görüşme sonrası konuşuren, "Bölgede çok sayıda sorunun ABD ve müttefiklerinin ilgili kriz durumlarına dair BMGK kararlarını görmezden gelmesinden kaynaklanmasına göz yumamayız. Bu, Ortadoğu sorunu ile İsrail ve Filistin'in BMGK kararının gerektirdiği gibi güven ve iyi komşuluk ilişkileri içinde varlık göstermesi adına İsrail'in yanında Filistin devleti kurulması için de geçerli" dedi.
- Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Verşinin, Moskova'nın Rusya, ABD, AB ve BM'den oluşan Ortadoğu Dörtlüsü kapsamında istişarelere hazır olduğunu ancak Washington'un bunu istemediğini belirtti. Verşinin, "Bugün Ortadoğu'da yaşanan şiddet patlamasının, bölgedeki dramatik gelişmelerin büyük oranda ABD'nin Ortadoğu'da çözümü tekelleştirmeye çalışmasının bir sonucu olduğuna dikkat çekiyoruz" dedi.
- Biden'ın Ulusal Güvenlikten Sorumlu Yardımcısı Jake Sullivan "Rusya'ya karşı jeopolitik oyunda Ukrayna'yı desteklemenin Washington için bir öncelik olduğunu" söyledi. Sulivan'a göre
"Beyaz Saray'ın Ukrayna'yı desteklemesi Rusya'nın hakimiyetine izin vermekten daha kazançlı". Sullivan, mevcut durumda Ukrayna'ya sürekli desteğin önemini gerekçelendirken, "Daha sonra büyük bir bedel ödemek yerine şimdi harekete geçmemiz mali açıdan da daha verimlidir" dedi. (M. Komsomolets)
- Çarşamba sabahı Moskova Borsası'ndaki ilk işlemlerde dolar 100,43 rubleden işem gördü.
- Kiev yönetimi, Rusya'nın ön cephedeki kritik stratejik noktalardan Avdiyivka kasabasını tamamen kuşatmak için saldırılarını artırdığını kabul etti. Kasabanın belediye başkanı Vitaliy Barabaş, "Bir yılı aşkın süredir Avdiyivka'nın işgal edilme tehlikesi vardı, ancak şimdi durum hızla kötüleşti. Nüfusumuz yaklaşık 31 bindi, bugün 2 bin kişi kaldı" dedi.
- Rusya, BM'nin en üst düzey insan hakları organında yeniden sandalye kazanma çabasında başarısız oldu. İnsan Hakları Konseyi'nde Doğu Avrupa için iki sandalye için yapılan gizli oylamada Bulgaristan 160, Arnavutluk ise 123 oy aldı. Rusya ise 83 oy alabildi ve koltuğu kaybetti.
- Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Ryabkov, Moskova'nın nükleer denemelere yeniden başlaması ancak Washington'un da benzer adımlar atması halinde mümkün olabileceğini söyledi.
- Zelenskiy, Moskova'nın temmuz ayında, Ukrayna'nın güvenli tahıl ihracatına izin veren Birleşmiş Milletler-Türkiye aracılı anlaşmasından vazgeçme kararının ardından, Rusya'nın Karadeniz'i nakliye için “ölü bölgeye” dönüştürmesini önlemek için harekete geçilmesi çağrısında bulundu. Romanya'yı ziyaret eden Zelenskiy, Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis ile görüşerek kendisine topçu ve hava savunma malzemeleri konusunda "iyi haber" verildiğini, Romanya'nın Ukraynalı pilotlara F-16 jetlerini uçurma konusunda eğitime yardımcı olacağını söyledi.
- Almanya, Ukrayna için yaklaşık 1 milyar euro (1,1 milyar dolar) değerinde ve ek Patriot hava savunma füze sisteminin yanı sıra silah ve kara araçlarını da kapsayan yeni bir askeri destek paketini açıkladı. Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, "Bu yeni 'kış paketi' ile Ukrayna silahlı kuvvetlerinin operasyonel hazırlığını önümüzdeki aylarda daha da artırıyoruz" dedi.
- Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin dördüncü ünitesine ana güvenlik sistemlerinden biri olan erime tuzağının kurulduğu belirtildi. Akkuyu Nükleer proje şirketinden Sputnik’e yapılan açıklamada, “Akkuyu NGS’nin 4 No’lu ünitesine, eriyik lokalizasyon cihazı (erime tuzağı) tasarlanan konuma kuruldu. Bu, güç ünitesindeki yapım çalışmalarının önemli bir aşaması. Bu aşamadan sonra reaktör şaftının yapımına devam edilmesi mümkün olacak” ifadesine yer verildi. Rus bilim insanları tarafından geliştirilen sistemin, erimiş nükleer yakıtı sınırsız süre tutabilme kapasitesine sahip olduğu ve radyoaktivitenin tuzak gövdesinden çıkıp çevreye yayılmasını önlediği ifade edildi.
- Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'in Hamas'ın arkasında Rusya'nın bulunduğu yönündeki iddiasına tepki gösteren Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev, IŞİD'in Kiev rejiminin geleneksel ortağı olduğunu ve örgütün Kiev'in emirlerini yerine getirdiğini vurguladı. Telegram hesabından Zelenskiy'in IŞİD şeyhi gibi tasvir edildiği bir fotoğrafla birlikte paylaşım yapan Medvedev, "Uyuşturucu bağımlılarıyla akıl diliyle konuşmanın, onları beyinlerini kullanmaya çağırmanın bir anlamı yok. Beyinleri yok, beyaz tozun etkisiyle yandı" ifadelerini kullandı. (Sputnik)
- Ukrayna Devlet Soruşturma Bürosu (SBI), askeri personel alım bürolarında “ihlal” iddialarını içeren 260 ceza davasını araştırdığını söyledi. SBI, 35 kişiye yönelik 21 iddianamenin mahkemeye gönderildiğini ve 58 kişinin daha şüpheli olarak belirlendiğini söyledi. Bölgesel işe alım merkezlerinin başkanları, suç teşkil eden suiistimal ve yolsuzlukla ilgili yaygın iddiaların ardından Ağustos ayında görevden alınmıştı. SBI ayrıca, kurşun geçirmez yelek satın almak için ayrılan 7 milyon doları zimmete geçirdikleri şüphesiyle iki üst düzey savunma bakanlığı yetkilisini tutukladığını da bidirdi.
- Bir Rus mahkemesi, Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich'in tutukluluğuna ilişkin şikayetini reddetti. Gershkovich 29 Mart'ta gözaltına alındı ve casuslukla suçlandı. Suçlamalar 20 yıla kadar hapis cezası gerektiriyor. Duruşması için herhangi bir tarih belirlenmedi.
.- NATO elçisi Julianne Smith gazetecilere, Hamas'ın sürpriz saldırısının ardından ABD'nin İsrail'e askeri desteğini artırma kararının Washington'un Ukrayna'yı silahlandırmaya devam etme kabiliyetine zarar vermeyeceğini söyledi.
10 Ekim Salı
SON HABER
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. İki görüşmede de İsrail-Filistin çatışması çerçevesinde atılabilecek adımların ele alındığı belirtildi. Erdoğan, BM Genel Sekreteri Guterres'in ardından Rusya Devlet Başkanı Putin ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
İletişim Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, görüşmeye ilişkin şu ifadelere yer verildi:
"Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Görüşmede iki lider, İsrail ve Filistin arasındaki kaygı verici çatışmalı sürecin seyrini ve gerilimin yayılmasını önleyici tedbirleri ele aldı.
Bölgedeki insani ihtiyaçların karşılanması amacıyla hangi girişimlerin yapılacağı, görüşmede değerlendirildi.
Cumhurbaşkanımız Erdoğan görüşmede, sivil yerleşimlerin hedef alınmasının kaygı verici olduğunu ve bu tür girişimlerin Türkiye tarafından olumlu karşılanmadığını söyledi.
Cumhurbaşkanımız Erdoğan, Türkiye'nin bölgede sükunetin sağlanması için her türlü gayreti göstermeye devam edeceğini de belirtti."
AKŞAM BÜLTENİ
- Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto, ülkesiyle Estonya arasındaki Balticconnector boru hattıyla iletişim kablolarının muhtemelen dış müdahale sonucunda zarar gördüğünü açıkladı. Niinisto olayla ilgili NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile bir görüşme gerçekleştirdi. Stoltenberg olayla ilgili soruşturmaya yardımcı olmaya hazır olduklarını söyledi.
Finlandiya hükümeti öğle saatlerinde ülkenin ulusal güvenliğini ilgilendiren bir konuda 14.00'da kritik bir açıklama yapılacağını duyurmuş, ancak açıklama daha sonra ileri bir saate ertelenmişti.
Söz konusu boru hattında pazar günü basıncın aniden düştüğü açıklanmıştı.
Estonya ve Finlandiya hükümetleri 17.30'da konuyla ilgili bir açıklama yapacak.
- Duma sözcüsü Vyaçeslav Volodin, Ukrayna'yı destekleyerek ülkeden ayrılan Rusya vatandaşlarını geri dönmeleri halinde Magadan'ın beklediğini söyledi. Magadan, Sovyetler Birliği döneminde siyasi tutukluların çalıştırıldığı gulaglara ev sahipliği yapan bölgelerden bir tanesi. Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov ise önceki gün "Vatan yurttaşları tehdit edemez," şeklinde bir açıklamada bulunmuştu.
- Kırgızistan yetkilileri, Vladimir Putin'in katılması beklenen bir zirveye Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ın katılmayacağını açıkladı. Cumhurbaşkanı Sadır Japarov'un ofisinden yapılan açıklamaya göre Paşinyan BDT liderleri konseyine katılmayacağını haber verdi.
- Ukrayna lideri Vladimir Zelenskiy resmi bir ziyaret için Romanya'da. Ziyaret sırasında Zelenskiy Romanya Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis ile stratejik işbirliği deklarasyonu imzaladı.
- Belgorod Valisi Vyaçeslav Gladkov, Ukrayna sınırına 50 km mesafedeki Popovka köyüne isabet eden top mermisi nedeniyle iki kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.
- Japonya'da muhalefet milletvekili Muneo Suzuki, Rusya'ya yaptığı 5 günlük ziyaret nedeniyle istifa etmek zorunda kaldı. Suzuki ziyaret sırasında Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrey Rudenko ile görüşmüştü.
ÖĞLE BÜLTENİ
- The Wall Street Journal gazetesi, Ukrayna'yı destekleneyen demokrat ve cumhuriyetçi senatörlerin 50 ile 100 milyar dolar arasında yeni bir askeri yardım paketini onaylamak niyetinde olduğunu yazıyor. Habere göre senatörler söz konusu miktarın 2024 yılı sonuna kadar Ukrayna'ya yapılacak askeri yardımları karşılamaya yeterli olacağı görüşünde. ABD 2024 kasımında yeni başkanını seçecek.
Gazete geçtiğimiz hafta Temsilciler Meclisi'nin Ukrayna'ya yardımı dışarıda bırakan geçici bir bütçeyi onaylamasıyla başlayan kaosun böylece sona ermesinin planlandığını aktarıyor. İlgili tasarının 16 Ekim ile 17 Kasım tarihleri arasında kongrenin önüne gelmesi bekleniyor.
Öte yandan NBC'nin haberine göre Beyaz Saray ve Kongre İsrail ve Ukrayna'ya yapılacak yardımları birleştirme konusunu tartışıyor. Televizyon kanalı inisiyatifin Ukrayna yanlısı demokrat ve cumhuriyetçi senatörlerden geldiğini aktardı. Buna göre senatörler Temsilciler Meclisi'nde Ukrayna'ya yardım yapılmasına karşı çıkan tutucu cumhuriyetçilerin direncini kırma niyetinde.
- Rusya'nın İsrail büyükelçiliği Hamas'ın düzenlediği saldırıda hayatını kaybeden Rusya vatandaşlarının sayısının ikiye yükseldiğini bildiriyor. Söz konusu Rusyalıların isimleri açıklanmadı.
- İMF, Rusya ekonomisinin 2023'te yüzde 2,2 oranında büyümesini öngörüyor. Uluslararası Para Fonu Rusya için daha önce yüzde 1,5'lik büyüme tahmini yayınlamıştı.
- Sberbank yılın ilk 9 ayında 1,1 trilyon ruble net kâr açıkladı (11,3 milyar dolar). Bankanın yıl sonunda ülkede en çok kâr eden şirketler sıralamasında ilk sıraya yükselmesi bekleniyor.
- Finlandiya Adalet Bakanlığı, Rusya vatandaşlarının ülkede sahip olduğu konutlara el koyma prosedürünü basitleştirmek niyetinde olduklarını açıkladı. Bakanlık fiilen ülkede yaşamayan Rus mülk sahiplerinin faturaları ödemediklerini ve icra sürecinde bu kişilere ulaşmanın son derece güç olduğunu belirtiyor.
- Mühendislik programı AutoCad'in geliştiricisi Autodesk, Rusya'daki şubesinin tasfiye sürecinin tamamlandığını duyurdu.
SABAH BÜLTENİ
- Hamas, "Rehineler arasında aralarında Rusların da bulunduğu çifte vatandaşlık sahibi kişiler var" açıklamasını yaptı. Hareketin sözcüsü, Hamas militanlarının İsrail topraklarından Gazze Şeridi'ne götürdüğü rehineler arasında Rusya ve Çin vatandaşlarının da bulunduğunu kaydetti. Rusya Büyükelçiliği dört Rus'un kayıp olduğunu bildirdi. Büyükelçilik daha önce bir Rus'un öldüğünü doğrulamıştı.
- Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın Rusya ziyareti için hazırlık yapılıyor. Filistin'in Rusya Büyükelçisi Abdel Hafiz Nofal, RBC'ye yaptığı açıklamada "Ziyaretin ne zaman gerçekleşeceğine ilişkin Kremlin'den ve Rusya tarafından resmi bir açıklama bekliyoruz. Abbas'ın Moskova'ya gelmesi konusunda anlaşmaya varıldı" dedi. Abbas, Hamas'la rekabet halindeki parti olan Filistin Ulusal Kurtuluş Hareketi'ne (Ell Fetih) başkanlık ediyor. Filistin'deki Arap toprakları iki kısma ayrılıyor: Gazze Şeridi Hamas'ın, Batı Şeria ise El Fetih'in kontrolünde. Büyükelçi, şu aşamada Moskova'da Filistin-İsrail anlaşmasına ilişkin müzakere olasılığının bulunmadığını belirterek "Abbas yirmiden fazla sefer Moskova'yı ziyaret etti, ancak herhangi bir sonuç alamadı. Ukrayna'da ve dünyada yaşanan olaylar göz önüne alındığında durum artık karmaşık. Şu anda en önemli hedef gerginliği azaltmak. Bunu başarabilirsek müzakereler için bir pencere açılabilir" dedi.
- Ukrayna lideri Zelenskiy, İsrail ile Hamas arasındaki savaşa ilişkini yorumunda "küresel birliği zayıflatmak için Ortadoğu'daki savaşı alevlendirmenin Rusya'nın çıkarına olduğunu" iddia etti. Gece yayınlanan video konuşmasında Zelenskiy, Moskova'nın müttefiki olarak tanımladığı İran'ın İsrail'e saldıranları açıkça desteklediğini ifade ederek "Tüm bunlar dünyanın şu anda algıladığından çok daha büyük bir tehdit oluşturuyor" dedi.
- Çeçenistan lideri Kadırov Filistin'e desteğini açıkladı ve savaşa karşı çıktı. Kadırov gerekirse barış gücü olarak çatışma bölgesine asker göndermeye hazır olduğunu belirterek "Kimin haklı, kimin haksız olduğunu tespit edebiliriz ve çatışmalara devam edenleri de durdurabiliriz. Filistin'i destekliyoruz. Daha fazlasına dönüşebilecek bu savaşa karşıyız” dedi. Avrupa'ya ve tüm Batı'ya, militanları yok etme bahanesiyle sivilleri bombalamamaları çağrısında bulunan Kadırov, Müslüman ülkelerin liderlerine seslenerek "“Neredesiniz Müslümanlar? Birbirimizle kavga edecek kadar cesuruz, birbirimizi tehdit edecek kadar cesuruz. Yüce Allah'tan korkun, doğruyu söyleyin" dedi. Rusya daha önce taraflara ateşi kesme çağrısında bulunmuştu. Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Moskova'nın her türlü şiddeti kınadığını kaydetmişti.
- Filistin ile İsrail arasında devam eden çatışmalara değinen Erdoğan, ''Bağımsız egemen Filistin kurulmadan bölgeye huzur gelmez. İsrail'den bombardımanları durdurmalarını istiyoruz'' ifadelerini kullandı. 1967 sınırları çerçevesinde başkenti Kudüs olan bağımsız egemen bir Filistin Devleti kurulmadan bölgeye huzur gelmeyeceğine değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, ''Her türlü arabuluculuğa hazırız'' şeklinde konuştu. (Sputnik)
- Odessa'da dün gece bir patlama meydana geldi. Rusya Savunma Bakanlığı daha önce Odessa'daki saldırıların Ukrayna'nın askeri ve enerji tesisleri ile ilgili altyapıya yönelik gerçekleştirildiğini duyurmuştu.
- Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vasiliy Nebenzya, Kiev rejiminin silah depolamak için kullandığı tahıl ambarları ile liman altyapısının yok edileceğini belirtti. Nebenzya, BM Güvenlik Konseyi toplantısında, Rus ordusunun sivil tesislere saldırmadığını ve sivilleri hedef almadığını, hassas silahın kesinlikle sadece Kiev rejiminin askeri potansiyelini yok etmek için kullanıldığını kaydetti. Rus diplomat, “Eğer Ukrayna, mühimmat ve Batı teçhizatını depolamak için tahıl ambarlarını ve liman altyapısını kullanıyorsa bu, onların da yok edileceği anlamına geliyor” diye konuştu. (Sputnik)
- Zelenskiy, görevleri arasında "kritik tesislerin korunması, sabotaj, düşman istihbarat güçleriyle mücadele" bulunan Ukrayna Bölgesel Savunma Kuvvetleri'nin komutanı Ihor Tantsyura'yı görevden aldı. Yeni komutan olarak Anatoliy Barhyleviç atandı. Kararara ilişkin herhangi bir gerekçe belirtilmedi.
- Ukrayna parlamentosunun gündemine, "ülkenin birliğini baltalamak ve Rusya ile işbirliği yapmakla" suçlanan Ukrayna Ortodoks Kilisesi'nin faaliyetlerinin yasaklanmasına izin verecek bir yasa tasarısı sunuldu.
- Üst düzey BM ve Rus yetkililer, Rusya ve Ukrayna'dan tahıl ve gübrenin küresel pazarlara engelsiz erişimini sağlamayı amaçlayan görüşmeler için Moskova'da bir araya geldi. BM sözcüsü Stephane Dujarric, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in "Ukrayna ve Rusya Federasyonu'ndan gıda ürünleri ve gübrelerin küresel pazarlara engelsiz erişimini kolaylaştırma kararlılığını sürdürdüğünü" söyledi. Rusya Temmuz ayında daha önceki tahıl anlaşmasından çekilmişti.
- Rusya Duması, Moskova'nın nükleer testleri yasaklayan kritik anlaşmadan çekilmesi konusunu 10 gün içinde inceleyerek bir sonuca varacak. Başkan Vladimir Putin geçen hafta Rusya'nın nükleer testlere devam edebileceğini ima ederken, Rusya'nın Kapsamlı Nükleer Deneme Yasağı Anlaşması Örgütü'ndeki (CTBTO) elçisi, Moskova'nın anlaşmadan çekilebileceğini söylemişti.
- ABD Ordu Sözcüsü Christine Wormuth, Pentagon'un mühimmat üretimi ve satın alma planlarının aynı anda Ukrayna ve İsrail'in ihtiyaçlarını karşılayabilmesini sağlamak için ABD ordusunun Kongre'nin ek finansmanı onaylaması gerekeceğini söyledi.
9 Ekim Pazartesi
AKŞAM BÜLTENİ
- Moskova Borsası'nda dolar son bir buçuk yılda ilk kez 102 rublenin üzerini gördü. Euro da 108 rublenin üzerine çıktı. Ancak akşam saatlerinde kurun ateşi bir miktar yatıştı. Dolar 100,53, euro 106,15 rubleden işlem görüyor. Gece bankaar arası piyasada doar 99,32 ruboeye geriledi.
- Vladimir Zelenskiy teroborona tabir edilen savunma birliklerinin başına İgor Tantsura'yı atadı. Wagner grubunun lideri Prigojin mayıs ayında Tantsura'nın otomobilini havaya uçurduklarını iddia etmişti.
- Rusya'nın insan hakları ombudsmanı Tatyana Moskalyova yakında Ukrayna ile büyük bir esir takası gerçekleştireceklerini duyurdu. Moskalyova tarafların sürekli temas halinde olduğunu, Türkiye'de ve Brüksel'de görüşmeler gerçekleştirdiklerini söyledi.
- Rusya'nın en büyük telefon operatörlerinden Beeline'ın sahibi Hollandalı Veon grubu, Beeline'ı satarak Rusya pazarından çekilme sürecini tamamladı. Şirket VımpelKom'un Rusya yönetimine geçti.
- Hamas'ın İsrail'e düzenlediği saldırılar sonrası kayıp olduğu bildirilen kişiler arasında 4 de Rusya vatandaşı var. (TASS)
Öte yandan Hamas'ın bugün Kudüs'e düzenlediği roket saldırısında dört kişi yaralanırken Ahmet Kadırov'un adını taşıyan cami de hasar gördü.
- Rusya'nın en ünlü müzik gruplarından DDT'nin lideri Yuri Şevçuk enfarktüs geçirdi. Şevçuk'un durumunun iyi olduğu ve tedavisinin devam ettiği bildiriliyor. Şevçuk Rusya'nun Ukrayna'ya düzenlediği askeri operasyona karşı çıkan, ancak ülkeyi terk etmeyen isimlerin başında geliyor.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, İsrail-Filistin çatışmasının şiddetlenmesinden endişe ettiklerini söyledi. Peskov ayrıca önceki gün düzenlenen saldırıda ölen ya da yaralanan Rusya vatandaşlarıyla ilgili henüz bir bilgi sahibi olmadıklarını açıkladı.
- Ukrayna istihbaratının başı Kirilo Budanov, Zaporojye Nükleer Enerji Santrali'ni ele geçirmek için üç kere girişimde bulunduklarını, ancak operasyonların başarısız olduğunu söyledi. Santral özel askeri operasyonun başladığı ilk aylarda Rusya'nın eline geçmişti.
- Nato Genel Sekteteri Jens Stoltenberg, ABD hariç üye ülkelerin savunma bütçelerini yüzde 8,3 oranında arttıracağını açıkladı. Stoltenberg üye ülkelerin Ukrayna'ya yapılan yardımlar da dahil olmak üzere 2,4 milyar euroluk yeni mühimmat alım anlaşması imzaladığını da söyledi.
- Moskova Borsası'nda dolar yeniden 101 rublenin eşiğine geldi. Öğle saatleri itibarıyla dolar 100,97 ruble, euro 106,42 rubleden işlem görüyor.
- Kırım Köprüsü'nün tamirat çalışmaları nedeniyle yarın gündüz saatlerinde kapalı kalacağı duyuruldu.
- Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak 81 federal bölgede yakıt fiyatlarını düşürmeyi başardıklarını açıkladı. Novak ihracat yasağı sayesinde iç piyasada doygunluğa ulaşıldığını söyledi.
- Vnukovo Havalimanı'nda bagaj kabul ve dağıtım sisteminde arıza yaşanıyor. Kommersant gazetesi arızanın sebebiyle ilgili bir açıklama yapılmadığını aktardı.
- Amerikalı yatırım şirketi Hines Moskova ve St. Petersburg'daki Outlet Village Belaya Daça ve Outlet Village Pulkovo'yı satışa çıkardığını duyurdu.
- FSB ünlü avukat İlya Novikov hakkında vatana ihanet şüphesiyle soruşturma açtı. Novikov daha önce de yabancı ajan ilan edilmişti. Rus televizyonun ünlü yarışma programı Ne? Nerede? Ne zaman? ile ünlü olan Novikov'un Ukrayna ordusu saflarında çarpıştığı iddia ediliyor.
SABAH BÜLTENİ
- AB dış politika yüksek temsilcisi Josep Borrell, ABD'nin Ukrayna'ya yardımı içermeyen geçici bir bütçeyi kabul etmesinin, Washington'un Kiev'e gelecekte vereceği destek konusunda "belirsizliği artırdığını" söyledi. Borrell, "Kısa vadede ABD'nin desteğinin eksikliğini Avrupa olarak telafi edemeyeceğiz. ABD'li dostlarımızın ve müttefiklerimizin çıkmazdan kurtulmanın yollarını hızla bulacağını umuyoruz" dedi. Diplomata göre, AB ve üye ülkelerin Ukrayna'ya karşı desteği 82 milyar euro tutarında, buna 25 milyar euroluk askeri destek de dahil.
- Ukrayna lideri Zelenskiy, İsrail Başbakanı Netanyahu ile telefonda görüşerek, Ukrayna'nın İsrail'in yanında olduğunu söyledi. Zelenskiy, "İsrail ile dayanışmamızı teyit etmek ve başsağlığı dilemek için Netanyahu ile görüştüm" dedi. Kiev'de dün gece saat 20.00'de şehrin tüm reklam panolarında İsrail bayrakları dalgalanarak dayanışma mesajı yollandı.
- Bir grup internet korsanının, İsrail devletinin bazı sistelerini kısa süreliğine hacklediği bildirildi. Grup bu saldırıyı "İsrail'in Ukrayna'yı desteklemesi nedeniyle düzenlediğini" kaydetti.
- Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, "Hamas ile İsrail arasında savaşın patlak vermesinin, küresel dikkatin Rusya'nın Ukrayna'daki saldırılarından başka yöne çevrilmesine yardımcı olacağını ve muhtemelen Moskova'nın lehine çalışacağını" söyledi.
- Bu sabah Moskova Borsası'nda işlemlerin açılışında dolar 24 kopeyk düşerek 100,17 rubleden işlem gördü. Euro kuru da 105,47 ruble oldu.
- Ukrayna Hava Kuvvetleri sözcüsü Yuriy Ihnat, bu kış Rusya'dan rekor sayıda drone saldırısı bekledikerini söyledi. Ihnat, Rusya'nın eylül ayında 500'den fazla İran yapımı Şahed İHA'sı kullandığını, geçen kış altı aylık dönemde ise bu rakamın yaklaşık 1000 olduğunu söyledi.
- Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, doğu ve güneydeki savaş alanında durumun zor olmaya devam ettiğini, birliklerin Bahmut, Kupiansk ve Liman gibi bölgelerde ön hat içinde ve çevresinde yoğun topçu ve havan ateşi altında kaldığını söyledi.
- Meteorolojiye göre Ukrayna'ya soğuk hava geliyor. Tahminciler bazı bölgelerde sıcaklıkların gece sıfır dereceye düşmesini bekliyor.
- Rusya Başbakanı Mişustin, yaptırımlar altındaki Rus çiftçilerinin başarılı sonuçlar aldığını belirterek, "Yerli tarım ürünleri yüksek kaliteye ulaştı, yabancı emsallerinden üstünler ve farklı ülkelere ihraç ediliyorlar" dedi.
8 Ekim Pazar
- Rusya Savunma Bakanlığı, son 24 saatte Ukrayna ordusunun 16 saldırısının püskürtüldüğünü, ayrıca bir Toçka-U füze sisteminin etkisiz hale getirildiğini belirtti. Açıklamaya göre, Ukrayna ordusunun Kupyansk yönünde 9, Krasnıy Liman yönünde 3, Donetsk yönünde 2 ve Güney Donetsk yönünde 2 saldırısı püskürtüldü. Ayrıca Donetsk ve Güney Donetsk yönlerinde Ukrayna ordusunun 5 sabotaj grubunun faaliyeti engellendi. Ukrayna ordusunun son 24 saatteki asker kaybı 650 kişi oldu. Ukrayna ordusunun bir tankı, 8 zırhlı askeri aracı, iki D-20 ve bir D-30 obüsü, ABD yapımı M777 topçu sistemi ve M119 obüsü etkisiz hale getirildi. Ukrayna ordusunun 25 insansız hava aracı vuruldu. Harkov Bölgesi’nde, Ukrayna ordusuna ait Toçka-U füze sistemi, Nikolayev Bölgesi’nde S-300 hava savunma sistemi, Herson Bölgesi ve Donetsk Halk Cumhuriyeti’nde mühimmat depoları yok edildi. (Sputnik)
- Rusya Savunma Bakanlığı, Kırım Yarımadası üzerinde iki Ukrayna S-200 uçaksavar füzesinin düşürüldüğünü bildirdi. Bakanlık Cumartesi gecesi yayınadığı Telegram mesajlarında, "Moskova saatiyle 18:00 ve 22:00'de S-200 uçaksavar füzesi ile terörist saldırı girişiminde bulunduğunu ve füzelerin etkisiz hae getirildiğini" duyurdu.
- Çeçenistan lideri Ramzan Kadırov, önümüzdeki mart ayında yapılacak başkanlık seçiminin Ukrayna'daki durum nedeniyle ertelenmesi ya da tek adayla sınırlandırılması gerektiğini savundu. Kadırov, "Operasyon devam ederken, oybirliğiyle seçimlerde tek adayımızın, Vladimir Vladimiroviç Putin'in yer almasına karar verilmesini öneriyorum. Çünkü bugün ülkemizi savunabilecek başka kimse yok. Ya da seçimleri geçici olarak erteleyin" dedi.
- Rusya'nın Belgorod şehrinde yerel yetkililer, sınır bölgesinde üç Ukrayna Toçka-U füzesinin imha edildiğini ve Kiev güçlerinin bombardımanında, saldırı sırasında sokakta bulunan bir kişinin öldüğünü duyurdu.
- ABD'li bir düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi, Kuzey Kore-Rusya sınırındaki demiryolu trafiğinin bu hafta son yılların en yüksek seviyesine çıktığını belirterek, iki ülkenin liderlerinin daha derin askeri işbirliğini görüşmelerinin ardından Pyongyang'ın Moskova'ya silah tedarikine başladığını öne sürdü.
- Danimarka Savunma Bakanlığı, Ukrayna'daki savaşın Avrupa genelinde mühimmat talebini arttırması nedeniyle yurt içi tedarikini sağlamak için 55 yıllık bir aradan sonra mühimmat üretimine yeniden başlamayı hedeflediğini söyledi.
- İktidardaki Birleşik Rusya Partisi'nin bir üyesi, Herson bölgesindeki Nova Kahovka kasabasında arabasına yerleştirilen bombanın patlaması sonucu öldürüldü.
- Ukrayna kaynaklarına göre cumartesi gecesi Odessa bölgesi Onyx füzeleri tarafından saldırıya uğradı. Bir binaya ve bir tahıl ambarına çarpan füzelerle dört kişi yaralandı.
- Rusya ordusunun Kupyansk bölgesindeki taarruza yeniden başladığı bildiriliyor.
- Ukrayna Başbakanı Denis Şmıhal, ülkede insansız hava aracı (İHA) üretiminin yıl içinde yüz kat arttığını, 200'den fazla firmanın drone üretmeye başladığını söyledi.
7 Ekim Cumartesi
- Ortadoğu yeniden savaş ve kaosa sürüklenirken, Moskova'dan da açıklama geldi. Rusya, İsrail ve Filistinli taraflara çatışmaları derhal durdurmaları çağrısında bulundu. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, “75 yıldır devam eden bu çatışma uluslararası yasalar temelindeki müzakere süreciyle çözülebilir. Moskova 1967 sınırları içerisinde, başkenti Doğu Kudüs olan İsrail ile barış ve güvenlik içinde yaşayan bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasından yanadır" dedi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov tüm taraflara itidal çağrısında bulundy. Bogdanov, "Şu anda herkesle iletişim halindeyiz. İsraillilerle, Filistinlilerle, Araplarla" dedi.
Sputnik, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov’un, “İsrail ile Filistin arasındaki düşmanlık, çatışmanın çok tehlikeli bir tekrarı. Tarafların müzakere masasına dönmesi gerekmekte” açıklamasını aktardı. Bogdanov, “Herkesle temas halindeyiz ve herkesi ateşi kesip müzakere masasına dönmeye çağırıyoruz. Çağrılarımıza ne kadar karşılık veriyorlar? Tüm sorunların ortak çıkarlar temelinde barışçıl bir şekilde çözülmesini destekliyoruz” şeklinde konuştu.
Rus yetkili açıklamasında, “Herkesle iletişim halindeyiz. Bir an önce ateş etmeyi bırakmanızı rica ediyoruz. Çok sayıda kayıp, yıkım ve yaralı var. Bütün bunlara bir an önce son vermeli ve müzakere masasına oturmalıyız, çatışmaya adil ve kapsamlı bir çözüm bulmalıyız. Konumumuz değişmedi” ifadelerini kullandı. Ayrıca, “Çatışmalar 75 yıl sürdü. Bu da çok ciddi bir başka aksaklık. Şiddetin kısır döngüsü bu” dedi.
- Reuters’ın haberine göre, ABD, Rusya’nın askeri sanayisine verdikleri destek gerekçesiyle 42 Çinli şirketin yanı sıra, Finlandiya, Almanya, Hindistan, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve İngiltere’den toplamda yedi şirkete ihracat yasaklamaları uygulanacak. Listede iki Türk şirketinin olduğu belirtildi. Ancak ABD resmi web sitesinde, listenin henüz kamuoyuna açıklanmadığı bildirildi.
- Bu sabaha karşı başkent Moskova'ya doğru uçan bir insansız hava aracının vurulduğu bildirildi. Belediye Başkanı Sergey Sobyanin, "Istra bölgesindeki hava savunma güçleri, Moskova'ya doğru uçan bir İHA'yı etkisiz hae getirdi,ilk verilere göre enkazın düştüğü yerde herhangi bir hasar veya can kaybı yaşanmadı” diye yazdı. Istra, Moskova'nın yaklaşık 35 km kuzeybatısında yer alıyor. Alarm sonrası Vnukovo havaalanında bazı uçuşlar tehir edildi.
- Hükümet, üçüncü ülkelerden gelen Ukrayna vatandaşlarının Rusya Federasyonu'na girişini kısıtladı. Buna göre, Ukraynalılar 16 Ekim'den itibaren ülkeye yalnızca Pskov bölgesindeki Ludonka otomobil kontrol noktasından ve Moskova Şeremetyevo havaalanından girebilecekler. Resmi belgede, bu tedbirin geçici olduğu ve "mevcut jeopolitik koşullar" altında ülke sakinlerinin güvenliğini sağlamayı amaçladığı belirtiliyor.
- Savunma Bakanlığı, Rus uçaklarının Kırım yarımadası açıklarında Ukraynalı sabotaj güçlerini taşıyan iki gemiyi havaya uçurarak 13 komandoyu öldürdüğünü duyurdu.
- Rusya'nın drone ve füzelerle Ukrayna'ya hava saldırıları dün gece de yoğun şekilde devam etti. Kiev yönetimi, Odessa, Harkov, Mykolaiv, Dnipropetrovsk, Çerkasy ve Jitomır dahil en az altı bölgesine düzenlenen sadırılarda 33 drondan 25'ini düşürdüğünü duyurdu.
- Rusya'nın perşembe günü Harkov bölgesindeki Hroza köyüne düzenlediği füze saldırısında 52 Ukraynalı sivilin öldüğü haberleri üzerine BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, olayı araştırmak üzere bir saha ekibi görevlendirdi. BM'nin Ukrayna İnsani Yardım Koordinatörü Denise Brown, füze saldırısının uluslararası hukukun ağır ihlali olduğunu söyledi. Kremlin iddialara, Rus ordusunun sivilleri hedef almadığını söyleyerek yanıt verdi. Sputnik'in aktardığına göre Peskov, Ukrayna'nın Harkov Bölgesi'nde sivillerin hayatını kaybettiği saldırı sonrası Rusya'ya yöneltilen suçlamaların asılsız olduğunu söyledi. Rusya ordusunun sivil hedefleri vurmadığının altını çizen Peskov açıklamasında, "Bir kez daha tekrar ediyoruz: Rus askerler sivil hedeflere saldırılar düzenlemiyor, sadece askeri altyapı tesisleri, askerlerin ve askeri yönetim temsilcilerinin yoğun olarak bulunduğu yerler vuruluyor" ifadelerini kullandı.
- Zelenskiy, Kiev'in elektrik ve ısıtma tesislerini korumaya hazırlandığını, Rusya'nın kış yaklaşırken muhtemelen ülkenin elektrik şebekesini hedef almasını beklediklerini söyledi.
- Washington, Moskova'nın geçen ay iki ABD'li diplomatı Rusya'da "persona non grata" ilan etmesine misilleme olarak iki Rus diplomatı sınır dışı etti.
- Almanya Başbakanı Scholz, Alman askerlerinin Ukrayna'da Taurus füzelerinin kullanımı ve bakımı sebebiyle yer almayacağını belirtti. Scholz, Kiev'e Taurus tedarik edilmesi koşullarıyla ilgili bir soruya verdiği yanıtta, Alman askerlerinin ne Ukrayna'da ne de toprakları dışında Taurus uzun menzilli füzelerinin bakımında yer alamayacağını söyledi. Almanya Başbakanı, Granada'da düzenlenen zirvesi sırasında yaptığı açıklamada şu sözleri sarf etti: "Her bir karar üzerinde ayrı ayrı mutabıkız. Ve bir noktamız var: Alman askerlerinin Ukrayna toprakları dışında bile herhangi bir faaliyete katılması bizim için imkansız." Scholz daha önce Ukrayna'ya ek bir Patriot hava savunma sistemi gönderileceğini açıklayarak Taurus füzelerinin Kiev'e tedarikinin şu anda düşünülmediğini vurgulamıştı. (Sputnik)
- Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Granada'da düzenlenen Avrupa Konseyi toplantısında, doğal afetlerle karşı karşıya kalan Avrupa vatandaşlarına yönelik destek tedbirleri pahasına Ukrayna'ya önemli miktarda ek kaynak aktarılmasının mümkün olmadığını söyledi. Avrupa Konseyi'nin toplantısının sona ermesinin ardından gazetecilerin sorularına cevap veren Miçotakis, Avrupa Dayanışma Fonu'nun güçlendirilmesi için doğal afetlere yönelik Avrupa kaynaklarının en az 2.5 milyar euro arttırılmasını önerdi. Yunan Başbakan açıklamalarına şu şekilde devam etti:
"Ukrayna için çok daha fazla para istiyoruz ve iyi de yapıyoruz çünkü Ukrayna'yı desteklemeye devam edeceğiz. Lakin Avrupa Konseyi'ne Ukrayna için önemli miktarda ek kaynak sağlamanın ve aynı zamanda doğal afetlerle karşı karşıya kalan Avrupa vatandaşlarını daha az kaynakla, Ukrayna'ya sağladığımızdan çok daha az kaynakla desteklemenin imkansız olduğunu savundum." (Sputnik)
- Rusya Savunma Bakanı Sergey Shoigu, savunma sanayine daha fazla Su-34 savaş uçağının üretilmesi çağrısında bulunarak, uçakları ülke ordusunun "lokomotif güçleri" olarak nitelendirdi.
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın Batı'nın askeri ve mali yardımı olmadan "bir haftadan fazla" hayatta kalamayacağını söyledi.
- Bir Rus MiG-31 savaş uçağı, Norveç Denizi üzerindeki hava sahasına yaklaşan ABD Donanmasına ait P-8A Poseidon devriye uçağına engelleme uçuşu gerçekleştirdi. Rusya Savunma Bakanlığı, MiG-31'in müdahalesi üzerine ABD uçağının Rusya sınırlarından uzaklaşarak yönünü değiştirdiğini bildirdi.
- ABD Ticaret Bakanlığı, Rusya'nın savunma sektörüyle bağlantılı Rus firmalarına ABD menşeli entegre devreler tedarik eden 42 Çinli şirketi yaptırım listesine eklediğini açıkladı.
- Parlamento bütçe komitesi başkanı Roksolana Pidlasa, Ukrayna parlamentosunun 2023 yılının geri kalanı için savunma harcamalarında tahmini 8,2 milyar dolarlık bir artışı onayladığını söyledi.
6 Ekim Cuma
AKŞAM BÜLTENİ
- Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, Kapsamlı Nükleer Deneme Yasağı Antlaşması'ndan çekilmenin nükleer denemelere yeniden başlanacağı anlamına gelmediğini söyledi. Duma sözcüsü Vyaçeslav Volodin antlaşmadan çıkma konusunu meclis gündemine alacaklarını açıklamıştı.
- Rusya ve Ukrayna hayatını kaybeden askerlerin cenazelerini takas etti. Duma milletvekili Şamsail Sarliyev, Ukrayna'nın 64, Rusya'nın da 60 askerin cenazelerini geri aldığını açıkladı.
- Hollanda bu yıl Ukrayna'ya üçüncü kez askeri yardımda bulunacak. Paketin büyüklüğü 102 milyon euro olarak duyuruldu.
- Dolar kuru açılışta 101 rubleyi gördükten sonra günü nispeten sakin tamamlıyor. Moskova Borsası'nda dolar 100,5, euro 105,93 rubleden işlem görüyor.
- Ukrayna mahkameleri milyarderler Mihail Fridman, Pyotr Aven ve Andrey Kosogov'a ait 45 milyar rublelik varlığa el koydu. Üç isim de Alfa-bank'ın kurucuları arasında yer alıyor.
- Finlandiya, Ukrayna'nın iadesini istediği Rusiç üyesi Voislav Torden'in tutukluluk süresini uzattı. Ukrayna Torden'in ülkede savaş suçu işlediği iddiasında.
- Özbekistan, vergi mükellefi olmadığı takdirde Yandex Go'ya erişimi engelleyeceğini açıkladı. Şirketten yapılan açıklamada Özbek yetkililerle diyaloğun sürdüğü belirtiliyor.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Duma sözcüsü Vyaçeslav Volodin kısaca CTBT olarak bilinen Kapsamlı Nükleer Deneme Yasağı Antlaşması'ndan çıkma konusunu meclis gündemine alacaklarını söyledi. Vladimir Putin dün Valday'da yaptığı konuşmada nükleer testlere yeniden başlayabileceklerinin sinyalini vermişti.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı, yoksul ülkelere ulaştırılmak üzere Türkiye'ye 1 milyon ton buğday sevkedilmesini öngören bir proje üzerinde çalıştıklarını açıkladı. Bakanlık yetkilileri projenin Karadeniz inisiyatifinin bir parçası olmadığını belirtiyor.
- NATO Askeri Komitesi Başkanı Amiral Rob Bauer, olası bir Rus tehdidine karşı Avrupa'nın doğusunda konuşlandırılacak "hızlı tepki" birlikleriyle ilgili hazırlıkların bir ay içinde tamamlanacağını söyledi. NATO'nun "hızlı tepki" birlikleri 300 bin kişiden oluşacak.
- Rusya hükümeti dizel ihracatına konan yasağı gevşetme kararı aldı. İnterfaks'ın haberine göre, üretici firmaların ürettikleri dizelin en az yüzde 50'sini iç pazara sunmaları halinde kalan miktarı ihraç etmesine izin verilecek.
- Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Su-34 savaş uçağı üretiminin arttırılması çağrısında bulundu. Novosibirsk'teki bir uçak fabrikasını ziyaret eden Şoygu Su-34'lerin günde 4-5 sorti yapabildiğini, bu uçaklardan daha çok faydalanmak istediklerini söyledi.
- Harkov Valiliği dünkü füze saldırısında hayatını kaybedenlerin sayısının 52'ye yükseldiğini açıkladı.
- Nobel Barış Ödülü İranlı insan hakları savunucusu Narges Mohammadi'ye verildi. Norveç Nobel Komitesi tarafından yapılan açıklamada, "2023 Nobel Barış Ödülü'nü İran'da kadınlara yönelik baskıya karşı verdiği ve herkes için insan hakları ve özgürlüğü teşvik etmek için verdiği mücadele nedeniyle Nergis Muhammedi'ye verilmiştir." denildi. (NTV)
SABAH BÜLTENİ
- Politico dergisi Beyaz Saray yönetiminin Ukrayna'ya askeri yardımlar için Dışişleri Bakanlığı'nın yardım programını kullanabileceğini yazdı. Dergi haberini yönetim içinden iki farklı kaynağa dayandırdı. Başkan Joe Biden çarşamba günü yaptığı açıklamada "Fon bulmak için kullanabileceğimiz başka araçlar da var," demişti.
Öte yandan Washington Post gazetesi Biden'ın Ukrayan'ya yardım için kongreden 24 milyar dolarlık bütçe isteme fikrinden vazgeçtiğini yazıyor. Post da Biden yönetiminin strateji değiştirmek niyetinde olduğunu aktardı.
- Reuters ajansı Türk kargo gemisi Kafkametler'in Karadeniz'de mayına çarptığını bildiriyor. Habere göre Romanya kıyısında, Sulina Kanalı'nın girişine yakın bir yerde seyreden gemide hafif hasar meydana geldi, mürettebat ise güvende.
- Dolar ve euro sabah açılışında yükselmeye devam etti. Dolar 100,41, euro 105,83 rubleden işlem görüyor. Euro açılışta 106, dolar da 101 rublenin üzerini gördü.
- Rus yetkililer Belgorod ve Sivastopol'da hava savunma sistemleri ve savaş gemilerinin insansız hava ve deniz araçlarıyla yapılan saldırıları püskürttüğünü açıkladı.
- Rusya Dağlık Karabağ'daki gözlem noktalarından çekildi. Rus askerleri bölgede barış gücü olarak bulunuyordu. Rusya Savunma Bakanlığı yeni can kayıplarını önlemek için bölgede görev yapacak bir birlik bulundurmaya devam edecek.
- Almanya Rus milyarder Alişer Usmanov'a ait villalarda arama yaptı. Bild, Usmanov'a ait toplam 320 bin euro değerinde iki lüks araca el konulduğunu bildiriyor.
- Rusya Ulaştırma Bakanlığı ülkenin bazı bölgelerinde taksi ücretlerinin yüzde 44'e varan artış sergilediğini açıkladı.
5 Ekim Perşembe
SON HABER
- Moskova Borsası'nda saat 19:00'da günün son işlemlerinde dolar 100,02 rubleye çıktı. Euro ise 105,31 rubleden işlem gördü.
AKŞAM BÜLTENİ
- Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy Harkov'a bağlı bir yerleşim yerindeki gıda marketi ve kafeye roketlerin isabet ettiğini, olayda en az 50 kişinin hayatını kaybettiği açıkladı. Harkov vilayet yetkilileri de, sayının Rusya'nın özel askeri operasyonunun başladığı 24 Şubat 2022'den bu yana en yüksek can kaybına karşılık geldiğini bildiriyor. Ukrayna İçişleri Bakanlığı saldırıda İskander füzelerinin kullanıldığını iddia etti. Bakanlık olayda hayatını kaybedenlerin bir cenaze vesilesiyle toplandığını açıkladı.
Haberi aktaran RBC ve Kommersant'a göre, Ukrayna İçişleri Bakanlığı, Harkov bölgesindeki Groza köyünün bombalanması sırasında 50 kişinin öldüğünü bildirdi. Bölgesel yönetim başkanı Oleg Sinegubov'un Telegram kanalında bildirdiğine göre saldırı, yerel saatle 13:15 civarında meydana geldi. Harkov bölgesi başkanı, top mermisinin Groza köyündeki bir kafe ve mağazaya isabet ettiğini söyledi. Ukrayna İçişleri Bakanlığı'nın bildirdiğine göre, saldırı sırasında kafede sakinlerden biri için cenaze töreni yapılıyordu.
- Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, Karadeniz filosuna ait gemilerin Sivastopol'dan Novorossiysk'e çekildiği yönündeki haberlerle ilgili bir soruyu cevapsız bıraktı. Peskov sorunun muhattabının Savunma Bakanlığı olduğunu söyledi.
- Rusya Savunma Bakanlığı Kırım yakınlarında Ukrayna'ya ait mürettebatsız bir teknenin yok edildiğini açıkladı.
- Reuters haber ajansı Lukoil'in İzmir Aliağa'daki Azeri SOCAR şirketine ait Star rafinerisine petrol sevkiyatına yeniden başladığını yazdı. Lukoil ile Socar arasında uzun dönemli bir sevkiyat sözleşmesi bulunuyor.
- Moskova Borsası'nda dolar bu hafta ikinci kez 100 ruble sınırını aştı. Dolar 100,09, euro 105,36 rubleden işlem görüyor.
- St. Petersburg Beden Eğitimi ve Spor Komitesi, tatil günleri de dahil olmak üzere sporcu ve antrenörlerin resmi izin olmadan yurtdışına çıkmasını yasakladı (Ria).
ÖĞLE BÜLTENİ
- Rus donanması Abhazya'da daimi üs kuracak. İlgili açıklama Abhazya Cumhurbaşkanı Aslan Bjania'dan geldi. Bjania Rusya ile imzalanan sözleşme çerçevesinde üssün Karadeniz kıyısındaki Oçamçire'de kurulacağını söyledi. Bölgede Rus donanmasının bir üs kurması ilk kez 14 yıl önce gündeme gelmişti.
Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov konuyla ilgili soruları yanıtsız bıraktı ve Savunma Bakanlığı'na başvrulmasını tavsiye etti.
- Rusya Savunma Bakanlığı'nın yemek ihalesi RBE Group'a verildi. Rus askerlerinin gıda ihtiyacını daha önce Yevgeni Prigojin'e ait Konkord şirketi karşılıyordu.
Öte yandan Savunma Bakanı Sergey Şoygu son bir ayda 38 bin gönüllünün daha orduya katıldığını açıkladı.
- ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, Avrupa'da dondurulan 300 milyar dolarlık Rus aktiflerinin Ukrayna'ya devri için yasal yol aradıklarını söyledi.
Politico dergisi de Kevin McCarthy'nin Temsilciler Meclisi sözcülüğü görevinden alınmasından sonra Kiev'de Amerikan yardımının azalabileceği yönündeki endişelerin arttığını yazıyor.
- Ukrayna, Finlandiya'dan Rusiç üyesi Voislav Torden'in (eski adıyla Yan Petrovski) iadesini istedi. Rus ve İskandinav milliyetçisi Rusiç grubu Ukrayna'da Rusya saflarında savaşıyor. Bir süre Ukrayna'da savaşan Voislav Torden'in Finlandiya ve Norveç'te oturum izni bulunduğu ortaya çıkmıştı. Torden Finlandiya sınırını yasa dışı geçtiği iddiasıyla gözaltına alınmıştı. Ukrayna Rusiç grubunun ülkede savaş suçu işlediği iddiasında.
- Rusya'nın bazı şehirlerindeki Xiaomi kullanıcılar dün geceden itibaren Xiaomi.com üzerindeki kişisel hesaplarına erişimde sorun yaşıyor. Kommersant gazetesi öğle saatleri itibarıyla sorunun kısmen çözüldüğünü yazdı. Rusya'da geçtiğimiz hafta uçak bileti rezervasyon servisi, dün de otomobil ruhsat sistemi arıza vermişti. Söz konusu aksaklıkların bir bölümünün hacker saldırıları sonucu gerçekleştiği açıklanmıştı.
SABAH BÜLTENİ
- Zelenskiy, İtalyan televizyonuna verdiği demeçte, "bir miktar yorgunluk olsa da Ukrayna'nın haziran ayında başlayan karşı saldırıya devam ettiğini" söyledi. Zelenskiy, "Kazanmak için her şeyi yapacağız, her şeyi yavaş yavaş yapsak bile karşı saldırımız devam edecek" dedi.
- Ukrayna kuvvetleri güney grubu sözcüsü Oleksandr Ştupun ulusal televizyona verdiği demeçte, "Ukrayna birliklerinin elde tuttukları pozisyonları güçlendirmeye devam ettiklerini, bazı bölgelerde 100 metreden 600 metreye kadar ilerlediklerini" söyledi.
- ABD, İran'a yollanırken ele geçirilen 1,1 milyon mermi ve mühimmatını Ukrayna'ya naklettiğini açıkladı. Mühimmet Yemen açıklarında aranan bir bir gemide bulunmuş, İran'a ait yük olduğu saptanarak el konulmuştu. Karar, Tahran ile Washington arasındaki siyasi gerilim sürerken alındı. İran'ın Rusya'ya İHA'lar dahil destek verdiği gerekçesiyle ABD'den gelen suçlamalar artmış durumda. Bloomberg'e konuşan uzmanlar, "Kiev için uzun menzilli silahlar ve hava savunma sistemlerinin öncelik olduğunu, mermi sevkıyatının Ukrayna'nın savaş alanındaki çabalarında büyük bir fark yaratmasının pek mümkün görünmediğini" savunuyor.
- Biden, Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy'nin aniden görevden alınmasının ardından Cumhuriyetçi Parti içindeki çekişmenin ABD'nin Ukrayna'ya yaptığı yardıma zarar verebileceğinden endişe duyduğunu söyledi. Biden, yardımın Ukrayna'ya akmaya devam edeceğinden emin olduğunu söyledi, "Her iki partide de Temsilciler Meclisi ve Senato'da Ukrayna'nın finansmanını destekleye çoğunluğun bulunduğunu biliyorum" dedi.
-Öte yandan ABD Temsilciler Meclisi Başkanlığı koltuğuna aday isimlerden Cumhuriyetçi üyes Jim Jordan, Ukrayna'ya yardım sağlamanın durdurulması gerektiğini açıkça savundu.
- Biden, Kiev'e ATACMS füzelerinin verilmesine ilişkin olasılık hakkında bir soruya, "Yönetimin Ukrayna'dan gelen silah tedarikine ilişkin tüm taleplerini incelediğini" söyleyerek net yanıt vermekten kaçındı.
- Bloomberg'e konuşan bazı kaynaklar, Türkiye'nin bu ay içinde Ukrayna krizinde çözümü görüşmek üzere müttefik ülkelerin ulusal güvenlik danışmanlarıyla bir toplantı yapmayı planladığını söyledi.
- İngiltere Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, "istihbarat değerlendirmelerinin, Rusya'nın, Ukrayna'nın Karadeniz limanlarından tahıl ihracatını kolaylaştırmak amacıyla kurduğu insani koridordan geçen sivil gemileri caydırmak için deniz mayınları kullanmayı düşündüğünü gösterdiğini" iddia etti.
- Bild gazetesine konulan Alman hükümet kaynakları, henüz Ukrayna'ya Taurus uzun menzilli seyir füzeleri tedarik etme kararı alınmadığını bildirdi.
- İngiltere Başbakanı Rishi Sunak Ukrayna'ya desteğin sürdürülmesi çağrısında bulundu. Muhafazakar partisinin yıllık toplantısında konuşan Sunak, "Müttefiklerimize şunu söylüyorum: Başkan Zelenskyy'e gerekli araçları verirsek Ukraynalılar işi bitirecek" dedi.
- Ukrayna Tarım Bakanlığı, Rusya'nın Karadeniz'de uyguladığı fiili ablukanın bir sonucu 2023-24 sezonunda şu ana kadar tahıl ihracatının dörtte bir düşüş göstererek 6,82 milyon tona gerilediğini söyledi.
- Zelenskiy, Papa Francis'i Ukrayna'yı ziyaret etmesi için davet ettiğini söyledi. Papa'nın daveti kabul edip etmediği ya da olası bir ziyaretin ne zaman gerçekleşeceği belli değil.
- Rusya'nın Mayıs 2022'de kontrolüne aldığı Mariupol'de, daha büyük gemileri barındırabilmek için şehrin limanındaki kanalları derinleştirdiği bildiriliyor.
4 Ekim Çarşamba
AKŞAM BÜLTENİ
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dünyanın diğer ülkeleri ekonomik esarete sürüklemeye çalışan bazı güçlerin diktatörlüğünden yavaş yavaş kurtulduğunu söyledi.
Soçi yakınındaki Sirius Eğitim Merkezi'nde düzenlenen 3. Uluslararası Finansal Güvenlik Olimpiyatı'nda konuşan Putin, "Dünya, amacı yalnızca dünyanın tüm bölgelerini borca sokmak, esaret altına almak, ekonomik sömürgelere dönüştürmek ve kalkınma kaynaklarından mahrum bırakmak olan finansal ve ekonomik modelin diktatörlüğünden yavaş yavaş kurtuluyor" dedi. (Sputnik)
- NATO Askeri Komite Başkanı Amiral Rob Bauer, Avrupa'daki depolarda neredeyse Ukrayna'ya gönderilebilecek silah kalmadığını söyledi. Varşova Forumu'nda konuşan Bauer "fıçının dibi göründü" ifadesini kullandı.
- Bugün kimya dalında Nobel ödülünü kazanan bilim insanlarının açıklandığı toplantıda gazeteciler komite temsilcisine "Ödülün bir Rusa verilmesi doğru mu?" sorusunu yöneltti. Komite temsilcisi soruya "Ödülü hak edene veriyoruz, milliyetine bakmıyoruz," yanıtını verdi.
- Kia ve Hyundai Rusya'daki faaliyetlerine son verecekleri yönünde basında çıkan haberleri yalanladı. Yapılan açıklamada satış ve servis noktalarının çalışmaya devam ettiği belirtiliyor.
- Rusya'nın federal otomobil kayıt platformunda bir arıza yaşandığı bildiriliyor. Kommersant gazetesi arızanın sebebi konusunda bir açıklama yapılmadığını yazdı. Geçtiğimiz günlerde hacker saldırı nedeniyle uçak biletlerinin kesilmesinde aksamalar yaşanmıştı.
- Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı silah bırakarak teslim olan Ermeni askerlerin serbest bırakıldığını açıkladı. Serbest kalan askerlerin Ermenistan'a gönderildiği bildiriliyor.
Öte yandan Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan "gitmesi halinde sorunların çözüleceğinden emin olursa" istifa edeceğini söyledi.
- Moskova Borsası'nda dolar ve eurodaki değer artışı sürüyor. Dolar 99,84, euro 104,76 ruble.
SON DAKİKA
Bu yıl kimya dalında Nobel ödülüne Aleksey Yekimov, Louis E. Brus ve Moungi Bawendi layık görüldü. Ödülün "kuantum noktalarının keşfi ve sentezi" için verildiği açıklandı. Her üç bilim insanı da çalışmalarına Amerika Birleşik Devletleri'nde devam ediyor.
Bu yıl ödül kazanan isimlerden Aleksey Yekimov 1967 yılında Leningrad Devlet Üniversitesi'ni bitirdi. 1989'da bilim doktoru ünvanını alan Yekimov 1999 yılından beri ABD'li Nanocrystals Technology şirketi için çalışıyor.
Kimya dalında Rusya'dan ya da SSCB'den bir bilim insanı en son 1956 yılında Nobel'e layık görülmüştü.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Rusya'nın DNR temsilcisi Denis Puşilin, Ukrayna'nın elindeki Rus askerlerinin sayısının 500 civarında olduğunu açıkladı. Puşilin ellerindeki Ukraynalı asker sayısının bu rakamın birkaç katı olduğunu belirtiyor.
- Pervıy Kanal canlı yayınında yaptığı protestoyla gündeme gelen Marina Ovsyannikova, Moskova'da gıyaben yargılandığı davada 8,5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ovsyannikova silahlı kuvvetler hakkında yalan haber yaymakla suçlanmıştı. Ovsyannikova bir yıl önce ev hapsinden kaçarak Fransa'ya gitmişti.
- Uluslararası Olimpiyat Komitesi, 15-18 yaş arası sporcuların katılımıyla düzenlenen Gençlik Olimpiyatları'na Rusyalı sporcuların katılımına izin vermeme kararı aldı. Oyunlar 2024 başında Güney Kore'de düzenlenecek. Rusyalı sporcular 2020'de Lozan'da düzenlenen oyunlarda 10 altın, 11 gümüş ve 8 bronz madalya kazanmıştı.
- Finlandiya Dışişleri Bakanlığı, Mariehamn şehrindeki Rusya konsolosluğunu kapatmama kararı aldı.
- Mash kanalı Güney Koreli otomobil üreticileri Kia ve Hyundai'in yıl sonuna kadar Rusya'daki işlerini tamamen kapatacağını yazdı. Habere göre daha önce Hyundai satılan galeriler levhalarını Çinli BAIC ile değiştirmiş durumda.
SABAH BÜLTENİ
- Rusya Savunma Bakanlığı, hava savunma sistemlerinin dün gece üç farklı bölgede Ukrayna'nın yolladığı 31 insansız hava aracını imha ettiğini duyurdu. Bakanlık açıklamasına göre, 4 Ekim gecesi görev hava savunma sistemleri Belgorod, Bryansk ve Kursk bölgeleri üzerinde bu İHA'ları etkisiz hale getirdi. Ayrıca Karadeniz'in kuzeybatı kesiminde, Tarhankut Burnu yönünde ilerleyen Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine ait bir çıkarma grubunun Kırım topraklarına girme girişiminin engellendiği bildirildi. Operasyonda Ukrayna'nın bir askeri sürat teknesi ve üç jet ski kullandığı rapor edildi. Daha önce bakanlık Kırım açıklarında Ukrayna'ya ait bir "Neptün" füzesinin düşürüldüğünü açıklamıştı. Ukrayna ordusu ise, Rus kuvvetlerinin son 24 saat içinde Zaporojye bölgesinde kaybettiği mevzileri geri kazanmaya çalıştığını ancak başarısız olduğunu iddia etti.
- Beyaz Saray, Cumhuriyetçi muhafazakarların Kiev'e yeni fon aktarılmasınının önünü açmaması durumunda ABD'nin Ukrayna'ya yaptığı yardımın "birkaç ay içinde" tükeneceğini tekrarladı. Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy, salı günü yapılan bir oylamayla bu görevden alındı. Bu adım öncesi Biden Temsilciler Meclisi'ni yeni yardım konusunda acele etmeye çağırarak, ABD'nin Kiev'e verdiği desteğin "hiçbir koşulda" kesintiye uğrayamayacağını söyledi.
- Beyaz Saray, Biden'ın Ukrayna'ya desteğin sürdürülmesi konusunda Avrupa Birliği, askeri müttefikler ve NATO üyeleriyle görüştüğünü söyledi. Biden, Kanada, Almanya, İtalya, Japonya, Polonya, Romanya, İngiltere ve Fransa liderlerinin yanı sıra NATO, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Konseyi başkanlarıyla da görüştü.
- ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Başkan Biden'a Ukrayna krizinde ilk günden itibaren iki "yol gösterici yıldız" tarafından rehberlik edildiğini söyledi. Blinken, "Bunlardan biri, Ukrayna'yı desteklemek için elimizden gelen her şeyi yaptığımızdan emin olmak ve diğer ülkeleri de aynı şeyi yapmaya teşvik etmek. Diğer yol gösterici yıldız ise Rusya ile doğrudan bir çatışmadan kaçınmaktır. Çünkü böyle bir çatışma potansiyel olarak kimsenin istemediği bir sonuca yol açabilir ve Amerikalıların güvenliği üzerinde vahim sonuçlar yaratabilir" dedi.
Washington Post, Blinken'ı Kiev'e yeni silah tedarikinin onaylanmasında "ana lobici" olarak nitelendirirken, Pentagon'un bir süredir bu konuda isteksiz davrandığını yazmıştı. Politico'nun yorumuna göre bu çatlak, bakanlıkların çalışmalarındaki iki farklı yaklaşımdan kaynaklanıyor: "Dışişleri Bakanlığı fırsatları kollar, Savunma Bakanlığı ise tehditleri gözetir."
- İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, G7 ve NATO liderlerine, İngiltere'nin Ukrayna'yı askeri, insani ve ekonomik yardımla "ne kadar süreyle gerekiyorsa" desteklemeye hazır olduğunu söyledi.
- Öte yandan The Telegraph gazetesi, İngiltere Savunma Bakanlığı'ndan üst düzey bir kaynağa dayanarak "Londra'nın depolarında, Ukrayna'nın ihtiyaç duyduğu silahların, özellikle de hava savunma ve mühimmatın tükendiğini" yazdı.
- Slovakya Dışişleri Bakanı Miroslaw Wachowski, Ukrayna'nın NATO ve AB'ye katılmadan önce Rusya'ya karşı savaşını kazanması gerektiğini söyledi. "Bu gerekli bir ön koşuldur" diyen bakan, "Dolayısıyla Ukrayna'nın bu savaşı kazanmasına ve egemenliğini ve toprak bütünlüğünü yeniden kazanmasına yardımcı olmak için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız" dedi.
- Donetsk lideri Denis Puşilin, Telegram'da Ukrayna ordusunun son 24 saat içinde cumhuriyetin farklı bölgelerini 96 farklı mühimmat kullanarak 29 kez bombaladığını bildirdi.
- Rusya hükümetinin bütçe taslağına göre savunma harcamaları 2024 yılında ülkenin tüm bütçe harcamalarının yaklaşık üçte birini oluşturacak. Savunma harcamaları gelecek yıl toplam 10,78 trilyon ruble (109 milyar dolar) olacak. Bu, 36,66 trilyon rublelik toplam harcamalların yüzde 29,4'ü.
- Kremlin, nükleer denemelere ilişkin moratoryumu terk etmediğini ve Rusya'nın buna hazırlanmadığını söyledi.
- Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, cepheye yaptığı ziyarette Ukrayna'nın kuzeydoğusundaki komutanlarla askeri durumu ele aldı.
- ABD'nin, Biden tarafından onaylandıktan sonra misket bombalarıyla donanmış 300 km menzilli Ordu Taktik Füze Sistemi (ATACMS) füzelerini Ukrayna'ya göndermeye hazırlandığı iddia edildi.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı, Moldova büyükelçisini bakanlığa çağırarak, "Moldova'daki Rus gazetecilerin haklarının ve ifade özgürlüğünün kısıtlanmasına doğrudan karışan ve Rusya karşıtı duyguları kışkırtan bazı kişilerin Rusya'ya girişinin yasaklandığını" tebliğ etti.
- Spiegel'in haberine göre, AB Konseyi Başkanı Charles Michel, "her iki taraf da ödevini yaparsa" Ukrayna'nın 2030 yılına kadar Avrupa Birliği'ne katılma ihtimali olduğunu söyledi.
- Bloomberg ajansı, Macaristan'ın 50 milyar euro tutarındaki dört yıllık yardım paketinin tamamını Ukrayna'ya vermemek, sadece yarısını tahsis etmek yönünde girişim başlattığını duyurdu.
- Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, Avrupa dışındaki dünyanın Ukrayna'daki çatışmayla ilgili aynı tutumu paylaşmadığını ve dünyanın diğer bölgelerindeki çatışmalarla karşılaştırıldığında Avrupa'nın ‘çifte standartlarını’ anlamadığını söyledi. Macar gazetesi Magyar Nemzet’e konuşan Szijjarto, Avrupa dışındaki dünyanın Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilimin sona ermesini sabırsızlıkla beklediğini vurgularken sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Dünyanın diğer kısmı olan biten pek çok şeyi anlamıyor. Örneğin savaş Avrupa'da olmadığında, taraflara yukarıdan ve fantastik bir ahlaki üstünlükle bakan Avrupa Birliği (AB), tarafları barışa çağırarak müzakereleri ve şiddetin derhal sona ermesini savunuyor. Ancak Avrupa'da bir savaş olduğunda ise çatışmayı körüklüyor ve silah sağlıyor. Barıştan bahseden herkes anında damgalanıyor.” (Sputnik)
- Rusya'da başsavcılık, ülkeyi terk eden eski bir Rus devlet televizyonu gazetecisi için gıyabında 9,5 yıl hapis cezası talep etti. "Savaşı durdurun" ve "Size yalan söylüyorlar" yazılı pankartla canı TV yayınında kameranın önüne çıkan gazeteci Marina Ovsyannikova'nın duruşmasında, askeri operasyon hakkında yalan haber yaymak suçu kapsamında cezalandırılması istendi.
- Danimarkalı bira üreticisi Carlsberg, Rus Baltika'ya verdiği üretim lisansını geri çekti. Rusya bu yaz Baltika'yı devlet varlık servisi Rosimuşestvo'ya devretmişti. Carlsberg kararı "yasa dışı el koyma" olarak niteliyor. Danimarkalı şirket, Rus birası üreten Baltika Breweries'in 1 Nisan'a kadar Carlsberg'deki mevcut stok ve malzemeleri kullanabileceğini söyledi. Daha sonra Carlsberg'e ait biralar Rusya'da üretilip satılamayacak.
- Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB), internet sağlayıcı servislerin, kullanıcıların coğrafi konumu ve ödeme yöntemlerine ilişkin verileri depolamaya ve kendilerine vermeye mecbur edecek bir karar tasağı hazırladı. Yasal düzenleme taslakları portalında yayınlananan metinde, "Belirli bir kategorideki bilgilerin saklanması ve federal güvenlik hizmeti kurumlarına sağlanması konusunda yasal bir yükümlülüğün bulunmaması, operasyonel istihbarat faaliyetlerinin etkinliğini azaltıyor ve Rusya Federasyonu'nun güvenliğini olumsuz etkiliyor" denildi. Temmuz 2018'de yürülüğe giren mevcut yasayla, internet şirketlerinin kullanıcıların yazışmalarını, sesli ve görüntülü mesajlarını altı ay boyunca saklaması ve talep durumunda bunları istihbarat servislerine vermesi gerekiyor.
- Ülkeyi terk eden özelleştirmeden sorumlu eski başbakan yardımcısı Anatoli Çubays'ın kurucusu ve uzun yıllar başkanı olduğu devlet innovasyon şirketi Rusnano, borçlarına ilişkin mali yükümlülüklerini yerine getiremediği ve hükümet müdahalesi olmazsa iflas edebileceği konusunda uyardı. Interfax'ın şirketin 2023'ün ilk altı ayına ilişkin raporuna dayanan haberine göre, Rusnano'nun borçları varlıklarının değerini önemli ölçüde aştı. Şirketin net borcu 95,56 milyar rubleye çıktı.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme ve Silah Kontrolü Dairesi Başkan Yardımcısı Konstantin Vorontsov, Kiev'in barışı sağlamaya meyilli olmayıp, sadece çatışmanın daha da sürmesini istediğini belirtti. Rus diplomat, sorunu itiraf etme aşamasının ‘iyileşmeye giden bir yol’ olabileceğini ifade etti, "Batı'nın Rusya’yı zayıflatma girişimlerine rağmen özel harekat amaç ve hedeflerine ulaşılacak. Rusya'yı Kiev’in eliyle zayıflatma girişiminin, Batılı ülkelerin tek kutuplu dünya düzenini canlandırma yönündeki stratejik rotasının bir unsuru olduğu açık” dedi.
- Azerbaycan Devlet Güvenlik Servisi'nin, Dağlık Karabağ'ın eski liderleri Arkadi Ghukasyan, Bako Sahakyan ve Arayik Harutyunyan'ın yanı sıra cumhuriyet parlamentosunun eski başkanı David Ishkhanyan'ı sınır geçişimde gözaltına alarak sorgulanmak üzere Bakü'ye yolladığı bildirildi. 27 Eylül'de tanınmayan cumhuriyetin eski hükümet başkanı, eski yatırım bankacısı Ruben Vardanyan Dağlık Karabağ'dan ayrılmaya çalışırken gözaltına alınmış, hakkında "teröre destek vermek" suçundan 14 yıl, cumhuriyetin silahlı oluşumlarının kurulmasına katılmak suçundan da 8 yıla kadar hapis cezası istenmişti.
3 Ekim Salı
AKŞAM BÜLTENİ
- CNN, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın bu yaz sonunda Ukrayna'ya yolsuzluk konusunda bir nota verdiğini bildiriyor. Habere göre ABD'li diplomatlar notada Ukrayna'dan yolsuzlukları önleme konusunda somut adımlar atmayı sürdürmeleri yönündeki beklentilerini dile getirdi. Ayrıca son birkaç hafta ABD yönetiminin, mali yardımları devam ettirme konusunda yolsuzlukla mücadelede alınan mesafeyi dikkate alacakları yönünde Kiev'i bilgilendirdiği öğrenildi.
- Kommersant bir süre Türkiye'de kaldıktan sonra Vladimir Zelenskiy ile birlikte Ukrayna'ya dönen Denis Pokopenko'nun yeniden Azov birliğinin başına geçtiğini yazıyor. Azov Rusya tarafından terörist örgüt sayılıyor.
- Rusya Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Aleksey Zabotkin 2024 yılında sıkı para-kredi politikasını sürdürmeleri gerektiğini söyledi. Zabotkin enflasyon hedeflerinin yüzde 4 olduğunu hatırlattı.
Öte yandan Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, dolar kuruna gösterilen dikkati "geçmişin kalıntısı" sözleriyle niteledi. Gün içinde yeniden 100 rubleyi geçen dolar akşam saatleri itibarıyla 99,3 rubleden işlem görüyor.
- Dmitri Peskov ayrıca Ermenistan parlamentosunun Roma Statüsü'nü onaylamasını eleştirdi. Peskov Putin'in herhangi bir sebepten ötürü Ermenistan'ı ziyaret etmekten vazgeçmek istemeyeceğini söyledi.
- Rus senatör Artyom Şeykin, Roskomnadzor'un 1 Mart 2024'ten itibaren bütün VPN servisleri bloke etmeyi planladığını açıkladı. Buna göre Google Play ve App Store gibi platformlarda yer alan uygulamalara erişim yasağı getirilecek.
- Moldova Enerji Bakanı Viktor Parlikov uygun fiyat vermesi halinde Gazprom'dan doğal gaz alımına yeniden başlayabileceklerini söyledi. Parlikov dün doğal gazı Avrupa piyasalarından ve Gazprom'un önerdiğinin altında fiyattan aldıklarını açıklamıştı.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu yeni bir seferberliğe ihtiyaçlarının olmadığını açıkladı. Şoygu ordunun sadece eylül ayında 50 bin gönüllüyle kontrat imzaladığını, böylece yıl başından beri orduya yeni katılanların sayısının 335 bine ulaştığını söyledi.
- Pentagon ABD Kongresi'ne başvurarak Ukrayna'ya mali yardımların arttırılmasını istedi. Associated Press'in haberine göre ABD Savunma Bakanlığı ellerindeki kaynakların tükenmekte olduğuna dikkat çekerek kongreden yardım bütçesinin arttırlmasını talep etti. Savunma Bakan Yardımcısı Mike McCord'un imzasını taşıyan başvuruda bakanlığın elinde Ukrayna'ya yardım için kongrenin tahsis ettiği 25,9 milyar dolarlık kaynaktan yalnızca 1,6 milyar doların kaldığına dikkat çekiliyor.
- Financial Times'ın haberine göre Avrupa Birliği Macaristan için ayrılan 13 milyar euroluk tahsisatı kasım sonuna kadar serbest bırakmaya hazırlanıyor. Birlik buna karşılık Macaristan'ın Ukrayna'ya yardımlar konusunda diğer ülkelerle birlikte hareket etmesini bekliyor. Avrupa Birliği geçtiğimiz yıl Macaristan için ayrılan 22 milyar euroluk kaynağı Macaristan hükümetinin "hukukun üstünlüğü ve insan haklarının korunması ilkelerinin aleyhine davranışları nedeniyle" askıya almıştı.
- ABD Temsilciler Meclisi Sözcüsü Nancy Pelosi ile 75 kongre üyesi, Joe Biden'dan Azerbaycan'a yaptırım uygulamasını ve bu ülkeye askeri yardımları kesmesini istedi.
- Ermenistan parlamentosu ülkenin Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne katılımını öngören Roma Statüsü'nü onayladı. Muhalefet oylamaya katılmadı. Roma Statüsü'nü imzalayan ülkeler, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin çıkardığı tutuklama kararlarını yerine getirmekle yükümlü.
- Rusya'da bir mahkeme 2014 yılında Ukrayna vatandaşlığından vazgeçerek Rusya pasaportu alan bir kişiyi vatandaşlıktan çıkardı. RBC'nın haberine göre Kamçatka'da yaşayan şahıs "Rusyalılara karşı şiddet çağrısı" yaptığı gerekçesiyle vatandaşlıktan atıldı.
SABAH BÜLTENİ
- Avrupa Birliği dışişleri bakanları, "Rusya yanlısı" olarak nitelenen aday, eski başbakan Robert Fico'nun Slovakya'da seçimi kazanması ve ABD Kongresi'nin Ukrayna'ya savaş yardımını geçici bütçe dışında bırakmasının hemen ardından, blok sınırları dışında ilk kez Kiev'de ortak toplantı yaptılar. AB bu jesti, "Ukrayna'ya kararlı destek mesajı" olarak yorumadı. AB dış politika şefi Josep Borrell, “AB, Ukrayna'ya verdiği destek konusunda birlik olmaya devam ediyor. Hiçbir üye devletin taahhütlerinden kaçındığını görmüyorum” dedi.
- AB bakanlarını ağırlayan Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, "Savaşın süresi müttefiklerden gelen desteğe bağlı" dedi. Zelenskyy sosya medyadan yaptığı açıklamada, "Zaferimiz doğrudan işbirliğimize bağlı: birlikte ne kadar güçlü ve ilkeli adımlar atarsak, bu savaş o kadar çabuk sona erecek" dedi, AB'yi Rusya ve İran'a yönelik yaptırımları genişletmeye çağırdı. Savaş uçağı talebini tekrarlayan Zelenskiy, "Dondurulmuş Rus varlıklarının, savaştan zarar görmüş Ukrayna'nın restorasyonunu finanse etmek için yönlendirilmesine yönelik çalışmaların hızlandırılmasını istiyoruz" dedi.
- The Wall Street Journal'a konuşan kaynaklar, yaşanan bütçe sorunlarına rağmen ABD Savunma Bakanlığı'nın Ukrayna'ya 5,2 milyar dolarlık askeri yardım için kaynak bulunduğunu söyledi. Bu rakamın, Biden yönetiminin son altı ayda Kiev'e yolladığı silah yardımına eş bir miktar olduğu belirtildi. 5,2 milyar dolar, Rusya'nın Şubat 2022'de asker göndermesinden bu yana ABD'nin Ukrayna'ya yaptığı toplam 43,9 milyar dolarlık güvenlik yardımının yaklaşık % 12'sini oluşturuyor. Gazetenin kaynakları, bu kaynağı "birkaç ay boyunca malzeme tedarik etmeye yetecek para" olarak nitelerken, Ukrayna'ya yapılan teslimatların ardından ABD'nin kendi cephaneliğini yenilemek için kullanılan hesapta 1,6 milyar dolar kadığı ve bunun da Pentagon'u endişeye sevk ettiği değerlendirmesin yaptı. WSJ'ye göre, Amerikan yönetiminin Ukrayna'ya yardımı dahil etmeden geçici bütçe kabul edilmesinin riskleri daha çok uzun vadede ortaya çıkıyor. Biden yönetiminden yetkililer Kongre'yi eleştirerek "Washington'daki siyasi belirsizliğin uluslararası topluma korkunç bir mesaj gönderdiğine" inanıyor.
- Beyaz Saray, ABD'nin Ukrayna'ya kesintisiz finansman sağlanması konusunda müttefikler ve ortaklarla temas halinde olduğunu, desteğe devam etmek için Kongre'de iki partili desteğin devam ettiğini açıkladı.
- Rusya Acil Durumlar Bakanlığı, 4 Ekim Çarşamba günü (yarın) ülke genelinde "kamusal uyarı sistemi"nin test edileceğini bildirdi ve vatandaşları panik yaşamamaya çağırdı. Buna göre güvenlik sistemi kontrol tatbikatı için sirenler çalacak, hoparlörlerden anonslar yapılacak, “Herkesin dikkatine!” duyurusuyla tüm televizyon ve radyo kanallarının yayınının yerini güvenlik bilgileri anonsu alacak.
- Brent petrolün varil fiyatı 90 doların altına düştü. Fiyat en son 8 Eylül'de bu seviyedeydi. Aralık vadeli kontratları Londra ICE borsasında Moskova saatiyle 5:04'te varil başına 89,8 dolardan işlem gördü. Bu % 2,6 düşüş anlamına geliyor. Son çeyrekte Brent petrol fiyatları % 23,1 artmıştı. Uluslararası Enerji Ajansı, OPEC+ ülkelerinin üretim kısıtlamaları nedeniyle dünya pazarında önemli bir petrol sıkıntısı yaşanmasını bekliyor.
- M. Komsomolets'in haberine göre, "Wagner özel ordusunun 'altın kadrosu' Ukrayna'da savaşmak üzere operasyon bögesine geri dönüyor". Haberde, "Üç saldırı birliği Ukrayna'daki çatışmalara katılmak üzere Afrika'dan ayrıldı" denildi. Rusya Savunma Bakanlığı ile bir sözleşme imzalayan birliklerin Artemovsk'taki Kuzey Askeri Bölge'de hizmete başladıkları da vurgulandı. Wagner'in Kuzey Askeri Bölge bölgesindeki komutanının, Yevgeni Prigojin oğlu Pavel olacağı iddia ediliyor.
- Almanya Ekonomi Bakanlığı, Ukrayna'ya askeri teçhizat ihracatının bu yıl dört kattan fazla artarak 3,3 milyar euroya çıktığını ve Kiev'in Alman silahlarının ana alıcısı haline geldiğini söyledi.
- Bryansk bölgesi valisi Aleksandr Bogomaz, Ukrayna ordusunun Klimovo köyüne misket bombası attığını bildirerek, "Çok sayıda konut ve bina hasar gördü, ancak kimse yaralanmadı" dedi.
- Polonya Silahlanma Grubu'na göre, savaş alanında hasar gördükten sonra Polonya'ya onarım için gönderilen Leopard 2 tanklarının ilk partisi Ukrayna'ya iade edildi. Almanya ve Polonya, Temmuz ayında tanklar için bir onarım merkezi kurma kararı almıştı.
2 Ekim Pazartesi
AKŞAM BÜLTENİ
- Ticaret Bakanı Ömer Bolat, RİA ajansına özel demecinde Batılı ülkelerin "Rusya’ya Türkiye üzerinden giren mallarla yaptırımların delindiği" yönündeki suçlamalarının asılsız ve temelsiz olduğunu söyledi. Bolat, Katar’daki temasları sırasında yaptığı açıklamada, “Türkiye’de üretilen malların Rusya'ya satışı her zaman olduğu gibi sorunsuz devam ediyor. AB ve ABD’de üretilen malların Türkiye üzerinden Rusya’ya girdiği suçlamaları ise temelsizdir. Türkiye sadece BM tarafından uygulanan yaptırımlara uyuyor. Pek çok Avrupalı şirket kendi mallarını üçüncü ülkeler üzerinden Rusya’ya satmaya çalışıyor. Asılsız ithamlar yerine kendi şirketlerine dikkat etsinler” dedi.
- Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, ABD Temsilciler Meclisi'nin Ukrayna'ya askeri yardımı dışarıda bırakan 45 günlük bütçe tasarısını kabul etmesiyle ilgili soruları yanıtladı. Peskov Batıda "Ukrayna yorgunluğunun artacağını" ve bu durumun siyasi elitin bölünmesine götüreceğini söyledi.
Öte yandan bütçe tasarısıyla ilgili bir haber yapan Alman Der Spiegel dergisi "Ukrayna'nın Washington'un öncelikleri sıralamasında birkaç pozisyon aşağı düştüğü" yorumunda bulunuyor.
- Avrupa Birliği Dışişleri Bakanlığı ilk kez Kiev'de toplantı. Toplantı sonrası bir açıklama yapan Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, "Avrupa Birliği'nin sınırları Lizbon'dan Lugansk'a kadar uzanacak" şeklinde konuştu.
- Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell yıl sonuna kadar Ukrayna'ya 5 milyar euroluk askeri yardım yapma konusunda anlaşmayı umduklarını söyledi.
- Norveç Avrupa Birliği'nin Rusya'ya yönelik 11'inci yaptırım paketine katılacağını duyurdu.
- Moskova Borsası'nda dolar yüzde 1,44'lük değer artışıyla 99,41 rubleye ulaştı. Euro ise 104,44 rubleden işlem görüyor.
- Rusya Ukraynalı milyarder İgor Kolomoyski'yi terörizm listesine dahil etti. Kararın gerekçesi açıklanmadı.
- Kazakistan Dışişleri Bakanlığı temsilcisi Aybek Smadiyarov, ülke hakkında olumsuz konuşan yabancıların adını bir listede toplayacaklarını söyledi.
- Reuters haber ajansı, Japonya'nın Rusya'ya ikinci el araç satışını büyük oranda yasaklamasından sonra ülkenin ikinci el pazarının büyük oranda küçüldüğünü yazıyor. Pazarın yıllık büyüklüğü 2 milyar dolar civarındaydı.
- Odessa'da Lev Tolstoy meydanının adının değiştirilmesi için yapılan oylamada halk adın aynı kalması yönünde oy kullandı. Meydanın Yahudi yazar Mendel Moyher-Sforim'in adını taşıması teklif edilmişti.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Rusya'nın DNR temsilcisi Denis Puşilin, Ukrayna'nın ekim ayında yeni bir karşı taarruz başlatabileceğini açıkladı. Rossiya 24'e konuşan Puşilin Ukrayna ordusunun Liman, Svatovo, Kupyansk, Orehovo ve Ugledar istikametinde yığınak yaptığını söyledi. Puşilin "Görüşünüşe göre Ukraynalılar yağmur sezonu başlayıp yollar bozulmadan önce yeniden bazı aktif eylemlerde bulunmak niyetinde," şeklinde konuştu.
- Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, Almanya'nın Moskova'yla anlaşmaya çalıştığını iddia ederek Ukrayna lideri Zelenskiy'i uyardı. Kiev'in Almanya ile yakın ilişkiler kurmaya çalıştığını dile getiren Morawiecki, buna karşın Almanya'nın her zaman Moskova'yla karşılıklı anlayış peşinde koştuğunu söyledi.
- Bulgaristan bugünden itibaren Rusya plakalı araçların ülkeye girişine yasak getireceğini duyurdu. Bulgar yetkililer kararın hem otomobilleri, hem de kamyonları kapsayacağını belirtiyor.
- Financial Times gazetesinde çıkan bir değerlendirme, Avrupa'da antibiyotiğe dirençli enfeksiyonlardaki artışın Ukrayna'daki çatışmalar kaynaklı olabileceği görüşüne yer verdi. Gazeteye konuşan uzmanlar trendin 2014'te Donbass'ta çatışmaların başlamasından sonra ortaya çıktığını, son aylarda ise yaralı askerlerin Avrupa'da tedavi edilmesiyle birlikte ivme kazandığını belirtiyor.
- Ukrayna Harkov'da yer altında bir okul inşa edecek. Şehrin valisi İhor Terehov, bu sayede okulda füze saldırısı sırasında bile eğitimin kesintisiz devam edebileceğini söyledi.
- Sberbank, Kazakistan'a banka kartı numarasıyla para transferini yine kapattı. Kommersant söz konusu transferlerin Kazakistan bankalarından alınan Visa ve Mastercard özellikli kartlara yapılanlar olduğunu yazıyor.
Öte yandan gazete Rusya'dan bu ülkeye Unistream ile yapılan transferlerin de 10 kat azaldığına dikkat çekti.
SABAH BÜLTENİ
- Rubleye yeni haftaya değer kaybı ile başlıyor. M. Komsomolets'in aktardığına göre, Moskova saatiyle 07:22 itibarıyla euro kuru 104,22 rubleye, dolar kuru da 98,6 rubleye ulaştı.14 Eylül'den beri ilk kez bu seviyelere görüldü.
- Rusya Savunma Bakanlığı, hava savunmasının ABD yapımı beş HIMARS mermisi, havadan atılan bir JDAM bombası ve 37 Ukrayna insansız hava aracını imha ettiğini bidirdi.
- Ukrayna, hava savunma sistemlerinin pazar günü Rusya tarafından fırlatılan yaklaşık 30 insansız hava aracından 16'sını düşürdüğünü duyurdu. Yetkililer, Çerkassi bölgesinin yanı sıra güney Mykolaiv ve doğu Dnipropetrovsk bölgelerinde sivil altyapı ve tahıl depolama tesisilerinin hasar gördüğünü söyledi.
- Ukrayna Başbakan Yardımcısı Oleksandr Kubrakov, Moskova'nın Birleşmiş Milletler ve Türkiye'nin aracılık ettiği ve Ukrayna'nın tahılının güvenli geçişine izin veren Karadeniz tahıl anlaşmasından çekilmesinin ardından beş geminin daha tarımsal ihracat için yeni bir koridor kullanarak Ukrayna limanlarına doğru yola çıktığını söyledi.
- Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitri Medvedev, Ukrayna'da birlikleri eğiten İngiliz askerlerinin Rus kuvvetleri için meşru hedefler olarak görüleceğini söyledi.
- İngiltere Savunma Bakanlığı raporunda, Moskova'nın “Ukrayna'da birkaç yıl daha savaşmaya hazırlandığı" belirtidi.
- Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile yaptığı telefon görüşmesinde kendisine daha fazla askeri yardım konusunda güvence verildiğini söyledi.
- Avrupa Birliği dış politika şefi Josep Borrell, Kiev ziyareti sırasında Umerov ile ilk yüz yüze görüşmesini gerçekleştirdi ve ABD'li milletvekillerini Ukrayna fonunu kesme kararlarını yeniden gözden geçirmeye çağırdı. Borell AB'nin Kiev'e desteğinin 80 mlyar euroyu bulduğunu söyledi.
- "AB'nin Ukrayna'ya olan bağlılığı, eski Başbakan Robert Fico'nun Rusya yanlısı SMER-SSD partisinin hafta sonu Slovakya'da yapılan seçimlerin galibi olarak ortaya çıkmasının ardından baskı altına girebilir" yorumları güçleniyor. Fico, blokun Ukrayna'ya askeri yardımına karşı çıkan Macaristan'a katılması muhtemel bir hükümet kurmak için koalisyon görüşmelerine başlayacak.
- KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Kuzey Kıbrıs yetkililerinin Rus tarafıyla konsolosluk açma ve doğrudan uçuşlar açma konusunda görüştüğünü söyledi. Tatar, "Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkiler KKTC'ye de yansıyor. Güney Kıbrıs'a gidemeyen bazı Ruslar KKTC'ye gelmeye çalışıyor. Buraya nasıl gelecekler? Şimdi Türkiye üzerinden uçuyorlar. Ama direkt uçuşlar için bir girişim var. Yakın gelecekte direkt uçuşların da olacağını düşünüyorum. Yeni Ercan Havalimanı'nın tüm imkanlarını göz önüne aldığımızda çoğu havalimanının yaptığı imkanlara sahibiz. Umarım bu uçuşlar, (Rus) Konsolosluğu'nun açılışıyla birlikte hayata geçer. Rusya ile bu konuyla ilgili görüşmeler sürüyor" dedi.
- Rusya'nın pek çok şehrinde taraftarları, Wagner'in kurucusu Yevgeni Prigojin'in ölümünün 40. gününü anmak için anma törenleri düzenlendi. Doğu Ortodoksluğunda ruhun cennete ya da cehenneme son yolculuğunu ölümden sonraki 40. günde yaptığına inanıldığı için düzenlenen törenlerde Prigojin "vatansever kahraman" olarak anıldı.
- The Daily Telegraph'a konuşan eski İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, Kiev'e "seferberliğin boyutunu yeniden değerlendirmesini ve daha fazla genci silah altına almasını" tavsiye etti.
1 Ekim Pazar
- ABD Başkanı Joe Biden, federal hükümetin çalışmasını sağlamaya yönelik geçici bütçeyi onayladıktan hemen sonra bu kez Kongre'ye acil bir çağrıda bulunarak "Ukrayna'ya yardım tahsisine yönelik ayrı bir yasa tasarısı beklediğini" söyledi. Biden, "Hiçbir koşulda Ukrayna'ya Amerikan yardımını kesemeyiz, derhal yasal çözüm için yeni yasa çıkarılmasına ihtiyaç var" dedi. Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy'den ilgili belgenin hazırlanarak kabul edimesi için yükümlülüğünü yerine getirmesini beklediğini belirten Biden, yasanın kendisine onay için getirilmesi için fazla zaman kalmadığını, hızlı hareket edilmesi gerektiğini vurguladı. Başkan Biden, dün geceyarısı son dakikada federal hükümetin kapanmaması için gerekli yasayı imzalamış ancak geçici bütçe, Ukrayna'ya mali destek kısmı dahil olmadan kabul edildiği için Kiev'e desteğin nasıl finanse edileceği sorusu gündeme gelmişti.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Kırım üzerinde iki Ukrayna füzesinin engellendiğini duyurdu. Kırım yönetimi başkanı Sergey Aksenov, Telegram kanalında bunlardan birinin Cankoy üzerinde vurulduğunu, parçaların depolara zarar verdiğini yazdı. Rusya savunma sistemlerinin, pazar günü Smolensk bölgesinde beş insansız hava aracını imha ettiği bildirildi. Ayrıca Ukrayna'ya ait uçak tipi bir insansız hava aracı Belgorod bölgesinde Moskova saatiyle 14.00 civarında düşürüldü. Pazar sabahı Rusya Savunma Bakanlığı Krasnodar Bölgesi'nde Ukrayna uçak tipi bir drone düşürüldüğü bilgisini de paylaştı.
- Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Yevgeny Perebeinos, Batılı müttefiklerden veya NATO'dan "Rusya'ya toprak imtiyazı karşılığında ittifak üyeliği değişimi yönünde herhangi bir teklif almadıklarını" söyledi.
- İngiltere Savunma Bakanı Grant Shapps, 2023 yılı sonuna kadar 50 binden fazla Ukraynalı askerin İngiltere'de eğitim göreceğini açıkladı.
- Başbakan Sunak, "İngiltere, Kiev'de çatışma olduğu sürece ordusunu Kiev'e göndermeyecek. Ukrayna'ya İngiliz eğitmenler gönderme planları uzun vadeli işbirliğiyle ilgili" dedi.
- Uluslararası Para Fonu'ndan bir heyet, finansman programını görüşmek üzere Ukrayna'ya geldi.
- Çin Halk Cumhuriyeti Gümrük Genel İdaresi'nden alınan verilere göre, Rusya Federasyonu'nun özel operasyonunun başlamasının ardından Çin, Ukrayna'ya resmi olarak yalnızca beş insansız hava aracı sağladı. (Kommersant)
- Batı'da "Rusya yanlısı" olarak ilan edilen eski Slovakya Başbakanı Robert Fico'nun, ülkede yapılan parlamento seçimlerini "son anda" kazandığı haber veriliyor. Sabaha karşı yerel Topky gazetesinin aktardığı habere göre, Robert Fico'nun merkez sol partisi Yön - Sosyal Demokrasi (N-SD), oyların % 95,76'sını sayılldıktan sonra ülkedeki parlamento seçimlerini % 23,58 ile kazandı . İkinci sırada % 16,37 oyla liberal parti Progressive Slovakia yer aldı. İlk sandık çıkış anketleri Progressive Slovakya'nın zaferini, Fico'nun partisinin ise ikinci sırayı aldığını göstermişti. Fico, 2006–2010 ve 2012–2018 dönemlerinde ülkenin başbakanıydı. Fico başbakan olduğu süre boyunca Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile üç kez görüşmüş, her zaman Rusya ile dostane ve karşılıklı yarara dayalı ilişkiler kurmanın gerekliliğini vurgulamıştı. Rusya'nın Ukrayna'daki askeri operasyonunun başlamasının ardından Fico, Batı'yı eleştirmiş ve çatışmaların patlak vermesinden "Ukraynalı faşistleri ve Nazileri" sorumlu tutmuştı. Ayrıca Ukrayna'ya silah tedarikinin durdurulması çağrısında bulunan Fico, bunun yalnızca cinayet getireceğini kaydetmişti. Batı basını, Fico'nun kazanması durumunda Batı'nın Ukrayna'ya verdiği desteğin zayıflayabileceğini savunmuştu.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna ordusunun zırhlı araçları taşıyan bir treninin, ayrıca iki tugayın insan gücünün yoğunlaştığı bir bölgenin İskender füzeleri ile vurulduğunu bildirdi. Bakanlığın konuya ilişkin açıklamasında, İskender taktik füze sistemlerince, zırhlı araçları taşıyan bir trenin, ayrıca Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin iki tugayının insan gücünün yoğunlaştığı bir bölgenin vurulduğu belirtildi. (Sputnik)
- ABD Başkanı Joe Biden önce Temsilciler Meclisi'nde ardından da Senato'da kabul edilen ve hükümetin kapanmasının önüne geçen geçici bütçe tasarısını imzaladı. Başkan Biden, geceyarısı ABD doğu kıyısı yerel saatiyle 00.01'de süre dolmadan federal hükümetin kapanmaması için gerekli yasayı imzalamış oldu. Geçici bütçe, Ukrayna'ya mali destek kısmı dahil olmadan kabul edildi. Kongre'nin ezici çoğunluğunun Ukrayna'ya olan desteklerinde kararlı olsa da varılan anlaşmada bu desteğin devamını sağlayacak yeni bir finansman bulunmadığına değinen Biden, Amerika'nın Ukrayna'ya verdiği desteğin kesilmesine hiçbir koşulda izin vermeyeceklerini bildirdi. Biden, ABD parlamentosunun Ukrayna halkına olan bağlılığını sürdüreceğini ve bu kritik anda Ukrayna'ya yardım etmek için gereken desteğin geçişini sağlayacağını umduğunu kaydetti.
- Rusya Savunma Bakanlığı, hava savunmasının Ukrayna'nın Harkov bölgesi sınırındaki batı Belgorod bölgesi üzerinde Ukrayna'dan fırlatılan dokuz füzeyi düşürdüğünü duyurdu.
- Ukrayna, Rusya'nın düzenlediği gece saldırısında İran yapımı 40 adet Shahed-136 insansız hava aracından 30'unu düşürdüğini duyurdu.
- Ukrayna ordusunun güney komutanlığı sözcüsü Natalia Humeniuk, Ukrayna televizyonuna verdiği demeçte, Rusya'nın liman altyapısına saldırmaya devam ettiğini söyledi. Humeniuk, vurulan hedeflerin arasında Moskova'nın kritik altyapıyı havaya uçurmaya çalıştığı Tuna Nehri üzerindeki tesislerin de yer aldığını söyledi.
- Tuna Nehri boyunca Ukrayna ile sınırı bulunan Romanya, Rusya'nın drone saldırıları sırasında hava sahasının ihlal edilmiş olabileceğini duyurdu. Savunma bakanlığı açıklamasında, "Radar sistemi ulusal hava sahasına muhtemel illegal girişleri işaret etti"denildi.
- Kiev'de uluslararası savunma sanayii forumu düzenleyen Ukrayna lideri Zelenskiy, yerli silah üretimini hızlandırmak için Savunma Sanayii İttifakı'nın kurulduğunu duyurdu. Dışişleri bakanlığı, Ukraynalı üreticilerin yabancı ortaklarla ortak üretim, teknoloji alışverişi veya insansız hava aracı, zırhlı araç ve mühimmat üretimine yönelik bileşenlerin tedariği için yaklaşık 20 anlaşma imzaladığını bildirdi. Zelenskiy, ABD, İngiltere, Çek Cumhuriyeti, Almanya, Fransa, İsveç ve Türk silah üreticileriyle toplantı yaptı.
- NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Kiev'deki savunma sanayi forumuna video aracılığıyla hitap ederek, "Ukrayna'nın yüksek kalitede, yüksek miktarda silahara ihtiyacı olduğunu" söyledi, "Kahramanlık tek başına füzeleri durduramaz. Sanayi olmadan savunma olmaz" dedi.
30 Eylül Cumartesi
- NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg verdiği demeçte, tüm anlaşmazlıklara rağmen Polonya ve Slovakya'nın Ukrayna'ya desteğinden emin olduğunu açıkladı. Stoltenberg yaptığı açıklamada, Polonya ve Slovakya'nın iki ülke arasındaki mevcut sorunlara rağmen Ukrayna'yı desteklemeye devam edeceğini söyledi. NATO Genel Sekreteri ayrıca Slovakya'daki parlamento seçimlerini Ukrayna'ya askeri yardıma son verme sözü veren Robert Fico'nun kazanması halinde dahi Kiev'i desteklemek için hala fırsatlar olduğunu vurguladı. Stoltenberg, "Slovakya'daki yeni hükümet kim olursa olsun NATO toplantılarına etkileşime devam edeceğiz. Çatışmanın başlangıcından bu yana her seçimden sonra yaptığımız gibi Ukrayna'ya desteğimizi sürdürmenin yollarını bulacağımızdan eminim" dedi. Daha önce Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki yaptığı açıklamada, kendilerinin aktif bir şekilde silahlanması nedeniyle ülkesinin Ukrayna'ya ülkeye silah tedarikini durdurduğunu söylemişti. (Sputnik)
- Rusya Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Dağlık Karabağ’da silahlı oluşumların askeri teçhizatı teslim etme süreci devam ediyor, bu doğrultuda 30 Eylül'de 21 zırhlı araç dahil olmak üzere birçok teçhizat ve yaklaşık 3.3 adet mühimmat teslim edildi. Açıklamada, “30 Eylül itibarıyla 21 adet zırhlı araç, 51 adet otomobil, 24 adet hava savunma teçhizatı, 62 adet sahra topu, çok namlulu roketatar sistemi ve havan topu, 5.3 binin üzerinde hafif silah, anti-tank silahı ve taşınabilir hava savunma sistemi, yaklaşık 3.3 milyon adet mühimmat teslim edildi” ifadelerine yer verildi. Açıklamada ayrıca son bir günde hiç ateşkes ihlalinin kaydedilmediği vurgulandı. (Sputnik)
- Rusya’nın Antalya Başkonsolosluğu’ndan yapılan açıklamaya göre, Antalya’nın Kundu bölgesinde meydana gelen trafik kazasında Rusya vatandaşı bir kadın hayatını kaybetti, 2’si ağır olmak üzere 4 Rusya vatandaşı ise yaralandı.
- Kanada Genelkurmay Başkanı General Wayne Eyre, Rusya'nın mühimmat stoklarını beklenenden daha hızlı doldurduğunu kabul etti. Radio-Canada'nın haberine göre Kanada'nın Şubat 2022'den bu yana ilave 155 milimetre kalibrelik mühimmat üretmediği belirtilirken General Eyre, Kanada'nın Ukrayna ile aynı oranda mühimmat kullanmak zorunda kalması halinde stoklarının birkaç gün içinde tükeneceğini belirtti.
Radyo haberinde Eyre'in şu sözlerine yer verildi: "Bu durum giderek daha endişe verici bir hal alıyor çünkü Rusya'nın mühimmat ikmali olasılığını incelediğimizde bunun beklenenden daha hızlı gerçekleştiğini görüyoruz." (Sputnik)
- Rusya Savunma Bakanlığı, hava savunma kuvvetlerinin Belgorod bölgesi üzerinde 9 Uragan MLRS mermisini düşürdüğünü duyurdu. Bakanlık, Ukrayna güçlerinin Uragan çoklu fırlatma roket sistemini kullanarak bir saldırı gerçekleştirmeye çalıştığını söyledi.
- Başkan Zelenskiy'nin ekim ayı başında yeni bir saldırı başatma planları üzerinde ABD ve İngiltere ile anlaştığı iddia edildi. RIA'nın Kiev yönetimine yakın kaynaklarına dayadırdığı habere göre Ukrayna ordusu, Herson ve Zaporojye istikametlerinde yeni bir taarruzu konusunda ABD ve İngiltere'den askeri uzmanlarla değerlendirmelere yaparak plan hazırladı. Habere göre, bu amaçla Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'ne bağlı büyük bir deniz piyade birliği Dinyeper Nehri'ni geçmek üzere Nikolayev bölgesinde yoğunlaşıyor. Ayrıca Ukrayna ordusunun İngiliz eğitmenler tarafından eğitilen özel harekat kuvvetleri, Zaporojye Nükleer Santrali'ni (ZNPP) ele geçirmeyi planlıyor. Ukrayna'nın Batı'nın desteğini sürdürebilmek için kış başlamadan yoğun taarruz planladığı vurgulanıyor.
- Almanya ile beş Orta Asya devleti, aralarındaki ekonomik ilişkileri geliştirme kararı aldı. Başkent Berlin'de Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan, Tacikistan ve Kırgızistan devlet başkanları arasındaki görüşme sonrası açıklanan ortak bildiride, "enerji güvenliğinin güçlendirilmesi ve alternatif enerji tedariği için yeni rotaların oluşturulması" hedefine vurgu yapıldı. Toplantıdan ayrıca, nakliye ve transit yollarının da iyileştirilmesine yönelik adımların atılması kararı çıktı. Konuk ülkelerin liderleri, Avrupa Birliği'nin (AB), 2027 yılına dek, dijitalleşme, enerji, ulaşım gibi alanlara yatırımlarda bulunma ve gelişmekte olan ülkelerin sağlık ve eğitim sistemleri ile bilimsel araştırmalarına destek olmayı hedefleyen 300 milyar euro hacmindeki "Global Gateway" projesi ile diğer su, enerji ve iklim projelerinden de memnuniyet duyduğunu bildirdi. Bu projeler, gelişmekte olan ülkeleri Avrupa'ya daha sıkı bağlamak için, AB tarafından, Çin'in "İpek Yolu Girişimi"ne bir alternatif olarak düşünülüyor. Almanya Başbakanı Scholz, konuğu olan Orta Asyalı liderlere, ülkesinin bu girişimleri hem ulusal bütçe, hem de AB kaynakları ile desteklemek istediğini ifade etti. Olaf Scholz, Almanya'ya diğer liderlerden bir gün önce gelen Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile Perşembe günü ayrıca görüşmüştü. Kazakistan, Orta Asya ülkeleri içinde, ticaret ortağı olarak Almanya açısından öncelikli bir konumda bulunuyor. (DW)
- Bu arada Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, ülkesinin Moskova ile işbirliğine kararlı olduğunu ve Rusya karşıtı olmadığını söyledi. Kazinform ile yaptığı röportajda, Scholz ile ortak basın toplantısında Rusya'ya yönelik yaptırım rejiminin uygulanmasını desteklediğine ilişkin söylediği sözleri bu şekilde yorumladı.
- Rusya Federal Hava Taşımacılığı Ajansı, uçakların tutuklanması riski nedeniyle Rus havayollarının GTLK Europe'a (Devlet Taşımacılık Kiralama Şirketi'nin bir yan kuruluşu) ait Airbus ve Boeing uçaklarıyla yurt dışına uçmayı durdumasını tavsiye etti. RBC'ye göre Rus havayolları GTLK Europe eliyle 37 uçak kullanıyor. Rus yetkililer, Asya şirketi GTLK Asia'nın da dahil olduğu GTLK grubuna ait yaklaşık 50 yabancı uçağa el konulması riski görüyor. Bu uçaklar beş şirket tarafından kullanılıyor: S7, Aeroflot, Rossiya, Aurora ve Yamal hava taşımacılığı şirketi.
- NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Kiev'e yaptığı ziyarette, "Ukrayna kuvvetlerinin Rus ordusuna karşı karşı saldırılarında yavaş yavaş ierleme kaydettiğini" söyledi. Zelenskiy ile düzenlediği ortak basın toplantısında Stoltenberg, "Ukrayna kuvvetlerinin geri kazandığı her metre, Rusya'nın kaybettiği bir metredir" dedi.
- Rusya, bir savaş dronunun bir elektrik trafo merkezine isabet ederek Kursk bölgesinde elektrik kesintilerine nden olduğu saldırıda, bir gecede 11 Ukrayna İHA'sını imha ettiğini duyurdu.
- Rusya Savunma Bakanlığı ayrıca, Ukrayna mevzilerinin vurulduğu videolar yayınladı. Videolarda Polonya yapımı obüslerin, Ukrayna silah ve malzeme deposunun ve zırhlı araçların vurulduğu görüntülendi. (Sputnik)
- Devlet haber ajansı TASS, Rusya'nın yeni zorunlu askerlik döneminde görev alanınıni Ukrayna'nın Moskova tarafından ilhak edilen yeni toprakları dört bölgeyi de kapsayacağını bildirdi.
- Putin, eski Wagner özel ordusunun şefi Yevgeni Prigojin'in eski yardımcısı Andrey Troşev'i Ukrayna'daki gönüllü savaş birimlerini denetlemekle görevlendirdi.
- İngiltere Savunma Bakanlığı, daha önce Wagner Grubuyla bağlantısı olan yüzlerce savaşçının cepheye geri döndüğünü iddia etti.
- Ukrayna Savunma Bakanlığı, sosyal medyada Polonya ile dayanışmayı ifade eden bir mesaj yayınladı. Gönderide şunlar yazıyordu: “Ukrayna Polonya. Birlikte yenilmeziz” mesajına iki ülkenin bayraklarının emojileri, el sıkışma ve bir video eşlik etti.
- İsviçre Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis, ülkesinin Ukrayna'da ihtiyaç duyulan mayın temizleme operasyonlarının dörtte birini finanse etmeyi planladığını söyledi. İsviçre, 400 milyon dolar bütçenin 100 milyon dolarını sağlamayı planlıyor.
- Yedi Avrupa Birliği ülkesi, Ukrayna için acilen ihtiyaç duyulan top mermilerini satın almak ve tükenen kendi stoklarını yenilemek amacıyla mühimmat siparişi verdi.
- Macaristan Başbakanı Viktor Orban, AB'nin Ukrayna ile üyelik müzakerelerine başlamadan önce gerçekçi olup "çok zor soruların" yanıtlanması gerektiğini söyledi. AB'nin Aralık ayında Ukrayna'nın katılım müzakerelerine başlamasına izin verip vermeyeceğine karar vermesi planlanıyor. Katılım müzakereleri 27 üyenin tamamının oybirliğiyle desteklenmesini gerektiriyor.
- Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ve beş Orta Asya ülkesinin liderleri, Rusya'nın isminin açıkça belirtilmediği bir bildiriyle, yaptırımlar konusunda yakın işbirliği yapma sözü verdiler. Duyuru, Scholz'un Berlin'de Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Tacikistan liderleriyle görüşmesi sonrasında geldi.
- Rusya ve Belarus'dan sporcular gelecek yıl yapılacak Paris Paralimpik Oyunlarında tarafsız olarak yarışabilecekler. Sporcular amblem, bayrak ve marş gibi ulusal semboller olmaksızın yarışacak.
- Bir Rus blog yazarı, mahkemenin Moskova'nın Ukrayna'daki saldırısıyla ilgili "yalan haber" yayınladığı iddiasıyla sekiz buçuk yıl hapis cezasına çarptırıldı. 38 yaşındaki Aleksandr Nozdrinov, yıkılmış binaların bir fotoğrafını sosyal medyada "Kurtarıcıların gelişinden sonra Ukrayna şehirleri" başlığıyla yayınlamakla suçlamasının ardından Mart 2022'de tutuklanmıştı.
- ABD'li girişimci Elon Musk, Kanada Parlamentosu'nda yaşanan Nazi skandalının bu denli yayılmasında kendisinin Twitter'ı satın almasının etkisinin büyük olduğunu ifade etti. Tesla ve SpaceX'in Üst Yöneticisi (CEO) Elon Musk, Ukraynalı Nazi Yaroslav Hunk'un Kanada Parlamentosu'nda onurlandırılması hikayesinin, sosyal ağ Twitter'ı satın almamış olsaydı kamuoyunda bu denli yayılmayacağını belirten bir X kullanıcısının mesajına yanıt verdi. Bir X (eski adıyla Twitter) kullanıcısı bu platformda yazdığı bir mesajda, "Kanadalı Nazi'nin hikayesi işte böyle gün ışığına çıktı. Ana akım medya bunu görmezden gelmeye gayret etti. Eğer bir bilim insanı X'te bunu yazmamış olsaydı dünyanın bundan haberi olmayacaktı ve Kanada Başbakanı Justin Trudeau'nun tüm bu olanları 'Rus dezenformasyonu' olarak adlandırarak dikkatleri esas sorundan uzaklaştıracaktı. Eski Twitter bunu sansürlerdi" cümlelerine yer verdi. Bu mesaja karşılık olarak Elon Musk "evet" yanıtını verdi. (Sputnik)
- Nikaragua Dışişleri Bakanı, Batı'nın Rusya'yı istikrarsızlaştırmak için Ukrayna'yı kullandığını söyledi. Nikaragua Dışişleri Bakanı Denis Moncada Sputnik'e verdiği mülakatta, Batı'yı Rusya Federasyonu'nu istikrarsızlaştırmak için Ukrayna'yı kullanmakla suçlayarak Batı'nın Ukrayna'daki çatışmayı Rusya'ya saldırmak için kullandığını söyledi.
AKŞAM BÜLTENİ
29 Eylül Cuma
- Vladimir Putin Ukrayna vatandaşlarının Ukrayna pasaportuyla, ya da doğum belgesiyle Rusya'ya giriş yapabilmelerine olanak tanıyan kararnameyi onayladı.
- Dün Antalya-Ufa seferini gerçekleştiren Corendon Airlines uçağında salon basıncında düşme yaşandığı bildiriliyor. Olayın ardından pilotların hızla irtifa alçaltmak zorunda kaldığı öğrenildi. Uçağın Ufa'ya sorunsuz bir şekilde iniş yaptığı bildiriliyor.
- Norveç 3 Ekimden itibaren Rusya plakalı araçların ülkeye girişini yasaklayacağını duyurdu.
- Finlandiyalı Helsingin Sanomat gazetesi Finlandiya ordusunun 6 yıldır Rusya sınırında yoğun bir şekilde arsa kiraladığını yazıyor. Habere göre ordu kiralanan araziler üzerinde yeni savunma pozisyonları inşa ediyor.
- Vladimir Putin 130 bin Rusya vatandaşının zorunlu askerlik kapsamında silah altına alınmasını öngören karanameyi onayladı. Yeni yasalara göre askerlik yaşı 18-27 arasında. Sonbahar celbi 31 Aralıkta sona erecek.
- The Wall Street Journal'ın Moskova muhabiri Evan Gershckovich'in tutukluluğu 6 ayı doldurdu. Gerschkovich Moskova'da bir hapishanede tutuluyor.
- Uluslararası Paralimpik Komitesi, Rusyalı sporcuların 20224 yılında Paris'te düzenlenecek Paralimpik Oyunları'na katılmalarına izin verdi. Rusyalı sporcular oyunlara bireysel olarak ve bayraksız katılacak.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Rusya Savunma Bakanlığı yetkilisi Vladimir Tsimlanskiy, gündemlerinde yeni bir seferberlik olmadığını açıkladı. Tsimlanskiy orduya katılmayı arzu eden vatandaşların gönüllü birliklerde yer alabileceğini ya da orduyla sözleşme imzalayabileceğini söyledi.
Tsimlanskiy son dönemde sözleşme imzalamak için başvuruda bulunan vatandaşların sayısında ciddi bir artış gözlemlediklerini belirtiyor.
Öte yandan Vladimir Putin Savunma Bakan Yardımcısı Yunus-Bek Yevkurov ve eski Wagner komutanı Andrey Troşev ile bir araya geldi. Kremlin'den yapılan açıklamaya göre toplantıda gönüllü birliklerin oluşturulması konusu ele alındı.
- Litvanya Rusya plakalı araçların ülkeden ayrılması için araç sahiplerine 6 ay süre tanıdı.
- Rus bankası VTB'nin başkanı Andrey Kostin mevcudun haricinde döviz sınırlamaları konması durumunda kara borsanın patlayacağı uyarısında bulundu. Kostin "İkili kur doğarsa dolar bir yerde 150, başka yerde 250 ruble olur," ifadelerini kullandı.
Öte yandan Moskova Borsası'nda dolar kuru yüzde 44 artışla 97,2 rubleye yükseldi. Euro da 103,1 rubleden işlem görüyor.
Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina bugün yaptığı basın toplantısında faiz oranını ya muhafaza edeceklerini, ya da arttıracaklarını söyledi.
Kurum ayrıca bugün mevcut yurt dışına para transferi sınırlamalarını 6 ay daha uzattı. Rusya ve dost ülke vatandaşları için aylık sınır 1 milyon dolar.
- Vladimir Putin, Duma'ya Ulusal Azınlıkların Korunması Çerçeve Sözleşmesi'nden çıkılmasını öngören bir tasarı sundu. Rusya sözleşmeyi 1995 yılında imzalamıştı.
- Rusya Federal Anti-Tekel Servisi FAS, benzin fiyatlarındaki artış nedeniyle ilk kez 5 bölgede 7 şirkete karşı soruşturma başlattı. Rusya fiyatlardaki artışın önüne geçmek için geçtiğimiz günlerde benzin ihracatını yasaklamıştı.
- Alman fren sistemleri üreticisi Knorr-Bremse Leningrad Vilayeti'ndeki fabrikasını Rus bir şirkete satarak pazardan çekildi.
SABAH BÜLTENİ
- Rusya Savunma Bakanlığı Kursk vilayeti üzerinde hava savunma sistemlerinin 10 insansız hava aracı düşürdüğünü açıkladı. Açıklamaya göre bir İHA da Moskova yakınlarındaki Kaluga vilayetinde vuruldu.
Kursk Valisi Roman Starovoyt bir İA'nın Belovskiy semtindeki elektrik istasyonuna iki patlayıcı bıraktığını, patlamanın sonucunda transformatörün yandığını açıkladı.
Kommersant olay sonucunda 5 yerleşim yerinin elektriksiz kaldığını yazıyor.
- Kırımlu yetkililer yarımadanın su blokajına tabi tutulması nedeniyle yaşanan ekonomik kaybı 4 trilyon ruble (41 milyar dolar) olarak açıkladı. Parlamento başkanı Vladimir Konstantinov "Zarar büyüyor" ifadelerini kullandı. Bölge yetkilileri söz konusu miktarın Ukrayna tarafından telafi edilmesini istiyor. Ukrayna 2014'te Rus birliklerinin Kırım'ı ele geçirmesinden sonra yarımadaya giden su kanallarını kapatmıştı.
- Ermenistan yetkilileri, Dağlık Karabağ nüfusunun yüzde 70'inin bölgeyi terk ederek Ermenistan'a göç ettiğini açıkladı. Sabah saatleri itibarıyla göç edenlerin sayısı 85 bin 770 olarak açıklandı. Azerbaycan'ın operasyonu öncesi bölgede 120 bin Ermeni yaşıyordu.
- ABD Temsilciler Meclisi Ukrayna'ya 300 milyon dolarlık yeni bir yardım paketini onayladı. Oylamada 311 üye leyhte, 117 üye aleyhte oy kullandı. ABD Kongresi 30 Eylüle kadar 2024 yılı bütçe çalışmalarını tamamlayacak. Senato önümüzdeki yıl Ukrayna'ya Beyaz Saray'ın istediği 24 milyar dolar yerine 6 milyar dolar verilmesin teklif ediyor.
- Çekya Güvenlik Konseyi geçtiğimiz hafta onayladığı yeni savunma stratejisinde ülke için en ciddi tehdit olarak Rusya'yı gösterdi. Belgede Rusya ile sıcak çatışma halinde Çekya'nın müttefik güçler için önemli bir ulaşım arteri haline geleceği belirtiliyor.
Öte yandan Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö gelecekte Rusya sınırında güçlükler yaşanabileceğini söyledi. Niinistö, Finlandiya'nın NATO'ya katılmasına Rusya'nın verdiği tepkiyi "düşmanca" olarak niteledi.
28 Eylül Perşembe
AKŞAM BÜLTENİ
- İngiliz The Guardian gazetesi Avrupa Komisyonu'nun Türkiye'ye bazı bileşenlerin ihracatının yasaklanabileceği konusunda üye ülkeleri uyardığını yazıyor. Yasağın gerekçesi ise bu bileşenlerin daha sonra Rusya ve İran'a yeniden ihraç edilmesi. Gazete Rusya'nın Türkiye üzerinden ithal edilen parçaları askeri dron üretmekte kullandığını iddia ediyor.
Gazeteye konuşan Avrupa Komisyonu temsilcisi, "Eğer başka hiçbir şey işe yaramazsa geriye üçüncü ülkelere bu ürünlerin ihracatını yasaklamak kalıyor," ifadelerini kullandı.
Öte yandan Kazakistan Devlet Başkanı Kasım-Jomart Tokayev, Rusya'ya yönelik yaptırım rejimine uyacaklarını açıkladı. İlgili açıklama Tokayev'in Almanya şansölyesi Olaf Scholz ile buluşması sırasında yapıldı.
- Vladimir Putin 30 Eylül gününü "Donetsk, Lugansk, Zaporojye ve Herson'un Rusya Federasyonu'na katılım günü" olarak kutlanmasını öngören kararnameyi imzaladı. Söz konusu bölgelerin Rusya'ya katılım anlaşması geçtiğimiz yıl 30 Eylülde imzalanmıştı.
- Vladimir Putin Kremlin'de Ramzan Kadırov ile bir araya geldi. Ukrayna basını Kadırov'un ölümcül hasta olduğunu iddia etmişti.
- Estonya hükümeti Avrupa Birliği'nin Rusya'ya yönelik açıklamaya hazırlandığı 12'nci yaptırım paketini onayladı. Hükümet ayrıca Rusya'ya tam kapsamlı ticari ambargo uygulanmasını öneriyor.
- Çin, Rusya'ya yönelik 15 yıldır uyguladığı domuz ithalatı yasağını kaldırdı. Söz konusu yasak 2008'de konmuştu. Kommersant gazetesi kararın Rusya'da Afrika domuz vebası virüsü vakalarının artmasıyla aynı günlerde alındığına dikkat çekti.
- Polonya Savcılığı geçtiğimiz yıl Ukrayna sınırına yakın bir noktaya düşen füzenin Ukrayna'ya ait olduğu onayladı. Ülkede konuyla ilgili uzun süredir bir araştırma yürütülüyordu.
- Rosteh, hackerların Rusya'da hava taşımacılığını durdurmak için Leonardo sistemine DDos saldırısı düzenlediğini ve saldırının halen devam etmekte olduğunu açıkladı. Yetkililer bununla birlikte durumun kontrol altında olduğunu belirtiyor.
ÖĞLE BÜLTENİ
- The New York Times gazetesi, karşı taarruz halindeki Ukrayna birliklerinin yavaş ilerleyişi nedeniyle, Kiev'in Batının desteğini kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu yazıyor. Habere göre, Kiev'in büyük bir toprak parçasının kontrolünü yeniden ele geçirememesi halinde, Batılı ülkelerin sağladığı destekte zayıflama gözlenmesi olasılık dahilinde.
Gazete yıl başından bu yana Rusya'nın, Ukrayna'ya kıyasla 302 km2 daha fazla toprak ele geçirdiğini yazıyor. Söz konusu alan başkent Kiev'in üçte birine karşılık geliyor.
The Wall Street Journal'a konuşan Ukrayna İstihbarat Servisi GUR'un başkanı Kirilo Budanov ise karşı taarruzun büyük bölümünün piyadeler tarafından yaya olarak gerçekleştirildiğini söyledi.
Rusya Savunma Bakanlığı Ukrayna'nın karşı taarruzunun başarısız olduğu iddiasında.
- Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, birkaç gün içinde Dağlık Karabağ'da hiç Ermeni kalmayacağını söyledi. Başbakan bölgede yaşayan 120 bin Ermeninin 65 binin Ermenistan'a göç ettiğini bildiriyor.
Öte yandan Ermeni parlamentosunda ilgili komisyon ülkenin Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne katılımını öngören Roma statüsünü kabul etti. Statünün meclisten geçmesi halinde Ermenistan, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Vladimir Putin hakkında çıkardığı tutuklama kararını, Rusya devlet başkanının Ermenistan'a ayak basması halinde yerine getirmekle yükümlü olacak.
- Belgorod vilayetindeki Rus askeri yetkililer, sabotaj gruplarının bölgeye sızdığı iddialarını yalanladı. RBC'nın haberine göre bölgede çatışmalar yaşanıyor, ancak herhangi bir sızma söz konusu değil.
- Aeroflot, bilet rezervasyon sistemi Leonardo'nun yeniden kullanıma açıldığını duyurdu. Rus havayolu şirketinin yetkilileri sistemin bu sabahtan itibaren ülke dışından DDos saldırısına hedef olduğunu bildiriyor. Rusya'daki 53 havayolu şirketi geçtiğimiz yıl Rusya'da üretilen Leonardo sistemine geçiş yapmıştı.
- Roskomnadzor'un aldığı yasak kararının ardından Rusya Kültür Bakanlığı da Ayta filmine verdiği gösterim lisansını geri çekti. Rus yetkililer Yakutistan'da çekilen filmi "etnik ayrımları körüklemekle" suçluyor. Filmin yönetmeni Stepan Burnaşev kararı, "Herkes yastığa gömülüp ağlamamı bekliyor. Ülkemde film çekmeye devam edeceğim," ifadeleriyle yorumladı. Yakutistan'ın başı Aysen Nikolayev yasak kararının ardından filme destek çıkmıştı.
SON DAKİKA
Dağlık Karabağ Cumuhriyeti'nin başı Samvel Şahramanyan, cumhuriyetin feshedilmesini öngören kararnameyi imzaladı. Azerbaycan'ın tanımadığı cumhuriyet 1 Ocak 2024'e kadar tarihe karışacak. Kararname yılbaşından önce bütün devlet kurumlarının tasviye edilmesini emrediyor.
Resmî ismiyle Artsah Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra hukuken Azerbaycan'a ait topraklarda özerkliğini ilan etmişti. Son askeri operasyon ve Ermenistan'a göçe kadar bölgede 120 bin civarında insan yaşıyordu.
Öte yandan Azerbaycan Güvenlik Servisi, eski Dağlık Karabağ devlet bakanı Ruben Vardanyan'ın "terörizmi finanse ettiği" suçlamasıyla tutuklandığını açıkladı. Vardanyan 4 ay tutuklu kalacak.
SABAH BÜLTENİ
- Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te sabaha karşı büyük bir patlama yaşandı. Görgü tanıklarının ifadelerine göre Taşkent havalimanı gümrük bölümünde, İnter Logistics firmasının deposunda meydana gelen patlamanın etkisiyle çevredeki bazı binaların tavanları çöktü. Acil Durumlar Bakanlığı patlamanın nedenini yıldırım çarpması olarak nitelendiriyor. Sosyal medyada büyük patlamanın videoları yayılırken, kayıplar konusunda henüz net bir bilgi yok. Onlarca ambulansın olay yerinde görev yaptığı açıklandı.
- Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, "Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün bozulmasından Batı'nın sorumlu olduğunu" söyledi. Lavrov'a göre bunun kanıtının "Batılı devletlerin Minsk anlaşmalarını uygulama konusundaki isteksizliği olduğunu" da sözlerine ekledi. Lavrov ayrıca "Moskova'nın Ukrayna askeri ihtilafının barışçıl çözümü için tam teşekküllü müzakereler yapmaya hazır olduğunu" söyledi. Rus bakan "Ancak müzakerelerin dünyadaki güncel gerçekler dikkate alınarak yürütülmesi Rusya Federasyonu açısından önemli. Müzakereye hazırız ama küresel gerçekleri dikkate alarak, herkes tarafından iyi bilinen konumumuzu dikkate alarak, çıkarlarımızı, güvenlik çıkarlarını dikkate alarak hazırız" dedi. Lavrov, TASS'a verdiği özel demeçte "Rusya liderliğinin ülke sınırlarında düşman bir Nazi rejiminin yaratılmasını önlemek için her şeyi yapmasının önemli olduğunu" sözlerine ekledi. (TASS)
- Rusya Savunma Bakanlığı, güçlerinin askeri operasyonun başlamasından bu yana yaklaşık 13 bin tank, 250 helikopter ve 6 bin 500'den fazla sahra topu ve havan da dahil olmak üzere binlerce Ukrayna askeri ekipmanını imha ettiğini bildirdi.
- Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Doğu Kuvvetleri Grubu sözcüsü İlya Yevlaş, RBC-Ukrayna kanalına, Rusya'nın Wagner Grubu'ndan paralı askerlerin doğudaki ön cepheye döndüğünü söyledi. Wagner, bu yılın başlarında Rusya'nın Bahmut'u ele geçirmesinde etkili olmuş, ancak daha sonra geri çekilmişti.
- ABD'den yayın yapan Politico gazetesi, ABD Dışişleri Bakanlığı ile Pentagon arasında Ukrayna'ya silah tedariği konusunda anlaşmazlıklar olduğunu yazdı. Habere göre, Amerikan dış işleri teslimatların hızlandırılması ve yoğunlaştırılması gerektiğine inanıyor, ancak Pentagon "daha temkinli bir tutum" alıyor. Gazetenin kaynakları, "Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna'yı askeri ve diplomatik alanda aktif olarak desteklemeye başlayan ABD'nin belirli yükümlülükler üstlendiğine ve bunlara uyması gerektiğine inanıyor. Savunma Bakanlığı ise, Washington'u Moskova ile doğrudan bir askeri çatışmaya sokmayacak şekilde Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine dikkatli şekide yardım etmeye devam edilmesinden yana" dedi.
- ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, işletmelere yaptırım yoluyla Rusya’daki faaliyetlerini kısıtlamayı dayatmadıklarını, buna gıda ve ilaç tedarikinin de dahil olduğunu belirtti. Miller, “Netlik getirmek istiyorum. Rusya bağlamında, kapatmaya çalışmadığımız belirli ticari faaliyet türlerinin olduğunu her zaman vurguladık. Yaptırımlarımızın tamamı gıda ve ilaç tedariği konusunda istisnalar içeriyor. ABD’nin Rusya halkıyla çatışmaya girmesini istemiyoruz” açıklamasında bulundu. İş dünyasının temsilcilerinin yasal, itibar ve diğer riskleri dikkate alarak Rusya’da iş yapmaya devam edip etmemeye “bağımsız olarak” karar vermesi gerektiğini söyleyen Miller, ABD hükümetinin işletmelere bu tür adımları dayatmaya çalışmadığını savundu. (Sputnik)
- Rusya makamları, İngiltere ve ABD'yi geçen hafta Sevastopol'daki Rus Karadeniz Filosu karargahına düzenlenen saldırıda yer almakla suçladı. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Maria Zakharova, Batılı keşif verilerinin, NATO ülkelerinin uydularının ve casus uçakların kullanıldığını savundu.
- Trump, 2022'de başkan seçilseydi "düşük petrol fiyatlarıyla Ukrayna'daki çatışmayı önleyebilme imkanın olduğunu" savundu. Trump, “Dünyada petrol fiyatları o kadar düşük olurdu ki Rusya bu savaşı göze alamazdı. Fiyat varil başına 40 dolar olacaktı” dedi. Eski ABD Başkanı, Joe Biden'ı "bunu yapmak için her türlü fırsata sahip olmasına rağmen, Ukrayna'daki askeri çatışmayı olabildiğince çabuk sona erdirmek için hiçbir şey yapmamakla" suçladı.
- Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU), askeri tesisler ve başkentin kritik altyapısı hakkındaki bilgileri ifşa ederek Rusya'ya yardım ettikleri iddiasıyla iki Kiev sakinini gözaltına aldığını duyurdu.
- Kanada Başbakanı Justin Trudeau, İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi birliğinde görev yapan bir kişinin parlamentoda onurlandırılmasının ardından bir kez daha özür diledi. Trudeau, "Kim olduğunu bilmeden bu kişiye saygı duruşunda bulunmak korkunç bir hataydı ve Nazi rejiminin elinde acımasızca acı çekenlerin anısına saygısızlıktı" dedi. 98 yaşındaki Yaroslav Hunka, geçen hafta Zelenskyy'nin katıldığı özel bir oturumda iki kez ayakta alkışlanmıştı.
- Rusya, İngiltere'de aralarında üst düzey askeri ve siyasi yetkililerin yanı sıra gazeteciler ve düşünce kuruluşu uzmanlarının da bulunduğu 23 kişiyi, "ülkenin Rusya karşıtı politikası ve Kiev'deki neo-Nazi rejimine kapsamlı destek" gerekçesiyle kara listeye aldığını duyurdu.
- Bulgar parlamentosu, Rus yapımı S-300 hava savunma sistemi için kullanılan karadan havaya arızalı füzeler de dahil olmak üzere Ukrayna'ya ek askeri yardım sağlanmasını onayladı. Bulgaristan'ın füzeleri tamir edemeyeceği, ancak Ukrayna'nın bunu yapabilecek imkanlara sahip olduğu söyleniyor.
- Başkan Putin akaryakıt fiyatlarındaki artışa tepki göstererek “Tedbirler alındı ama perakende fiyatları hala artıyor. Tüketicinin sonuç görmeye ihtiyacı var. Hükümetten gelişmelere daha hızlı tepki vermesini istiyorum” dedi.
27 Eylül Çarşamba
SON HABER
- ABD Maliye Bakanlığı, Rusya'ya satış yaptığı bildirilen İran'ın İHA programına katkı sağlayan, aralarında iki Türk şirketinin de bulunduğu çok sayıda şirket ve kişiye yaptırım uygulama kararı aldı. Maliye Bakanlığı'na bağlı Yabancı Varlıkların Kontrolü Dairesi (OFAC), İran'ın insansız hava aracı (İHA) programına katkı sağladığı gerekçesiyle, aralarında Türkiye'den de iki şirketin bulunduğu, beş ülkeden beş şirket ve iki şahısa yaptırım uygulanacağını duyurdu. Türk şirketleri ile birlikte yaptırım kararına dahil edilen diğer şirket ve şahıslar İran, Çin, Hong Kong ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) menşeli. Bakanlık, Türkiye'den Dal Enerji Madencilik Turizm Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ile Anka Port İç ve Dış Ticaret İnşaat Lojistik Sanayi Limited Şirketi'nin dahil edildiği yaptırım kararıyla alakalı olarak şu açıklamada bulundu: "İran yapımı İHA'lar Rusya'nın Ukrayna saldırılarının kilit araçlarından biri olmaya devam ediyor. Bu İHA'lar Ukrayna vatandaşlarını korkutan ve kritik altyapıyı hedef alan saldırılarda kullanılıyor. ABD, müttefikleri ve ortaklarıyla istişare halinde, İran'ın Rusya'ya İHA tedarikini yaygınlaştırmasına katkı sağlayanları, bunların Ortadoğu'daki temsilcilerini ve istikrarsızlığa neden olan diğer paydaşları sorumlu tutmaya ısrarla devam edecektir."
DW'nin haberine göre Washington 14 Eylül'de aldığı bir başka yaptırım kararında, yine aralarında Türkiye'den şirketlerin de bulunduğu çok sayıda ülkeden 150'den fazla şahıs ve şirkete, Rusya'ya yönelik yaptırımları ihlal ettikleri gerekçesiyle yaptırım uygulama kararı almıştı.
Türkiye'den, Margiana İnşaat Dış Ticaret, Demirci Bilişim Ticaret Sanayi, Denkar Gemi İnşaat, CTL Limited ile tersane işletmesi ID Ship Agency ve bu şirketin sahibi İlker Doğruyol'un dahil edildiği yaptırımlarla ilgili olarak, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, "ABD Dışişleri ve Ticaret Bakanlıkları, Rusya'nın Ukrayna'da sürdürdüğü savaşla ilgili olarak çok sayıda kişi ve kuruluşa karşı yaptırım kararı almıştır. Rusya'nın gayri hukuki bir biçimde Ukrayna işgaliyle ilişkisi olan, ABD'nin Rusya'ya işgal nedeniyle uyguladığı yaptırımların ihlaline ve Rusya'nın savaş kabiliyetini ilerletmesine katkı sağlayan, Rusya'nın enerji üretimini kuvvetlendirmesinden sorumlu olan 150'nin üzerinde kişi ve kuruluşa ek yaptırımlar uygulanacaktır" ifadeleri kullanılmıştı.
- Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan ile telefonda görüştü. Görüşmede güncel bölgesel gelişmeler ele alındı.
- Petrol fiyatları arz sıkıntısı korkusuyla yükselmeye devam ediyor. Brent petrol fiyatı 14 Kasım 2022'den bu yana ilk kez 96 doları aştı. Londra ICE Vadeli İşlemler Borsası'nda Kasım vadeli Brent petrolünün fiyatı yüzde 2,24 artarak varil başına 96,18 dolara yükseldi. New York Ticaret Borsası'nda Şubat teslimi WTI ham petrol vadeli işlemlerinin fiyatı da %3,35 artışla varil başına 93,42 dolara çıktı.
- Ermenistan, Ruben Vardanyan'ın gözlatına alınmasıyla ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurdu. Ermenistan Azerbaycan'ın Vardanyan'ın durumu hakkında bilgi vermesini istiyor.
Öte yandan Ermeni yetkililer Dağlık Karabağ'dan tahliye edilen insan sayısının 50 bini geçtiğini açıkladı. Bölgede yaşayan Ermenilerin üçte birinden fazlasının evlerini terk ettiği tahmin ediliyor.
- Wall Street Journal, Almanya'nın Ukrayna'ya uzun menzilli Taurus seyir füzeleri vermeyi bazı çekinceler nedeniyle ertelediğini yazıyor. Habere göre, Berlin füzelerin bakımı için Alman personelin Ukrayna topraklarında bulunmasının Moskova'yla karşı karşıya getirme ihtimalinden endişe ediyor.
- ABD Ticaret Bakanlığı, Aeroflot'a yönelik ihracat yasağını 6 ay daha uzattı.
- İsviçre parlamentosunun alt kanadı Ulusal Konsey, İsviçre malı silahların üçüncü ülkeler tarafından Ukrayna'ya re-eksport edilebilmesine imkan tanıyan yasa değişikliği önerisini reddetti. Karar 135 evet, 48 hayır oyu sonrasında kabul edildi. İsviçre tarafsızlığı gerekçe göstererek başka ülkelere sattığı silahların Ukrayna'ya verilmesine karşı çıkıyor.
- Vladimir Putin piyasada diyabet cihazına erişim sorununun çözülmesi için Sağlık Bakanı Mihail Muraşko'ya bir hafta süre tanıdı.
- İngiltere, Ukrayna, Polonya, Danimarka, İsveç, Litvanya ve Letonya futbol federasyonları herhangi bir Rus ekibinin katılacağı bütün müsabakaları boykot edeceklerini açıkladı. UEFA alt yaş grubundaki Rus takımlarının bayraksız ve marşız, ayrıca Rusya dışında müsabakalara katılabileceği yönünde bir karar açıklamıştı.
ÖĞLE BÜLTENİ
- Tanınmayan Dağlık Karabağ Ermeni yönetiminin bir süre"Devlet Bakanı" olarak tanıtılan ve Rusya'nın en büyük yatırım bankalarından Troyka Diyalog'un eski sahibi olan Ruben Vardanyan'ın Azerbaycan tarafından Laçin koridorundaki kontrol noktasında gözaltına alındığı bildiriliyor. Rus RBC gazetesi haberi Vardanyan'ın karısına ve Ermeni yayın organı Politik'e dayandırdı. Azeri Haqqin portalı da Vardanyan'ın gözaltına alındığını yazıyor. Ruben Vardanyan'ın eşi Kommersant'a kendisiyle iletişimin kesildiğini, "Karabağ'dan ayrılmaya çalışırken sınırda Azerbaycanlı yetkililer tarafından yakalanıp gözaltına alındığını" söyledi. Rusya'da Gazprom-Media Holding Genel Müdür Yardımcısı Tina Kandelaki de Vardanyan'ın Azerbaycan ordusu tarafından tutuklandığını bildirdi. TASS kaynağının haberine göre Vardaryan, Akari köprüsünü geçerken sınırda gözaltına alındı. 1985'ten beri Rusya'da yaşayan, Forbes milyarderler listesinde yer alan Ruben Vardyanan, Eylül 2022'de Rusya vatandaşlığından vazgeçip Karabağ'a taşınmış, Kasım 2022'den 23 Şubat 2023'e kadar "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Devlet Bakanı" ilan edlmişti. Azerbaycan Vardanyan'ı "arananar" listesine almıştı.
Azerbaycan sınır güvenliği yetkilileri Vardanyan'ın gözaltına alındığını doğruladı. Vardanyan'ın Bakü'ye götürüldüğü bildiriliyor.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Batı'nın Ermenistan'ı Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nden ayrılması için ikna etmeye çalıştığını ileri sürdü. Zaharova ayrıca Batının Ermenistan'ı Karabağ Ermenilerinin hakkını gözetmeden Azerbaycan'la barış anlaşması imzalamaya zorladığı iddiasında.
- Rosatom Başkanı Aleksey Lihaçyov, Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'nin 2024'te test rejiminde elektrik üreitmine başlayacağını açıkladı. Rossiya 1 kanalına konuşan Lihaçyov santralde inşaat çalışmalarının bu yıl içinde tamamlanacağını söyledi.
- The Guardian'ın haberine göre Norveçli sismologlar 2022 temmuz eylül ayında Kuzey Akım boru hattı yakınlarında 4 patlama kaydetti. Önceki araştırmalar boru hattı civarında 2 patlama gerçekleştiğine işaret ediyordu.
- The Wall Street Journal gazetesi Almanya'nın en büyük silah üreticisi Rheinmetall'ın, Ukrayna ordusuna verilen Panzerhaubitze obüslerinin neden arıza yaptığı konusunda bir araştırma yaptığını yazıyor. Ukrayna kaynaklarına dayandırılan habere göre Alman mühendisler, obüslerin yoğunkullanım nedeniyle arıza yaptığından şüpheleniyor. Gazeteye konuşan bazı analistler ise Ukrayna ordusunun gereğinden daha kısa eğitim alması nedeniyle kullanım hataları söz konusu olabileceği görüşünde.
- Rusya 23 İngiliz vatandaşına yaptırım açıkladı. Listeye dahil edilen isimler arasında İngiltere Genelkurmay Başkanı Anthony Radakin de var.
- Azerbaycan Dağlı Karabağ'a yönelik düzenlenen askeri operasyonda 192 askerin hayatını kaybettiğini, 511 askerin ve 1 sivilin de yaralandığını açıkladı.
- Rusya Başkan Yardımcısı Maksim Oreşkin, yurt dışında tatil yapan vatandaşların 2022'de 20 milyar dolar harcadığını açıkladı.
- Finlandiyalı orman ekipmanları üreticisi Ponsse Plc, Rusya'daki varlıklarını satarak pazardan çekildiğini duyurdu.
Öte yandan Finlandiya parlamentosu önümüzdeki günlerde Rusya'nın Mariehamn'daki konsolosluğunun kapatılması konusunu görüşecek.
- Ukrayna plaj futbolu takımı, Belarus'un katılımını gerekçe göstererek Dünya Şampiyonası'ndan çekildi. Şampiyona önümüzdeki yıl Birleşik Arap Emirlikleri'nde düzenlenecek.
- Rusya'nın Novorossiysk limanında Türkiye'den gelen 21 ton üzümün ülkeye girişine izin verilmedi. Rosselhoznadzor üzümlerde Kaliforniya çiçek tripsi zararlısına rastlandığını açıkladı.
SABAH BÜLTENİ
- Kanada'da parlamentonun alt kanadı Avam Kamarası Başkanı Anthony Rota, Zelenskiy'nin ziyareti sırasında İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi birliğinde savaşan 98 yaşındaki Yaroslav Hunka'yı onurlandırmasına gelen tepkilerin ardından istifa etti. Mensubu olduğu Liberal Parti'nden de istifa çağrılarıyla karşı karşıya kalan Rota, Parlamento'da yaptığı konuşmada, "Bu hatam, Polonya'daki Nazi zulmünden sağ kurtulanların yanı sıra, Kanada'daki ve dünyadaki Yahudi cemaati de dahil olmak üzere bireylere ve topluluklara acı verdi, istifa ediyorum" dedi.
Anthony Rota, Zelenskiy'nin 22 Eylül'de Kanada Avam Kamarası'nda yaptığı konuşmanın ardından salonda bulunan 98 yaşındaki Yaroslov Hunka'yı 'savaş kahramanı' olarak nitelediği için önceki gün özür dilemiş ama tepkileri dindirememişti. Parlamento üyelerinin ve Ukrayna delegasyonunun, kendisinin Hunka'dan söz edeceğinden haberdar olmadıklarını anlatan Rota, "Kanada ve tüm dünyadaki Yahudi toplumundan özellikle özür diliyorum. Bu eylemimin tüm sorumluluğunu üstleniyorum" demişti. Kanada Başbakanı Justin Trudeau da, Rota'nın, Hunka'yı davet ederek parlamentoda tanıtma konusundaki tüm sorumluluğu üstlendiğini, ömcesinde Başbakanlık Ofisi'ne ya da Ukrayna delegasyonuna bilgi verilmediğini bildirmişti.
Yahudi cemaati, Hunka'nın Nazi SS askeri birliğinin 14. Waffen Grenadier Tümeni'nde görev yaptığını açıklamıştı. Hunka, aralarında Zelenskiy ve Kanada Başbakanı Justin Trudeau'nun da bulunduğu Avam Kamarası'nda ayakta alkışlanmıştı. Kremlin sözcüsü Peskov, Hunka'nın Kanada'da onurlandırılmasının "çirkin bir davranış" olduğunu söyemiş, "Kanada dahil birçok Batılı ülke, kimin kiminle savaştığını, ikinci dünya savaşında ne olduğunu bilmeyen bir genç nesil yetiştirdi. Ve faşizm tehlikesine dair hiçbir şey bilmiyorlar” demişti.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zaharova, Kanada Avam Kamarası Başkanı Antony Rota’nın, eski Nazi askerinin parlamentoda alkışlanması skandalında, Başbakan Justin Trudeau’yu kurtarmak için günah keçisi yapıldığını belirtti. Zaharova, “Rota’yı günah keçisi yaparak Trudeau ve aralarında OUN-UPO (Ukraynalı Milliyetçiler Örgütü – Ukrayna İsyan Ordusu) işbirlikçilerin torunlarının da bulunduğu ortaklarını kurtardılar. Lakin Zelenskiy’in karşılandığı ‘Yaşasın Ukrayna’ Nazi sloganı için henüz kimse özür dilemedi” diye yazdı.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Rus ordusunun Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin 3 bin tondan fazla mühimmatın bulunduğu ortak deposunu seyir füzesi ile imha ettiğini duyurdu. Bakanlığın açıklamasında, “25 Eylül 2023 tarihinde Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin Herson bölgesinin Kiselyovka köyü yakınlarındaki ortak silah ve mühimmat deposuna hava tabanlı seyir füzesi ile nokta vuruşu yapıldı” denildi. (Sputnik)
- Bölgedeki Rus yönetimi ana konsey üyesi Vladimir Rogov, Telegram mesajında Ukrayna birliklerinin Zaporojye bölgesine saldırıya geçtiğini söyledi. Şiddetli çatışmalar olduğunu söyleyen Rogov'a göre Ukrayna ordusu, yoğun topçu ateşinin ardından çok sayıda zırhlı araç ve askerle Rus mevzilerine saldırdı. (RBC)
- Ukrayna özel kuvvetlerinin "Kırım'daki bir saldırıda öldürülen düzinelerce subay arasında yer aldığını" iddia etttiği Rusya'nın Kırım'daki Karadeniz Filosu komutanı Viktor Sokolov'u dün Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve diğer üst düzey askeri yetkililerle Moskova'da yapılan bir toplantıda gösteren bir video yayınladı.
- Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Aleksey Danilov, ABD'nin almaya hazırlandıkları ATACMS füzelerini Rusya topraklarına saldırmak için kullanmayacaklarını ifade etti. İspanyol ABC gazetesine demeç veren Danilov, ATACMS füzelerine sahip olmayı çok istediklerini belirterek "Onları Rusya topraklarına saldırmak için kullanmayacağız. Partner ülkelerle bu konuda bir mutabakatımız var" dedi. (Sputnik)
- İngiltere Savunma Bakanlığı raporunda, Rusya'nın Karadeniz Filosuna yöneik bir dizi saldırının ardından Karadeniz'de "dinamik, kapsamlı bir saldırı savaşının başladığını" iddia edildi.
- Ukrayna, hava savunmasının önceki gece boyunca ateşlenen 38 Rus İHA'sından 26'sını imha ettiğini, bazı İHA'ların Tuna Nehri'ndeki İzmail limanına isabet ederek tahirabata yol açtığını duyurdu. Drone bombardımanı aynı zamanda Romanya'ya giden feribot seferlerinin de geçici olarak durdurulmasına yol açtı.
- Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Medvedev, Başkan Putin'in emriyle doğu Donetsk bölgesindeki cephe hattı yakınındaki birlikleri ziyaret ettiğini beirterek, "Birlikler mükemmel savaşçı nitelikleri, iradeleri ve kararlılıkları ile zafer yolunda kararlı bir tutum sergiliyor" dedi.
- Zelenskiy, "yaptırımların mevcut haliyle Rusya'nın saldırganlığını durdurmak için yeterli olmadığını" söyledi.
- Zelenskiy, eski ünlü futbolcu Andrey Şevçenko'yu danışmanı olarak atadı. Şevçenko'nun, "serbest danışman" olarak atanmasına ilişkin kararname dün gece yayınlandı.
- Libya Ulusal Ordusu, komutanları General Halife Hafter’in dün Rusya’yı ziyaret ederek Rusya Savunma Bakanlığı’nda görüşmelerde bulunduğunu belirtti. Libya Ulusal Ordusu’nun açıklamasında, General Hafter’in “Rusya devletinin davetiyle” Rusya’ya ziyarette bulunduğu kaydedildi. Libyalı komutanı havalimanında karşılayan heyetin başında Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Yunus Bek Yevkurov’un bulunduğu bildirildi. Açıklamada, “Ziyaret sırasında, Libya’daki gelişmelerle ilgili Rusya’nın üst düzey yetkilileriyle görüşmeler yapıldı, iki ülke arasındaki ikili ilişkiler, bu ilişkileri güçlendirme ve geliştirme yolları ele alındı” ifadesine yer verildi. (Sputnik)
- UEFA, Rusya’nın 17 yaş üstü milli takımları ve futbol kulüplerinin tüm müsabakalardan men edilmesi kararının Ukrayna’daki çatışma sona erene kadar yürürlükte kalacağını belirtti. UEFA, 20 Eylül Çarşamba günü, 17 yaş alt Rusya milli takımlarının tarafsız statüde müsabakalara katılmasına izin verdi.
- Hapisdeki muhalif siyasetçi Aleksey Navalnıy'ın, geçen ay mevcut cezasına eklenen "aşırılıkçı faaliyetler" iddiasına dayanan 19 yıllık yeni hapis cezasına yaptığı temyiz başvurusu reddedildi.
- İngiltere'de yaşayan ve Rusya adına casusluk yapmakla suçlanan beş Bulgarın yargılanmasına başlandı. Üç erkek ve iki kadın şubat ayında tutuklanmıştı.
- Washington, savaşta kullanılmak üzere drone teknolojisi bileşenleri sağlamadaki rolleri nedeniyle beş Rus ve 11 Çinli şirkete yeni yaptırımlar ilan etti.
26 Eylül Salı
- Ermenistan Sağlık Bakanı Anahit Avanesyan, Dağlık Karabağ'da bir benzin istasyonunda meydana gelen patlama sonucu ölenlerin sayısının 125 kişiye yükseldiğini söyledi. Stepanakert-Askeran karayolu yakınındaki akaryakıt deposunda meydana gelen patlamada ölenlerin sayısı konusunda yerel Armenpress ajansı 290 kişinin yaraandığını" bildirmişti. Patlama, bugün bölgenin başkenti Hankendi'nin dışındaki bir benzin istasyonunda, halk arabalarının depolarını doldurmak için sıraya girdiği sırada meydana geldi.
Ermenistan hükümeti bu sabah yaptığı açıklamada, Azerbaycan'ın yaklaşık 30 yıldır bölgeyi yöneten etnik Ermeniler’i geçen hafta hızlı bir askeri operasyonla yenilgiye uğratmasından bu yana 13 bin 500'den fazla kişinin yani bölge nüfusunun yaklaşık yüzde 12'sinin sınırı geçerek Ermenistan'a kaçtığını söyledi.
DW'nin haberine göre Dağlık Karabağ sakinleri, Azerbaycan'ın bölgenin Ermenistan'a giden tek yolu üzerindeki 10 aylık ablukayı kaldırmasının hemen ardından kaçmaya başladı. Bu abluka ciddi gıda, ilaç ve yakıt sıkıntısına neden olmuştu.
- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Zengezur çok önemli. Bir an önce bu koridorun açılması için elimizden gelen gayreti göstereceğiz. Ermenistan bu işin önünü açmazsa, İran'dan geçecek. Temennimiz buraları barış koridoru haline getirerek açmaktır" dedi.
Günübirlik Azerbaycan ziyareti dönüşü uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Zengezur ve Laçın koridorlarına ilişkin, şunları kaydetti:
"(Zengezur Koridoru) Kara ve demiryolu hatları ile Nahçıvan ve Azerbaycan’ın diğer bölgeleri ile doğrudan bağlantı kurmamız ilişkilerimizi daha güçlü hale getirecek. Bu güçlü bağ sayesinde birçok konuda yürüyerek aldığımız mesafenin katbekat fazlasını önümüzdeki süreçte koşarak alacağız. Bu nedenle bir an önce bu koridorun açılması için elimizden gelen gayreti göstereceğiz.
Türkiye ve Azerbaycan için çok önemli bu koridorun hayata geçmesi stratejik bir konudur ve muhakkak tamamlanmalıdır. Bu koridor açıldığında Bakü’den çıkan bir araç ya da tren doğrudan Kars’a gelebilecek. Türkiye-Azerbaycan kardeşliği çok daha güçlenecek. İran’dan da bu konuda olumlu sinyaller gelmesi sevindirici." (TRT)
- Rusya Güvenlik Konseyi Sekreter Yardımcısı Dmitri Medvedev yıl başından bu yana ordusyla sözleşme imzalayan yeni personel sayısının 325 bine yükseldiğini açıkladı.
- Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, Kadırov'un oğlunun bir tutukluyu dövdüğü görüntülerle ilgili olarak yorum yapmayacağını söyledi.
- The Economist dergisi Ukrayna'nın Batıdan, Rusya'nın seyir füzelerine denk yeni silah sistemleri istediğini yazıyor. Rusya'nın Ukrayna ile çatışmada en sık kullandığı seyir füzeleri Kalibr ve X-101.
- Sivastopol'da sivil halkın bir sığınağa alınmaması üzerine valilik açıklama yaptı. Vali Razvojayev olayla ilgili inceleme başaltıldığını söyledi. Razvojayev resmi ve özel kurum temsilcilerine benzer bir olayın tekrarlanmaması için çağrıda bulundu. Bugün basına yansıyan olayda Balıkçılar Kültür Sarayı'nda görevliler, sığınağın yalnızca çalışanlar için olduğunu söyleyerek halkı içeri almadığı ortaya çıkmıştı.
- Bugün Vladimir Putin'le görüşen Ranhigs rektörü Aleksey Komissarov, Çarlık Rusyası'nın ünlü okullarından Çar Lisesi'nin yeniden açılmasını önerdi. Putin öneriye destek verdi.
- Rusya Merkez Bankası, yerleşik olmayan şahıs ve şirketlerin broker hesaplarından yurtdışına para göndermelerini sınırlayan uygulamayı altı ay daha uzatma kararı aldı.
- Ukrayna Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Aleksey Danilov, roket üretiminin bir bölümünü ülke dışına çıkarmak zorunda kaldıklarını açıkladı. Danilov, Rusya'nın bazı üretim tesislerini vurmayı başardığını kabul etti.
Danilov ayrıca ABD'den temin edecekleri ATACMS füzeleri Rusya topraklarındaki hedefleri vurmak için kullanmayacaklarını, bu konuda Batılı müttefikleriyle anlaştıklarını söyledi. Ancak Ukrayna Kırım ve Sivastopol'u Rusya toprağı olarak görmüyor.
- Financial Times gazetesi, İsviçreli Glencore şirketinin temmuz ayında Türkiye aracılığıyla Rusya'dan binlerce ton bakır satın alarak İtalya'ya sattığını yazıyor. Habere göre, Avrupa ülkelerinin ham madde konusunda Rusya'ya olan bağımlılığı üçüncü ülkeler üzerinden devam etmekte.
- WhatsApp - Roskomnadzor çekişmesinde Amerikalı bilişim şirketi geri adım attı. The Moscow Times'a konuşan bir Meta yetkilisi erişim engeli riski nedeniyle Rusya'daki abonelerin WhatsApp kanalları özelliğini kullanamayacağını açıkladı. Roskomnadzor, WhatsApp'ın Rusya'daki kullanıcılara kanal özellği getirmesi halinde uygulamanın yasaklanacağı uyarısında bulunmuştu.
- ABD ve NATO üyesi müttefiklerinin Kırım yakınlarında gerçekleştirdikleri keşif uçuşlarının sayısını sene başından bu yana 3 kat artırdığı ortaya çıktı. Uçuş takip sitesi Flightradar24'ün verileri, Kırım yakınlarında önceden haftada ortalama 7 keşif uçuşu gerçekleştiren ABD ve müttefiklerinin bu sayıyı 21'e çıkardığını gösterdi. 18-24 Eylül haftasında ABD'ye ait keşif uçakları ile stratejik İHA'ların ve müttefik ülkelere ait keşif uçaklarının Kırım civarında 21 uçuş icra ettiği görüldü. (Sputnik)
Romanya'nın doğu kıyısının semalarında ABD'nin P-8A Poseidon ve EP-3E Aries II, İngiltere'nin RC-135W Rivet Joint ve E-3A Sentry tipi hava araçlarının uçtuğu tespit edildi. Karadeniz semalarının orta ve doğu kesimlerinde ABD'nin RQ-4B Global Hawk stratejik keşif uçakları görev ifa ederken 21 uçuştan 16'sının ABD'ye ait İHA'larla gerçekleştirildiği kaydedildi.
- Rusya'nın Kursk vilayetinde insansız hava aracı saldırısı nedeniyle 7 yerleşim yerinde elektrikler kesildi. Saldırıda ölen ya da yaralanan olmadığı bildiriliyor.
- Dağlık Karabağ'da bir benzincide meydana gelen patlama nedeniyle 20 kişi hayatını kaybetti. Bölgede son birkaç gündür Ermenistan'a gitmek üzere Dağlık Karabağ'ı terk etmek isteyenlerin meydana getirdiği uzun araç konvoyları gözleniyor.
- Polonyalı Rzeczpospolita gazetesi, savcılığa bağlı araştırmacıların geçtiğimiz yıl Polonya topraklarına düşen füzenin Ukrayna'ya ait olduğu sonucuna vardı. Kiev yönetimi, Ukrayna sınırından 7 kilometre içeri düşen füzenin Rusya'ya ait olduğu konusunda ısrar etmişti.
- ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü Kirby, Kongre'nin Ukrayna'ya 24 milyar dolarlık ek askeri yardım tahsisini yakında onaylamaması halinde, Ukrayna ordusu için sağlanan finansmanın 1 Ekim'e kadar yeteceğini söyledi. Kirby CNN'e demecinde, "Hala bir miktar paramız var. Mevcut fonun bir kaç hafta daha dayanacağını düşünüyorum. Ancak talep ettiğimiz ek finansmanın eksikliği, Ukrayna'yı sonbahar ve kış aylarında daha fazla destekleme yeteneğimizi ciddi şekilde etkileyecektir" dedi. Kirby'e göre sorun, Kongre'nin ülkenin 2024 bütçesini onaylamamış olması. Bütçenin 1 Ekim'e kadar kabul edilmemesi halinde Ukrayna'ya silah sevkiyatının durdurulması gündeme gelecek. Daha önce 29 Ağustos itibarıyla Pentagon'un Ukrayna'ya askeri yardım için 6 milyar dolardan az parasının kaldığı bildirilmişti. Washington, çatışmaların başlangıcından bu yana toplamda Kiev'e 37 milyar 600 milyon dolar tutarında askeri destek sağladı.
- John Kirby, Washington'un Ukrayna'ya ATACMS balistik füzelerinin tedariki konusunda henüz nihai bir karar vermediğini söyledi. (CNN)
- Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Ukrayna'ya tedarik edilen bazı ekipmanlarda arıza olduğunu duyurdu. Almanya'nın Ukrayna'ya naklettiği silahlardan bazıları teslim anında ya eskimiş ya da çalışmıyor halde olduğunu itiraf eden bakan, CNN'e demecinde, "Eğer yalnızca söz verirseniz ve yerine getirmezseniz, hatta işe yaramayan bir şeyi teslim ederseniz, o zaman bunun bir faydası olmaz. Silahların çalışır durumda olduğundan emin olma ihtiyacı nedeniyle Almanya henüz Taurus sistemlerini Ukrayna'ya göndermedi. O kadar karmaşıklar ki, nasıl çalışacaklarını, onları kimin yöneteceğini tüm detayları ile açıklığa kavuşturmamız gerekiyor. Ukrayna'nın çok az zamanı olduğunu anlıyorum, ancak bir şeyi transfer ettiğimizde işe yaramalı" dedi.
- ABD, Ukrayna'ya askeri yardımın devam etmesi için talep edilen reformların bir listesini gönderdi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışman Yardımcısı Mike Pyle'ın, AB, G7 ülkeleri ve finans kuruluşlarından ortakları bir araya getiren Kurumlararası Donör Koordinasyon Platformu'na yolladığı mektupta yolsuzlukla mücadele ve sağlanan kaynakların harcamalarına ilişkin sıkı deneim talebi bulunuyor.
- Odessa Bölge Valisi Oleh Kiper, Rusya'nın önceki gece düzenediği yoğun füze ve insansız hava aracı saldırıları ve bombardımanın altı kişinin ölümüne ve Odessa limanının altyapısında önemli hasara neden olduğunu açıkladı. Kiper, yaklaşık bin ton tahıl bulunan depolama tesislerinin vurulduğunu söyledi.
- TASS ajansının Rusya Soruşturma Komitesi'ne dayandırdığı haberine göre, Ukrayna ordusunun Lugansk'ın Krasnodon şehrinde bir endüstriyel tesise düzenlediği saldırı sonucunda iki sivil öldü, üç sivil yaralandı .
- Rusya, dün Ukrayna'nın İHA'larla Kırım'a ve Belgorod ile Kursk sınır bölgelerine yönelik yeni hava saldırısını püskürttüğünü duyurdu.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Krasnoliman yönünde Ukrayna Azak tugayının (Rusya yasalarına göre yasaklı, terör örgütü) 55 kadar militanını imha edildiğini duyurdu.
- Macaristan Başbakanı Viktor Orban parlamentoda yaptığı açıklamada, "Kiev'den kendi topraklarındaki etnik Macarların eski haklarını geri alana kadar Budapeşte'nin uluslararası ilişkilerdeki hiçbir konuda Ukrayna'ya destek vermeyeceğini" söyledi. Ülkede yaklaşık 150 bin etnik Macar yaşıyor.
- Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Naziler için savaştığı belirlenen 98 yaşındaki Ukraynalı gazi Yaroslav Hunka'nın Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy'nin parlamento ziyareti sırasında bir "bağımsızlık kahramanı" olarak selamlanmasının ve ayakta alkışlanmasının "son derece utanç verici" ve "açıkça kabul edilemez" olduğunu söyledi. Kanada Avam Kamarası sözcüsü Anthony Rota olay nedeniyle özür dilemişti.
- Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy'nin eşi Elena, kocasının "Ukraynalıların bunu istemediğini anlaması halinde" ikinci dönem için yeniden aday olma planlarından vazgeçebileceğini söyledi. Teorik olarak Ukrayna'da Mart 2024 sonunda başkanlık seçimi yapılması gerekiyor.
- ABD ve NATO ülkelerinin Kırım bölgesindeki keşif uçuşlarının sayısını üç katına çıkardıği beirtildi. RIA Novosti bu haberi Flightradar24 portalındaki verilere dayandırdı. Yalnızca 18-24 Eylül haftasında, ABD ve NATO müttefiklerinin hem keşif uçakları hem de stratejik insansız hava araçları dikkate alınarak Kırım bölgesinde 21 keşif uçuşunun gerçekleştirildiği bildirildi. Habere göre, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin seyir füzelerinin Karadeniz Filosu karargâhını vurmasından bir gün önce, ABD ve müttefikleri bölgede altı keşif uçuşu gerçekleştirdi.
- Gürcistan'da, Avrupa Birliği'nden Rusya ve Belarus'a reeksport dahil tüm otomobil ihracatını yasaklayan karar yürülüğe girdi. Karar, motor kapasitesi 1900 metreküpten fazla olan otomobillerin Rusya'ya ithalatını yasaklayan AB yaptırımlarının 11. paketi uyarınca alındı. Gürcistan araba üretmiyor ancak aktif olarak ithal ediyor. Mart 2023'ten beri ülkeden Rusya'ya binek otomobil ihracatı rekor artışla 236,8 milyon dolar değerine ve 13,5 bin otomobile ulaşmıştı.
- Kırım'da Rusya'nın Karadeniz Donanması'nın merkez üssü olan Sivastopol'da akşam saatlerinde hava saldırısı alarmı verildi. Sivastopol Valisi Mihail Razvojayev, Moskova saatiyle 20:57'de Telegram kanalında şehre yönelik bir hava saldırısı uyarısı yayınladı. Aynı anda Kırım Köprüsü'ndeki trafiğin geçici olarak durdurulduğu açıklandı. Hemen ardından Vali yeni bir mesajda hava savunma sistemlerinin füze saldırısına karşı harekete geçtiğini duyurdu. Razvojayev, "İlk verilere göre Belbek hava alanı yakınında hava savunma sistemleri bir füzeyi vurdu. Çalışmalar sürüyor" dedi. Hafta sonunda Sivastopol'de donanmanın ana karargah binası bir füze saldırısı sonrası isabet almıştı.
- Rusya Savunma Bakanlığı gece Belgorod bölgesinde Ukrayna'nın uçak tipi yedi İHA'sının düşürüldüğünü açıkladı.
- Bakanlık ayrıca Kursk bölgesinde iki insansız hava aracının saat 22.30 sıralarında vurulduğunu duyurdu.
- Vladimir Zelenskiy, ABD'nin gönderdiği M1 Abrams tankların Ukrayna'ya ulaştığını açıkladı. Zelenskiy X.Com'da yaptığı açılkamada "Anlaşmaları yerine getirdikleri için müttefiklerimize teşekkür ediyoruz," ifadelerini kullandı. Savunma Bakanı Rüstem Umerov da aynı platformda "Abrams, Ukrayna'ya hoşgeldin!" mesajını paylaştı.
- Amerika Birleşik Devletleri 5 Rus şirketine ihracat sınırlaması getirdi. Kommersant söz konusu şirketleri Device Consulting, Grant Instrument, ILogic, Streloy ve VSMPO-AVİSMA olarak sıralıyor.
- Finlandiya Dışişleri Bakanı Elina Valtonen, yaptırımların "sıradan Rusyalılara zarar verdiğini, Batının başka seçeneği olmadığını" söyledi.
- Kazakistan Dışişleri Bakanlığı resmi temsilcisi Aybek Sardiyarov, ülkesinin Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nden çıkmayı planladığı yönündeki söylentileri yalanladı. Önceki gün ABD'deki Kazakistanlı aktivistler ülkeyi örgütten çıkmaya çağırmıştı.
- Rusya Dışişleri Bakanlığı, Ermenistan Başbakanı Paşinyan'ın bağımsızlık gününde verdiği açıklamalara sert tepki gösterdi. Bakanlıktan yapılan açıklamada "Paşinyan'ın 24 Eylül tarihli bağımsızlık mesajı Rusya'ya yönelik kabul edilemez saldırılar içeriyor ve sadece ikili ilişkileri zedeliyor" ifadelerine yer verildi. (Sputnik)
- Bir dönem Rusya'nın Perm Krayı'na bağlı Çaykovski şehrinde belediye başkanlığı yapan Aleksey Tretyakov Ukraynalıların eline esir düştü. RBC gazetesi, belediye başkanlığından sonra görevi kötüye kullanmak suçundan hüküm giyerek hapse giren Tretyakov'un 7 Eylülde Savunma Bakanlığı ile sözleşme imzalayarak cepheye gittiğini yazıyor.
- Rusya Başbakan Yardımcısı Denis Manturov, Güney Koreli otomotiv üreticisi Hyundai'in St. Petersburg'daki fabrikasını iki yıl içinde geri alma opsiyonuyla satacağını açıkladı.
- Kremlin Sözcüsü Peskov , Türkiye ve Azerbaycan cumhurbaşkanları arasında bugün Nahçıvan'da yapılan görüşmenin Dağlık Karabağ'daki durumun normalleşmesine yardımcı olacağını umduğunu ifade etti. Peskov, bir soru üzerine Moskova'nın beklentilerine ilişkin şunları söyledi: "Azerbaycan Cumhurbaşkanı'nın Türkiye Cumhurbaşkanı da dahil olmak üzere yaptığı tüm görüşmelerin bölgede güvenliğe katkı sağlamasını ve tüm yaşananlardan sonra Karabağ'da hayatın normalleşmesine katkı sağlamasını her zaman umuyoruz" .
Azerbaycan ve Türkiye'nin işbirliğini geliştirme hakkını kullanan egemen devletler olduğunu, iki ülkenin yakın ilişkileri olduğunu hatıratan Peskov, Moskova'nın da hem Ankara hem de Bakü ile yakın ilişkileri bulunduğunu hatırlattı.
Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan Nahçıvan'da Azerbaycan lideri Aliyev ile buuşurken, Ankara'daki bir diplomatik kaynak RIA Novosti'ye verdiği demeçte "Ankara'nın Rusya Federasyonu, Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan cumhurbaşkanları arasında önerdiği toplantının tarihi ve yeri konusunda henüz kesin bir bilgi olmadığını, tüm tarafların fikir birliğine varması gerektiğini" söyledi. Erdoğan daha önce dört ülke liderlerinin dörtlü toplantısının yapılması yönünde teklifte bulunduğunu ancak henüz teklife yanıt gelmediğini söylemişti. Erdoğan, konuyu Azerbaycanlı mevkidaşı İlham Aliyev ile görüşme niyetinde olduğunu belirtmişti. Ajansa konuşan Türk kaynak, ""Toplantının tarihi ve yeri konusunda karar vermek için öncelikle tüm tarafların teklif ettiğimiz girişim konusunda fikir birliğine ihtiyacı var. Şu ana kadar konu teklif düzeyinde, herhangi bir ayrıntı yok" dedi.
- Financial Times gazetesi, Rusya'nın ağustos ayı petrol ihracatının yüzde 75'inin batılı şirketlerin sigortası olmadan gerçekleştiğini yazıyor. Habere göre Rusya bu sayede G7 ve Avrupa Birliği ülkelerinin tavan fiyat yaptırımından büyük oranda kaçınmayı başarmış durumda. Varil başında 60 doların üstünde satılan petrol taşıyan tankerler Batılı şirketler tarafından sigorta edilmiyor.
- Eski Fox TV sunucusu Tucker Carlson, Vladimir Putin'le söyleşi yapmak istediğini, ancak ABD yönetiminin buna engel olduğunu iddia etti. Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, konuyla ilgili bir soruya "Putin'in Batı medyasına söyleşi vermeye ayıracak vakti yok, çünkü Batıda toplum Rus nefreti yayan propagandanın etkisi altında," yanıtını verdi.
- ABD ile Ukrayna, Ukrayna'nın enerji altyapısını kuvvetlendirmek için 522 milyon dolarlık kaynak ayrılmasını öngören bir memorandum imzaladı.
- Moldova'nın Transdinyester bölgesinde 25 Eylül günü meydana gelen patlamanın ardından Tiraspol'a 10 km mesafede bir köyde S-300 füze kalıntılarına rastlandı.
- Rusya Başbakanı Mihail Mişustin, Kazakistan'la yaptıkları ticaretin yıl başından bu yana yüzde 10 artarak 1,5 trilyon rublelik (15,6 milyar dolar) hacme ulaştığını açıkladı.
- Rusya'nın eski ekonomi bakanlarından Yevgeni Yasin 90 yaşında hayatını kaybetti.
- Türkiye'de birkaç gündür kayıp olan Rus feminist Anastasya Yemelyanova'nın arkadaşları, genç kadının cinayete kurban gittiğini açıkladı. Yemelyanova'nın Erzurum'da birlikte yaşadığı Suriyeli erkek arkadaşı tarafından öldürüldüğü tahmin ediliyor.
- St. Petersburg'un ardından Zabaykal bölgesindeki 600 markette Afrika domuz vebası virüsü içeren et ürünlerine rastlandı. Yetkilier Afrika domuz vebasının insanlar için tehlike arzetmediğni, ancak evcil ve yaban domuzları için ölümcül olduğunu belirtiyor.
- Medyaya yansıyan haberlere göre Ukrayna'nın tamamında dün gece hava saldırısı alarmı verildi. Özelllikle Odessa şehri gece boyunca yoğun hava saldırılarına hedef oldu. Ukrayna medyası, Odessa'da Rus İHA'larının şehrin liman altyapısını vurmasının ardından şiddetli bir yangın çıktığını bildirdi. RIA yerel kaynaklara dayanarak, saldırıların "beş dalga" halinde gerçekleştiğini duyurdu. Ukrayna Silahlı Hava Kuvvetleri' kaynakları, Odessa bölgesine Onyx süpersonik gemisavar füzeleri fırlatıldığını iddia etti. Rusya’nın gece boyunca süren yoğun saldırıları sonucu Odessa'daki deniz terminalinin büyük ölçüde inha edildiği, tahıl ambar binalarının da ağır hasar gördüğü bildiriliyor.
Ajanslar Odessa'da çok sayıda güçlü patlama meydana geldiğini ve bölgede hava savunma sistemlerinin çalıştığını duyurdu. Strana.ua ve Zerkalo Nedeli'nin haberine göre, Odessa'da halka hava saldırısı ve sığınaklara inme uyarısının duyurulmasından yaklaşık 20 dakika sonra patlamalar meydana geldi. Şehrin liman bölgesindeki Odessa Oteli'nin isabet adığı ve yangın çıktığı haberleri geldi. Kayıplar konusunda henüz bilgi yok. Ayrıca Krivoy Rog şehrinde de iki dalga halinde yoğun saldırılar olduğu bildirildi. Rus ordusunun bu bgede Dolgintsevo havaalanı hedef aldığı ve bölgede patlamalar olduğu bildirdi.
- Papa Francis, bazı ülkelerin önce silah sağlayarak Ukrayna'yla "oyun oynadığını", ardından da taahhütlerinden vazgeçmeyi düşündüğünü öne sürdü. Papa, Marsilya ziyaretinden dönerken gazetecilere yaptığı açıklamada, "Kurbanın kesinlikle Ukrayna halkının olacağı bir süreç başlıyor ve bu çirkin bir şey" dedi.
- Washington Post gazetesi, Batılı politikacılar silahlı çatışmalara rağmen Kiev'de başkanık seçimlerin yapılmasını talep ettiğini, hatta bazı ülkelerin bunu dayattığını yazdı. Gazeteye konuşan ABD yönetiminden bir kaynak, "Bu, Ukrayna devletinin son derece kırılgan siyasi istikrarını baltalayabilir" dedi. Çatışmaların başlamasından önce Ukrayna'da 31 Mart 2024'te başkanlık seçimleri yapılması planlanıyordu.
- Financial Times, "Rusya'nın petrol ihracatının büyük kısmını tavan fiyat sınırlamasından kurtardığını, bu yıl petrolden gelecek yıla kıyasla 15 milyar dolar daha fazla gelir elde edeceğini" yazdı. Gazetenin nakliye ve sigorta kayıtları üzerinde yaptığı bir analize göre, ağustos ayında Rusya'dan deniz yoluyla yapılan tüm petrol sevkiyatlarının neredeyse dörtte üçü, Batı'nın engellediği sigortalar olmadan gerçekleştirildi. 2023 baharında Batılı şirketlerden sigortasız Rus petrolünün deniz yoluyla taşınmasının payı % 50'ye yükseldi. Gazetenin aktardığı Kiev Ekonomi Okulu raporuna göre, dünya petrol fiyatlarında temmuz ayından bu yana yaşanan artış ve Rusya'nın indirimi azaltması dikkate alındığında Rusya, 2023'te petrol ihracatından geçmişe göre en az 15 milyar dolar daha fazla kazanacak. 15 Eylül'de Rusya Maliye Bakanlığı, 15 Ağustos'tan 14 Eylül'e kadar olan dönemde Uralların ortalama fiyatının varil başına 77,03 dolar olduğunu bildirdi. Uluslararası Enerji Ajansı'na (IEA) göre Rus Urallarının maliyeti 70 dolar. Rusya petrolü Temmuz ayında AB, G7 ve Avustralya tarafından belirlenen 60 dolarlık fiyat tavanını aşmıştı.
- Batı'dan gelen Rusya ekonomisine ilişkin tahminler iyileşmeye devam ediyor. Son olarak Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tahminlerine göre Rusya ekonomisi bu yıl yüzde 0,8, gelecek yıl yüzde 0,9 büyüyecek, enflasuon bu yıl yüzde 5,4 yerine yüzde 5.2 olacak. IMF, Rusya ekonomisi için ocak ayında yüzde 0,3 olan yıllık büyüme tahminini yüzde 1,5'e, 2024 yılı tahminini de yüzde 1,3'e çıkarmıştı.
- Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kiev'in 1991 Bağımsızlık Bildirgesi'nde verilen sözleri yerine getirmesi koşuluyla Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü tanıdıklarını söyledi. Lavrov, “1991 yılında Ukrayna'nın egemenliğini, SSCB'den ayrıldıktan sonra kabul ettiği Bağımsızlık Bildirgesi'ne dayanarak tanımıştık. Bizim için en önemli noktalardan biri Ukrayna'nın bağlantısız bir ülke olması ve herhangi bir askeri ittifaka katılmamasıydı” dedi. Lavrov, belgede buna ek olarak ulusal azınlıkların haklarına saygıdan ve doğrudan Rus dilinden bahsedildiğini de sözlerine ekledi. Bakan, "Bu versiyonda, bu koşullar altında bu devletin toprak bütünlüğünü destekliyoruz" dedi.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Su-34 bombardıman uçaklarının Ukrayna ordusuna ait insansız hava araçlarının (İHA) Krasnolimansk yönündeki depolarını vurduğunu duyurdu.
- Moskova'nın Vnukovo, Şeremetyevo ve Domodedovo havalimanlarında gece yarısında sonra 20'den fazla uçuş ertelendi veya iptal edildi. Daha sonra seferler normale döndü.
- Avrupa Komisyonu, "değişen enerji tedarik zincirleri nedeniyle AB'nin onlarca yıl boyunca ABD'den gelen LNG'ye bağımlı olacağını" bildirdi.
- Zaporojye bölgesi yönetim ana konseyi üyesi Vladimir Rogov, Sivastopol'da patlama seslerinin duyulduğunu, hava savunması sistemlerinin çalıştığını yazdı.
- Rusya'nın Tula bölgesinde patlama sesleri bildirildi. İlk verilere göre bölgenin hava savunma sistemi Ukrayna'ya ait bir İHA'yı imha etti.
- Bryansk bölgesi Valisi Aleksandr Bogomaz, bir Ukrayna İHA'sının bölge üzerinde imha edildiğini duyurdu.
- Rusya, Ukrayna’da cephe hattında Batı’nın Kiev’e verdiği modern tank ve topları imha ediyor.
- Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, 5 Ekim'de İspanya'nın Granada şehrinde bir araya gelecek. Bu bilgi, Ermenistan Güvenlik Konseyi basın servisi tarafından açıklandı.
- Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Dağlık Karabağ'daki olayların ardından ulusa hitaben yaptığı konuşmada, isim vermeden "Bazı müttefiklerinin Ermenistan'ın bağımsız bir devlet olamayacağını kanıtlamaya çalıştığını" savundu. Paşinyan, "Olayların analizi, uzun yıllardır güvendiğimiz güvenlik sistemleri ve müttefiklerin, Ermeni halkının bağımsız bir devlete sahip olmasının imkansızlığını haklı gösterme görevini üstlendiğini gösteriyor" dedi.
- RİA Novosti’nin haberine göre, Rus ordusunun Zaporejye bölgesinden imha ettiği Alman Leopard tankından çıkan yaralı askerin Alman askeri olduğu belirlendi. Alman makamları ise Ukrayna'da Alman askeri bulunmadığını açıkladı.
- Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski'nin cuma günü Kanada Parlamentosu'ndaki konuşmasının hemen ardından Meclis Başkanı Anthony Rota'nın İkinci Dünya Savaşı sırasında bir Nazi askeri birliğinde görev yapan 98 yaşındaki Ukraynalı Yaroslav Hunka'yı onurlandırarak ayakta alkışlatması büyük tepkiye yol açtı. Zelenski'nin Kanada ziyareti kapsamında parlamentoda konuşma yapmasının hemen ardından Temsilciler Meclisi Başkanı Anthony Rota, eski Nazi gazisi Yaroslav Hunka'yı bir Kanadalı-Ukraynalı savaş kahramanı olarak tanıttı. Rota, Hunka'yı takdim ederken, "Bugün burada, Ruslara karşı Ukrayna'nın bağımsızlığı için savaşan ve bugün 98 yaşında olmasına rağmen birlikleri desteklemeye devam eden İkinci Dünya Savaşı'ndan Ukraynalı-Kanadalı bir gazimiz var. O bir Ukrayna kahramanı, bir Kanada kahramanı ve biz ona tüm hizmetleri için teşekkür ediyoruz" dedi. Rota'nın takdiminin ardından Hunka uzun süre alkışlandı ve Zelenski de el salladı. Yahudi savunma grubu olan Simon Wiesenthal Merkezi Dostları (FSWC) tarafından yapılan sert açıklamada, "Kanada Parlamentosu'nun, İkinci Dünya Savaşı sırasında Yahudilerin ve diğerlerinin toplu katliamına karışmış bir Nazi askeri birliğinde görev yapmış Ukraynalı bir gaziyi tanımasından derin rahatsızlık duyulduğu" ifade edildi. (t24)
- Hükümetin kilise temsilcilerini "ülkenin ulusal güvenliğine ve çıkarlarına karşı faaliyetler yürüttükleri" gerekçesiyle sınır dışı etmesinin ardından, Bulgaristan'ın başkenti Sofya'daki Rus Ortodoks kilisesinin yeniden açılmasını talep eden bir grup pazar günü mitng düzenledi. ABD ve İngiltere tarafından yaptırım uygulanan Bulgar iş adamı Delyan Peevski, mitingdeki konuşmasında kilisenin derhal yeniden açılması çağrısında bulundu.
- Rusya hava savunma sistemlerinin akşam saatlerinde Kursk bölgesi üzerinde Ukrayna'ya ait bir insansız hava aracını imha ettiği açıklandı. Bölgeye gün boyunca üç İHA'lı saldırı girişimi gerçekleşti.
- Uzun menzilli Taurus füzeleri üreten Alman savunma sanayi kuruluşu MBDA, Ukrayna ordusunun bu silah sistemini kullanma konusunda eğitiminin yaklaşık üç ay süreceğini bildirdi. (Bild am Sonntag).
- Polonya Devlet Başkanı Andrzej Duda, Ukrayna tahılının Polonya topraklarından transit geçişine ve daha sonra Afrika ve Asya'nın en fakir ülkelerine gönderilmesini sağlamaya hazır olduğunu söyledi.
- Odessa bölgesinin liman kenti Yujnıy'de hava saldırısı sonucu patlamalar meydana geldiği bildirildi.
- Kursk Bölge valisi Roman Starovoyt, Ukrayna'ya ait bir insansız hava aracının bir idari binaya saldırdığını söyledi. Vali, Telegram mesajında "Çatı hafif hasar gördü" dedi.
- Almanya Savunma Bakanlığı, Ukrayna'ya 50 adet yüzey insansız hava aracının teslim edildiğini duyurdu. Bakanlık geçen hafta Kiev'e 400 milyon euro değerinde yeni bir askeri yardım paketi yollandığını açıklladı. Son pakette Kiev'e, Gepard kundağı motorlu uçaksavar silahları, IRIS-T orta menzilli füzeler, 30 bin adet 155 mm'lik mermiler, 480 adet AT2 tanksavar mayını ve 200 adet MRAP zırhlı araç da bulunuyor. Eylül ayında Berlin, 20 adet Marder piyade savaş aracı, iki adet Wisent 1 zırhlı mayın temizleme aracı, 20 adet RQ-35 Heidrun keşif uçağı ve 3 bin adet 155 mm top mermisini Kiev'e transfer etmişti.
Ukrayna uzun menzilli silahların transferi konusunda da ısrar ediyor. Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, bu ay Kiev'e yaptığı ziyarette uçuş menzili 500 km'ye kadar olan Taurus füzelerinin gönderilmesi kararının önümüzdeki bir veya iki hafta içinde verilebileceğini söylemişti.
- Financial Times gazetesi, Biden yönetiminin Kiev'e 300 km menzilli ATACMS füzeleri verdiğini duyurmayı reddetmesinin nedenini yazdı. Habere göre, "Biden yönetimi, Rus güçlerine, ikmal hatlarını cephe hattından daha uzağa çekme şansı vermemek için ATACMS operasyonel-taktik füze sistemlerinin Ukrayna'ya gönderildiğini kamuoyuna duyurmadı". Gazete, ATACMS gönderme kararının, Zelenskiy'nin geçen hafta Washington'a yaptığı ziyaretten önce alındığını kaydetti.
- Ukrayna lideri Zelenskiy, ABD ile Kiev'in hava savunma sistemleri üretmeye başlamasını sağlayacak bir ortak silah üretim anlaşması sağladıklarını söyledi. Washington ziyaretinin ardından Kanada'yı ziyaret eden Zelenskiy, Ukrayna'ya üç yıl boyunca 650 milyon Kanada doları (482 milyon dolar) tutarında askeri yardım sağlanacağının duyurulmasını memnuniyetle karşıladı.
- Rusya, Almanya'nın Ukrayna'ya teslim ettiği tanklardan olan Leopard tankını içinde bulunan Alman mürettebatıyla birlikte imha ettiğini açıkladı. Açıklamaya göre, Zaporojye yönünde faaliyet gösteren Rus ordusu, Leopard tankını etkisiz hale getirdikten sonra tankın yanına giden Rus askerleri, yaralı Alman mürettebatı ile karşılaştı. Tank ekibinden bir kişi, Rus keşif birliğini gördükten sonra Almanca bir şekilde "Nicht schießen", (Ateş etmeyin) çağrısı yaptığı kaydedildi. Aktarılan bilgide mürettebatın, paralı asker olmadıklarını ve direkt olarak Alman Ordusu'nda görev yaptıklarını söylediği ifade edildi. Rusya Savunma Bakanlığı'na durumu belirten Rus askerleri, Alman askerlerine ilk yardım yapıldığını da belirtti.
- ABD'de Cumhuriyetçi başkan adayı ve Florida Valisi Ron DeSantis, Ukrayna'nın NATO'ya katılımının Washington'un güvenlik çıkarlarına hizmet etmediğini söyledi. Santos, "NATO üyeliğinin çıkarlarımıza uygun olduğunu düşünmüyorum. Yapacağı tek şey bize ek yükümlülükler eklemek olacaktır" dedi. (Bloomberg)
- Rusya'nın Ukrayna'daki askeri operasyonunun başlangıcından bu yana 90 Rusya vatandaşı asker kaçağı ve vicdani retçi Almanya'ya sığınma hakkı kazandı. Toplamda yaklaşık 3 bin 500 sığınma başvurusu yapıldı.
- Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Farhan BM Genel Kurulunda yaptığı açıklamada, ülkesinin Ukrayna'daki anlaşmazlığın çözümü için arabuluculuk çabalarını sürdürmeye hazır olduğunu söyledi.
- Meksika Dışişleri Bakanı Alicia Barcena, silahlanma yarışının Ukrayna ihtilafına barışçıl bir çözüm bulunmasını geciktirdiğini söyledi.
- ABD ve Kanada ziyaretinin ardından Ukrayna'ya dönen Zelenskiy, Polonya'nın Lublin kentinde mola vererek Ukraynalı mültecilere yardım eden Polonyalı gönüllüleri ödüllendirdi.
- Dağlık Karabağ bölgesindeki önemli kentlerden olan Hankendi'de Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri'nin kontrolü tamamen sağladığı bildirildi. Kentte Ermeni oluşumların silahsızlandırılmasının devam ettiği belirtilirken, şehrin çevresindeki ortamın sakin olduğu ve Azerbaycan ordusunun pozisyon aldığı açıklandı. Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri temsilcilerinin belirttiği gibi, kentte silahlı oluşumların ve askeri teçhizatının Azerbaycan ordusuna aktarılması süreci devam ediyor. 22 Eylül'de de Rusya Savunma Bakanlığı, Karabağ'daki silahlı oluşumların silahlarını teslim etmeye başladığını bildirdi. (Sputnik)
- Rusya'nın İstanbul Başkonsolosu Andrey Buravov, Rusya ve Türkiye'nin, Türkiye'de bir gaz merkezi kurulması konusunda görüşmelere devam ettiğini söyledi.
- Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Rusya’yla ticaret cirosunda artış sağlama amacıyla mümkün olan her şeyi yaptıklarını belirtti. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu Üst Düzey Haftası’na katılan Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Sputnik’e açıklamasında, “Dost ülkelerle, ticari potansiyele sahip ve büyük umut vaat eden bağlarımızı geliştirmek için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz. Rusya da onlardan biri” ifadesini kullandı.
Patlama, bugün bölgenin başkenti Hankendi'nin dışındaki bir benzin istasyonunda, halk arabalarının depolarını doldurmak için sıraya girdiği sırada meydana geldi.
Karabağ yönetiminin sağlık kurumu, 13 cesedin bulunduğunu ve yedi kişinin patlamadan kaynaklanan yaralanmalar nedeniyle öldüğünü; 290 kişinin daha hastaneye kaldırıldığını ve birçoğunun durumunun ciddiyetini koruduğunu söyledi.
Patlamanın nedeni belirsizliğini koruyor, ancak kendilerini "Artsakh Cumhuriyeti" olarak adlandıran Ermeni ayrılıkçıların lideri Samvel Shahramanyan'ın danışmanı David Babayan, ilk bilgilerin sabotaj ihtimalinin düşük olduğunu gösterdiğini söyledi.
Tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin (NKR) eski devlet bakanı Ruben Vardanyan'ın eşi Ruben Vardanyan, Kommersant'a kendisiyle iletişimin kesildiğini söyledi. Daha sonra kendisinin "Artsakh'tan ayrılmaya çalışırken sınırda Azerbaycanlı yetkililer tarafından yakalanıp yakalandığını" ifade etti.