Orta Asya gazının önünde bir değil iki engel var: ABD ve Rusya
![]()
ımzalanan her mutabakat, o projenin gerçekleşeceği anlamına gelmiyor. Maliyet en önemli unsur. Ama bunun yanında siyasi şartlar daha da önemli. Nitekim 1990’ların başından beri, en az 15 yıldır Türkmen gazı ıran üzerinden Türkiye’ye, oradan da Avrupa’ya gidemediyse en büyük suçlu ıran’a kesin tavır koyan ABD oldu. ABD 15 yıldır "ıran terörist rejim, boru hattına izin vermeyiz" sakızını çiğneyip durdu, Rusya bu arada Mavi Akım'ı yaptı ve yol aldı.
Boru hatları çoğalmalı, rekabet artmalı ama asıl soru, o boru hatlarının içini dolduracak gaz meselesi. Avrupa ve ABD bir yandan Rusya’ya bağımlılığı azaltmak için yeni, alternatif hatlar istiyor. Ama alternatif kaynak belli: Büyük ölçüde Türkmen, Azeri ve ıran gazı. Türkmen gazını getirmek için iki alternatif var: Ya Hazar’ın altından boru hattı, ya ıran üzerinden geçiş. ılkine Rusya (Hazar’ın statü sorununu mazeret yapıp), ikincisine ABD (ıran’ı izole etme politikasını mazeret yapıp) izin vermiyor. ıran gazı da iflah olmaz ABD muhalefeti yüzünden zor gelir gibi. Kalıyor geriye çok konuşulan Azeri ve “Ortdaoğu” gazı. Umarız onlarla Nabucco hayali gerçek olur.
Sonuç itibarıyle, herkes kendi projeleri için uğraşmaya, bastırmaya devam edecek. Bu mücadele, işbirliği imkanlarını da öldürmeyecek, ödürmemeli. Herkesin her zaman kazandığı bir ticaret şekli yok. Türkiye, kendisi için iyi olanı arayıp bulmak zorunda. Sadece gaz sevkiyatçısı değil, “daha ucuza gaz tüketicisi” olmak için alternatifleri kovalamak zorunda. (Ve hepsinden önemlisi, Türkiye nükleer enerjiyi UNUTMAMALI!)
Türkiye’nin asıl sorunu Rusya ile değil; bu amaca ulaşmasını sağlayacak projelere yıllardır takoz koyan ABD ile. ABD'nin yıllardır cezalandırdığı aslında ıran değil, önce Türkmenistan, sonra Türkiye ve en son da Avrupa Birliği. Türkmenistan bugün Rusya'dan başka çıkış yolu bulamıyorsa bundan sorumlu Rusya değil, aslında ABD'nin ta kendisi.
Реклама