Sıkıntı had safhada: Rusya benzin ithalatçısı mı olacak?
Rusya'da son aylarda artan benzin ve dizel yakıt sıkıntısını çözmek için hükümet yeni bir dizi önlem açıkladı. Başbakan Mihail Mişustin, benzin ihracatı yasağının yıl sonuna kadar uzatılmasına ve "üretici olmayanların" dizel yakıt ihracatının kısıtlanmasına dair kararnameleri imzaladı. Forbes dergisinin Rusça edisyonu hamlenin, Ukrayna tarafından düzenlenen İHA saldırıları sonucu zarar gören ve planlı bakım nedeniyle devre dışı kalan rafinerilerin yarattığı üretim açığını kapatmayı hedeflediğini yazdı. Dergiye konuşan sektörel uzmanlar, saldırılar nedeniyle ülkenin günlük akaryakıt üretim kapasitesinin yaklaşık yüzde 17'sinin kaybedildiğini tahmin ediyor.
Üretimdeki düşüş, hem tüketici hem de tedarikçiler üzerinde somut etkiler yaratmaya başladı. Ağustos ayından bu yana, AI-92 benzinin toptan fiyatı yüzde 12, motorin ise yüzde 24 oranında zamlandı. Krizden en çok etkilenen bölgelerin başında gelen Kırım'da ve Sivastopol'de, aşırı talep ve stokçuluğun önüne geçmek için kişi başına benzin satışı önce 30 litre ile sınırlandırıldı, ardından bu limit 20 litreye kadar düşürüldü. Benzer şekilde, Rosneft ve Başneft gibi büyük şirketlerin bazı istasyonlarında, yakıt kartı başına 100 litre satış sınırı getirildi.
İç piyasayı stabilize etmek için uygulanan temel strateji, akaryakıtın yurt dışına çıkışını engellemek. Ancak bu yeterli görülmedi. Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak'ın, Mişustin'e ilettiği ek öneriler arasında, Uzak Doğu'daki gümrük noktaları üzerinden Çin, Güney Kore ve Singapur'dan yapılacak benzin ithalatındaki yüzde 5'lik gümrük vergisini sıfırlamak da yer alıyor. Ayrıca, Belarus'tan yapılan aylık benzin ithalatının 45 bin tondan 300 bin tona çıkarılması planlanlanmakta. Bu önlemlerle aylık yaklaşık 150 bin tonluk ek benzin arzı sağlanması hedefleniyor.
Kısa vadeli çözümlere ek olarak, borsada zorunlu benzin satış oranının yüzde 15'ten 17'ye yükseltilmesi ve "tampon mekanizmasında" (üreticilere iç ve dış fiyat farkının devlet tarafından telafi edilmesi) ayarlamalar yapılması gibi tedbirler de gündemde. Ancak uzmanlar, bu mekanizmaların devlet bütçesi üzerinde ciddi bir mali yük oluşturabileceği uyarısında bulunuyor. Mevcut ihracat yasaklarının ve ithalat teşviklerinin, arz-talep dengesini ne ölçüde düzeltebileceği ve fiyat artışlarını ne zaman durdurabileceği ise belirsiz.
3.10.2025
Реклама