Rus kömür sektörü krizde: Devlet yardım edecek mi?
Rusya’daki kömür şirketleri, 2024 yılında büyük bir mali krizin içine sürüklendi. Rosstat verilerine göre, sektör yılın ilk 10 ayında 84,8 milyar ruble zarar etti (860 milyon dolar). Oysa 2023’ün aynı döneminde kömür şirketleri 403,2 milyar ruble kâr elde etmeyi başarmıştı. Forbes dergisinin Rusça edisyonu tarafından hazırlanan habere göre, sektörde kârlı şirketlerin oranı bir yıl içinde yüzde 64,9’dan yüzde 46,5’e düşerken, zarar eden şirketlerin oranı yüzde 53,5’e yükseldi. Bu olumsuz gelişmelerin ardından Rus hükümeti, kömür endüstrisinin çöküşünü önlemek için destek mekanizmaları geliştirmeye başladı.
Hükümet, sektör için özel bir iflas prosedürü oluşturmayı planlıyor. Bu çerçevede, devlet kalkınma kurumu VEB.RF’nin arabulucu ve yönetici rol üstlenmesi öngörülmekte. Ekonomi Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı ve Federal Vergi Servisi, VEB.RF’nin katılımıyla 10 Mart’a kadar önerilerini sunmakla görevlendirildi. Forbes’un ulaştığı hükümet yetkilileri henüz net bir açıklama yapmazken, sektör uzmanları devlet desteğinin kaçınılmaz olduğunu ve birçok kömür şirketinin iflas riskiyle karşı karşıya bulunduğunu belirtiyor.
Uzmanlar, kömür sektöründeki kâr kaybının en önemli nedenleri arasında dünya kömür fiyatlarının düşmesini, lojistik maliyetlerin artmasını ve Batı yaptırımlarını gösteriyor. Enerji ve Finans Enstitüsü’nden Aleksandr Titov, özellikle küçük ve orta ölçekli kömür şirketlerinin krizden en çok etkilendiğini, çünkü bu firmaların genellikle kendi lojistik altyapılarına sahip olmadığını vurguluyor. Ayrıca, sektör temsilcileri Rus kömürüne olan talebin hem iç hem de dış pazarlarda düştüğünü ve ihracat için artan lojistik maliyetlerin rekabetçiliği olumsuz etkilediğini ifade ediyor.
Büyük şirketler, daha geniş kaynakları ve operasyonel esneklikleri sayesinde krizi yönetebilecek durumdayken, küçük işletmelerin hayatta kalması zor. NEFT Research’ün analizine göre, kömür sektörünün toplam geliri 2024 yılında yüzde 20 azalarak 1,75 trilyon rubleye düştü ve sektörün vergilendirme öncesi kârı neredeyse sıfırlandı. Ayrıca, sektördeki borç yükü artarken, finansman maliyetleri ve iş gücü sıkıntısı da şirketlerin kârlılığını düşüren ek faktörler olarak öne çıkıyor.
Uzmanlar, sektörün iflastan korunması için devlet desteğinin kritik önemde olduğu iddiasında. NEFT Research’e göre, doğrudan ekonomik teşvikler, demiryolu taşımacılığı indirimleri ve ihracat sübvansiyonları gibi önlemler, sektörün sürdürülebilirliğini sağlamak açısından hayati olabilir. Hükümetin, özellikle Karadeniz limanları üzerinden Asya pazarlarına yapılan ihracata yönelik teşvikler sağlaması gerektiği vurgulanıyor. Ancak, lojistik darboğazlar ve demiryolu taşımacılığındaki kısıtlamalar göz önüne alındığında, kısa vadede kömür sektörünün toparlanması için daha fazla yapısal değişikliğe ihtiyaç duyulabilir.
30.1.2025
Реклама