Süt tozundan kaynağa... Rusya'nın dünyaya armağanı 5 teknolojik buluş
![]()
Rusya, SSCB'nin en zorlu ekonomik şartlarında bile her zaman bilim tarihine olduğu kadar teknolojik gelişime de önemli katkılarda bulunmuş bir ülke. Çarlık yıllarından bugüne, gündelik hayatta sık karşılaştığımız ve kullandığımız bazı teknolojiler ilk kez bu topraklardan çıktı. Pek çok örnek sayılabilir ama bunlardan bazıları "en çok ses getirenler" denebilir. İşte RBTH'nin derlemesiyle, Rusya'dan dünyaya yayılan 5 teknolojik buluş.
1. Kaynak
Elektrik arkı, İngiliz mühendis Humphry Davy ve Rus mühendis Vasili Petrov tarafından hemen hemen aynı zamanda ve birbirlerinden bağımsız olarak keşfedildi. Ancak Humphry'nin arkı kısa atımlı ve düşük ısılı iken Petrov'un arkı metalleri eriterek kaynaştırmaya imkan verecek kadar uzun süreli ve yüksek ısılı idi. Bu buluşu kaynak teknolojisini yaratmak için kullanan kişi de bir başka Rus mühendis Nikolay Bernardos oldu. Bernardos buluşunu 1885'te patent altına aldı ve kaynak teknolojisi 1888'de sanayide kullanılmaya başlandı. Aynı yıllarda diğer Rus mühendis Nikolay Slavyanov da metal elektrodlar yerine karbon elektrod kullanarak yüksek ısılarda metalleri birbirine kayaştırmayı başardı.
2. Süt tozu
Rus doktor Osip Kriçevski, Yakutistan'ın yerel halkının sütü soğukta dondurduktan sonra güneşte kurutarak toz haline getirdiğini gözlemledi ve 1832'de bu teknolojiyi Nerçinsk'te süt depolamak için kullandı. Aynı yıl St. Petersburg'da ürünün ticari amaçlı üretimine başlandı. Ne var ki bundan 33 yıl sonra süt tozunu patentleyen kişi İngiliz T.S. Grimwade oldu.
3. Yangın söndürme köpüğü
Bu buluş Rus çarlığı döneminin en eski petrol çıkarma bölgelerinden Azerbaycan'ın Bakü kentinde ortaya çıktı. Petrol kuyularında sıkça karşılaşılan yangın problemine çözüm arayan Fransız asıllı Rus mühendis Aleksandr Loran, söylenceye göre, bira köpüğünden esinlenerek yangın söndürme köpüğünü keşfetti. Loran buluşunu 1907 yılında hem Rusya'da, hem de ABD'de patentle koruma altına aldı.
4. Diagrid
Bu mühendislik-mimarlık kavramını anlamak için gözünüzün önüne üst üste bindirilen çelik kirişlerle yükselen Şabalovskaya TV kulesini hatırlayın. Rus mühendis Vladimir Şuhov'a ait bu buluş 1895-1899 yılları arasında keşfedilip patentle koruma altına alındı. İlk diagrid kule de 1896'da Nİjniy Novgorod'da inşa edildi. Moskova'daki Şuhov Kulesi, ya da daha bilinen adıyla Şabolovka Kulesi de diagrid teknolojisiyle inşa edilen bir yapı.
5. Kan basıncı ölçümü
İnvaziv olmayan (vücudun içine derinliğine girilmeden yüzeyde yapılan) kan basıncı ölçme tekniği 1904 yılında Rus doktor Nikolay Korotkov tarafından keşfedildi ve ertesi yıl yarım sayfalık bir raporla tıp camiası ile paylaşıldı. Korotkov'un yöntemi 1935 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından tek remisi non-invaziv kan basıncı ölçüm yöntemi olarak kabul edildi ve halen standart bir yöntem olarak kullanılmakta.
17.1.2019
Реклама