Ekonomide 'yumuşak iniş' mi, 'şok' senaryosu mu?
Rusya’nın önde gelen kredi derecelendirme kuruluşlarından Expert RA, 2025 yılı için iki farklı ekonomik senaryoyı kamuoyuna açıkladı: “Yumuşak iniş” ve “ekonomik şok”. RBC'nın aktardığına göre, kurumun baş ekonomisti Anton Tabah’a göre, yumuşak iniş senaryosunda büyüme hızında kontrollü bir yavaşlama yaşanacak, yıl sonuna kadar enflasyon %6,5–7 aralığına inecek ve Merkez Bankası’nın politika faizi Aralık ayında %18–19’a düşebilecek.
Bu senaryoda gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) yıl sonunda %1,5, 2026'da ise %2,2 oranında artabilir. Tabah, kredi talebindeki durgunluğa rağmen hanehalkı gelirlerinin yüksek mevduat faizleri sayesinde bir miktar artabileceğini vurguladı.
Ancak kurumun alternatif senaryosu olan “ekonomik şok” durumunda, büyüme neredeyse sıfıra gerileyebilir. Bu senaryonun tetikleyicileri arasında kamu harcamalarının artması, kredi genişlemesinin hız kazanması ve jeopolitik belirsizliklerin artması yer alıyor. Bu durumda politika faizi yıl boyunca %21 seviyesinde kalabilir ve özel sektörün krediye erişimi daha da kısıtlanabilir. Finansal piyasalarda baskı artarken, tasarruf oranlarında geçici bir artış yaşanabilir. Uzmanlar, bu durumun ekonominin birçok sektöründe ciddi bir yavaşlamaya yol açabileceğini öngörüyor.
Kuruluş ayrıca, rublenin ilkbaharda yaşadığı güçlenmenin sürdürülebilir olmadığını ve yılın ilerleyen dönemlerinde yeniden değer kaybedeceğini belirtiyor. 2025 yılı ortalamasında dolar kuru için 96 ruble öngörülürken, yüksek oynaklık bekleniyor. Kur artışlarının özellikle ithalata bağımlı sektörlerde maliyetleri yükseltme riski bulunuyor. Expert RA, Merkez Bankası’nın sıkı para politikasında olası bir gevşemeyi, yalnızca enflasyonun sürdürülebilir biçimde düşmesi ve küresel risklerin hafiflemesi halinde değerlendireceğini aktarıyor.
Sektörel açıdan bakıldığında, Rus ekonomisindeki yavaşlamanın merkezinde inşaat ve gayrimenkul sektörünün yer aldığı belirtiliyor. Yüksek faiz oranları ve sübvansiyonlu ipotek programlarının daraltılması, yeni projelerin hayata geçirilmesini zorlaştırdı.
Expert RA’ya göre, bu durum sadece inşaatı değil, aynı zamanda malzeme ve ekipman sağlayan tedarikçileri de olumsuz etkiliyor. Devlet destekli büyük altyapı projelerinin sınırlı bir kısmı sektörü ayakta tutsa da, genel olarak inşaatın artık ekonomideki büyümeyi frenleyen başlıca etkenlerden biri haline geldiği vurgulanıyor.
17.4.2025
Реклама