"KDV artışı, petrol-gaza bağımlıktan kurtulma bedeli"
Maliye Bakanlığı’nın 2026’dan itibaren KDV oranını artırma önerisi, kısa vadede piyasalarda olumsuz algılandı. RBC’nın haberine göre bu adım, devletin gelir tarafında açık beklediği ya da harcamalarda güçlü artış öngördüğü şeklinde yorumlandı. 2019’daki KDV artışı hatırlatılarak, o dönemdeki endişelerin kısmen gerçekleştiği, fakat enflasyonda beklenen sıçramanın yaşanmadığı vurgulanıyor. Ancak uzmanlara göre bu kez şirketlerin mali tabloları daha kırılgan, bu nedenle firmalar ek yükü fiyatlara yansıtmakta tereddüt etmeyecek, bu da tüketici fiyatlarını hızla yukarı çekebilecek.
Ekonomistler, orta vadede vergi artışlarının toplam talebi sınırlayarak enflasyonu dizginleyici bir etki yaratacağını belirtiyor. Fakat RBC analizinde, büyüme üzerinde kalıcı baskı yaratma ihtimalinin göz ardı edilemeyeceği ifade ediliyor. Zira yüksek vergiler yatırımlar için ayrılabilecek kaynakları daraltıyor. 2019’da petrol fiyatlarının toparlanması bütçeye destek olmuştu, oysa bugün hem ucuz petrol hem de güçlü ruble koşullarında bütçedeki boşluğu kapatmak için başka araç kalmadı. Bu da, uzmanların tabiriyle, “vergiler üzerinden sistematik bir finansman modeline” geçişi zorunlu kılıyor.
RBC uzmanı Vladimir Bragin’e göre, KDV artışı bir yandan enflasyon beklentilerini yukarı iterken, diğer yandan Merkez Bankası’nın faiz indirimlerini ertelemesine yol açabilir. Bu durumda, devlet tahvili getirilerinin kısa vadede yükseleceği ve rublenin yıl sonuna kadar 85 seviyesinin altında kalma olasılığının arttığı öngörülüyor. Ancak bu süreçte stagflasyon riskinin belirginleştiğine de dikkat çekiliyor: zayıflayan büyüme temposu ile canlı kalacak enflasyonun birleşmesi, para politikasını daha da sıkılaştırabilir.
Uzun vadede KDV artışının, Rus bütçesini dış şoklara ve yaptırımlara karşı daha dirençli kılması bekleniyor. Çünkü enerji gelirlerinin payı düşerken, iç kaynaklara dayalı vergi yapısının ağırlığı artacak. Yine de uzmanlar, bunun zamanlama açısından riskli bir hamle olduğuna dikkat çekiyor. 2019’daki nispeten güçlü şirket bilançolarının aksine bugün firmalar hem borç yükü hem de ücret maliyetleri altında eziliyor. Dolayısıyla, bu koşullarda atılan adım “kaçınılmaz ama riskli” olarak değerlendiriliyor.
30.9.2025
Реклама