Yeni dönemin kilidi Suriye
![]()
7 ayda dibe vuran Türkiye-Rusya ilişkilerini yeniden “normalleştirmek” için karşılıklı hızlı adımlarla “U dönüşü” yaşanırken, genel tablo bundan sonraki aşamada ilişkilerin gidişatını Suriye etrafındaki politikaları belirleyeceği yorumlarını güçlendiriyor.
İki ülke ilişkilerinin “ikili sorunlar” değil, “üçüncü ülke” olan Suriye yüzünden bugünkü seviyeye kadar “düştüğü” hatırlandığında, “Gerçek anlamda kriz, bitecekse başladığı yerde, yani Suriye konusundaki politika değişiklikleri ile bitecek. Öbür türlü yeniden bırakılan noktalara dönülebilir” yorumu gerçeklik kazanıyor.
İki liderin telefon görüşmesinin ardından gözler, dışişleri bakanları Mevlüt Çavuşoğlu ile Sergey Lavrov’un yarın (1 Temmuz çarşamba) Rusya’nın Karadeniz kıyısındaki Soçi şehrinde yapacakları görüşmeye çevrildi.
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü zirvesi kapsamında buluşacak olan iki bakan, Erdoğan ve Putin’in 4 ya da 5 Eylül’de Çin’deki G20 zirvesinde yapacakları ilk yüz yüze görüşme dahil, bundan sonra atılacak adımların hazırlıklarını yapacak.
Bu noktada alınacak tek yanlı hızlı kararlarla turizmden ticarete, ikili ilişkilerde pek çok konuyu yedi ay önceki noktaya taşımanın mümkün olduğu görülüyor. Putin’in talimatı sonrası tur satış yasağının, inşaat şirketlerine ve Türk mallarına ambargonun, Türk vatandaşlarına çalışma yasağının istenirse beklenenden de kısa sürede eski hale döndürülmesi zor olmayacak.
Ancak diğer yandan sadece “tek taraflı tasarruflara” değil, “iki yanlı uzlaşmaya” ihtiyaç duyan Suriye konusunda tarafların atacakları adım tayin edici olacağa benziyor.
Rus uçağı düşürüldüğünden beri Suriye sınırında uçuş yapamayan Türkiye’nin, sınıra S-400 füzeleri yerleştiren Rusya ile yeni bir askeri gerginlik yaşamaması için, iki tarafında da Suriye politikalarının “yakınlaşması” ve karşılıklı “taviz adımları” atılması beklentisi diplomatik çevrelerde yükseliyor. Jeopolitik dengelerin iki tarafa da artık bunu dayattığı ve bir "uzlaşma noktası" bulunması gerektiği vurgulanıyor.
Daha önce, “Suriye konusunda tamamen farklı politikalar izlenmesine rağmen ikili ilişkileri normal seyrinde götürmekle” övünen iki başkentin, artık bu argümanı kullanmasının zor olacağı, Putin’in dün Türkiye’ye kapıları yeniden açma kararındaki hız ve kapsamın da, “bu adımlar karşılığında Suriye’de yeni pozisyon beklemesinden kaynaklandığı” yorumları öne çıkıyor.
Kommersant gazetesi de bugünkü manşetinde, “diyaloğun yeniden tesis edilmesi, teröre karşı ortak işbirliği ve Suriye krizine ortak çözüm arayışı konusunda en yüksek seviyede yeni imkanlara kapı araladı” yorumuna yer verdi.
Putin’in attığı adımların arkasında Suriye beklentisinin de olduğu mesajı, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Gennadi Gatilov’un sözleriyle de öne çıktı. Gatilov, “Biz her zaman Suriye krizinin barışçı yollarla halledilmesinde Türkiye’nin daha yapıcı rol oynaması gerektiğini düşündük. Türkiye’nin artık bölgesel güç olarak artık daha yapıcı politikalar izleyeceğini hesaba katmak isteriz.”
30.6.2016
Реклама