PUTİN Mİ, MEDVEDEV Mİ?
![]()
?Putin 2012'de Kremlin'e geri dönecek mi??
Belki bu soru 6 ay kadar önce sorulsa ?İhtimal yarı yarıya?, hatta ?Olmayacak? denebilirdi. Ama son birkaç aya sığan ?dolaylı? ama ?keskin? işaretler, Putin?in dönme ihtimalinin ?çok yüksek? olduğu yorumlarını arttırıyor.
Putin 2008 seçimleri için kritik bir noktadaydı. Vereceği karara ?gerekçe? arıyordu. O günlerde Radikal?de yazdığımız bir yazıda değindiğimiz şekliyle durum şuydu:
?Bir şeyi ?oldurmak? ya da ?öldürmek? için parmağını şıklatması yeterliydi. Direnecek hiçbir güç yoktu. Bırakın çarları, mitolojik tanrılar kadar iktidar sahibiydi. ?Ufak? bir ayrıntı, ?önemsiz? bir çakıltaşı gibi önüne çıkmıştı: Anayasa. Diyordu ki: ?Aynı kişi en fazla iki dönem üst üste başkanlık yapabilir.?
Kendisi ikinci dönemin sonundaydı. Ama koltuğu bırakacağına inananların oranı küsurattı. Çoğunluk, ?Bir günde anayasa değişikliği yapılır, formül bulunur? diyordu. ?Çardan çok çarcılar?, ?Gitme, bizi yalnız bırakma!? mitingleri bile başlatmıştı. O çıkıp mealen dedi ki:
?Anayasa ne diyorsa ona uyacağım. Kişiler için anayasa değişikliği yapılmamalı. Bu ülkenin asırlardır çektiği acıların nedeni, iktidarın kurallar içinde değil, güç kullanılarak değişmesi oldu. Buna bir daha izin vermemeliyiz.?
Putin Kremlin?i bıraktı. Yerine Medvedev?i oturttu. Tabii ki ?1 numaralı koltuğu? bırakması iktidarı bıraktığı anlamına gelmedi. Çoğunluk, Rusya?nın dümeninde aslında hâlâ onun oturduğuna inanıyor.?
Putin işte bu ?gerekçe? ile koltuğu Medvedev?e bıraktı. Ancak seçimini yapana kadar ?ihtiyatlı? davranmış, son ana kadar rengini belli etmemiş, iki ?aday adayı?nı meydana sürmüştü. Birisi Medvedev, diğeri Savunma Bakanı Sergey İvanov?du. Devlet TV?leri iki adayı da dengeli ve eşit şekilde gündemde tutuyor, Putin de hiç renk vermiyordu.
Putin neden bu iki adayı öne çıkarmıştı? Genel kanı şuydu: ?İkisinin de ortak özelliği Putin?e sadakat konusunda kuşkuya yer bırakmamalarıydı. Yani ?emanetçi başkan? olmayı kabul edecek iki isimdiler. Ama hangisinin seçileceği ülkenin geleceği için hayati önem taşıyordu. Çünkü Medvedev genç, liberak, yenilikçi, ilerleme yanlısı, demokrat, Sovyet devriyle bağı olmayan ?yeni kuşak? temsilcisiydi... İvanov ise eski KGB?li, gelenekçi, tutucu, devletçi, Sovyet kafalıydı... Putin hangisini seçerse, ülkenin geleceği, istikameti için de bir anlamda sinyal verecekti...?
Putin Medvedev?i seçti. Putin tarafından seçilmese, bağımsız bir aday olsa seçimlerde hiçbir şansı olmayan genç Medvedev?e, ?ulusal lider?in işaret etmesiyle bir anda Kremlin?e giden kapılar sonuna kadar açıldı. 42 yaşında, yüzde 70 oy alarak ik turda seçildi.
Putin?in 1990?ların başında, St. Petersburg belediyesinde çalıştığı yıllarda en yakın mesai arkadaşlarından olan, sonra Moskova?ya giderken yanında getirdiği, Kremlin?de ?baş müsteşar? yaptığı, gerçek anlamda ?baba-oğul? ilişkisine sahip olduğu Medvedev, başlangıçta sadece ?emanetçi? görüntüsüyle koltuğa oturdu.
Hatta 2008 mayısında Medvedev yemin edip göreve başladıktan sonra, ?Putin sırf Anayasal engeli aşmak için Medvedev?i başkan yaptırdı. Kısa süre sonra Medvedev istifa edecek, böylece yeniden seçimlere gidildiğinde Putin?in üçüncü kez başkan olmasının önünde Anayasal engel kalmayacak? diyenler az değildi.
İlk iki yıl beklendiği gibi geçti. Medvedev başkan, Putin başbakandı ama ikitdarın gerçek sahibinin Putin olduğundan kimsenin kuşkusu yoktu. Zamanla Medvedev koltuğa ısınmaya başladı. Halk tarafından ?seçilmiş? olmaktan çok Putin tarafından ?atanmış? gibi algılanmanın sıkıntısını yavaş yavaş atlatmaya, ?geçici? değil ?kalıcı? havası vermeye başladı.
Ama kimilerinin, özellikle de Batı?nın ?zirvede çatlak? beklentisi boşa çıkıyordu. Medvedev ile Putin ahenkli bir ?tandem? oluşturarak ülkeyi yönetiyordu. İki ismin aralarında çok sağlam bir vefa-sadakat ilişkisi olduğu, Medvedev?in Putin?e asla ihanet etmeyeceği, ?yerini ve sınırlarını bildiği? görüntüsü netti. Daha doğrusu, Kremlin?i terk etmeden önce federal bütçeyi bile ileri 3-4 yılı kapsayacak şekilde onaylatan, ?2020 Rusya? planlarını açıklayan, yani ülkenin yakın ve orta vadeye ilişkin yolunu çizen Putin ?iktidarını? sürdürüyor, Medvedev ?uyumlu ve sorunsuz sembolik başkan? olarak Kremlin?de oturuyordu.
2012 devlet başkanlığı ufukta görünmeye başladıktan sonra, yani geçen yılın sonlarına doğru işin rengi yavaş yavaş değişmeye başladı. ?Ahde vefa?da bir sorun olmasa da, ?yönetim tarzı? ve ?Nasıl bir Rusya?? sorusuna verilen cevaplar, izlenen yol ve stratejiler açısından tandemin paralel başlayan yolları yavaş yavaş ayrılmaya başlıyordu.
Medvedev ?çömez?likten çıkmaya, koltuğu doldurmaya, yeni açılımlarla ?müstakil bir devlet adamı? portresi çizmeye, ?modernizasyon? sloganıyla Rusya?nın geleceğine dair projeksiyon sunmaya başlamıştı. Ve ilk kez bu yıl başında, anketler Medvedev ile Putin arasıdaki popülerite makasının daralmaya başladığını gösteriyordu. Putin hala 10 puan kadar öndeydi ama Medvedev de ?alternatif siyasi kişilik? olarak sahnede ağırlık koymaya başlıyordu.
İşte bu noktada, ?ikili sorunlar ya da iktidar kavgası?ndan değilse de, ?her yiğidin farklı yoğurt yiyişinden? kaynaklanan ilk ?çatlaklar? da oluşmaya başladı.
Peki bu farklılıklar neydi? Putin ile Medvedev?in yolları nerede ayrılıyordu? Bu ayrılıkları ?körükleyen? çevreler kimlerdi? Kimin bundan ne çıkardı vardı? Boynuz kulağı geçmeye mi çalışıyordu?
Yarın devam edeceğiz...
25.5.2011
Реклама