Moskova'da şirketlere 'sipariş üzerine ofis inşaatı' devri
Moskova’da yeni ofis projeleri artık büyük ölçüde büyük şirketlerin "sipariş ve talepleri" doğrultusunda şekilleniyor. CORE.XP verilerine göre 2025’in ilk dokuz ayında ofis arzı geçen yıla kıyasla 11 kat artarak 563 bin metrekareye ulaştı. Ancak bu alanların yaklaşık yüzde 74’ünü dev şirketlerin kendi merkez ofisleri oluşturuyor.
Piyasanın kritik derecede düşük boşluk oranı, büyük oyuncuları ya kendi ofislerini inşa etmeye ya da hazır binaları satın almaya yöneltiyor. Bu eğilim ise kiralama için uygun alanların hızla azalmasına yol açıyor.
Kommersant'a konuşan uzmanlara göre büyük şirketler ofis yatırımlarını, kira artışlarına karşı korunma ve bağımsız hareket etme amacıyla tercih ediyor. IBC Real Estate’in öngörüsüne göre Moskova’da kiralar 2025 sonunda yüzde 16 artarak yıllık metrekare başına 31 bin rubleye çıkabilir. Nikoliers ve NF Group temsilcileri, başkentin iş merkezlerinde boşluk oranının yüzde 1’in altına indiğini ve bunun şirketleri kendi binalarına yönelttiğini belirtiyor.
Bu süreçte dev projeler öne çıkıyor. Örneğin Merkez Bankası, Slava iş merkezinin 101 bin metrekarelik alanını daha inşaat aşamasında satın aldı. Roskosmos da 280 bin metrekarelik kendi kulesini devreye aldı. Araştırmacılar, bu tür “built-to-suit” projelerin artışının geliştiricilere de avantaj sağladığını, yatırımların daha hızlı geri dönmesini mümkün kıldığını ifade ediyor. Ancak yükselen inşaat maliyetleri ve pahalı finansman nedeniyle projelerin bir kısmı erteleniyor.
Uzmanlara göre 2025 sonuna kadar piyasaya toplam 741 bin metrekare ofis arzı çıkacak. Bu, önceki tahminlerden yüzde 23 daha az. Üstelik yeni binaların önemli bir bölümü daha inşaat aşamasında satıldığı için boş alanların kiralama ya da satın alma yoluyla erişilebilir kısmı 80 bin metrekareyi geçmeyecek. Uzmanlar "Böylece Moskova ofis piyasası, düşük arz ve yüksek talebin birleştiği tipik bir “mülk sahibinin piyasası”na dönüşmüş durumda" diyor.
24/9/2025
Реклама