Benzin krizi Rus ekonomisi için neden tehlikeli?
Rusya'da tam bir benzin ihracatı yasağına rağmen, yapısal yakıt sıkıntısı ekonominin geleceğine ilikin kaygıları arttırıyor. Rus basınına yansıyan haberlere göre, akaryakıt istasyonlarındaki uzun kuyruklar, sorunun sadece görünen yüzü. 25 Ağustos'ta Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak'ın büyük petrol şirketleri yöneticileriyle yaptığı toplantıda, ülkedeki yakıt piyasasının durumu masaya yatırıldı. Toplantıda, ihracat yasağının kalıcı bir çözüm olmadığı ve derinleşen yapısal sorunlara dikkat çekildi.
Semyon Novoprudskiy, Business FM için kaleme aldığı değerlendirmede fiyatlar konusunda paradok arzeden bir durum yaşandığını belirtiyor. Rosstat verilerine göre üst üste beşinci haftada deflasyon kaydedildi. Yıl başından bu yana biriken resmi enflasyon oranı sadece yüzde 4,16. Buna karşılık, benzin fiyatları yıllık bazda yüzde 5,7 artış gösterdi ve borsadaki benzin fiyatları tarihi rekorlar kırdı. AI-95 benzinin ton fiyatı, ihracat yasağına rağmen Ağustos'ta ilk kez 81 bin rubleyi aştı.
Novoprudskiy'e göre asıl sorun mevcut fiyatlar değil, artan tüketim ve üretim kapasitesi yetersizliği karşısında ortaya çıkabilecek sistemik bir benzin kıtlığı. Primorski Krayı'nda baş gösteren akaryakıt sıkıntısının üç-dört bölgeye daha yayılabileceği belirtiliyor. Ukrayna insansız hava araçları saldırıları nedeniyle birçok rafinerinin plansız bakıma alınması ve yedek parça sıkıntısı nedeniyle onarımların gecikmesi, krizi derinleştiren ana etkenler arasında.
Hükümetin gündemindeki çözüm önerileri arasında, benzinin borsada zorunlu satış oranının yüzde 15'ten 17'ye çıkarılması ve ihracatın sınırlandırılması gibi taktiksel önlemler var. Stratejik olarak ise rafinerilerin modernizasyonu ve ham petrol işleme kapasitesinin 2030'a kadar yüzde 90'a çıkarılması hedefleniyor. Ancak bu modernizasyon için gereken Batı menşeli ekipmanlara erişimde yaşanan sıkıntılar ve yaptırımlar, süreci zorlaştırıyor.
Novoprudskiy ayrıca krizin, petrol gelirlerinde yıllık bazda yüzde 18,5'lik bir düşüş yaşanan ve bütçe açığının rekor seviyelere ulaştığı bir döneme denk geldiğine dikkat çekti. Uzun süreli ihracat yasağı, bütçe gelirlerini daha da olumsuz etkileyebilir. Diğer yandan, iç piyasadaki fiyat kontrollerinin kaldırılmasının enflasyonu tetikleme ihtimali var. Tüketici enflasyon beklentilerinin Ağustos'ta yüzde 13,5'e yükselmesi ve gözlemlenen enflasyonun yüzde 16,1'e ulaşması, hükümeti zorlu bir denge politikası izlemeye zorluyor.
27.8.2025
Реклама