Çin ihracatında küresel sert düşüş şoku; Rusya dahil
Çin Gümrük İdaresi verilerine göre, ağustos ayında Çin’in Rusya’ya ihracatı yuan bazında yıllık yüzde 16,4 gerileyerek şubattan bu yana en sert düşüşü kaydetti. Bu, üst üste beşinci aylık daralma olurken, temmuzdaki yüzde 8,6’lık düşüşün de üzerinde gerçekleşti. Böylece Çin’den Rusya’ya yapılan sevkiyatlarda sert bir yavaşlama dikkat çekti.
İthalat tarafında da benzer bir tablo görüldü. Çin’in Rusya’dan ithalatı, temmuzda yıllık yüzde 4,4 artış kaydetmişken ağustosta yüzde 17,8 gerileyerek çift haneli daralma gösterdi. Böylece iki ülke arasındaki ticaret hacmi yaz aylarında keskin şekilde ivme kaybetmiş oldu.
Çin’in ihracat artışı ağustos ayında küresel olarak da keskin şekilde yavaşladı. Çin gümrük verilerine göre ihracat, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4,4 büyüyerek son altı ayın en düşük seviyesine geriledi. Temmuz ayında bu oran yüzde 7,2 idi. İthalat tarafında da ivme kaybı görüldü; temmuzda yüzde 4,1 artan ithalat ağustosta yalnızca yüzde 1,3 yükseldi. Uzmanlar, Pekin’in finansal teşvik araçları bulunsa da büyüme hedefi olan yüzde 5’e ulaşmanın giderek zorlaştığını belirtiyor.
ABD ile Çin arasındaki ticaret gerilimi ihracat rakamlarını doğrudan etkiledi. Çin’in ABD’ye ihracatı ağustosta yüzde 33,1 oranında düşerken, Güneydoğu Asya ülkelerine yapılan ihracat yüzde 22,5 arttı. Çinli üreticiler, Asya, Afrika ve Latin Amerika pazarlarına yönelerek ABD kaynaklı kayıpları telafi etmeye çalışıyor. Öte yandan Çin’in Güney Amerika’dan yaptığı soya alımları tarihin en yüksek seviyesine çıktı. ABD’den ithalatın ertelenmesi ise Amerikalı ihracatçıların milyarlarca dolar kaybetme riski doğurdu.
Uzmanlara göre Çin ihracatının dayanıklılığı büyük ölçüde üretimin dış pazarlara kaydırılmasından ve hammadde ithalatının artmasından kaynaklanıyor. Ancak tabloyu belirleyen en kritik unsur, ABD Başkanı Donald Trump’ın başlattığı gümrük savaşları oldu. Trump, şubat ayında Çin’den yapılan tüm ithalata yüzde 10 gümrük vergisi koymuş, bu oranı martta yüzde 20’ye çıkarmıştı. Nisan itibarıyla gümrük vergileri yüzde 145’e kadar yükselirken, karşılıklı adımlarla ticaret hacmi daraldı. Mayısta geçici bir uzlaşmaya varılsa da Washington’un ağustosta Hindistan’a ek vergi getirmesi, ticaret savaşının sadece Çin ile sınırlı kalmadığını gösteriyor.
9.9.2025
Реклама