ABD-Ukrayna kritik anlaşmayı imzaladı: İşte ayrıntılar
ABD ile Ukrayna, uzun süredir müzakere edilen stratejik "nadir madenler- kaynak anlaşmasını" imzaladı. Bloomberg’in haberine ve ABD Hazine Bakanlığı ile Ukrayna Ekonomi Bakanlığı’nın doğrulamasına göre, bu anlaşma Washington’a Ukrayna’nın yeraltı kaynaklarından elde edilen gelirlerde pay alma imkânı sunuyor.
Anlaşma, iki ülkenin ortak bir Yatırım ve Yeniden Yapılanma Fonu kurmasını ve Ukrayna’nın ekonomik toparlanmasını hızlandırmayı amaçlıyor.
Ukrayna Ekonomi Bakanı Yuliya Svyridenko, anlaşmanın temel maddelerini şu şekilde sıraladı:
-
Ukrayna'nın doğal kaynakları kendi mülkiyetinde kalacak: Tüm kaynakların mülkiyeti ve denetimi Ukrayna hükümetine ait olacak, egemenlik devri söz konusu değil.
-
Fon ortak yönetilecek: ABD ve Ukrayna fonu birlikte yönetecek, taraflardan hiçbiri tek başına karar alma yetkisine sahip olmayacak.
-
Özelleştirme süreçleri etkilenmeyecek: Anlaşma, kamu şirketlerinin özelleştirilmesini veya kontrolünü değiştirmiyor; bu işletmeler Ukrayna’ya ait kalacak.
-
Ukrayna’nın ABD’ye borçlanması söz konusu değil: Anlaşma, Kiev'in ABD’ye karşı herhangi bir borç yükümlülüğü doğurmayacak.
-
Fon, yalnızca yeni lisanslardan gelen gelirlerle beslenecek: Sadece kritik mineraller ve petrol-doğalgaz projeleri için verilen yeni ruhsatlardan elde edilen kazançlar fona aktarılacak.
-
Vergi muafiyeti sağlanacak: Fon gelirleri hem ABD’de hem Ukrayna’da vergiden muaf tutulacak.
-
ABD, yatırım ve teknoloji transferi sağlayacak: Fon aracılığıyla Ukrayna’ya sadece ABD’den değil, Avrupa Birliği ve diğer ülkelerden de özel sektör yatırımları ve teknolojiler kazandırılması hedefleniyor.
-
İlk 10 yıl boyunca fon dağıtımı yapılmayacak: Gelirler Ukrayna içindeki yeniden inşa projelerine yönlendirilecek, doğrudan kazanç paylaşımı olmayacak. Bu sürecin şartları ayrıca değerlendirilecek.
Anlaşmanın arka planı
18 Nisan’da taraflar arasında bir mutabakat zaptı imzalanmış ve kaynak temelli bu stratejik işbirliği çerçevesinde bir fon kurulacağı bildirilmişti. Ancak ilk olarak 28 Şubat’ta Washington’da planlanan imza töreni, Zelenskiy ile Trump ve yardımcısı JD Vance arasında yaşanan gerginlik nedeniyle ertelenmişti. Mart başında ABD'nin geçici olarak askıya aldığı askeri yardımlar yeniden başlatıldığında Zelenskiy, anlaşmaya “her an hazır olduklarını” açıklamıştı.
Anlaşmanın metni ve yükümlülükler
Anlaşmanın taslak metni, Şubat ayında The Financial Times ve Avrupa basınında yayımlandı. Buna göre Ukrayna, kamuya ait maden, petrol ve gazdan elde edilen gelirlerin %50’sini fona aktaracak; bu kaynaklar Ukrayna’da yeniden yapılandırma, güvenlik ve kalkınma projelerine yatırılacak. ABD ise Ukrayna’nın uzun vadeli ekonomik refahına ve güvenliğine yönelik taahhütlerde bulunacak. Fonun teknik yapısı ve mülkiyet oranları ayrıca belirlenecek.
ABD’nin bu anlaşma aracılığıyla Ukrayna üzerindeki etkisini güçlendirmeyi hedeflediği, Başkan Trump’ın anlaşmayı “ABD desteği karşılığında kaynak erişimi” formülüne dayandırdığı ve bu potansiyelin "trilyon dolarlık bir fırsat" sunduğunu söylediği kaydediliyor.
1.5.2025
Реклама