Rusya'nın Türkiye’ye gübre ihracatı ikiye katlandı
2025’in ilk yarısında Rusya’dan Türkiye’ye gübre ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 118 artarak 512 bin ton seviyesine ulaştı. Bu miktar, 2024 yılının tamamındaki ihracat hacmini geride bıraktı.
Uzmanlar bu yükselişi Çin’in 2024 ortasında uygulamaya koyduğu ihracat kısıtlamaları, İran’daki ekonomik kriz ve bölgesel çatışmalar nedeniyle azalan arz ile açıklıyor. Ayrıca Ortadoğu’daki gerilim ve Türkiye’nin artan ihtiyaçları, Rusya’yı başlıca tedarikçi konumuna getirdi.
Birleşmiş Milletler Comtrade verilerine göre Türkiye, yılın ilk altı ayında Rusya’dan 188,2 milyon dolarlık gübre aldı; bu rakam geçen yıla göre 2,6 kat fazla. 2024 yılında toplam ithalat 124 milyon dolar seviyesindeydi, 2023’te ise 173,5 milyon dolara yaklaşmıştı.
En büyük pay üre (karbamid) ve kompleks gübrelere ait oldu. Yalnızca üre ithalatı 269 bin ton olarak kaydedildi. En yoğun sevkiyat ise ocak ayında gerçekleşti; bu ayda tek başına 123 bin ton, yani altı aylık hacmin yüzde 40’ı Türkiye’ye gönderildi.
Sevkiyatların üçte ikisinden fazlası Karadeniz limanlarından yapıldı; geri kalanı Baltık ve Kuzey Rusya’dan çıktı. Özellikle Ust-Luga limanından yapılan haziran ayı Handysize gemi yüklemesi dikkat çekti. Rusya içindeki üretimin artışı (yıllık yüzde 7,1 büyüme ile 15,2 milyon ton) ve AB’nin temmuzdan itibaren uygulamaya koyduğu ek vergiler de Türkiye’ye yönelen akışı hızlandırdı. Avrupa’ya ihracat yapan büyük üreticiler Rusya’yı ikame etmeye çalışırken, Türk pazarında Rusya’nın payı genişledi.
Uzmanlara göre Türkiye’nin kendi üretimini artırma şansı ise iç enerji fiyatları nedeniyle sınırlı. Doğalgaz maliyetlerindeki artış (2025’te temmuz ayında sanayi için yüzde 7,86, hanehalkı için yüzde 24,6 zam) yerli üre üretimini pahalı hale getirdi. Bu nedenle ithalat Türkiye açısından daha cazip hale geldi. Analistler, önümüzdeki dönemde fiyat hareketleri ve Çin’in ihracat kısıtlamalarını ne ölçüde gevşeteceğinin Türkiye-Rusya hattındaki gübre ticaretinin geleceğini belirleyeceğini düşünüyor.
20.8.2025
Реклама