200 milyar $'ı harcayacak yer yok!
Rusya’ya artan petrol ve doğal gaz fiyatları nedeniyle son dönemde oluk oluk döviz akması, diğer yandan yaptırımlar yüzünden eskisi kadar ithalat yapılamadığı için bu dövizleri harcayacak yer bulunamaması, ekonomi cephesinde “umulmadık bir sorun” yarattı. Yani Rusya, “aşırı döviz kazancı”ndan ve bunun rublenin aşırı değerlenmesine neden olmasından şikayetçi.
Rusya Merkez Bankası’nın (RMB) Ocak-Temmuz ayı raporuna göre, ülkenin ticaret fazlası 192,4 milyar dolara ulaştı. Bu, bir yıl öncesinin aynı dönemine kıyasla 2,5 kat artışa işaret ediyor.
RMB temmuz istatistiklerine göre, ihracat gelirleri ithalat harcamalarını 34 milyar dolar aştı. Bir başka deyişle, yurtdışında hammadde satan Rus şirketleri her gün 1 milyar dolardan fazla döviz getiriyor. Ancak yaptırımlar aynı katılıkta devam ettiği için Rusya Batı’dan ithalat yapamıyor ve biriken dolarlar harcanamıyor.
Bu hesaba göre, Rusya ekonomisindeki net döviz fazlası 7 ayda 166,6 milyar dolara ulaştı. Yani 2021'in aynı dönemine göre 3,3 kat sıçradı.
Durumu Moscow Times’a değerlendiren GPB Private Banking Genel Müdürü Yegor Susin, “Rusya ekonomisine gittikçe daha fazla döviz akıyor. Bunun ana kaynağı, dünya pazarlarına satılan günlük 3,5 milyon varil petrol. Bu miktar, askeri operasyon öncesine kıyasla yüzde 15 daha fazla satış demek” dei.
Almanya, Hollanda ve Fransa'nın da aralarında bulunduğu Batı Avrupa ülkeleri, Rusya’dan petrol alımlarını dört kat azaltarak günlük 0,32 milyon varile indirse de, Hindistan ve Çin'deki rafineriler, Rus Ural petrolünde varil başına 30 dolara varan indirimler nedeniyle alımlarını rekor seviyeye yükseltti.
Avrupa'ya Rus gazı ihracatı minimuma inmesine, en büyük metalurji tesislerinin ihracatı % 17-47 düşmesine, altın ve kömür ihracatı tamamen durmasına rağmen, Rusya “döviz bolluğu” yaşamaya devam ediyor.
Sberbank CIB stratejisti Igor Raphoin, "Merkez Bankası verilerinden sorunun ithalat tarafında olduğu sonucuna varabiliriz. Dövizin harcanacağı kadar fazla ithalat yok. Rusya’nın ithalatı yavaş yavaş toparlanıyor” yorumunu yapıyor.
Alfa Bank baş ekonomisti Natalia Orlova ise, "Rus şirketleri ithal etmek için Asya'da Batı mallarının yerini alacak yeni ürünler bulmaya çalışıyor. İthalat, yaptırımlar öncesine kıyasla hala % 30 daha düşük. Nisanda bu oran %50 idi” diyor.
Ekonomistler, Rusya hükümetinin aksi yönde arzusuna rağmen, bu döviz arz fazlası sürdükçe rublenin daha da değerleneceğini düşünüyor.
10.8.2022
Реклама