AB ordusu fikrine Trump "Çok aşağılayıcı” dedi, Putin 'memnuniyetle' karşıladı
Trump yönetimi ile birlikte ABD ile Avrupalı müttefikleri arasında gerginlik sürekli tırmanırken, "NATO blokunda çatlak yaratma” stratejisini adım adım uygulayan Rusya’nın ekmeğine "Avrupa ordusu” önerisi yağ sürdü. Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un, "AB ordusu kurulmadıkça Avrupalıların güvende olamayacağını” söylemesi üzerine bu ifadeleri ‘aşağılayıcı’ bulan Trump, ‘Önce NATO’ya borcunuzu ödeyin’ diye tepki gösterdi. NATO içinde yeni bir anlaşmazlık baş göstermesi karşısında Putin ise ortak Avrupa ordusu fikrini "memnuniyetle karşıladığını” söyledi ve Moskova’nın eline geçen bu stratejik kozu kullanma sinyali verdi.
Son dönemde Trump yönetiminin "Rusya'dan S-400 alan ülkelere yaptırım uygulama" gözdağı önemli bir stratejik savaşı da tırmandırmıştı. Diğer yandan ABD, Rus doğalgazının AB pazarındaki hakimiyetini kırmak için kendi sıvılaştırılmış doğalgazını Avrupa'ya daha aktif olarak satmaya başlamıştı.
Son olarak Polonya, Rus gazına bağımlılığını azaltmak için ABD ile uzun vadeli gaz alım anlaşması imzalamıştı.
Tüm bu gelişmeler karşısında Rusya'nın, "Trump yönetiminin politikaları yüzünden ABD ile AB arasında başlayan görüş ayrılıkları ve stratejik çatlaklardan yararlanma politikası" güttüğü yorumları öne çıkmaya başlamıştı.
Kırım yüzünden Rusya'ya karşı uygulanan yaptırımlar konusunda da ABD kararlı ve sert tavrını sürdürürken, pek çok üye ülkenin artık karşı çıkmaya başlamasıyla AB'de Rusya karşıtı blokun gücü sarsılmaya başlamıştı.
NATO'DA ÇATLAK: AB ORDUSU
Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un, hafta içinde yaptığı konuşmada Washington’a bağımlı olmayan Avrupa Birliği ordusu teklifi ABD’yi ayağa kaldırdı. AB ordusu kurulmadıkça Avrupalıların güvende olamayacağını söyleyen Macron’a sosyal medya hesabı üzerinden yanıt veren ABD Başkanı Donald Trump, ‘Bu çok aşağılayıcı’ diye yazdı. Birinci Dünya Savaşını Sonlandıran Ateşkes Antlaşması’nın 100. yılı dolayısıyla Paris’te düzenlenecek etkinliklere katılmak üzere Fransa’ya giden Trump, paylaşımında şu ifadeleri kullandı:
“Fransa Cumhurbaşkanı Macron, ‘ABD, Çin ve Rusya’dan korunmak için Avrupa’nın kendi ordusunu oluşturması gerektiği’ yönünde öneride bulundu.Çok aşağılayıcı. Belki Avrupa önce ABD’nin çok büyük bir şekilde destek verdiği NATO’ya olan borcunu ödemelidir.”
Aydınlık’ın derlediğine göre, Fransa Cumhurbaşkanı’nın dile getirdiği Avrupa Ordusu’na ait mutabakat metni Temmuz ayında AB Dışişleri ve Savunma Bakanları toplantısında imzalanmıştı. Lüksemburg’daki toplantıda konuşan Almanya Savunma Bakanı Ursula von der Leyen, ortak inisiyatifin durum değerlendirmesi yapacağını ve siyasi iradeyi geliştireceğini ifade etmişti.
Ortak askeri girişime Fransa ve Almanya dışında Büyük Britanya, İspanya, Portekiz, Hollanda, Belçika, Danimarka ve Estonya katılıyor. Fransa Savunma Bakanı Parly onuncu ülke olarak İtalya’nın da inisiyatife katılabileceğini söylemişti. Parly, inisiyatifin diğer ülkelerin katılımına açık olduğunu da dile getirmişti.
AB ordusu, Avrupa ve ABD arasında sene içinde gündeme gelse de ortak askeri birlik fikri İkinci Dünya Savaşı’na kadar uzanıyor. İkinci Dünya Savaşı’nın sonra ermesinden birkaç yıl sonra ortak bir Avrupa Ordusu’nun kurulması için her şey hazırdı. Tüm antlaşma taslakları tamamlanmış, hatta askerlerin giyecekleri üniformanın renk ve şekline kadar tüm ayrıntılar belirlenmişti.
Ortak Avrupa Ordusu, Almanya, Fransa, İtalya ve Benelüks ülkelerinin (Belçika, Hollanda ve Lüksemburg) askerlerinden oluşacaktı. Birçok bürokratik engel de ortadan kaldırılmış ve ortak ordunun kurulmasında nihai hedefe ulaşılmasına çok az kalmıştı. Ta ki 1954 yazında Fransa Parlamentosu, “Avrupa Savunma Topluluğu” adlı bu antlaşmayı reddedene kadar.
Bu başarısız girişimin ardından Avrupa ordusu planları on yıllar boyunca çekmecede bekledi. Ancak son dönemde meydana gelen gelişmeler, bu planları tekrar gündeme getirdi. ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa’ya fazla ilgi göstermemesi, Rusya kaynaklı tehlikenin artması ve 2019 Mart ayında İngiltere’nin AB’den ayrılacak olması, Ortak Avrupa Ordusu konusundaki dinamikleri yeniden harekete geçirdi.
Bunun ilk aşaması olarak Kasım 2017’de kısaca PESCO (Permanent Structured Cooperation) olarak adlandırılan “Yapılandırılmış Daimi İşbirliği” programı hayata geçirildi. AB üyesi 25 ülkenin güvenlik ve savunma alanlarında daha yakın şekilde çalışmalarını öngören işbirliği ile ortak savunma kabiliyetlerinin geliştirmesi, ortak projelere yatırım yapılması ve silahlı kuvvetlerin operasyonel teyakkuz durumuna getirilmesi hedefleniyor. AB Savunma Bakanları’nın en büyük arzusu, PESCO ile Ortak Avrupa Ordusu’nun temelenin atılmış olması.
Muhtemel bir Avrupa Ordusu’nun çekirdeğini oluşturabileceği düşüncesiye 1989 yılında “Alman-Fransız Tugayı” adlı bir askerî kuvvet kuruldu. İki ülkeden toplam 6 bin askerden oluşan piyade tugayı, halihâzırda dünyanın tek iki devletli askerî birliği konumunda. Bu tugaya bağlı olan ve Fransa’nın Alsas bölgesindeki Illkirch-Graffenstaden’de bulunan 291. Avcı Taburu, Almanya’nın sürekli olarak yurtdışında konuşlu bulunan tek askerî unsuru. Sadece komuta kademesi ve Hizmet Destek Taburu müşterek olan Alman-Fransız Tugayı’nın diğer birimlerinde ulusal kimlikler muhafaza ediliyor.
Almanya, benzerî bir ortaklığı Hollanda ile de yapıyor. 1995 yılında “Alman-Hollanda Kolordusu” kuruldu. Her iki ülkeden de ihtiyaç durumunda 40’ar bin askerin dâhil olduğu bu askerî unsur bünyesinde muhabere ve hizmet destek olmak üzere iki de tabur bulunuyor. İlk başta sadece komuta kademesi müşterekken, zamanla diğer unsurlar da birbirine entegre oldu. Örneğin Alman 414. Tankçı Taburu halihazırda Hollanda 43. Mekanize Tugayı’nın bir parçası.
PUTİN ÇOK MEMNUN
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un ortak Avrupa ordusu kurulması gerektiği yönündeki açıklamalarını "memnuniyetle karşıladığını" söyledi. Putin, Macron'un kurulmasını önerdiği ortak Avrupa ordusunun çok kutuplu dünya düzenini pekiştirmeye katkı sunacağını belirtti.
Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin 100. yıl dönümü kapsamındaki etkinlikler için Paris'e giden Putin, Russia Today (RT) France'a demeç verdi.
Sputnik’in aktardığına göre Putin, Macron'un ortak Avrupa ordusu önerisiyle ilgili önemli açıklamalar yaptı.
Ortak Avrupa ordusunun yeni bir fikir olmadığını ve Macron'un bu konuyu yeniden gündeme getirdiğini belirten Putin, "Avrupa, büyük bir ekonomik oluşum, kapsamlı ekonomik birlik ve Avrupalıların bağımsız, kendilerine yetecek güçte, savunma ve güvenlik alanında egemen olmak istemesi son derece doğal. Bu bakımdan, ortak Avrupa ordusu çok kutuplu dünya düzeninin pekiştirilmesine katkı sunacak" dedi.
Putin, Paris'te 1. Dünya Savaşı'nın bitiminin 100. yılı nedeniyle yapılan anma törenlerinde ABD Başkanı Donald Trump ile görüştüğünü söyledi.
Putin, Trump ile görüşmesinin 'iyi' geçtiğini belirtti.
12.11.2018
Реклама