Rusya ile Ukrayna arasında yeniden tırmanan "yaptırım gerginliği" Türkiye'yi de olumsuz etkilemeye devam ediyor. Türk ihracatçıların TIR karnelerinden sıkı gümrük denetimlerine kadar farklı nedenlerle Rusya’ya mal sevkiyatında zorlandığı bir dönemde, Rusya’nın Ukrayna’ya dönük aldığı yeni yaptırım kararlarının kapsamı kaygı yarattı. Uluslararası Nakliyeciler Derneği UND, üyelerine yılın son günü yolladığı mesajda, Rusya Başbakanı Dmitri Medvedev tarafından imzalanan kararın, Ukrayna üzerinden 50'ye yakın kalemde Türk mallarının sevkiyatında da "yasak getirdiğini" duyurdu.
Mesajda, Rusya Federasyonunun yayınladığı kararın özet gayrı resmi tercümesi üyelerle paylaşıldı. Yazının devamında, "Söz konusu karar Rusya Federasyonuna Ukrayna üzerinden giden Türk ihracatını da kapsamaktadır” dendi.
Rusya hükümetinin yayımladığı listede Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonları (GTİP) bulunan ürünlerin Ukrayna üzerinden Rusya’ya taşınmasının yasaklandığı vurgulandı.
Mesajda, "2001 GTİP’li meyve ve sebze, 2002 GTİP’li domates gibi ürünler yasaklanan önemli kalemler” denildi.
Hükümet kararındaki yasak listesi sebze-meyveden şekerlemeye, balıktan mobilyaya ve üretim makinelerine kadar uzuyor.
Rusya'nın Uluslararası Karayolu Taşıyıcıları Birliği (ASMAP) ile sorunun konuşulduğu, uygulamanın teyit edildiği belirtildi. ASMAP’ın, Türk mallarının yaptırım uygulamalarından zarar görmemesi için, ancak hükümet kararnamesinin 4’üncü maddesinde bulunan şartlardan yararlanabileceği görüşünü ilettiği de vurgulandı.
Bu maddede, "Emrin 1nci maddesinde belirtilen ve Rusya Federasyonuna 3’üncü ülkelerden gelen yüklerin, transit gümrüğüne, yüklerin takip edilebilirliğinden emin olunması ve taşımacılık araçlarının bölümlerinde ve demiryolu vagonlarında ve konteynırlarda ve diğer yerlerde bulunan yüklere, tespit olanağı (mühür) ve GLONASS Ulusal Uydu sistemi çerçevesinde hareket etmesi halinde izin verilir” deniliyor.
Maddenin orijinali:
"Допускать перемещение через территорию Российской Федерации в третьи страны товаров, указанных в пункте 1 настоящего постановления, в соответствии с таможенной процедурой таможенного транзита при условии обеспечения прослеживаемости их перевозки и применения к грузовым помещениям (отсекам) транспортных средств и железнодорожного подвижного состава, помещениям, емкостям и иным местам, в которых находятся или могут находиться товары, средств идентификации (пломб), в том числе функционирующих на основе технологии глобальной навигационной спутниковой системы ГЛОНАСС."
Türk taşımacılık sektörü yetkililerine UND eliyle yollanan mesajda, Moskova Ticaret Müşavirliği’nin de uygulamayı teyit ettiği, yasağın Türk ihracatını da kapsadığı hatırlatıldı:
"Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanının emri doğrultusunda yayınlanan kararname ile Türkiye’den Rusya Federasyonuna Ukrayna üzerinden gerçekleştirilen kimi ihracat ürünlerimizin taşınmasının yasaklandığı bilgisi Moskova Ticaret Müşavirliğimiz ve Rus Derneği tarafından teyit edilmiştir.
İlişikte resmi metni bulunan ve Hükümet Temsilcisi Medyedev imzalı kararnameyle aşağıda sunulan GTİP’e sahip ürünlerin Rusya’ya ihracatının Ukrayna üzerinden gerçekleşmesi yasaktır, Rusya Federasyonu üzerinden transit taşınması da yasaklanmıştır.
İlgili orijinal metin ve ürün grupları gümrük tarife numaraları ekte, kararnamenin gayri-resmi tercümesi ve yasaklı ürün grubunun Gümrük Tarif İstatistik Numarasına göre gayri-resmi karşılıkları aşağıda sunulmaktadır.
Üyelerimizin bilgilerine önemle sunulur.
Gayri-Resmi Tercüme
Cumhurbaşkanının 22 Ekim 2018 tarih ve 592 numaralı emri doğrultusunda “Ukrayna’nın Rusya Federasyonu vatandaşlarına ve resmi kurumlarına gösterdiği dost olmayan yaklaşımlarından dolayı Rusya Federasyonu tarafından özel ekonomik önlemler” alınmasına karar verilmiştir.
1) Ukrayna’dan veya Ukrayna bölgesinin topraklarından geçen Rusya Federasyonuna ithalat, ilişikteki listedeki ürün gruplarına göre yasaklanmıştır.
2) Gümrük servisi, veterinerlik ve karantina servisi, tüketici ve vatandaş hakları servisi, ulaştırma servisi, teknik düzenlemeler ve metoroloji federal servisi yetkileri çerçevesinde 1nci maddenin uygulanmasından sorumludur.
3) Rusya içişleri bakanlığı ve ulusal muhafızları servisi yetkileri çerçevesinde 2nci maddede belirtilen kurumların ilgili kontrolleri gerçekleşmesinde işbirliği yapacak ve destek sağlayacaktır.
4) Emrin 1nci maddesinde belirtilen ve Rusya Federasyonu üzerinden 3ncü ülkelere giden yüklerin, transit gümrüğüne, yüklerin takip edilebilirliğinden emin olunması ve taşımacılık araçlarının bölümlerinde ve demiryolu vagonlarında ve konteynırlarda ve diğer yerlerde bulunan yüklere, tespit olanağı (mühür) ve GLONASS Ulusal Uydu sistemi çerçevesinde hareket etmesi halinde izin verilir.
5) Bu uygulama resmi yayınlanmasından itibaren yürürlüğe girer.
Ek : İlgili kanun ve Ukrayna üzerinden taşınması yasaklı ürün listesi
NOT : AŞAĞIDAKİ ÜRÜN GRUPLARI TARİFE POSİZYONLARININ KARŞILIKLARI, UND TARAFINDAN SEKTÖRÜMÜZÜ
BİLGİLENDİRMEK VE YARDIMCI OLMAK AMACIYLA GAYRİ-RESMİ OLARAK GERÇEKLEŞTİRİLMİŞ OLUP, ÜYELERİMİZİN ORİJİNAL METİN ÜZERİNDEN
KENDİLERİ, İHRACATÇILARI, İTHALATÇILARI VE GÜMRÜK ACENTELERİYLE KONTROL ETME SORUMLULUĞU TARAFLARINA AİTTİR.
GTİP NO
Mal Grup ve Tanımları
1001
Buğday ve mahlut
1512
Ayçiçeği tohumu,aspir veya pamuk tohumu yağları ve bunların fraksiyonları
1603.00
Et,balık,kabuklu hayvanlar,yumuşakçalar veya diğer su omurgasızlarının hülasa ve suları
1604
Hazırlanmış veya konserve edilmiş balıklar;balık yumurtalarından elde edilen havyar ve havyar yerine kullanılan ürünler
1704
Kakao içermeyen şeker mamulleri (beyaz çikolata dahil)
1806
Çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları
1905
Ekmek, pasta, kek, bisküvi ve diğer ekmekçi mamulleri
2001
Sebzeler,meyvalar,sert kabuklu meyvalar ve yenilen diğer bitki parçaları (sirke veya asetik asitle hazırlanmış veya konserve edilmiş)
2002
Domatesler (sirke veya asetik asitten başka usullerle hazırlanmış konserve edilmiş)
2004
Diğer sebzeler (sirke veya asetik asitten başka usullerle hazırlanmış veya konserve edilmiş,dondurulmuş) (20.06 pozisyonundaki ürünler hariç)
2005
Diğer sebzeler (sirke veya asetik asitten başka usullerle hazırlanmış veya konserve edilmiş,dondurulmamış) (20.06 pozisyonundaki ürünler hariç):
2006.00
Sebzeler,meyvalar,sert kabuklu meyvalar,meyva
kabukları ve diğer bitki parçaları (şekerle konserve edilmiş) (suyu alınmış, üstü şekerle kaplanmış veya kristalleşmiş):
2007
Reçeller,jöleler,marmelatlar,meyva veya sert kabuklu meyva püresi,meyva veya sert kabuklu meyva pastları
2009
Meyva suları (üzüm şırası dahil) ve sebze suları (fermente edilmemiş ve alkol katılmamış),ilave şeker veya diğer tatlandırıcı maddeler katılmış olsun olmasın
2203.00
Biralar
2204
Taze üzüm şarabı
2208
Alkol derecesi hacim itibariyle %80'den az olan tağyir edilmemiş etil alkol;alkollü içkiler,likörler ve diğer alkollü içecekler
251710100 0
Çakıl taşı,kırılmış veya ezilmiş taşlar
251710200 0
Cüruf,moloz veya diğer sanayi artıkları makadamı
251710800 0
Mıcır
2517 49 000 0
Mermerin granül, parçacık ve tozları diğerleri
3402
Yüzeyaktif organik maddeler (sabunlar hariç);yüzeyaktif müstahzarlar;yıkama müstahzarları (yardımcı yıkama müstahzarları dahil) ve temizleme müstahzarları (sabun içersin içermesin)
4014.90.000.0 ***(Özel şartları var, Gümrük acentenizle değerlendirmeniz rica olunur)
Isıtıcılar ve Isıtıcı kombinasyonları
4410
Yonga levha ve benzeri levhalar ve ağaçtan veya diğer odunsu maddelerden benzeri levhalar (reçineler veya diğer organik bağlayıcı maddelerle aglomere edilmiş olsun olmasın)
4805
Diğer kağıt ve kartonlar (kuşe edilmemiş veya sıvanmamış,rulo veya tabakalar halinde) (bu fasılın 2 no.lu notunda belirtilen işçilik veya işlemlerden daha fazlasına tabi tutulmamış)
4814
Duvar kağıtları ve benzeri duvar kaplamaları; cam kağıtları:
5905 00
Dokumaya elverişli maddelerden duvar kaplamaları
8402 (içlerinde dahil olmayan (8402 11 000 1, 8402 12 000 1, 8402 19 100 1, 8402 19 900 1, 8402 20 000 1, 8402 90 000 1) ürün grupları bulunmakla birlikte gümrük acentenizle değerlendirmeniz rica olunur.)
Buhar kazanları
8406 (8406.90 dahil edilmemiş buhar tirbünleri aksam ve parçaları)
Buhar Tirbünleri
8411 81 000 9 su tirbünleri, su çarkları ve bunlar için regülatörler, diğer gaz türbinleri (listede bulunamadı gayri-resmi tercüme)
Gücü 5.000 kW.ı geçmeyenler (yolcu uçak taşımacılığı tirbünleri hariç)
8411.82 (8411 82 800 1 hariç)
Gücü 5 000 kW.ı geçenler
8413 91 000 8
Sıvı pomba parçaları
8418.50
Vitrin ve benzeri tipteki diğer dondurucu veya soğutucular
8428.90.79.00
Zirai traktörlere takılmak üzere imal edilenler diğerleri
8432 31, 8432 39
Zirai ekim makineleri
8432 90 000 0
Parçaları
8434
Süt sağma makinaları ve sütçülükte kullanılan makina ve cihazlar
8436.10 000 0
Hayvan yemlerini hazırlamaya mahsus makina ve cihazlar
8437
Tohumların,hububatın,kuru baklagillerin temizlenmesine,tasnif edilmesine veya ayıklanmasına mahsus makina ve cihazlar;kuru baklagillerin veya hububatın öğütülmesine veya işlenmesine mahsus makina ve cihazlar (çiftlik tipi makina ve cihazlar hariç)
8438.10.10.00.00
Ekmek,pasta,bisküvi imaline mahsus olanlar
8438.30.00.00
Şeker imaline mahsus makina ve cihazlar
8474.32.00.00.00
Mineral maddeleri bitümenle karıştırmaya mahsus makinalar
8483.10.95.00
Diğer şanzıman milleri
8483 40 510 9
Diğer dişli kutular
8483 40 590 0
Diğer hız değiştiriciler
8501
Elektrik motorları ve jeneratörler
8502
Elektrik enerjisi üretim (elektrojen) grupları ve rotatif elektrik konvertörleri
8504.21.00.00
- Sıvı dielektrikli transformatörler: Gücü 650 kVA.yı geçmeyenler
8504.22
Sıvı dielektrikli transformatörler: Gücü 650 kVA.yı geçen fakat 10 000 kVA.yı geçmeyenler
8504.23.000
10.000 kva'dan daha fazla sıvı dielektrik kapasiteye sahip transformatörler
8544.11
Bakırdan olan bobin telleri
8544.19 000
Bobin telleri diğerleri
8544.20.000 0
koaksiyel kablolar ve diğer koaksiyel elektrik iletkenleri
8544.49 (İstisna : 8544 49 200 0, 8544 49 910 2, 8544 49 930 1, 8544 49 930 2)
1000'den fazla olmayan voltaj için elektrik iletkenleri (İstisnaları var orijinal talimatın incelenmesi rica olunur)
8544.60 (İstisna : 8544 60 900 1)
Gerilimi 1000 V.u geçen diğer elektrik iletkenleri (İstisnaları var orijinal talimatın incelenmesi rica olunur)
8701
Traktörler (87.09 pozisyonuna giren traktörler hariç):
8716.20.00.00
Tarımda kullanılmaya mahsus kendinden yüklemeli veya boşaltmalı römork ve yarı römorklar
9619 00
Herhangi bir malzemeden kadın hijyen pedleri ve tamponları, bebek bezleri ve benzeri eşyalar"
Sektör temsilcileri, Rusya'da 9 Ocak'a kadar sürecek yılbaşı tatili yüzünden uygulamanın kapsamının tam olarak öğrenilemediğini ve beklemek gerektiğini vurguluyor.
Genel kanı, yeni durumda Ukrayna üzerinden gelen Türk TIR'larının Rusya'ya girişten itibaren Rus milli uydu takip (GPS) sistemi GLONASS'la izlenecekleri, bunun için araçlara bir GPS aracı monte edileceği yönünde. Yetkililer uzun süredir yaşanan yaptırım sorunları yüzünden zaten Ukrayna üzerinden taşımaların azaldığını, alternatif güzergahların kullanıldığını, Rusya'nın kararının Türkiye'yi hedef almadığını ama sonuçları itibarı ile Türk mallarının sevkiyatında kısmi zorluk yarattığını vurguluyor.
Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan politik gerginliğin faturası bir kez daha "yaptırım" olarak ekonomik ilişkilere kesildi. Rusya Bakanlar Kurulu, yılın son toplantısında Ukrayna’nın Rusya’ya uygulama kararı aldığı ekonomik kısıtlamalara "aynen karşılık" kararı aldı. Moskova, buğday, şeker, çikolata ürünleri, et, balık, sebze, meyve, bira ve şarap dahil 55 ürünün ülkeye girişini yasakladı.
Hükümet ambargo kararının süresiz olduğunu, ancak Ukrayna’nın kısıtlamaları kaldırması durumunda geri alınabileceğini duyurdu.
RBC ajansı, 2017'de Ukrayna'nın Rusya'ya ihracatının 469 milyon doları bulduğunu, hükümet tarafından şu an yasaklanan ürünlerin payının yüzde 9.5 olduğunu duyurdu. Bu yıl ihracatın 500 milyon doları aştığı belirtildi. Bunun Ukrayna ekonomisi için büyük darbe olacağı vurgulandı.
Rusya Başbakanı Dmitriy Medvedev, geçen hafta özel yaptırımlara tabi tutulan Ukraynalı vatandaş ve şirketler listesini genişletmişti. Medvedev, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "İlgili kararı imzaladım. Bu, Rusya devletinin, şirketlerinin ve vatandaşlarının çıkarlarını korumak için yapıldı" dedi.
Hükümetten yapılan açıklamada, yaptırım listesine Ukrayna'dan 200'den fazla vatandaş ve şirketin eklendiği belirtildi.
Rusya, Ukrayna'nın yaptırımlarına karşılık 1 Kasım'da bu ülkenin 322 vatandaş ve 68 şirketine karşı önlemler almıştı.
Yaptırım listesinde yer alanlar arasında Ukrayna İçişleri Bakanı Arsen Avakov, Ukrayna Güvenlik Konseyi Başkanı Vasiliy Gritsak, Ukrayan Savunma Bakanı Stapan Poltorak, radikal politikacılar Dmitriy Yaroş ve Oleg Lyaşkov, eski başbakanlar Yuliya Timoşenko ve Arseniy Yatsenyuk.
Yeni kararla listeye Ukrayna Anayasa Mahkemesi hakimleri, Ukrayna Devlet Başkanlığı İdaresi ve diğer devlet kurumlarının çalışanları ile bazı politikacılar, işadamları ve askerler dahil edildi.
Rusya'nın İstanbul Başkonsolosluğu: Ukrayna gemilerinin Rus karasularına sızmalarına yönelik talimat belgeleri bulundu
Yaptırımların, listede yer alan isimlere ait Rusya'daki banka hesaplarının ve diğer varlıklarının dondurulmasını öngördüğü ifade edildi.
Yaptırım kararı, Kiev'in yaptırımlarına yanıt niteliğini taşıyor. Ukrayna, Eylül 2015'te Rusya'ya karşı yaptırım kararı almıştı, sonraki senelerde bu yaptırımları uzatıp genişletmişti.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Ukrayna'nın yaptırım kararını iptal etmesi durumunda Rusya'nın da yaptırımlardan vazgeçeceğini açıklamıştı.
3.1.2019