Rusya'da organ nakli ne kadar yaygın?
Rusya’da 2023 verilerine göre 1817 böbrek, 829 karaciğer, 388 kalp ve 19 akciğer nakli yapıldı. Operasyonlar 85 bölgenin sadece 54 hastanesinde gerçekleştirilebiliyor. Moskviçmag dergisinin aktardığına göre, ülke çapında ortak bir bekleme listesi bulunmadığı için her merkez kendi sırasını tutuyor. Organ bulunduğunda öncelik, sırada bekleme süresine değil, donörle uyuma ve hastanın sağlık durumunun ciddiyetine göre belirlenmekte. Buna rağmen nakil sayısı hâlâ ihtiyacı karşılamıyor. Kaç hastanın nakil beklerken hayatını kaybettiğine dair resmi istatistik ise yok.
Rusya’da hayattayken organ bağışı yalnızca yakın akrabalar arasında yapılabiliyor ve bu kapsamda böbrek veya karaciğerin bir kısmı bağışlanabiliyor. Teorik olarak ölümden sonra herkes potansiyel donör sayılsa da, pratikte bu çoğu zaman gerçekleşmiyor. Donör tespiti için donanımlı hastanelerin azlığı, karmaşık yasal süreçler ve ölen kişinin yakınlarının rızasının aranması, bağış oranlarını düşüren başlıca nedenler arasında.
Bekleme listesinde aylar, hatta yıllar geçiren hastalar için bu süreç hem fiziksel hem de psikolojik açıdan yıpratıcı. Organ naklini “başkasının ölümünü beklemek” olarak tanımlayan hastalar var. Bazıları sırada kalmayı tercih ederken, bazıları umutsuzluk içinde yasa dışı yolları araştırıyor. Sosyal medyada ve karanlık ağda organ satışı ilanlarına rastlamak mümkün. Borçlarını kapatmak, ailesine maddi destek sağlamak veya iş kurmak isteyen kişiler bu yola başvuruyor. Ancak Rusya’da organ ticareti yasa dışı ve kayıt dışı nakiller, gerekli teknik altyapı ve uzman ekip olmadan neredeyse imkânsız.
Organ ticareti vaadiyle hem bağışçıları hem de alıcı adaylarını hedef alan dolandırıcılar da var. “Analiz ücreti” adı altında birkaç bin ruble alıp ortadan kaybolan bu kişiler, çoğu zaman kimlik değiştirerek faaliyetlerine devam ediyor.
9.8.2025
Реклама