Rusya boşanmalarda neden zirvede?
Rusya, medyaya yansıyan son haberlere göre boşanma oranlarında dünya liderleri arasında yer almaya devam ediyor. 2024 yılı itibarıyla, her on evlilikten sekizi boşanmayla sonuçlanıyor. Geçmiş veriler ışığında Maldivler, Moldova, Gürcistan, Litvanya ve ABD gibi ülkelerin de üst sıralarda yer aldığı biliniyor. Örneğin, 2022 yılında Maldivler 5,52 boşanma oranıyla ilk sıradaydı. Moldova ve Gürcistan 3,8 oranıyla üçüncü sırayı paylaşırken, ABD ve Litvanya 2,8 ile dördüncü sırada yer almıştı. Rusya’nın 2022’deki boşanma oranı ise 3,9’du.
Moskvich Mag yazarı Olga Ivanova’nın makalesine göre, Moskova özelinde bakıldığında, boşanma oranları son on yılda düzenli olarak 40 bini aştı. 2023’te bu rakam 49 bine ulaşarak rekor seviyeye ulaştı. Pandemi yılı olan 2020’de boşanma oranlarında düşüş gözlemlense de, bu durum daha çok ZAGS ofislerinin sınırlı çalışmasından kaynaklanıyordu. Sonraki yıllarda biriken boşanmalar kayda geçerek istatistiklerde dalgalanmalara neden oldu. Genel olarak, Rusya’da boşanma oranlarının 60 yıldır istikrarlı bir şekilde dünya liderleri arasında yer aldığı belirtiliyor.
Maddi sorunlar, Rusya’daki boşanmaların yaklaşık %60’ında birinci sırada yer alıyor. Düşük gelir düzeyine sahip ailelerin ekonomik stres altında daha kırılgan hale geldiği belirtiliyor. Ayrıca, kadınların iş gücüne katılım oranının artmasıyla birlikte mali bağımsızlık kazanan kadınlar, mutsuz oldukları evliliklerden ayrılma kararı alabiliyor. Ivanova, “Kadınlar artık bir evliliği yalnızca ekonomik güvence için sürdürmek zorunda kalmıyor,” diyerek bu değişimi vurguluyor.
Aldatma ise boşanmaların %40’ında etkili olan bir başka önemli faktör. Ivanova, aldatmanın genellikle duygusal ihtiyaçların karşılanmamasından ve çiftler arasındaki iletişim eksikliğinden kaynaklandığını ifade ediyor. Yazar, “Modern yaşamın stresi ve yoğunluğu, çiftlerin birbirine ayırdığı zamanı azaltıyor, bu da ilişkilerde mesafeye neden oluyor,” diyerek bu sorunun arka planına ışık tutuyor.
Toplumsal baskı, özellikle genç yaşta yapılan evliliklerde boşanmaları artıran bir diğer unsur olarak öne çıkıyor. Ivanova’ya göre, Rusya’da evlenmek hâlâ bir başarı ölçütü olarak görülüyor ve bu durum bireyleri erken yaşta, hazırlıksız şekilde evlenmeye itiyor. İstatistiklere göre, boşanan çiftlerin %50’sinden fazlası evliliklerinin ilk 5 yılında ayrılıyor. "Toplum baskısıyla yapılan evlilikler, temelsiz oldukları için uzun sürmüyor," diye belirtiyor yazar.
Olga Ivanova, makalesinde boşanma oranlarının düşmesi için ilişkilerde iletişim ve anlayışın güçlendirilmesi gerektiğini ifade ediyor. Çiftlerin birbirini daha iyi anlaması ve desteklemesiyle bu oranların azaltılabileceğini vurguluyor. Ancak mevcut istatistikler, Rusya’nın boşanma oranlarında lider konumunu yakın gelecekte kaybetmeyeceğini gösteriyor
Bağımsız demograf Aleksey Rakşa’ya göre, demografik yapının değişmesi, özellikle 35 yaş üstü nüfusun artması, boşanma oranlarını daha da artırıyor. Rakşa, geçmişte daha genç yaşlarda yapılan evliliklerin şimdilerde orta yaşlarda boşanmayla sonuçlandığını, bu durumun genel oranlara doğrudan yansıdığını ifade ediyor. Ayrıca, Kuzey Kafkasya’da devlet yardımları almak amacıyla yapılan sahte boşanmalar da boşanma oranlarını artıran faktörler arasında.
Diğer ülkelerde olduğu gibi Rusya’da da boşanma nedenleri genellikle kişisel ve toplumsal faktörlere dayanıyor. Aile psikoloğu Sofya Sulim, eşlerin farklı beklentileri, sadakatsizlik, finansal zorluklar ve ilgisizlik gibi kişisel sorunların başlıca nedenler olduğunu belirtiyor. Özellikle pandemi döneminde, karantina süreci aile içi çatışmaları artırmış ve ekonomik sıkıntılar boşanmalara zemin hazırlamıştır. Ayrıca, savaş, göç ve ekonomik belirsizlikler gibi toplumsal olayların da aile dinamiklerini etkilediği gözlemleniyor. Bununla birlikte, Maldivler gibi bazı ülkelerde turizm sektöründeki geçici evliliklerin ve kısa süreli birlikteliklerin de boşanma oranlarını etkilediği ifade ediliyor.
Rusya’da boşanma oranlarını azaltmak için çeşitli yasal düzenlemeler yapılıyor. Örneğin, 2025 yılı itibarıyla boşanma ücretleri 850 rubleden 5000 rubleye çıkarılmış ve çocuklu çiftlerin boşanmadan önce zorunlu psikolojik danışmanlık alması şart koşulmuştu. Ancak uzmanlar, bu tür önlemlerin boşanmaları azaltmaktan çok, insanların resmi evlilik yapmaktan kaçınmasına neden olabileceğini söylüyor. Aleksey Rakşa, boşanmaların doğurganlık üzerinde olumsuz değil, aksine olumlu etkileri olduğunu ifade ederek, boşanmış kadınların ikinci evliliklerinde daha fazla çocuk sahibi olma eğiliminde olduklarını belirtiyor. Bu nedenle, boşanma oranlarını düşürme girişimlerinin, aile kurumunu güçlendirme yerine doğurganlığı olumsuz etkileyebileceği görüşünde.
29.1.2025
Реклама