Rusya'da 'Kudrin sarmalı': Güçlü ruble ihracatçıyı zorluyor
Rusya’da ortalama 96,5 ruble/dolar kuru ve 70 dolar seviyesinde bir Ural petrol fiyatı öngörülerek hazırlanan 2025 yılı bütçesi zorda. Yılın ilk yarısında ruble bu seviyenin yaklaşık yüzde 12 üzerinde seyretti, petrol ise yüzde 15 daha ucuz kaldı. Bu durum ihracatçılar için ciddi sorun yaratıyor, çünkü ruble cinsinden giderlerini karşılayabilmek adına daha fazla döviz bozdurmaları gerekiyor. Bu da döviz arzını artırarak rublede yeni bir güçlenme dalgasına yol açıyor.
Uzmanlar bu durumu "Kudrin Sarmalı" olarak adlandırıyor; 2000’li yıllarda kullanılan bu kavram, yeniden ekonomi tartışmalarının merkezine yerleşmiş durumda.
Bu sarmalın oluşmasında sadece kur farkları değil, aynı zamanda iç piyasada dövize olan talebin görece düşük seyretmesi de etkili oldu. İthalatın mevsimsel nedenlerle azalması, Merkez Bankası’nın döviz satışları ve ihracat gelirlerinin piyasaya gecikmeli yansıması gibi etkenler, rublenin "gereğinden fazla" güçlenmesine zemin hazırladı.
CMACP adlı analiz merkezi, mevcut kurun dış ticaret dengesine göre oluşması gereken "temel seviye"den uzaklaştığını belirtiyor. Ayrıca yatırımcılar ve şirketler döviz talebini kısmen kâğıt üzerinde kurgulanan finansal ürünlerle karşıladığı için piyasadaki gerçek döviz talebi bastırılmış durumda.
Ancak ekonomistler, bu tablonun yılın ikinci yarısında değişmesini bekliyor. Mevsimsel olarak artan ithalat, tüketim ve kurumsal harcamalar ile birlikte dövize olan talebin canlanması, rublenin değer kaybına yol açabilir. Ayrıca Merkez Bankası’nın sıkı para politikasından geri adım atması ve faiz indirim sürecine girmesi, rublenin destek zeminini zayıflatıyor. Yapılan tahminlerde yıl sonunda doların 85 ile 95 ruble arasında bir seviyeye çıkması öngörülüyor.
Rublenin yönünü değiştirecek bir diğer önemli gelişme ise ihracatçıların döviz satma zorunluluğunun tamamen kaldırılması oldu. Hükümetin aldığı bu karar, döviz arzını kısıtlayarak kurda yukarı yönlü baskı oluşturabilir. Ekonomistler bu adımı, piyasayı "Kudrin Sarmalı"ndan çıkarma yönünde atılmış önemli bir adım olarak değerlendiriyor. Böylece rublenin aşırı değerlenmesinin önüne geçilerek hem ihracatçılar rahatlatılacak hem de bütçe dengesine uygun bir kur seviyesi sağlanmaya çalışılacak.
18.8.2025
Реклама