S-400 pazarlığının perde arkası
![]()
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun, Rusya ile anlaşmaya varılan S-400'lerle ilgili yaptığı açıklamalar Moskova’da yankı buldu. Çavuşoğlu’nun "Biz orta ve uzun vadede ortak üretim konusunda prensipte anlaştık. Ruslar buna yanaşmazsa başka bir ülkeyle yaparız anlaşmayı” sözleri, Rus basınında pazarlıkların “perde arkasını” gündeme taşıdı. Kommersant gazetesi, Rus güvenlik kurumlarının, NATO’nun Türkiye üzerinden teknolojik bilgilere ulaşma ihtimali yüzünden ortak üretime “karşı olduğunu” yazdı.
Konuyu uzmanlarla konuşarak gündeme taşıyan Kommersant gazetesi, müzakerelerin devam ettiğini yazdı. Haberde, “Ankara üretim teknolojisini istiyor ama Moskova acele etmiyor” denildi.
Rusya’nın 2 milyar dolardan fazla fiyatı olan satış anlaşması için tahminen 100 milyon dolar civarında avans aldığı bilgisini paylaşan gazetenin konuştuğu uzmanlar, Rusya’nın üretim teknolojisini paylaşmaya yanaşmamasını iki nedenle açıkladılar: Güvenlik sorunu ve bunun teknik olarak zorluğu.
Ayrıca Moskova’nın, zorlu müzakerelere rağmen, teknoloji transferine izin vermeksizin Türkiye ile öz anlaşmayı imzalamayı ve hatta avans almayı başardığı, Türkiye’nin şu haliyle “hazır ürün” alacağı belirtildi.
İsmi açıklanmayan bazı Rus uzmanların Çavuşoğlu’nun son açıklamalarını “politik oyun” olarak niteledikleri belirtildi.
Aynı kaynak, “Ciddi bir kontrat yapıldı, içinde iki taraf için de tüm hukuki incelikleri yazılı. Kontratı öylece iğtal etmek artık mümkün değil” dedi. Yine gazetenin konuştuğu bir uzman, “Anlaşma olsa bile füzelerde yerli üretim komponent oranı yüzde 15’i geçmez” dedi.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Akşam gazetesinin sorularını yanıtlarkeni Rusya ile anlaşmaya varıldığı açıklanan S-400'lerde gelinen son durumu açıkladı. Çavuşoğlu, "Putin'in bizzat kendisi dedi ki —ben de o toplantıdaydım- 'Ortak üretim konusunda birlikte adım atabiliriz, hatta teknoloji de güncellenir, 500'ler çıkar' diye de konuşuldu. Ancak şu anda vardığımız mutabakat, alımla ilgili. Bizim acilen almamız gerekiyor. İhtiyacımız var. Hava sahamızı korumamız gerekiyor" dedi.
Çavuşoğlu'nun S-400'lerle ilgili sorulara verdiği yanıtlar şöyle:
"Ülkemizin hava ve füze savunmasında uzun süredir devam eden bir yetenek açığı var. Bölgemizde artan hava ve balistik füze tehdidi karşısında bu eksikliği mümkün olan en kısa sürede gidermemiz lazım. Bu proje hakkında suni tartışmalar gördük. Ulusal güvenliğimiz söz konusu olduğunda, gerekli gördüğümüz her adımı atacağız. Rusya'yla siyasi ilişkilerimiz iyi düzeyde ilerliyor, son dönemde yakaladığımız ivmeyi koruyoruz. Başta liderlerimiz arasında olmak üzere tüm düzeylerde yakın diyalog mevcut. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin geçtiğimiz perşembe günü Ankara'daydı. Sayın Cumhurbaşkanımız (Recep Tayyip Erdoğan) ile kapsamlı görüşmeler gerçekleştirdiler. Ticari kısıtlamaların domates ihracatımızı da kapsayacak şekilde kaldırılması, turizm, enerji ve vizesiz seyahat olmak üzere, çeşitli ikili konular ele alındı. Her konuda pozitif bir gündem var.
Görüşmede ikili ticaret hacmimizde yakalanan ivmenin sürdürülmesi konusunda mutabık kalındı. Nihai hedefimiz olan ikili ticaretin 100 milyar dolara ulaştırılması için çalışmalar karşılıklı olarak sürdürülecek. Ayrıca enerji alanında yürütülen iki dev proje, Türk Akım ve Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nde de çalışmalar devam ediyor. Ayrıca görüşmede uluslararası gündemdeki önemli meseleler, özellikle de Irak ve Suriye'deki gelişmeler masaya yatırıldı. Sayın Cumhurbaşkanımız, Putin'e IKBY'nin düzenlediği referandumun hiçbir hukuki temeli ve meşruiyetinin olmadığını aktardı. Suriye konusunda ise, güncel gelişmelerle birlikte son Astana toplantısında ilan edilen İdlip çatışmasızlık bölgesine işlerlik kazandırılması için yapılan çalışmalar görüşüldü. Ben de bu vesileyle mevkidaşım Lavrov ile muhtelif ikili ve bölgesel konuları ele aldım. Türkiye-Rusya ilişkileri bu müspet çizgide her başlıkta gelişmeye devam edecek.
Biz orta ve uzun vadede ortak üretim konusunda prensipte anlaştık. Ruslar buna yanaşmazsa başka bir ülkeyle yaparız anlaşmayı. Ama bize resmi olarak olumsuz bir bilgi gelmedi. Putin'in bizzat kendisi dedi ki —ben de o toplantıdaydım- 'Ortak üretim konusunda birlikte adım atabiliriz hatta teknoloji de güncellenir, 500'ler çıkar' diye de konuşuldu. Ancak şu anda vardığımız mutabakat alımla ilgili. Bizim acilen almamız gerekiyor. İhtiyacımız var. Hava sahamızı korumamız gerekiyor. NATO alınan karalara rağmen şu anda tüm müttefiklerin hava sahasını tamamının korumasını saylayamıyor. Her ülkenin kendi hava sahasını koruma hakkı var. İsterdik ki NATO müttefiklerinden bu imkânı bulalım. Tüm görüşmemize rağmen bu imkânı bulamadık. Rusya karşıtı ülkeler almamızı istemiyorlarsa o zaman onlar versin. Hem ona yok hem buna yok, olmaz öyle şey.”
Bu açıklamalar dün Kremlin’e soruldu. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya ve Türkiye'nin S-400 füze savunma sistemlerinin üretim teknolojisinin Türkiye'ye verilmesi konusunda uzman düzeyinde görüşmeler yaptığını söyledi.
Rusya'nın Türkiye topraklarında ortak S-400 üretimi yapılması için Ankara'ya teknoloji transferi yapıp yapmayacağı sorulan Peskov, "Bu konuda temaslar ve görüşmelerin uzmanlar düzeyinde yürütüldüğünü söyleyebilirim" yanıtını verdi.
Diğer yandan konuyu uzmanlarla konuşarak gündeme taşıyan Kommersant gazetesi, müzakerelerin devam ettiğini yazdı. Haberde, “Ankara üretim teknolojisini istiyor ama Moskova acele etmiyor” denildi. Rusya’nın 2 milyar dolardan fazla fiyatı olan satış anlaşması için tahminen 100 milyon dolar civarında avans aldığı bilgisini paylaşan gazetenin konuştuğu uzmanlar, Rusya’nın üretim teknolojisini paylaşmaya yanaşmamasını iki nedenle açıkladılar: Güvenlik sorunu ve bunun teknik olarak zorluğu. Ayrıca Moskova’nın, zorlu müzakerelere rağmen, teknoloji transferine izin vermeksizin Türkiye ile öz anlaşmayı imzalamayı ve hatta avans almayı başardığı, Türkiye’nin şu haliyle “hazır ürün” alacağı belirtildi.
İsmi açıklanmayan bazı Rus uzmanların Çavuşoğlu’nun son açıklamalarını “politik oyun” olarak niteledikleri belirtildi. Aynı kaynak, “Ciddi bir kontrat yapıldı, içinde iki taraf için de tüm hukuki incelikleri yazılı. Kontratı öylece iğtal etmek artık mümkün değil” dedi. Yine gazetenin konuştuğu bir uzman, “Anlaşma olsa bile füzelerde yerli üretim komponent oranı yüzde 15’i geçmez” dedi.
10.10.2017
Реклама